چرا تعمیرات موزه هنرهای معاصر بیشتر از زمان‌بندی طول کشید؟ سنگ ارز پیش پای یک موزه

گروه فرهنگ و ادب- برای همه اهالی هنر «موزه هنرهای معاصر» مکانی مهم برای نمایش آثار تجسمی و گردهمایی‌های هنری است. اما چند ماهی است که این ساختمان که وارد دهه پنجم زندگی‌اش شده برای تعمیرات بسته است، تعمیراتی که قرار بود فقط چند ماه طول بکشد اما حالا به پایان سال 98 افتاده و حتی مشخص نیست این تعمیرات قرار است تا کی ادامه پیدا کند.
موزه هنرهای معاصر در سال ۱۳۵۶ در گوشه غربی پارک لاله در خیابان امیرآباد تهران ساخته شد. بنای این موزه در سبک معماری مدرن و با الهام از بادگیرهای کویری ایران طراحی شده است. گفته می‌شود ساخت این بنا ۹ سال طول کشیده است. جنس این ساختمان از سنگ و بتن است که موجب شده استحکام خوبی در برابر بلایای طبیعی مانند زلزله داشته باشد. باغ‌موزه مجسمه این مکان نیز سال‌ها میزبان آثار با ارزشی بوده است. گنجینه موزه هنرهای معاصر هم یکی از مهم‌ترین گنجینه‌‌های هنر مدرن در خارج از اروپا و آمریکای شمالی است و آثار شاخصی از گوگن، رنوار، پولاک، وارهول و ... را شامل می‌شود. اما با گذشت40 سال از عمر این بنا، آسیب‌های جدی به آن وارد شده بود که نیازمند بازسازی بود، خصوصا در بخش گنجینه که چنین آثار مهم و ارزشمندی را در خود جا داده بود.
علی‌محمد زارع، سرپرست موزه هنرهای معاصر تهران در تاریخ ۱۰ فروردین‌ماه در گفت‌وگویی اعلام کرده بود: «از سوی دولت و دفتر طرح‌های عمرانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای بازسازی موزه هنرهای معاصر تهران در نظر گرفته شده است که به تناوب و شرایط خاص خودش هزینه می‌شود و این بازسازی در دستور کار ما قرار دارد. بحث تعمیرات موزه قطعی است اما زمان آن هنوز دقیقا مشخص نیست. موضوع اولویت‌های بازسازی بستگی به نظر مشاوران دارد چراکه قرارداد عمرانی با مشاوران بسته شده است و آنها در مورد اینکه از کجا شروع کنند، اعلام نظر می‌کنند البته ما هم درخواست‌ها و اولویت‌های خودمان را مطرح می‌کنیم و این اولویت‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهند.»
اوایل اردیبهشت امسال پس از نمایشگاه آثار علی اکبر صادقی، موزه هنرهای معاصر برای تعمیرات چند ماهه بسته شد. در خبری همان زمان گفته شده بود که کارهای مطالعاتی برای تعمیر موزه آغاز شده، ناظر اصلی و مجری دفتر طرح‌های عمرانی وزارتخانه ارشاد است و پیمانکار این طرح هم انتخاب شده است. اما گفته شد که بر طبق زمان‌بندی‌ها این تعمیرات تا 4 یا 5 ماه تمام خواهد شد و همه بخش‌های گنجینه، گالری و بخش‌های دیگر موزه را در بر بگیرد.


اواخر اردیبهشت ماه نشستی را درباره تشریح چگونگی این تعمیرات برگزار شد. مجید ملانوروزی، مدیرکل مرکز هنرهای تجسمی وقت وزارت ارشاد درباره این تعمیرات گفت: اولین بار در دهه ۷۰ کفپوش‌ها مورد تعمیر قرار گرفت و در دهه ۸۰ سقف‌های موزه مرمت شد که این کار شتاب‌زده بود و تاثیری در نم نداشت. از این رو نیاز است برخورد جدی‌تری در این زمینه انجام شود. ما این موضوع را به جد دنبال کردیم و در این زمینه به رئیس جمهوری نامه نوشتیم. نمایشگاهی که قرار بود از آثار گنجینه در برلین و رم برگزار شود نیز برای درآمدزایی همین کار بود. برای شروع تعمیر موزه چند موضوع مطرح بود. برخی معتقد بودند برای اینکه گنجینه را وسعت بدهیم برخی از آثار به کتابخانه ملی برده شود اما ما در موزه با اصرار گفتیم حتی یک برگ هم از اینجا خارج نشود. با وجود اینکه مشکل بود موزه را تعمیر کنیم اما برای اینکه کمتر سوءظن پیش بیاید موزه هنرهای معاصر را شش ماه تعطیل کردیم. قرار شد در ابتدا دو گالری مرمت شود و آن‌ها را با حفظ امنیت برای حفاظت آثار در نظر بگیریم و در ادامه پایش نور، رطوبت صورت بگیرد و ریل‌ها بازسازی شوند و آثار به گنجینه برگردند. ملانوروزی همچنین از مستندسازی مراحل بازسازی موزه خبر داد و گفت: موزه هنرهای معاصر، موسسه توسعه هنرهای تجسمی معاصر و شرکت پیمانکار کار مستندسازی را به شکل عکس و فیلم انجام می‌دهد.
در همین نشست احمد طالبی‌نژاد، مشاور طرح بازسازی موزه هنرهای معاصر درباره مهم‌ترین مسئله‌ در بازسازی گفت: مسئله مهم ما افزایش (ظرفیت) گنجینه است. ما نمی‌توانیم بیش از حد ظرفیت ایجاد کنیم بلکه حداکثر با ارفاق می‌تواند تا ۵۰ درصد به گنجینه این موزه اضافه شود. اما ظرفیت بیش از این نیست. این موضوع ساماندهی می‌شود و با سیستم‌های جدید الکترونیک و پیشرفته انجام خواهد شد.
روند مرمت و تعمیرات ادامه داشت اما نوسانات غیرمنتظره ارز برنامه‌ها را به هم ریخت. هادی مظفری، مدیرکل فعلی مرکز هنرهای تجسمی در نشستی در 13 شهریور ماه خبر داد که 98 روز از کار مرمت گذشته و 116 روز دیگر این تعمیرات به پایان می‌رسند. او گفت:‌ امیدوارم همه چیز خوب پیش برود و اگر مدتی افزوده شد غیرقابل کنترل نباشد. در بام ۳۴ درصد، در نما ۱۶ درصد، در گالری ۱۸ درصد، در سرویس‌های بهداشتی ۳ درصد و در گنجینه یک درصد پیشرفت کار داشتیم و هنوز به بخش تاسیسات وارد نشدیم. ما در این زمان طبق جدول کنترل پروژه باید ۳۳ درصد پیشرفت کلی داشته باشیم که به ۲۱ درصد رسیدیم. این درصد قابل قبول است و مشاور قول داده تا پایان شهریور به عدد واقعی برسیم. همچنین در شهریور راندمان موزه را به ۶۵ رساندیم که امیدوارکننده است. در کار موزه که اتفاق جدی در مرمت رخ نداده، طبیعی است با چیزهایی روبه‌رو شوید که قبلا پیش‌بینی نشده است. این موضوع و تغییرات و التهاب بازار نیز روی کار و زمان‌بندی آن تاثیر می‌گذارد.
اما حدود یک ماه بعد بنا گزارش واحد ارتباطات و رسانه مرکز هنرهای تجسمی، مظفری با اشاره به پیشرفت 40 درصدی در پروژه گفت: پروژه بهسازی موزه هنرهای معاصر تهران در اردیبهشت ماه سال ۹۷ آغاز شد. در ابتدا مدیران وقت مرکز هنرهای تجسمی و موزه هنرهای معاصر پیش‌بینی کرده بودند که این پروژه ظرف چهار‌ـ‌‌پنج ماه به پایان می‌رسد. ولی در زمان‌بندی دو نکته محاسبه نشده بود. نخست اینکه برنامه زمان‌بندی حدسی بوده و مدیریت پروژه و جبهه‌های کاری در آن لحاظ نشده بود و دوم پیش‌بینی مالی پروژه بود که در این مدت دچار نوسانات شد.
او ادامه داد: از تیرماه که بنده به عنوان مدیر مرکز هنرهای تجسمی منصوب شدم و وارد پروژه شدم در قدم اول ساختار شکست پروژه و مدیریت کنترل پروژه روی بهسازی و بازسازی موزه هنرهای معاصر برقرار کردیم که نخست ببینیم جبهه‌های کاری ما در چند حوزه هستند و زمان کافی و اعتبار لازم برای این کار چه میزان است. این ساختار به ما نشان داد که ما حداقل به یک سال زمان نیاز داریم. چون پروژه از اردیبهشت ۹۷ آغاز شده بود طبیعتاً در اردیبهشت ۹۸ پروژه به پایان خواهد رسید و نه شهریور ۹۷. این نکته‌ای بود که باید اصلاح می‌شد.
او در مورد دلایل تاخیر به وجود آمده در پیشبرد پروژه اینگونه توضیح داد: نخست شرایطی که در اقتصاد و بازار کشور به وجود آمد برای همه غیر قابل پیش‌بینی بود و پیمانکار و مشاور تمامی هزینه‌ها را بر اساس قیمت قدیم پیش‌بینی کرده بودند که در این نوسانات بازار در هر هفته مواد اولیه با تورم جدی رو‌به‌رو می‌شد و لازم بود قیمت‌ها به روز شود. دوم اینکه تدوین برنامه و بخش‌های مرمتی جدید با توجه به اهمیت موزه و حفظ آثار از موضوعات جدی ما بود. به پیشنهاد حسینی معاون محترم وزیر، شورایی موظف به نظارت عملیات اجرایی موزه شدند که این شورا متشکل از استادان دانشگاه رشته معماری و دو نفر خبره موزه‌داری هم در مدیریت موزه و بناهای تاریخی و نگهداری آثار هنری و نماینده انجمن‌های هنری و جامعه هنرمندان هستند که بسیاری از موضوعات با تصمیم‌گیری و نظر این شورا پیش می‌رود.
سایر اخبار این روزنامه
رئیس جمهوری در جلسه هیات دولت: حربه آمریکایی‌ها در اعمال فشار به ایران در ایام آبان از همیشه کندتر است رضا دهکی چالش‌های تغییر تیم اقتصادی دولت مهم‌ترین عاملی که به آلودگی هوای تهران پایان نمی‌دهد، چیست؟ آغاز نبرد ۱۲۰ روزه با آلودگی هوای پایتخت بلیت پروازهای ایران - عراق در ایام اربعین وارد بازار سیاه شد بلیت هواپیما را گران نخرید نتایج نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد جامعه آمریکا در آستانه انتخابات کنگره به شدت دو قطبی شده است «ابتکار» از پیش بینی شرایط ژله ای وزرای پیشنهادی دولت گزارش می دهد شانس نسبتا خوب 4 وزیر برای عبور از پیچ بهارستان بیانات رهبری در دیدار جمعی از خانواده‌های شهدای مدافع حرم اگر مدافعان حرم نبودند راهپیمایی اربعین نبود واعظی: نقش جهانگیری در دولت پررنگ و تعیین کننده است چرا تعمیرات موزه هنرهای معاصر بیشتر از زمان‌بندی طول کشید؟ سنگ ارز پیش پای یک موزه عباس جعفری دولت‌آبادی: کسانی که واقعا توان پرداخت مهریه ندارند، نباید در زندان بمانند