پلاک بین المللی (کاپوتاژ) چیست و چگونه آن را دریافت کنیم
پلاک بین المللی (کاپوتاژ) چیست و چگونه آن را دریافت کنیم
برای خیلیها اگر امکان سفر خارجی فراهم باشد، ترجیح میدهند به جای قطار، هواپیما و… با ماشین شخصی خودشان سفر کنند. این نوع سفر با اینکه ممکن است آزادی عمل بیشتری به ما بدهد اما در عین حال چالشها و مقدمات بیشتری نیز دارد. از کاپوتاژ خودرو گرفته تا دریافت گواهینامه بینالمللی؛ میتواند روند سفر با ماشین شخصی را درگیر کارهای اداری بیشتری کند. در ادامه درباره اینکه پلاک بین المللی چیست و نحوه دریافت آن چگونه است، بیشتر صحبت میکنیم.
پلاک بین المللی چیست؟
هرچند یک سامانه استعلام پلاک جهانی وجود ندارد تا هر ماشینی که میخواهد از کشوری وارد کشور دیگر شود بتواند برای گرفتن پلاک اقدام کند، اما تعدادی از کشورهای جهان در کنوانسیون ۱۹۴۹ توافق کردند که پلاک بین المللی یکدیگر از جمله پلاک بین المللی ایران را به رسمیت بشناسند. در واقع منظور از بینالمللی بودن پلاک ماشین این است که آن پلاک توسط کشور مبدا خروجش به طور رسمی تایید شده و برای تردد در کشور مقصد پلاک خارجی گرفته است.
باید به این موضوع هم اشاره کرد که در واقع آخرین مرحله در روند خروج از کشور، دریافت این پلاک بینالمللی است. در ابتدا باید سراغ دریافت کاپوتاژ ماشین رفت که در اصل همان گذرنامه ماشین محسوب میشود و بحث دیگر نیز داشتن گواهینامه بینالمللی است که در ادامه هر دو را بررسی میکنیم.
کاپوتاژ ماشین چیست؟
وقتی میخواهید به هر دلیلی ماشین خود را از کشور خارج کنید و از آن در کشوری دیگر استفاده کنید، مانند گذرنامه شخصی، باید برای ماشین نیز نوعی مجوز خروج بگیرید. این مجوز خروج که موقتی هم هست، به کاپوتاژ معروف شده است.
کلمه کاپوتاژ (Cabotage) ریشهای فرانسوی دارد و در اصل خود به عنوان کلمهای در جهت تعریف حمل و نقل کالا یا مسافر در قلمرو داخلی یک کشور استفاده میشده است. با این حال در ایران معنایش تغییر کرده و الان از آن به عنوان پروانه خروج موقت ماشین یاد میشود. این پروانه در واقع مجوز این را میدهد که ماشین بدون نیاز به پرداخت عوارض گمرکی یا هزینههای واردات از ایران خارج و قبل از اتمام انقضای مجوز دوباره به ایران برگردانده شود.
دریافت پلاک بین المللی در ۳ مرحله
اولین مرحله، دریافت کاپوتاژ ماشین است و در مراحل بعدی باید سراغ دریافت گواهینامه بینالمللی و در نهایت دریافت و نصب پلاک ترانزیت رفت:
۱) دریافت کاپوتاژ ماشین
در مرحله اول نیاز به مراجعه حضوری به گمرک است. از هر مرزی که میخواهید خارج شوید، بهتر است خودرو را به همراه خود به گمرک همان مرز ببرید. سپس باید مدارک زیر را آماده کنید:
- مدارک مالکیتی ماشین مانند برگ سبز خودرو
- کارت ماشین
- کارت ملی
- بیمهنامه معتبر شخص ثالث
میتوان بخش ابتدایی ثبتنام را از طریق سایت واحد تجارت فرامرزی و سامانه EPL انجام داد یا اینکه کلا مراحل را از خود گمرک پیش برد. در گمرک نیاز است که مدارک را تحویل دهید و پس از دریافت کد EPL سراغ تایپ اظهارنامه و اخذ شماره بروید. این کار برای این انجام میشود که متعهد شوید که خودرو در تاریخ مقرر به کشور بازگردانده میشود.
در نهایت با دریافت کد سفر از انتظامات، خودرو آماده ارزیابی و کارشناسی میشود. سپس اگر مشکلی نباشد، کاپوتاژ ماشین برای شما صادر خواهد شد.
۲) دریافت گواهی بینالمللی
گواهینامه ایران را هر کشوری قبول ندارد. به همین دلیل باید قبل از اقدام به دریافت کاپوتاژ، سراغ دریافت گواهینامه بینالمللی بروید. حتی ممکن است هنگام صدور کاپوتاژ ماشین و قبل از رسیدن به دریافت فیزیکی پلاک بین المللی از شما گواهینامه بینالمللی بخواهند. گواهینامه بینالمللی رانندگی در ۱۹۶ کشوری که عضو اتحادیه جهانی اتومبیلرانی و جهانگردی هستند، اعتبار دارد.
برای دریافت این گواهینامه با در دست داشتن گذرنامه معتبر، عکس پرسنلی و گواهینامه ایرانی حداقل پایه ۳ که یک ماه و یک روز اعتبار دارد باید به یکی از نمایندگیهای سازمان گردشگری و اتومبیلرانی مراجعه کنید. در نهایت این گواهینامه با اعتبار یک یا ۳ ساله صادر میشود که هزینه آن در سال ۱۴۰۴ به ترتیب حدودا برابر با ۷۵۰ هزار تومان و ۲/۵ میلیون تومان است.
۳) دریافت پلاک بین المللی
با ارائه مدارک زیر به همان سازمان جهانگردی و اتومبیلرانی (که مراکز صدور پلاک ترانزیت بین المللی نیز محسوب میشود) میتوانید تعویض پلاک به پلاک بین المللی را انجام دهید:
- پروانه خروج موقت خودرو (برگه کاپوتاژ)؛
- گذرنامه معتبر؛
- کارت خودرو و سند مالکیت؛
- گواهینامه رانندگی بینالمللی با اعتبار حداقل یک سال؛
- گواهینامه ملی؛
- بیمهنامه معتبر شخص ثالث؛
- مدارک هویتی مانند کارت ملی یا شناسنامه؛
- عکس پرسنلی ۳*۴؛
- برگه معاینه فنی.
این پلاک خودرو که حالا بینالمللی شده و روی خودرو نصب شده است مدت اعتبارش تا زمانی است که به کشور بازگردانده شود. هزینه پلاک بین المللی در سال ۱۴۰۴ به طور کلی بین ۴/۵ تا ۶/۵ میلیون تومان متغیر است. این تفاوت قیمت به موضوعاتی مانند ترجمه گواهینامه، قیمت ارز و… بستگی دارد.
نکات مهم پیرامون کاپوتاژ و پلاک بین المللی
- فقط مالک خودرو یا کسی که وکالت رسمی از او دارد میتواند برای کاپوتاژ اقدام کند.
- داشتن بیمه شخص ثالث معتبر برای دریافت کاپوتاژ الزامی است.
- مدت اعتبار کاپوتاژ معمولا یکسال است و بهتر است بعد از حدود ۱۱ ماه برای تمدید اقدام کنید.
- مدل و سال ساخت خودرو در برخی کشورها مهم است. مثلا آذربایجان ورود خودروهای مدل ۲۰۱۰ و پایینتر را نمیپذیرد.
- اگر بعدا نیاز به کاپوتاژ نداشتید، باید به گمرک مراجعه و آن را باطل کنید. در غیر این صورت جریمه میشوید.
- خودروهای بیش از ۲۰ سال ساخت، برای دریافت کاپوتاژ به مجوز میراث فرهنگی نیاز دارند.
سخن پایانی
اولین مرحله برای دریافت پلاک بین المللی موتور و ماشین، اقدام برای صدور کاپوتاژ است. این برگه که به عنوان پروانه یا مجوز خروج از کشور ماشین درنظر گرفته میشود، توسط گمرک صادر میشود. پس از دریافت کاپوتاژ باید ابتدا گواهینامه خود را بینالمللی کنید و در نهایت نیز میتوانید با مراجعه به سازمان جهانگردی و اتومبیلرانی، پلاک فیزیکی بینالمللی را دریافت و روی خودرو نصب کنید.