روزنامه جهان صنعت
1397/04/21
دردسرهای پخش تلویزیونی اعترافات تمام شدنی نیست؛
گروه فرهنگ و هنر- «بی‌راهه» نام مستندی بود که هفته پیش از رسانه ملی پخش شد و چند روزی است افکار عمومی را جریحه‌دار کرده. مردم و مسوولان از جمله وزیر ارشاد در شبکه‌های اجتماعی نسبت به عملکرد صداوسیما و اعتراف‌گیری از دختری 17 ساله که به علت طرح برخورد با شاخ‌های اینستاگرام دستگیر شده، واکنشی منفی داشته‌اند. نمایندگان مجلس و افرادی همچون محمدرضا عارف هم سکوتشان را شکسته و می‌گویند این کار تنها ریختن آب به آسیاب دشمن است. اما مدیر روابط عمومی صداوسیما روایتی دیگر از این ماجرا دارد.او می‌گوید مردم با تماس‌هایشان، روابط عمومی رسانه ملی را قسم می‌دادند که با این افراد برخورد شود. محمدحسین رنجبران البته پخش این برنامه را سفارش قوه قضاییه دانسته و گفته مقام قضایی درخواست کرد تا موضوع این افراد رسانه‌ای شود. سفارشی که امروز از سوی قوه قضاییه رد و گفته شد پخش اعترافات دختر اینستاگرامی در تلویزیون ارتباطی با قوه قضاییه ندارد و درخواستی هم برای پخش از سوی مسوولان قضایی و قاضی وجود نداشته است. از سوی دیگر این ادعا در حالی مطرح شده که براساس ماده 96 قانون آیین دادرسی کیفری این روش اعتراف‌گیری ممنوع و خلاف قانون است. حالا سیداحسان قاضی‌زاده، عضو هیات نظارت بر صداوسیما می‌گوید شاکیان از برنامه‌های صداوسیما شکایت خود را به شورای نظارت اعلام کنند.
شکایت از صداوسیما و بررسی قصور ناجا
یک عضو ناظر مجلس در شورای نظارت بر صداوسیما از بررسی اقدام صداوسیما در پخش مستند بی‌راهه و نشان دادن اعترافات، در جلسه دوشنبه هفته آینده این شورا خبر داده است. غلامرضا کاتب به ایسنا گفته است: «اقدام صداوسیما در پخش مستند بی‌راهه و نمایش اعترافات، اقدامی غیرقانونی و غیراخلاقی بود که موجب به وجود آمدن فضای بسیار منفی در جامعه شد و شکایت‌های متعددی توسط انجمن حمایت از کودکان و گروه‌های اجتماعی گوناگون از صداوسیما به شورا رسیده که در جلسه هفته آینده به این شکایات و آثار بسیار منفی به وجود آورده در داخل و خارج از کشور رسیدگی می‌کنیم.»
این عضو ناظر مجلس در شورای نظارت بر صداوسیما که بازخوردهای پخش مستند بی‌راهه را منفی می‌داند، می‌گوید: «این اقدام برنامه‌سازان بی‌راهه در صداوسیما به ابزار و بهانه‌ای در دست معاندان و دشمنان نظام به ویژه رادیوها و تلویزیون‌های خارجی به خصوص بی‌بی‌سی و شبکه‌های آمریکایی و صهیونیستی برای زیر سوال بردن اهداف و آرمان‌های انقلاب اسلامی تبدیل شده است.»
او این اقدام را غیرحرفه‌ای و غیراخلاقی می‌داند و می‌گوید: «در نشست شورای نظارت بر صداوسیما حتما به قصور نیروی انتظامی به دلیل در اختیار گذاشتن جزییات اعترافات (م. ه) رسیدگی خواهد شد. بازجویی‌های ناجا اگر محرمانه باشد نباید در اختیار صداوسیما قرار می‌گرفت علاوه بر آن به اشتباه پلیس فتا نیز رسیدگی خواهد شد.»
این عضو ناظر مجلس در شورای نظارت بر صداوسیما از برخورد با مسببان و مقصران برنامه‌ساز در صداوسیما خبر داده و گفته: «در نشست هفته آینده با دعوت از مدیران صداوسیما به ویژه مدیر شبکه یک و سایر شبکه‌هایی که احتمالا این مستند توسط آنها پخش شده است از آنان درباره این اقدام غیراخلاقی و غیرحرفه‌ای توضیح خواهیم خواست و به نسبت قصور انجام شده با متخلفان برخورد می‌کنیم.»
بعید می‌دانم قوه قضاییه چنین درخواستی به صداوسیما کرده باشد
کاتب با رد ادعای مجری برنامه «بی‌راهه» مبنی بر درخواست قوه قضاییه برای پخش اعترافات (م.ه) گفت: «بعید می‌دانم که چنین درخواستی توسط قوه قضاییه از صداوسیما شده باشد اما در عین حال در نشست شورای نظارت موضوع را با حجت الاسلام اژه‌ای و محمدجواد لاریجانی در میان می‌گذارم.»
او ادامه داد: «طبق قانون تا زمانی که حکم تخلف فرد یا افراد صادر نشود عقلا، شرعا و قانونی حق انتشار وجود ندارد. این مساله حتی درباره فساد اقتصادی و اخلاقی نیز ساری و جاری است چه رسد به موضوع پرونده خانم م.ه. پرداختن به مساله‌ای در فضای مجازی با تعدادی معدود کاربر و انتشار آن در شبکه یک صداوسیما با میلیون‌ها بیننده، اصلا درست نبود و انتشار یک ناهنجاری شد.»
کاتب پخش مستند بی‌راهه و اعترافات پخش شده را «فرهنگ‌سازی تخلف» می‌داند و توضیح می‌دهد: «موظف به حفظ حرمت افراد هستیم و هیچ بنایی برای بردن آبروی شهروندان نیست. گذشته از آن پخش چنین مستندهایی باید دارای انعکاس مثبت باشد نه اینکه عالم و آدم نسبت به مضرات و آثار منفی آن انتقاد داشته باشند. این اقدام صداوسیما «فرهنگ‌سازی تخلف» نام داشت.»
قوه قضاییه هم مسوولیت پخش اعترافات را نپذیرفت
ادعای صداوسیما مبنی بر سفارش قوه قضاییه در حالی است که یک منبع مطلع هرگونه ارتباط پخش اعترافات دختر اینستاگرامی با قوه قضاییه را رد کرد. این منبع مطلع در قوه قضاییه به «عصرخبر» گفت: پخش اعترافات دختر اینستاگرامی در تلویزیون ارتباطی با قوه قضاییه نداشته و درخواستی نیز جهت پخش از سوی مسوولان قضایی و قاضی وجود نداشته است.
روز سه‌شنبه رنجبران مدیرکل روابط عمومی صداوسیما اعلام کرده بود: «بر اساس صحبتی که امروز با مسوولان ناجا داشتم، برای این افراد حکم قضایی صادر شده بوده و حتی مقام قضایی درخواست کرده بود موضوع این افراد حتما رسانه‌ای شود.»
اعتراض انجمن حمایت از حقوق کودکان به مستند «بی‌راهه»
به دنبال حواشی ایجاد شده پس از پخش مستند «بی‌راهه» انجمن حمایت از حقوق کودکان در بیانیه‌ای با اشاره به پخش سخنان اعتراف‌گونه یک دختر ۱۷ ساله از صداوسیما، آن را «نماد مشخص و بارز خشونت علیه کودکان» توصیف کرد. در بیانیه این انجمن با اشاره به شیوه پخش اظهارات یک دختر ۱۷ ساله که ویدئوهای رقص او در اینستاگرام موجب برخورد با او و انتشار اظهاراتش در تلویزیون شده بود، شیوه گفت‌وگو با او «تلخ و رعب‌انگیز در حالتی از استیصال» توصیف شده و با پرسش درباره اهداف پخش این تصاویر آمده که این اقدام «در واقع قدرت‌نمایی در مواجهه با نوجوانی است که به عنوان فردی زیر ۱۸ سال، کودک قلمداد میشود».
طبق ماده 96 قانون آیین دادرسی کیفری این روش اعتراف گیری ممنوع و خلاف قانون است
اما این روش اعتراف‌گیری نه‌تنها از لحاظ اخلاقی بلکه از لحاظ قانونی هم ممنوع است. نعمت احمدی دراین باره می‌گوید: «بند‌های الف و ب ماده 96 قانون آیین دادرسی کیفری که اخیرا این قانون دائمی شد و به نحوه دائمی شدن آن نیز ایراد وارد است، صراحتا اعلام می‌دارد که انتشار تصویر یا گزارش از یک موضوع که در دادسرا و مراحل دادرسی مطرح است ممنوع می‌باشد و این کار خلاف قانون است.»
او توضیح می‌دهد: «در فیلمی که صداوسیما از تلویزیون پخش کرد جایگاه و سمت فردی که روبه‌روی این خانم نشسته بود و از این خانم سوال می‌کرد مشخص نیست که این فرد جزو مامورین ناجا یا ضابطین دادگستری است که اگر جزو ضابطین دادگستری باشد برابر ماده 96 نمی‌تواند از اعتراف گرفتن تصویر بگیرد و این موضوع را رسانه‌ای کند.»
این وکیل دادگستری که با ایسنا گفت‌وگو می‌کرد ادامه داد: «این روش اعتراف‌گیری مصداق شکنجه است. شکنجه فقط زدن و بستن نیست.
شکنجه می‌تواند این‌گونه باشد که شرایطی را به وجود بیاوریم که اشک فرد در‌بیاید و سوالات غیرحقوقی، تلقینی و القایی از فرد شود و این اعمال مصداق شکنجه است.»
کارمند صداوسیما ضابط دادگستری محسوب نمی‌شود
احمدی با بیان اینکه «سوال اصلی اینجاست که آقای پرسشگر چه کسی بوده است؟» گفت: «اگر فرد سوال‌کننده جزء ضابطان دادگستری باشد که شکنجه انجام داده و قابل تعقیب است ولی اگر عضو صداوسیما باشد که اصلا وظیفه این کار را نداشته و خارج از وظیفه‌اش به عنوان کارمند صداوسیما عمل کرده است.
کارمند صداوسیما ضابط دادگستری محسوب نمی‌شود.»
این وکیل دادگستری تاکید کرد: «اینکه یک متهمی را جلوی صفحه تلویزیون بنشانند و جدای از مدلول ماده 96 قانون آیین دادرسی کیفری به سمت این فرد برمی‌گردد که با چه سمتی در نقش شکنجه‌گر ظاهر شده است. اینها مواردی است که این پرونده خلاف ماده 96 قانون آیین دادرسی کیفری و هم خلاف قانون اساسی در خصوص منع شکنجه است.»
واکنش توئیتری وزیر ارشاد
سید‌عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم در واکنش به پخش مستند «بی‌راهه» در صفحه شخصی خود در «توئیتر» نوشت: «پخش اعترافات در تلویزیون نیازمند مقررات تقنینی است. سلیقه یک قاضی و یا مجری پخش نباید معیار باشد. اتفاقات مکرر، نیاز به قانون را جدی‌تر می‌کند.»
آیا پخش بازجویی در رسانه ملی کمکی به حل مسایل فرهنگی است؟
محمدرضا عارف، رییس فراکسیون امید هم در نشست خبری روز گذشته‌اش با بیان اینکه «گفت‌وگو نکردن یکی از چالش‌های کشور و انقلاب است»، گفت: رسانه از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، سوال این است که آیا اعلام یک خبر و یک بازجویی و محاکمه در رسانه ملی کمکی به حل مسایل فرهنگی و ارتقای آن می‌کند و یا تنها باعث ایجاد مساله میشود.
رییس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با اشاره به عملکرد کلی صداوسیما گفت: صداوسیما در بهترین ساعات و برنامه‌ها که باید مسایل جدی را پوشش دهد به مسایل ریز و غیرضروری می‌پردازد و انگار تنها به دنبال رفع تکلیف است و بعضا نگاه جانبدارانه‌ای در رسانه ملی دیده میشود. به نظر می‌رسد در رسانه ملی سلیقه و نه راهبرد ملی حاکم است.
او اضافه کرد: سوال این است که چقدر پرداختن به حاشیه‌ها در رسانه ملی ضرورت دارد، آیا اعلام یک خبر یک بازجویی و محاکمه کمک به مساله فرهنگی و ارتقای آن می‌کند؟
شاکیان از برنامه‌های صداوسیما شکایت خود را به شورای نظارت اعلام کنند
سیداحسان قاضی‌زاده، عضو دیگر هیات نظارت بر صداوسیما در گفت‌وگویی با ایسنا با بیان اینکه «قطعا این هیات موضوع پخش مستند بی‌راهه و اعترافات چند دختر جوان را بررسی خواهد کرد»، گفته است: لازم است صداوسیما اگر بنایی برای پخش کارهای سفارشی از سوی هر ارگان و نهادی دارد، استقلال رسانه‌ای خود را حفظ کرده و دقت نظر بیشتری را داشته باشد.
او بیان کرد: معتقدم همان‌طور که صداوسیما باید استقلال رسانه‌ای را در برابر آثار سفارشی حفظ کند باید دقت نظر بیشتری را هم داشته باشد، یعنی حتی در برابر آثار سفارشی ضریب دقتش را بالا ببرد.
سایر اخبار این روزنامه
طرح عدم کفایت رییس‌جمهور در دستور کار فراکسیون امید نبود
بودجه دفاعی پاشنه آشیل ناتو
پیشنهاد ایجاد کنسرسیوم شرکت‌های خصوصی ایرانی و خارجی
طرح تازه تعرفه‌بندی آمریکا بر ۲۰۰ میلیارد دلار واردات از چین
سقوط شاخص تالار شیشه‌ای
در افتتاح طرح توسعه فولادسازی و نورد پیوسته سبا، با حضور معاون اول رییس‌جمهور مطرح شد
رییس پلیس راه راهور ناجا مطرح کرد
دردسرهای پخش تلویزیونی اعترافات تمام شدنی نیست؛
پرونده معطل مانده صادرات گاز ایران به عمان
چرخش نرخ دلار
سفر نتانیاهو تاثیری در ماموریت استراتژیک ندارد
ابهام در چگونگی واردات 600 میلیارد تومان خودرو ادامه دارد
پرداخت خسارت گران‌فروشی به مردم
«ناتو» در بزنگاه تاریخ
عدم شفافیت، دشمن اعتماد عمومی
آیا رابطه تهران- مسکو استراتژیک است
آیا رابطه تهران- مسکو استراتژیک است
آیا رابطه تهران- مسکو استراتژیک است
آیا رابطه تهران- مسکو استراتژیک است
