گروه سیاسی: برجام مدتي است با کج تابي ترامپ به مشکل خورده و رييس جمهور آمريکا به همراه همفکران تندرو خود ادعا دارد که تحريمهاي شديدتري عليه ايران اعمال خواهد کرد. اما بسياري از کشورها حاضر نشدهاند به سياست گذاري آمريکا تن دهند و تاکيد دارند که دوران آقابالا سر بودن آمريکاييها به سر آمده است.اگرچه کشورهايي همچون عربستان سعودي و برخي اعراب خليج فارس به سرسپردگي آمريکا افتخار ميکنند و با وجود آنکه ترامپ از بن سلمان به عنوان گاو شيرده ياد ميکند، همچنان تا کمر در برابر ترامپ خم ميشوند، اما کشورهاي ديگري به ويژه اتحاديه اروپا در برابر آمريکا ايستادگي کرده و بر اجراي برجام تاکيد دارد. اتحاديه اروپا براي آنکه بتواند برجام را اجرا کند، به همکاري تجاري با ايران ادامه دهد و از تحريمها و تهديدهاي آمريکا نيز در امان بماند، به دنبال اجراي برنامه مالي گستردهاي است که به وسيله آن بتواند نقل و انتقالات مالي را انجام دهد. اما اروپا نيز دراجراي اين مهم تاکنون موفق نبوده زيرا قرار بود اين راهکار مالي تا پايان سال گذشته ميلادي اجرايي شود که اکنون آن زمان به سررسيده و خبري از اين بسته مالي نيست.
- انتقاد از بدقولي
اگر چه آمريکا از اين تاخير رضايت دارد و خواستار آن است که رابطه ايران و اروپا تيره و تار شود، اما گويا اين زيادهي خواهي آمريکا شدني نيست زيرا وزير امور خارجه کشورمان تاکيد کرد: به همکاري خود با اروپا درباره SPV ادامه ميدهيم اما منتظر آنها نميمانيم.محمد جواد ظريف پس از ديدار با وزير حمل و نقل هند در جمع خبرنگاران اظهار کرد: در حوزه بانکي خيلي خوشحال هستيم که uco بانک هند و بانک پاسارگاد ايران همکاري خود را در زمينه تجارت آغاز کردهاند ما اميدواريم که به رغم تحريمهاي آمريکا، ايران و هند در زمينه همکاري بيشتر و در راستاي منافع مردم دو کشور همکاريهاي بيشتري داشته باشند.ظريف در خصوص درخواست هند براي گاز ارزانتر و راهاندازي صنايع در چابهار گفت: ما براي گفتوگو با هند آمادگي داريم تا اين که آنها بتوانند سرمايهگذاري در چابهار از جمله پتروشيميرا آغاز کنند.وزير خارجه کشورمان تاکيد کرد: ما هميشه آماده گفتوگوها با هند در اين حوزه بودهايم و از پيشنهادات هند استقبال ميکنيم، من نميتوانم جلو رسانهها مذاکره کنم ولي ما آمادگي مذاکره داريم.وي در پاسخ به سوالي درباره اس پي وي گفت: اروپاييها تلاش کردهاند اما در حد انتظار ما نتوانستند پيشرفت کنند. ما همکاري خود را از طريق کانالهاي مختلف مثل مورد هند گسترش ميدهيم.وزير امور خارجه کشورمان تاکيد کرد: ما با اروپا در تماس هستيم اما منتظر آنها نميمانيم، ما حوزههاي همکاري خود را از طريق کانالهاي مختلف مانند هند گسترش ميدهيم.وي افزود: در حالي که با اروپا و همکاري در خصوص SPV ادامه ميدهيم اما منتظر آنها نميمانيم. ما با شرکاي سنتي خود کار ميکنيم مثل چين، هند و روسيه تا اين که بتوانيم در راستاي منافع مردممان همکاري کنيم.
- اجراي راهکار به زودي
از سوي ديگر سخنگوي مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا با بيان اينکه کار براي ايجاد سازوکاز مالي با ايران در حال پيشرفت است، گفت که اين سازوکار به زودي راه اندازي ميشود.به گزارش ايسنا، مايا کوچيانچيک، سخنگوي مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا در يک کنفرانس خبري در بروکسل گفت که روند ايجاد سازوکار مالي ويژه با ايران براي دور زدن تحريمهاي آمريکا ادامه دارد.وي ادامه داد: در حقيقت اين کاري است که توسط کشورهاي عضو (اتحاديه اروپا) در حال انجام است. طبق اطلاعاتي که داريم اين روند ادامه دارد و به خوبي در حال پيشرفت است.کوچيانچيک گفت: اين سازوکار به زودي راهاندازي خواهد شد. ما بر اين باوريم که اين سازوکار در هفتههاي آينده براي انجام تجارت مشروع با ايران عملياتي ميشود.سخنگوي مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا همچنين تصريح کرد: اين بخشي از تلاشهاي گستردهتر اتحاديه اروپا براي حفظ توافق هستهاي با ايران تا زماني است که اين کشور نيز به تعهدات مرتبط هستهاياش عمل ميکند.پيش از اين، فدريکا موگريني مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا گفته بود که سازوکار مالي با ايران تا پايان سال 2018 راهاندازي ميشود اما مقامات ايران بهطور مکرر اين انتقاد را مطرح ميکنند که اروپا تاکنون نتوانسته اين سازوکار را ايجاد کند.
- ناتوانيهاي جدي اروپاييها
از سوي ديگر سخنگوي وزارت خارجه با اشاره به ناتوانيهاي جدي اروپا در اجراي SPV، مسئوليت عدم اجراي اين ساز و کار مالي را به عهده اروپا دانست و گفت که صبر ايران هم حدي دارد. بهرام قاسمي، ضمن انتقاد از تأخير اتحاديه اروپا در اجراي ساز و کار مالي موسوم به SPV پس از خروج آمريکا از برجام، تصريح کرد: اتحاديه اروپا در ايجاد ساز و کار مالي با حسن نظر ورود کرد و اراده سياسي مثبتي نيز از خود نشان داد، اما در طول زمان و طي مذاکرات ماههاي گذشته اين احساس کم کم جدي تر ميشود که کشورهاي اروپايي با يک سري ناتوانيهاي جدي در اجراي SPV مواجهند.وي سيطره دلار و همچنين در هم تنيدگي اقتصاد اروپا و آمريکا را از دلايل اصلي تأخير در اجراي SPV خواند و افزود: اتحاديه اروپا و حتي سه کشور اروپايي طرف ايران در برجام نيز در اسارت و گروگان اقتصاد آمريکا هستند، لذا لازم است که در جهت استقلال خود و براي ادامه حيات مستقلانه تصميم بگيرند. قاسميادامه داد: کشورهاي اروپايي بايد بهاي استقلال اقتصاد خود از آمريکا را بپردازند، چرا که انجام اين کار مهم حتماً نميتواند بدون هزينه باشد به خصوص در اجراي کار مهم و تاريخي چون SPV که ميتواند نقطه عطف مهميبراي همبستگي اروپا در صحنه جهاني باشد، لذا کشورهاي اروپايي بايد در اين برهه و مقطع زماني تصميم بگيرند.سخنگوي وزارت امور خارجه تاکيد کرد: جمهوري اسلاميايران قطعاً مسئوليت عدم اجراي ساز و کار مالي موسوم به SPV را به عهده اروپا ميداند و آنها بايد به عنوان مقصر اصلي به عواقب اين تصميم فکر کنند، چرا که ايران تاکنون به تماميتعهدات برجاميخود عمل کرده ولي نهايتاً صبر ايران حتماً حد و اندازهاي دارد، لذا زمان اتخاذ تصميم راهبردي اتحاديه اروپا براي انتخاب مسير خود نزديک است.قاسميافزود: امروز در محافل مختلف درباره لايحه موسوم به CFT بحث ميشود تا چيزي که در نهايت به نفع کشور و نظام اقتصادي ايران باشد اجرا شود، اين موضوع بحث کاملاً روشن و شفافي است که نيازي به توضيح ندارد و هر آنچه که در دستگاههاي قانونگذاري تصميمگيري شود، اجرايي خواهد شد.سخنگوي وزارت امور خارجه گفت: برقراري ارتباط بين تصويب لوايحي چون CFT را با موضوع SPV مطلوب نميبينيم، چرا که موضوع SPV به عنوان تعهدي که 1+4 پس از خروج آمريکا از برجام به ايران داد، کاملاً روشن است.قاسميافزود: 1+4 با توجه به اجراي کامل تعهدات جمهوري اسلاميايران در قبال برجام متعهد شد که به منظور برخورداري ايران از منافع برجام پس از خروج آمريکا از اين توافق زمينههاي لازم را فراهم کند که در همين راستا از ارديبهشت امسال مذاکرات ما آغاز شد.سخنگوي وزارت امور خارجه کارشکنيهاي شديد آمريکا را از دلايل مهم تأخير در اجراي اين ساز و کار مالي خواند و افزود: تهديدهاي مکرر بنگاههاي اقتصادي و تجاري اروپايي توسط آمريکا عاملي بود که نهايتاً منجر به تأخير در به نتيجه رسيدن SPV شد.
