روزنامه آرمان امروز
1397/07/04
مذاكره از نقطه اكنون
آرمان: سرانجام زمان سخن گفتن حسن روحانی به نمایندگی از مردم ایران در مجمع عمومی سازمان ملل فرارسید و رئیس جمهور شب گذشته در هفتاد و سومین مجمع عمومی سازمان ملل متحد سخن گفت. قبل از آن دونالد ترامپ سخن گفته بود و برای چندمین بار نشان داد که میتوان هم رئیسجمهور کشوری با بزرگترین اقتصاد در جهان بود و هم به همان اندازه بیپرنسیپ و فاقد دانش و طمانینه. صحبتهای ترامپ چنان بود که هم خودش به حرفهایش خندید و هم حضار و حتی رسانههای آمریکایی هم نسبت به تناقض متعدد ترامپ واکنش نشان دادند. برای مثال CNN سوال کرد که چطور میشود رئیسجمهور ایران از نظر ترامپ هم دوستداشتنی باشد و هم مستبد؟ در نقطه مقابل حسن روحانی با آرامش و تسلط توانست جو نشست را به تمامی تحت تاثیر قرار دهد. روحانی به خوبی نشان داد که چگونه سازمان ملل و شورای امنیت به بازیچه آمریکا تبدیل شده است. با توجه به اینکه از ماهها قبل دولتمردان آمریکایی بر مذاکره و گفتوگو با ایران مانور میدهند، روحانی توانست با آرامش و مدلل از یکجانبهگرایی آمریکا بگوید و در عین حال تاکید کند که برجام به دلیل اهمیتی که داشته، همچنان توسط کشورها ماندگار است. روحانی به خوبی نشان داد که ایران به عنوان کشوری صلحطلب، همه کشورهای جهان را به همزیستی و صلح دعوت میکند و نیز مذاکره و گفتوگو در صورتی امکانپذیر است که آمریکا بتواند به دیگر کشورها و بهخصوص به ایران نشان دهد که میتواند بر عهد خود بماند. صحبتهای رئیسجمهور کشورمان در نقطه مقابل پراکندهگویی و سطحینگری ترامپ قرار داشت و سران کشورها با دست زدن ممتد بر سخنان روحانی صحه گذاشتند. صرف نظر از بازتاب وسیعی که سخنان روحانی در جهان ایجاد میکند، این سخنان بیتردید بازتاب موثری هم در خود آمریکا خواهد داشت. برای مثال آرمن گورگن سردبیر ارشد بخش بینالملل فرانس24 اظهار کرد، آمریکاست که با خروج از توافق هستهای 2015 در انزوا قرار گرفته و از مسیر اصلی خارج شده است. وی با بیان اینکه سخنرانی روحانی کلاسیک بود، افزود: سخنرانی روحانی تند نبود، چرا که این نخستین سخنرانی وی (در مجمع عمومی سازمان ملل) نبود، اما در قبال اسرائیل محکم و استوار بود. رئیسجمهوری ایران گفت: چنانچه میخواهید بار دیگر مذاکره کنید، به میز مذاکرهای که آنرا برهم زدید باز گردید. قدر مسلم آن است که سخنان روحانی موجب تقویت جناح عقلگرا، میانهرو و موافقان برجام خواهد بودبا کدام معیار؟
رئیسجمهور در مجمع عمومی سازمان ملل اظهار داشت: امروز در شرایطی گرد هم آمدهایم که جهان، از خودسری و بیتوجهی برخی از دولتها به ارزشها و نهادهای بینالمللی در رنج است. پیام حضور ما در اینجا، آن است که ایجاد منافع و امنیت جهان با کمترین هزینه، در سایه هماهنگی و همکاری کشورها امکانپذیر است، اما متأسفانه در جهان امروز شاهد حاکمانی هستیم که فکر میکنند با تقویت ناسیونالیسم افراطی، نژادپرستی و بیگانهستیزی که یادآور تفکر نازیهاست و با زیر پا گذاشتن مقررات جهانی و تضعیف سازمانهای بینالمللی بهتر میتوانند به منافع خود دست یابند و یا حداقل برای کوتاه مدت، میتوانند بر احساسات عمومی و جذب آرای مردم، تأثیر بگذارند و برای این منظور، به نمایشهای مضحکی حتی در قالب تشکیل جلسه غیرمعمول شورای امنیت، دست میزنند. پایگاه اطلاع رسانی دولت نوشت، حجتالاسلام و المسلمین حسن روحانی گفت: باید برای همیشه، این خیالپردازی را کنار بگذاریم که، میتوان با سلب امنیت و صلح از دیگران، صلح و امنیت بیشتری را برای خود، دست و پا کرد. باید مجال رشد به این تفکر را ندهیم که میتوان با ایجاد ناامنی ساختگی، از دیگران باجخواهی کرد. در این مسیر، مقابله با چندجانبهگرایی، نه نشانه قدرت بازو، که علامت ضعف اندیشه است و حکایت از عدم شناخت از جهانی درهم تنیده و پیچیده، دارد. رئیسجمهور افزود: در این شرایط، بیتفاوتی و بیاثری نهادهای بینالمللی میتواند خطری برای صلح جهانی باشد. دولتهای اقتدارگرا دشمنان صلح و پدران جنگ هستند. دولت ایالات متحده آمریکا، دست کم در صورت هیأت حاکمه کنونی خود، عزم آن دارد که کلیه نهادهای بینالمللی را بیخاصیت سازد. این دولت درحالیکه برخلاف قواعد و حقوق بینالملل، از یک توافق چندجانبه مصّوب شورای امنیت خارج شده، ایران را به گفتوگوی دوجانبه میخواند. دولتی که هنوز به دولت بودن خود آگاه نیست و عهد و پیمان سَلَف خود را نقض میکند و اصل حقوقی مسئولیت دائمی دولتها را نمیشناسد. دکتر روحانی ادامه داد: دولتی که به مشورت نخبگان، بها نمیدهد، از ایران میخواهد با او گفتوگو کند! ما با چه معیاری میتوانیم با چنین دولت بدعهدی، عهد جدیدی ببندیم؟ هرگونه گفتوگویی باید در تداوم برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت باشد، نه با اعراض از آن و بازگشت به گذشته، که این ارتجاعی بزرگ است. ارتجاع بزرگتر آنکه دولت آمریکا پنهان نمیکند که در پی براندازی همان دولتی است که خواستار گفتوگو با آن است!
گروگان آمریکا
رئیسجمهور اظهار کرد: رویکرد جمهوری اسلامی ایران در حوزه سیاست خارجی همواره مبتنی بر چندجانبهگرائی و پایبندی به اصول شناخته شده حقوق بینالملل بوده است. احترام ما به معاهده عدم اشاعه، و مذاکرات سخت و طولانی ما با گروه 1+5 که منجر به توافق برجام شد، نمونه بارزی از این رویکرد است. وی اضافه کرد: خرسندیم که جامعه بینالمللی، خروج یکجانبه و غیرقانونی دولت آمریکا از برجام را برنتافت و در برابر آن موضعی قاطع اتخاذ نمود. برجام حاصل بیش از یک دهه تلاش دیپلماتیک و یک دوره مذاکرات فشرده برای رفع یک بحران ساختگی بود. این سند توسط قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت به اتفاق آرا تأیید و به تعهدی بینالمللی تبدیل شد. روحانی ادامه داد: بر اساس این قطعنامه، همه کشورها و سازمانهای بینالمللی و منطقهای موظفاند از هر اقدامی در مغایرت با آن خودداری کرده و از اجرای برجام حمایت نمایند. بر پایه دوازده گزارش متوالی آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ایران تا به امروز به کلیه تعهدات خود پایبند بوده است، لکن آمریکا از همان ابتدا به اجرای تعهداتش وفادار نماند. متعاقبا دولت فعلی آمریکا به بهانههای واهی با نقض تعهدات خود، از این توافق خارج شد. سازمان ملل متحد نباید اجازه دهد که مصوباتش، گروگان بازیهای انتخاباتی و تبلیغاتی برخی از اعضا گردد و به هیچ عضوی نباید اجازه داد که به دلیل مسائل داخلی، از اجرای تعهدات بینالمللی، شانه خالی کند. رئیسجمهور ابراز داشت: علاوه بر این، آمریکا از سایر کشورها نیز میخواهد برجام را نقض کنند. خطرناکتر اینکه، آمریکا همه کشورها و سازمانهای بینالمللی را تهدید میکند که اگر به قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت عمل کنند، مجازات خواهند شد. این2، یعنی «دعوت عام برای سرپیچی از قانون» و «تهدید قانونمداران به مجازات»، برای اولین بار است که در تاریخ این سازمان، اتفاق میافتد. روحانی خاطرنشان کرد: این روش منحصر به برجام نیست، و در برخورد آمریکا حتی با دیوان کیفری بینالمللی نیز حاکم است. ما از حمایت جامعه جهانی و تلاشهای اتحادیه اروپا، روسیه و چین در حمایت از اجرای برجام، قدردانی کرده و تحقق کامل تعهدات مصرح در آن را، شرط بقای این دستآورد مهم دیپلماسی میدانیم.
سیاست آمریکا؛ محکوم به شکست
رئیسجمهور عنوان کرد: تحریمهای یکجانبه و نامشروع، خود نوعی تروریسم اقتصادی و ناقض حق توسعه است. جنگ اقتصادی که آمریکا تحت عنوان تحریمهای تازه، آغاز کرده نه تنها مردم ایران را هدف قرار داده، بلکه آثار زیانباری برای مردم کشورهای دیگر داشته و در روند تجارت جهانی، اخلال کرده است. ملت ایران در خلال چهل سال گذشته نشان داده که به رغم سختیها و تنگناهای ناشی از تحریمها، همچنان مقاوم است و میتواند از این مرحله دشوار نیز به خوبی عبور کند. دکتر روحانی تاکید کرد: تاریخ هزاران ساله کشور ما نشان میدهد که ایران و ایرانی، در مقابل طوفان حوادث هرگز نشکسته و حتی سر خم نکرده است. در اینجا به صراحت اعلام میکنم که سیاست آمریکا در قبال جمهوری اسلامی ایران از ابتدا غلط بوده و رویکرد لجاجت در مقابل خواست مردم ایران، که در انتخاباتهای متعدد بروز و ظهور یافته، یقینا محکوم به شکست است. ایران با قدمت تاریخی و تمدنی و فرهنگی غنی و با جایگاه مهم ژئوپولیتیک خود، واقعیتی غیرقابل انکار است. رئیسجمهور افزود: بدون شک، سیاست مشارکت با ایران، آثار مبارکی برای ملتها دربر داشته، که یک نمونه آن همکاری ایران با کشورهای دوست در مبارزه با تروریسم است. درک ایالات متحده آمریکا از روابط بینالملل، اقتدارگرایانه است. آمریکا فکر میکند چون زور دارد حق هم دارد. درک آنها از قدرت، نه اقتدار مشروع و قانونی، که زورگویی است. هیچ دولت و ملتی را نمیتوان به زور به پای میز مذاکره آورد و اگر چنین شود آنچه انباشت میشود، خوشههای خشم ملتهاست که نصیب زورگویان خواهد شد.
امنیت بینالملل
حجتالاسلام روحانی بیان کرد: ما هم معتقدیم که در نهایت، راه بهتری جز گفتوگو وجود ندارد اما گفتوگو، دوسویه است، و براساس برابری، عدالت و منزلت انسانها و بر مبنای قواعد و حقوق بینالملل. قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد، «ورق پاره» نیست. ما از شما دعوت میکنیم که به قطعنامه ۲۲۳۱ بازگردید، ما از شما دعوت میکنیم که به میز مذاکرهای که آن را برهم زدید، بازگردید.
ادامه صفحه7
بازتاب سخنان روحانی و ترامپ
رویترز نوشت: ترامپ در نشست سازمان ملل جهانی شدن را رد کرده و علیه ایران سخرانی کرد. آسوشیتدپرس هم با اشاره به صحبتهای رئیسجمهور آمریکا درباره کره شمالی نوشت: ترامپ گفت که اکنون در سازمان ملل حال و هوای خانه را داشته و دیدگاهش درباره به کرهشمالی نسبت به سال گذشته تغییر کرده است. نشنال صحبتهای رئیسجمهور کشورمان را مورد توجه قرار داد و نوشت: روحانی از آمریکا به دلیل ترک برجام انتقاد کرد. راشا تودی هم با اشاره به اظهارات روحانی تاکید کرد: رئیسجمهوری ایران بهبود روابط با کشورهای حاشیه خلیج فارس را خواستار شد. روحانی گفت که مساله فلسطین مهمترین بحران خاورمیانه است. اسپوتنیک هم نوشت: روحانی، آمریکا را به بازگشت به میز مذاکرات دعوت کرد. گاردین هم با اشاره به خروج آمریکا از برجام نوشت: روحانی گفت: مبارزه با مذاکرات چندجانبه نشانه کمبود خرد است. اکونومیکتایمز نوشت: ترامپ منزوی شدن ایران را خواستار شد و از عملکرد کیم جونگ اون تمجید کرد. فایننشیالتایمز سخنرانی رئیسجمهور کشورمان را مورد توجه قرار داد و در تیتری نوشت: روحانی، آمریکا را به تلاش برای براندازی نظام ایران متهم کرد. واشنگتنپست هم در واکنش به حرفهای رئیسجمهور ایران آن بخش از حرفهای روحانی را که گفت تحریمهای آمریکا، تروریسم اقتصادی است، مورد توجه قرار داد. تایمزآو اسرائیل با اشاره به صحبتهای روحانی درباره رژیم صهبونیستی نوشت: رئیسجمهور ایران گفت که اسرائیل خطرناکترین تهدید برای صلح جهانی است.