زنگنه: اوپک قربانی جریان خزنده همکاری با آمریکا و ترس از قانون ضد اوپکی شده است

وزیر نفت ایران در آستانه نشست کمیته وزارتی سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و متحدانش گفت: هر تصمیمی که حتی کوچکترین خطری برای منافع ملی ما داشته باشد، بدون هیچ تردیدی، سر راه آن خواهم ایستاد و وتو می‌کنم.
به گزارش وزارت نفت، بیژن زنگنه در آستانه برگزاری نشست کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق کاهش عرضه نفت اوپک و غیر اوپک (JMMC) که یکم مهر در الجزایر برگزار می‌شود، در گفت‌و‌گو با موسسه خبری پلاتس و خبرگزاری بلومبرگ، دیدگاه‌ها و مواضع ایران درباره توافق کاهش عرضه سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و تحریم‌های آمریکا علیه صنعت نفت ایران پرداخت.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا شما در نشست کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق اوپک و غیر اوپک در الجزایر شرکت می‌کنید، گفت: به این نشست نمی‌روم. کاظم پوراردبیلی، نماینده ایران در هیات عامل اوپک، ریاست هیات اعزامی جمهوری اسلامی ایران به الجزایر را به‌عهده خواهد داشت. اعتقاد ما این است که کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق کاهش عرضه نفت اوپک و غیراوپک (JMMC) هیچ حق تصمیم‌گیری ندارد. این کمیته اختیار قانونی ندارد و از نظر حقوقی دارای صلاحیت نیست که درباره هیچ مسئله‌ای به تصمیم برسد. نظارت‌ آن هم تعیین‌کننده نیست. این نهاد تنها نظارت و بررسی می‌کند و به نشست وزارتی گزارش ارائه می‌دهد. این کمیته حق تصمیم‌گیری ندارد. اکنون موضوعی کلی را درباره اوپک می‌گویم؛ آنها چیزی به نام بیانیه همکاری (Declaration of Cooperation)ایجاد کرده‌اند که ما از آن قدردانی می‌کنیم و برای آن ارزش زیادی قائل هستیم. به‌ویژه کشورهای غیر عضو اوپک که در 2 سال گذشته به ما ملحق شده‌اند، به‌ویژه مکزیک و روسیه، که با ما کار کرده‌اند و به ما کمک کرده‌اند که بازار را تا حد زیادی تثبیت کنیم، اما قرار نیست «بیانیه همکاری» جای اوپک را بگیرد.
تحلیل من این است که اوپک قربانی جریان خزنده است که همزمان نتیجه همکاری با آمریکا و ترس از قانون ضد اوپکی مطرح شده در کنگره آمریکا، نوپک (NOPEC) است. آنها اوپک را قربانی می‌کنند و به آهستگی، بدون اعلام علنی این مسئله، آنها قصد دارند تعداد زیادی از کشورهای تولیدکننده را گردهم آورند و مجمعی ایجاد کنند تا جای اوپک را بگیرد.


ما هیچ وقت به این فکر باور نداریم که به دلیل ترس از مرگ باید خودکشی کرد. ما به فعالیت خود ادامه می‌دهیم. در عمر نزدیک به 60 ساله اوپک، چنین شرایطی بارها اتفاق افتاده است، فراز و نشیب‌های بیشتری هم در آینده وجود خواهد داشت. شما نباید اوپک را تنها به دلیل ترس قربانی کنید. از دید من اوپک یکی از بزرگترین موفقیت‌های جهان سوم است، نه تنها برای تولیدکنندگان نفت بلکه همچنین سازمانی است که می‌تواند در اقتصاد جهان کارآمد باشد و یک نهاد خوب و قوی است.
کسانی هستند که می‌خواهند اوپک را منحل کنند و می‌خواهند بی‌دلیل این نهاد (کمیته وزارتی نظارت بر توافق اوپک و غیراوپک) را بزرگتر از آن چیزی که هست جلوه دهند. اگر نگاه کنید، می‌بینید که آنها این نشست اوپک و غیر اوپک را به مسئله‌ای مهم تبدیل می‌کنند درحالی که چندان مهم نیست. همه ماجرای میان اوپک و غیر اوپک، برای کاهش حدود روزانه 500 هزار بشکه از عرضه نفت غیر اوپکی‌ها بود. در این میان جز روسیه و به نظرم قدری هم مکزیک، بقیه کشورها، چیزی از تولید خود را کاهش ندادند. در واقع، آنها ظرفیت افزایش تولید نداشتند. ما قدردان هستیم که آنها از نظر سیاسی با ما همکاری و همدلی کردند، اما همه آنها کمتر از سهمیه خود تولید می‌کردند و به همین دلیل است که پایبندی برخی از آنها به 200 درصد یا 180 درصد رسید. آنها نمی‌توانستند همه سهمیه خود را تولید کنند، جز مکزیک و روسیه. روسیه برای مدتی کمک کرد و در وضع کنونی، آنها مشکل ما نیستند. آنها کمک کردند و سپس آن دوران منقضی خواهد شد و آنها هر چه بخواهند طبق منافع ملی خود به عنوان کشوری که یک تولیدکننده نفت غیر عضو اوپک است، همکاری می‌کنند، اما من از کشورهای عضو اوپک انتظار بیشتری دارم و به‌ویژه در وضع کنونی (و این را بارها پیش از این گفته‌ام) درست نیست که دو عضو به سردمداری و ایفای نقش رهبری در جریان ضد ایرانی بپردازند.
زنگنه در واکنش به اینکه منظور شما عربستان و امارات است، گفت: من به هیچ وجه به نام کشوری اشاره نمی‌کنم، اما دو عضو اوپک، سردمداری جهانی ضدیت با ایران را در بازار نفت به‌عهده گرفته‌اند. این کاملا روشن است. این کار نه در عالم همسایگی و نه در عالم همکاری، صحیح نیست. آنها این موج ضد ایرانی را پی می‌‌گیرند و سپس در همکاری با آمریکا همسو می‌شوند تا به ایران آسیب بزنند و برخی کشورهای غیر عضو اوپک را با خود نیز همراه می‌کنند که الزاماً عمق این پیچیدگی سیاسی را درک نمی‌کنند و دیگر جنبه‌هایی که نمی‌خواهم در اینجا توضیح دهم. برای نمونه آنها می‌گویند «ما اجازه نمی‌دهیم که کمبودی در بازار باشد»، که در ظاهر موضوع بسیار خوبی است که گفته شود و یا اقتصادی است، اما به نظر من چنین اظهارنظری اقتصادی نیست و 100 درصد سیاسی و ضد ایران است. هر کس که بگوید که کمبود در بازار نفت را جبران می‌کند، ضد ایران صحبت می‌کند و این یک بیانیه سیاسی است. هیچ جنبه اقتصادی در آن نیست و آنها بر خلاف موضوعی که می‌گویند، نه تنها اوپک، بلکه کشورهای غیر عضو اوپک را هم به یک بازی سیاسی می‌کشانند، اما از آنجا که این بازی سیاسی همسو با سیاست‌های آمریکاست، برخی افراد نمی‌خواهند به طور علنی درباره آن صحبت کنند. اوپک و برخی کشورهای غیرعضو اوپک همسو با رویکرد آمریکا فعالیت می‌کنند. متاسفانه بخشی از دبیرخانه اوپک هم در این جهت حرکت می‌کند و ما متوجه این مسئله هستیم و من به این وسیله می‌خواهم به دبیرخانه تذکر بدهم که درباره بخشی از فعالیت‌های خود، مراقب باشد و به آنها یادآوری می‌کنم که اوپک سازمانی مستقل است و زیر مجموعه وزارت انرژی آمریکا نیست و مسئولان اوپک باید به این مسئله توجه کنند. آنچه مهم است، خواسته اعضاست. ما در اوپک عضو بزرگ یا کوچک نداریم، همه به طور برابر شرکت می‌کنند و آنها باید همه اعضا را در نظر گیرند و مسئله من، بزرگنمایی کمیته مشترک وزارتی نظارت بر توافق اوپک و غیراوپک است (و من در مقطعی، هشت سال در اوپک رئیس کمیته وزارتی نظارت بر بازار بودم)؛ آنها هیچ وقت این قدر سر و صدا نداشتند؛ اکنون حضور غیر اوپکی‌هادر این کمیته هم تفاوت زیادی ایجاد نمی‌کند.
وی افزود: پیش از این نیز گفته‌ام برخی اهداف سیاسی پیچیده دارند که آن را در عبارت‌های ساده و اقتصادی بیان می‌کنند. درحالی که آنها به هیچ‌وجه اقتصادی نیستند. وقتی می‌گویند «کمبود نفت در بازار را حل و فصل می‌کنیم»، هر شخص عاقلی می‌گوید «این خوب است، عرضه و تقاضا باید به‌طور طبیعی متوازن باشند.» اما اگر با دقت بیشتری به آن نگاه کنید، این یک استدلال اقتصادی نیست و معنایش پیامی برای آمریکاست به این معنا که ‌هر چقدر می‌خواهی به ایران فشار بیاور و ما اجازه نمی‌دهیم بازار با مشکلی روبه‌رو شود. این پیامی است که باید دریافت کنیم و پیامی کاملا سیاسی است. من باور ندارم که روسیه بخواهد با آمریکا همکاری کند و به ما ضربه بزند، اما برخی دیگر از کشورها می‌خواهند.