روزنامه ابتکار
1397/03/23
راز ماندگاری یک عکس خبری در تاریخ چیست؟ چند فریم از یک واقعیت
فاطمه امینالرعایااین روزها، نگاه جهان به رئیس ایالات متحده آمریکا است. کسی که با رفتار عجیبش سوژه هزاران عکس خبری است، اما آنچه که این بار نگاه‌ها را به سوی او خیره کرده دیدارش با کیم جونگ اون و نشست سران G7 است. فریم‌های مختلفی از این رویدادها توسط عکاسان ثبت شده است اما تنها یک عکس مورد توجه تمام دنیا قرار گرفت. این عکس دارای چه ویژگی خاصی بوده که توانسته از رقابت تنگاتنگ میان تعداد بسیاری عکس، بیشترین توجه را به خود جلب کند؟
سوژه خودش را ثبت می‌کند
عکاسان خبری زیادی تلاش می‌کنند تا وقایع بزرگ تاریخی را در قاب تصویر ثبت کنند، یک نشست خبری که ممکن است آینده دنیا را تغییر دهد ممکن است بهترین موقعیت برای چنین امری باشد، چیزی که در این چند روز هم شاهد آن بوده‌ایم. حتما شما هم عکس معروف نشست سران G7 را دیده‌اید، عکسی که در آن ترامپ دست به سینه روی یک صندلی لم داده و مقابلش آن سوی میز آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان و سران 5 کشور دیگر جمع شده‌اند. این عکس البته توسط عکاس صدراعظم آلمان ثبت شده و نه یک عکاس خبری اما از همین لحظات سه عکس دیگر هم منتشر شده که هیچ کدام به اندازه این عکس دیده نشد. اما چه شد که این عکس این چنین توجهات را به خود جلب کرد؟ چه نکاتی در این فریم باعث ثبت جهانی آن شد؟ علی فریدونی عکاس با سابقه جنگ و حوزه خبر در این‌باره به «ابتکار» می‌گوید: عوامل بسیاری در جهانی شدن یک عکس تاثیرگذارند اما چنین عکس‌هایی بیشتر در حیطه عکاسی خبری اتفاق می‌افتد. عکاسان خبری بیشتر با چنین سوژه‌هایی سر و کار دارند. یک عکاس خبری در طول سال‌های فعالیتش اتفاقات بسیار زیادی را از دریچه دوربینش می‌بیند اما شاید عکاسی که سی سال در این حوزه فعالیت کرده تنها بتواند 10 فریم ماندگار در تاریخ ثبت کند. موقعیت‌هایی که عکاس در آن قرار می‌گیرد و سوژه‌ای که قصد دارد تصاویری از آن ثبت کند و همچنین پیگیری سوژه توسط عکاس در ماندگاری عکس سهم دارد. یک عکاس شاترهای بسیار زیادی می‌زند، شاید هزاران فریم عکس از یک اتفاق ثبت شود اما تنها یک لحظه در بین این همه شاتر خاص خواهد بود و ممکن است اتفاق مهمی در آن رخ بدهد.
او حتی عکاس را هم چندان در ثبت چنین عکس‌هایی موثر نمی‌داند و می‌گوید: شاید حتی خود عکاس هم در ثبت یک عکس دخیل نباشد، اتفاقاتی رخ می‌دهند و عکاس ممکن است آن را در میان تمامی عکس‌های دیگرش ثبت کرده باشد. من سال‌ها در حوزه عکاسی خبری فعالیت کردم اما شاید کمتر از تعداد انگشت‌های دست عکس‌های ماندگاری که در تاریخ ماندگار باشند ثبت کرده باشم.
این عکاس جنگ می‌افزاید: ما هشت سال جنگیده‌ایم و من سال‌های زیادی عکاسی کردم، اما شاید از این هشت سال تنها هشت عکس ماندگار داشته باشم. خود سوژه و اتفاق باعث ثبت شدنش در دریچه دوربین شده است. این لحظات قابل پیش‌بینی نیستند.
فریدونی ادامه می‌دهد: اتفاقات بزرگ خودشان باعث ماندگار شدن عکس می‌شوند، اتفاقاتی مانند جنگ، اتفاقاتی مانند ارتحال یا راهپیمایی‌های مختلف. نمی‌شود به صورت قطعی گفت که عکاس در ثبت یک عکس ماندگار دخیل است. شاید همه موارد دست به دست هم می‌دهند و این عکاس است که مانند یک شکارچی که به دنبال شکار خود است، سعی می‌کند تا عکس ماندگاری را ثبت کند. مثلا در ماجرای ارتحال امام خمینی(ره) من از روز اول تا چهلم عکس‌های بسیاری گرفتم اما تنها چند عکس در حافظه‌ها ماند. من به عنوان عکاسی که بیش از 40 سال فعالیت کردم هنوز هم نمی‌توانم به طور قطعی بگویم چه میشود که یک عکس جهانی میشود و در خاطرهها و تاریخ باقی می‌ماند. عوامل بسیار زیادی دست به دست هم می‌دهند.
سهم بالای تجربه
فریدونی با بیان اینکه تجربه عکاس هم در ثبت یک عکس ماندگار اهمیت ویژه دارد، می‌گوید: تجربه عکاس باعث میشود دقیقا بداند در چه لحظه‌ای باید شاتر دوربین را فشار دهد یا در چه زاویه‌ای قرار بگیرد تا عکس بهتری حاصل شود. حسی که در وجود یک عکاس به او می‌گوید که باید کی و کجا بایستد در ثبت تاریخی یک لحظه بسیار مهم است.
هر عکس در پس ظاهر و تصویر بیان‌کننده یک مفهوم است، اما سوال این است که آیا عکاس تصمیم می‌گیرد که مفهوم مورد علاقه مخاطب را به او نشان بدهد یا آنچه که واقعا وجود داشته و مفهوم حقیقی است. فریدونی می‌گوید: عکاس قطعا در ثبت یک عکس موثر است. تجربه و نگاه عکاس و همچنین موضوعی که قرار است ثبت بشود اهمیت دارد. البته ارائه کردن یک عکس هم شرایط خاصی دارد، ممکن است یک عکس خوب در زمان مناسب منتشر نشود و دیده نشود و نتواند با مخاطب خود ارتباط خوبی برقرار کند.
عکاس باید منصف باشد
آیا یک عکس می‌تواند همه واقعیت را بیان کند؟ مرتضی فرج‌آبادی، عکاس خبری در پاسخ به این سوال به «ابتکار» می‌گوید: هیچ چیز نمی‌تواند تمام واقعیت را نشان بدهد و هر ابزار و وسیله‌ای تنها بیانگر بخشی از واقعیت است. البته اینکه چقدر از واقعیت در یک عکس وجود داشته باشد به انصاف آن عکاس برمی‌گردد.
این عکاس درباره دلیل ماندگاری عکس‌ها می‌گوید: حساسیت موضوع یکی از دلایل مهم در این اتفاق است. البته زمانی که عکاس از سوژه عکس و محیط شناخت داشته باشد هم می‌تواند عکس بهتری ثبت کند. زمانی که عکاس بداند قرار است چه اتفاقی رخ بدهد در جایگاه مناسب قرار می‌گیرد و در زمان مناسب اقدام به ثبت عکس می‌کند.
عکاس به عنوان فردی که عامل ثبت عکس است، توانایی دخالت دادن سلیقه و نظر شخصی خود در نوع عکس گرفتن برای القای یک پیام خاص را دارد. اما آیا این اقدام از نظر حرفه‌ای درست است؟ فرج آبادی می‌گوید: عکاس در حقیقت تنها باید آنچه که واقعیت دارد را ثبت کند. گرچه عکاس به هر حال قاب‌بندی می‌کند و در هر صورت سلیقه‌اش در عکس دخالت دارد اما باید سعی کند تا جایی که ممکن است، حقیقت را در فریم عکس خود ثبت کند. به نظرم عکاس تنها می‌تواند تیزبینی خود را در عکس دخالت دهد و نسبت به اتفاقات روز و موقعیت عکاسی و اهمیت سوژه عکس، بهترین لحظه را برای ثبت تصویر انتخاب کند تا بیشترین مفهوم را به مخاطب برساند.
پربازدیدترین‌های روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
معاون سیاسی وزارت کشور:
تعیین محل تجمع‌های اعتراضی برای رفاه حال مردم است
«ابتکار» از سردرگمی مردم در مواجه با حوادث و شماره تماس های گوناگون امدادی در کشور گزارش می دهد
«ابتکار» از بمباران پیامکی نمایندگان توسط گروهی خاص در ممانعت از رای بهCFT گزارش می‌دهد
دانشمندان از مرگ قدیمی‌ترین و بزرگترین درختان بائوباب آفریقایی طی 12 سال گذشته خبر داده‌اند
جلال خوش چهره
کره شمالی؛ عبور از گذشته
«ابتکار» افزایش روزانه قیمت خودرو را بررسی کرد
مارپیچ قیمت در بازار آشفته خودرو
راز ماندگاری یک عکس خبری در تاریخ چیست؟
چند فریم از یک واقعیت
«ابتکار» سناریوهای ملاقات نمادین ترامپ و کیم جونگ اون را بررسی می‌کند
دیدار کابوی پیر و پسرک موشکی
لاریجانی در جمع خبرنگاران:
باید نگاه واقع‌بینانه‌ای به وضعیت اقتصادی کشور داشته باشیم
تکیه برکاخ و غفلت از کوخ
