واکنش ها به بسته ارزی جدید بانک مرکزی بررسی شد طلوع امید در افق بازار

ژوبین صفاری
کافی بود بسته ارزی موعود توسط بانک مرکزی ارائه شود تا بازار به سرعت نسبت به آن واکنش نشان دهد. گزارش ها از بازار روز گذشته میدان فردوسی نشان می‌دهد که صف فروش برای دلار و سکه در اوج بود و البته قیمت‌ها هم روند کاهشی داشت. بسته ارزی ارائه شده توسط بانک مرکزی توانست مرهم این روزهای ملتهب بازار باشد. هر چند باید دید این روند تا چه زمانی پایدار خواهد بود چنانچه غیر از قوانین ارزی جدید متغیرهای دیگری نیز می‌توانند باز هم به تشویش ناگهانی بازار منجر شود؟ با این همه اما اکثریت کارشناسان اقتصادی علی‌رغم نقدهایی که به این بسته ارزی داشتند نسبت به اجرای آن خوش‌بین هستند. عقب نشینی از سیاست شکست خورده تک نرخی کردن ارز، آزاد شدن خرید و فروش ارز و سکه، آزاد شدن واردات طلا و ارز از طریق صرافی‌های مجاز، حذف ارز مسافرتی و ... نکاتی است که این بسته را قابل توجه می‌کند. هر چند در مورد بسته همتی تا اجرایی شدن آن به طور کامل نمی‌توان اظهار نظر کرد. با این همه این دستورالعمل حاصل تجربه‌ای چند ماهه است که می‌تواند در ادامه به روند ثبات بازار در کنار سایر عوامل اثرگذار در آن کمک کند.
از طرفی سخنان همتی نشان داد که گفت‌و‌گوی رو‌در‌رو با مردم و البته صلابت و اطمینان خاطری که یک مسئول از سیاست‌هایش دارد تا چه حد می‌تواند به عنوان یک عامل اثرگذار در اقتصاد نقش آفرینی کند. به این نکته باید تصحیح اشتباه قبلی که همان اعلام نرخ بود را اضافه کرد که توانست در کاهش قیمت‌ها اثر مثبتی داشته باشد.
تاخیر 4 ماهه یک پیشنهاد ساده


بسته پیشنهادی رئیس بانک مرکزی در حالی ارائه شد که قیمت دلار تا مرز 12 هزار تومان نیز پیش رفت. قیمتی که تا سه برابر نرخ رسمی در بازر پنهانی معامله شد. کارشناسان معتقدند این بسته می‌توانست نه اکنون که 4 ماه پیش ارائه شود.
مرتضی عمادزاده، کارشناس مسائل اقتصادی در این خصوص به ابتکار می‌گوید: آنچه که در بسته ارزی رئیس بانک مرکزی مشاهده شد حاوی نکته تازه‌ای نبود. این مفاد را یک دانشجوی اقتصاد با ضریب هوشی متوسط نیز می‌توانست تدوین کند. موضوع اصلی این است که بحث ساده‌ای که در این بسته مطرح شد و در بازار اثرگذار بود چرا به مدت 4 ماه به تاخیر افتاد؟
وی می افزاید: اگر این بسته روز 21 فرودین ماه سال جاری ارائه می‌شد، امروز شاهد این گرفتاری در بازار نبودیم و مردم نیز دچار این سردرگمی نمی‌شدند. زمانی که خرید و فروش ارز را با قاچاق مواد مخدر برابر اعلام می‌کنند، نتیجه‌اش همین صعود بی‌رویه قیمت می‌شود.
دست‌های پشت پرده در کار بود؟
این اقتصاددان با بیان اینکه تاخیر در بسته ارزی جای تردید دارد، اظهار کرد: این تعویق 4 ماهه در بحث‌هایی که بسیار ساده است ذهن را به سمت یک فساد احتمالی و یا دست‌های پنهان سوق می‌دهد که شاید تعمدی در شکل‌گیری این التهاب در کار بوده است. وی در مجموع این بسته را منطقی و کارگشا می‌داند و تصریح می‌کند: البته در هر شرایطی برای جلوگیری از فساد باید نظارت قدرتمندی صورت گیرد. اختصاص ارز دولتی به کالاهای اساسی مانند دارو و مواد غذایی کار درستی است، در شرایطی که نظارت بر غیر رانتی بودن آن انجام شود.
سقوط قیمت تا کجا پیش می رود؟
عماد‌زاده مفاد این بسته را خوب عنوان کرده و می‌گوید: این بسته می‌گوید هر نوع واردات و صادراتی با ارز آزاد و معادلات قیمت‌گذاری باید در بازار صورت گیرد، که این موضوع می‌تواند قیمت دلار را تا زیر 8 هزار تومان پایین آورد.
وی در خصوص آزاد بودن ورود طلا و ارز از طریق صرافی‌ها، تصریح می‌کند: حذف مالیات بر ارزش افزوده برای واردات طلا و ارز از مبادی قانونی برای آن است که پشتوانه قوی مالی در اقتصاد ایجاد شود که در این شرایط نیز باید در بستر نظارتی و در چارچوب فعالیت‌های قانونی این امر رخ دهد.
این اقتصاددان در خصوص پیش‌بینی خود برای آینده نرخ ارز یادآور می‌شود: به طور قطع قیمت دلار به کانال سابق یعنی زیر 4 هزار تومان بازنخواهد گشت اما در خوش‌بینانه‌ترین حالت و در صورت عرضه ارزهای خانگی و ... می‌توان پیش‌بینی کرد که قیمت دلار تا کانال 7 هزار تومان نیز کاهش پیدا کند. هر چند شاید باید قیمت واقعی نرخ دلار را همین مبلغ دانست.
شرایط بازار ارز عادی می‌شود؟
هر چند ایرادهایی به بسته پیشنهادی رئیس کل بانک مرکزی گرفته می‌شود اما با این حال برخی کارشناسان معتقدند این بسته به ایجاد شفافیت در آینده کمک می‌کند.
مرتضی عزتی عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس در این خصوص گفت: ارائه این بسته ارزی تا حدی بازار ارز ایران را تعدیل می‌کند‌. بی‌تردید در روزهای آتی شاهد بهبود وضعیت در بازار خواهیم بود. وی با اشاره به اینکه آزادسازی معاملات ارزی البته با ملاحظات اعلامی از سوی بانک مرکزی‌، خود اتفاقی مثبت در این فضا است، اضافه کرد: ارزی که در اختیار دولت نیست، باید در بازار آزاد خرید و فروش شود و این گام مثبتی برای شفاف‌سازی وضعیت و معاملات اقتصادی است.
او با تاکید بر اینکه بخش‌هایی از این بسته نیز با توجه به شرایط ممکن است امکان اجرا نیابد، توضیح داد: فکر می‌کنم در صورتی که تنش‌های بازار بیش از حد معمول شود، بانک مرکزی نتواند برای مهار قیمت ارز وارد عمل شود‌، باید در نظر بگیریم که امروز قیمت ارز در اثر عرضه و تقاضا در بازار ایران تعیین نمی‌شود و تاثیر سیاست بر این بازار بسیار بالا است.
او با تاکید بر اینکه باید بستری برای تامین نیازهای عادی مردم فراهم کرد، ادامه داد: هر چند بسته ارائه شده از سوی بانک مرکزی را بسته خوبی می‌دانم اما باید تاکید کنم این بسته‌ها برای شرایط اضطراری تدوین شده و بی‌تردید ما در سطح کلان نیازمند بازنگری در روش ها و شیوه های مدیریتی خود هستیم .
او در پاسخ به این سوال که آیا باز شدن بازار ارز‌، به افزایش شدید تقاضا در کوتاه مدت دامن نمی‌زند؟ گفت: بعید می‌دانم چنین اتفاقی رخ دهد‌. کسانی که هفته قبل دلار 12 هزار تومانی خریدند به شدت متضرر شدند و این وضعیت احتمالا ادامه‌دار خواهد بود. در ضمن باید توجه داشته باشیم که قیمت ارز در شرایط کنونی در حدی است که خود مانعی در برابر تقاضای بالا محسوب می شود. عزتی گفت: سفته بازان وقتی وارد بازار می‌شوند که حس می‌کنند قیمت کالایی غیرواقعی است، بی‌تردید با تصمیمات اتخاذ شده قیمت ارز در نقطه بهینه‌ای می‌نشیند که دیگر سرمایه‌گذاری بر آن فاقد توجیه منطقی و اقتصادی باشد.
سایر اخبار این روزنامه
سخنگوی قوه قضائیه: 45 نفر از اخلا‌لگران اقتصادی دستگیر شدند واکنش ها به بسته ارزی جدید بانک مرکزی بررسی شد طلوع امید در افق بازار محمدجواد ظریف در جمع خبرنگاران : با بازگشت تحریم‌ها اتفاقی نخواهد افتاد جلال خوشچهره تنهایی خبرنگار همزمان با بازگشت تحریم‌های ثانویه علیه ایران، اروپایی‌ها ضمن به روزسازی قوانین مسدودساز نسبت به خرید نفت ایران متعهد شدند «ابتکار» از حواشی خبر طرح سربازی دختران تا تکذیب آن گزارش می‌دهد زلزله یک روزه ورود زنان به دنیای آش‌خوری! چرا شاخص کل در سه روز ۱۲ هزار واحد رشد کرد؟ حال عجیب و غریب بورس مجید تخت‌روانچی معاون سیاسی رئیس دفتر رئیس جمهوری: مذاکره با آمریکا فایده‌ای ندارد مهدی پاشایی کارگردان نمایش «سُس توت‌فرنگی» در گفت‌وگو با «ابتکار» : ذات تئاتر نقد مسائل منفی جامعه است رئیس‌جمهوری در گفت‌وگوی تلویزیونی با مردم از اقتصاد و سیاست داخلی و خارجی سخن گفت تحریم به وقت واشنگتن انفعال، بازخورد حیرانى