نقد لیبرالیسم محور برنامه‌های دانشگاه در آبان ماه

همواره دانشگاه‌ها محل کنشگری به موضوعات مختلف بوده است؛ این کنش‌ها گاهی معطوف به نیازهای دانشجویی در محدوده دانشگاه بوده و گاهی هم به وقایع فرادانشگاهی و عمومی اختصاص داشته است؛ اما بررسی کنش‌های دانشجویی در ماه تحصیلی گذشته (آبان‌ماه) نشان می‌دهد جنس کنشگری‌های دانشجویی وارد فاز جدیدی شده است. هرچند ماه آبان به‌دلیل همزمانی با رویداد پیاده‌روی اربعین و مشغولیت بسیاری از دانشجویان دارای رخدادهای کمتری نسبت به ماه مهر بود، اما دانشجویان نسبت به وقایع پیرامونی منفعل نبوده و نسبت به آنها واکنش داشته‌اند. بررسی دقیق این رخدادها پیام جدیدی نیز دارد به‌طوری که نقد سیاست‌های نئولیبرال در حوزه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و حتی آموزشی مورد توجه دانشجویان قرار گرفته که خاستگاه مشترک آنان عدالت‌خواهی است. هرچند طیف‌های مختلف دانشجویی برداشت‌های مختلفی از مقوله عدالت یا نقد لیبرالیسم دارند، اما به هر جهت در یک فضای کلی مشترک ارزیابی می‌شوند. از این منظر دیده شده برنامه‌هایی با این رویکرد به‌خصوص در حوزه آموزشی، با استقبال دانشجویان مواجه شده است. 26 درصد کنش‌های دانشجویی در موضوعات صنفی و 46 درصد این کنش‌ها در دسته‌بندی موضوعات سیاسی ارزیابی می‌شوند؛ در یک ارزیابی کلی حدود 32 درصد کنش‌های دانشجویی مستقیما خاستگاه عدالت‌خواهانه داشته است، از سوی دیگر نقطه پررنگ کنش‌های دانشجویی که حدود 50 درصد این کنش‌ها را شامل می‌شود در نقد سیاست‌های نئولیبرال در حوزه‌های مختلف بوده است. حدود 32 درصد کنش‌ها صرفا در نقد اجرای سیاست‌های نئولیبرال در حوزه آموزش ارزیابی می‌شوند.     برنامه‌هایی که کنکور و مدارس غیرانتقاعی را نوعی تبعیض می‌داند یا به حمایت از معلمان برمی‌خیزد یا در سطحی کلان برخی مشکلات صنفی پیش‌آمده را در راستای کالایی‌سازی آموزش توصیف می‌کند، می‌توان مرتبط با این حوزه دانست. نقد آثار به وجود آمده در پی اجرای سیاست‌های خصوصی‌سازی و ایجاد مشکلاتی برای کارگران یا ناکارآمدی چهره‌هایی چون عباس آخوندی به‌عنوان نماد لیبرالیسم در عرصه مدیریتی نیز 32 درصد کنش‌های دانشجویی را دربرمی‌گیرد. 22 درصد اعتراض‌های آبان‌ماه صرفا معطوف به کمبود خدمات رفاهی (مشکلات تغذیه، خوابگاه، خدمات اینترنت و...) بوده است که وزارت علوم را مورد سوال قرار می‌دهد؛ حدود 25 درصد کنش‌های دانشجویی وزارت علوم را متولی اصلی محدودیت‌های دانشگاهی در عرصه خدمات رفاهی می‌دانند.  نکته قابل‌تامل، فعالیت‌های ایجابی دانشجویی است که حدود 14 درصد فعالیت‌ها را دربرمی‌گیرد؛ فعالیت‌هایی که جنبه سلبی و اعتراضی صرف ندارند و نگاهی فعالانه به موضوعات دارند.