لبنانی‌هادر انتظار اصلاحات اقتصادی








فرحناز دهقی
خبرنگار
کاخ بعبدا روز پنجشنبه میزبان رئیس‌جمهوری، رئیس مجلس و نخست‌وزیری لبنان بود تا در پی 9 ماه ابهام و بی‌تکلیفی  بر سر کابینه دولت آن توافقی حاصل شود. گفت و شنودها هرچه که بود، نتیجه‌اش به تشکیل کابینه و رسیدن به فهرستی از وزیران که هر کدام نماینده‌ای از گروه‌های بزرگ سیاسی هستند، ختم شد و امروز هم نخستین جلسه این دولت برگزار می‌شود.به‌گزارش خبرگزاری الجزیره، سعد حریری، نخست‌وزیری لبنان، دقایقی پس از ورود به این کاخ فهرست اعضای کابینه خود را به میشل عون، رئیس‌جمهوری این کشور، معرفی کرد تا در دوره ریاست‌جمهوری او دومین دولتش را نیز تشکیل بدهد. این توافق در میانه بحرانی اقتصادی که احزاب و گروه‌های سیاسی را به واهمه انداخته بود، حاصل شد. اکنون حریری برای تحقق بخشیدن به اصلاحاتی که بحران مالی عمومی برای رفع شدن می‌طلبد، با چالش بزرگی روبه‌رو است. او که فهرست 30 تایی وزیرانش را در اختیار رسانه‌ها گذاشته است، در این باره اعلام کرد، باید هر چه زودتر و بدون هیچ تأخیری اقدامات لازم برای حل کردن مسائلی که مردم با آنها مواجه هستند صورت بگیرد.
اگرچه سهم گروه‌های سیاسی شیعه در فهرستی که حریری ارائه کرده بیشتر شده، اما تغییر فاحشی با فهرست دولت قبلی ندارد. در دولت قبلی، جنبش حزب‌الله سهم دو وزارتخانه صنایع و ورزش و جوانان را در اختیار داشت اما در فهرست کنونی، سهمیه وزارتخانه بهداشت که چهارمین وزارتخانه لبنان از نظر بودجه است، نیز به این جنبش رسیده است. از مدت‌ها پیش امریکا در تلاش بود با ایجاد مانع، حزب‌الله را از افزایش سهمیه محروم کند اما موفقیت بالای حزب‌الله در انتخابات پارلمانی این تلاش‌ها را ناکام گذاشت. درعین حال، پست وزارت دارایی نیز در اختیار حزب امل که از هم‌پیمانان و متحدان این جنبش است قرار گرفت. این حزب درصدد به دست آوردن دو پست وزارت کشاورزی و فرهنگ نیز بود اما نتوانست آنها را به دست بیاورد.
حزب سعد حریری هم در این فهرست، شش جایگاه را به وزیران خود اختصاص داد و وزارتخانه‌های اصلی مانند کشور و پست خدماتی یعنی ارتباطات را از آن خود کرد و با نجیب میقاتی نخست‌وزیری اسبق بر سر وزیری عادل افیونی توافق کرد. اما در میدان مبارزه برای عدم نمایندگی گروه اللقاء التشاوری (نمایندگان مستقل سنی خارج از جریان المستقبل) شکست خورد. حریری همچنین موفق شد راهکار تشکیل دولت از 32 وزیر و نمایندگی علوی‌ها در دولت را حذف کند تا عرف نمایندگی طایفه علوی در دولت باب نشود.
گروه سیاسی جریان آزاد ملی هم نمایندگان خود را راهی 10 وزارتخانه این کشور از جمله وزارت خارجه و دفاع کرد. جبران باسیل به‌عنوان رئیس جریان آزاد ملی توانست پست وزارت محیط زیست را که از کنفرانس سیدر میلیون‌ها دلار به آن اختصاص داده شده بود از نبیه بری پس بگیرد و خود هم بر کرسی ریاست وزارت خارجه باقی بماند؛ وزارت فرهنگ هم به القوات اللبنانیه وابسته به سمیر جعجع رسید. سهمیه حزب القوات که در انتخابات پارلمانی توانست 15 نماینده را راهی مجلس کند، از سه وزیر به چهار وزیر افزایش پیدا کرد اما در رسیدن به خواسته‌اش که به دست گرفتن سه وزارتخانه دفاع، خارجه و دادگستری بود ناکام ماند. این حزب به پست معاونت نخست‌وزیری و پست‌های کار و امور اجتماعی دست یافت و پذیرفت وزارت فرهنگ را با وزارت توسعه اداری عوض کند نه با وزارت اطلاع‌رسانی. حزب سوسیال ترقی‌خواه به ریاست جنبلاط نیز دو پست آموزش و صنایع را از آن خود کرد.
آغاز کار زیر سایه وفاق ملی
تشکیل دولت در کشوری مانند لبنان که تنش‌ها و رقابت‌های حزبی و قبیله‌‌ای شدید است، کار ساده‌ای نیست. به‌گزارش شبکه العالم، ناظران بر این باورند که تشکیل دولت، به منزله پیروزی حزب‌الله در تشکیل دولت وحدت با حضور همه گروه‌هاست و بازتاب‌دهنده عزم و اراده ملت لبنان برای انتخاب نمایندگان خود در پارلمان و شکست معادله سعد حریری برای در انحصار گرفتن نمایندگی اهل سنت است. ورود نمایندگان سنی مستقل به کابینه انحصار نمایندگی سنی‌ها را از دست حریری خارج کرد.
 به‌گزارش رویترز، با این حال او پس از اعلام نام وزیرانش در کنفرانسی خبری در بیروت با اشاره به اهمیت وفاق ملی گفت: «ما اکنون با مشکلات زیادی در زمینه اقتصاد، مالی، اجتماعی و مدیریتی روبه‌رو هستیم. این دوره از لحاظ سیاسی نیز سختی‌های متعددی دارد، بویژه پس از برگزاری انتخابات. اما حالا زمان آن رسیده که صفحه جدیدی را باز کرده و شروع به کار کردن کنیم.» او در ادامه با اشاره به برنامه‌هایی که برای حل مسائل کشورش دارد گفت: «من از مردم لبنان خواهش می‌کنم درک کنند که حل مشکلات با برنامه‌ریزی و برداشتن گام‌های کوچک و اصلاحات جزئی ممکن می‌شود. اگرچه مدت زمان زیادی طول کشید تا دولت تشکیل بشود اما مهم این بود که کابینه تشکیل شد و با همبستگی و همکاری کار خود را آغاز خواهد کرد. بر خود واجب می‌دانم از زحمات میشل عون تشکر کنم و از مردم لبنان به‌دلیل این تأخیر پوزش بطلبم.»
ویکی خوری، یکی از اعضای حزب سبعه لبنان درباره چشم‌انداز سیاسی این کشور پس از تشکیل کابینه می‌گوید: «اولین اقدام دولت باید به حرکت انداختن چرخ‌های اقتصادی باشد. دولت تازه باید اصلاحات اقتصادی و اجتماعی ایجاد کند.» او با اشاره به معترضانی که طی ماه‌های اخیر خواستار بهبود اوضاع بودند، می‌گوید: «مردم از وضعیت اقتصادی و اساسی‌ترین نیازهایشان نگران هستند. نظام پزشکی و درمانی، زیرساخت‌ها و آموزش نگران‌کننده هستند.» برای اولین بار در تاریخ لبنان و در جهان عرب یک زن وزیر کشور شد تا بر ابعاد تاریخی این دولت بیفزاید و سه زن دیگر نیز راه به کابینه پیدا کردند.پس از اعلام تشکیل دولت، احمد ابوالغیط، دبیرکل اتحادیه عرب، به سعید حریری تبریک گفت. وزارت خارجه ایران در پیامی خطاب به مردم لبنان و مسئولان با تبریک این دستاورد سیاسی، گفت: «موفقیت حاضر منحصر در تشکیل دولت نیست؛ بلکه این اقدام نشانه اراده یک ملت و رهبران آن برای ترسیم آینده خود در چارچوب استقلال و به دور از هرگونه تحمیل و فشار خارجی و توأم با وحدت، توافق و همدلی است.» امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه هم با اعلام اینکه فرانسه در کنار مردم لبنان است، خواستار شروع کار دولت این کشور شد.

اعضای کابینه دولت لبنان

وزیران زن: ندا بستانی (انرژی و امور آبی)، فیولیت الصفدی (مشاور در امور زنان)، می‌شدیاق (امور توسعه اداری) و ریا الحسن (کشور و امور شهرداری‌ها)
وزیران متعلق به حزب‌الله و متحدانش: وائل ابوفاعور (صنایع)، محمد فنیش (جوانان و ورزش)، جمیل جبق (بهداشت) و علی حسن خلیل (دارایی)
وزیران متعلق به المستقبل: محمد شقیر (ارتباطات)، جمال الجراح (اطلاع رسانی)، عادل افیونی (مشاور در امور فناوری اطلاعات)‌، فیولیت الصفدی (مشاور در امور زنان)، ریا الحسن (کشور و امور شهرداری‌ها)
وزیران متعلق به جریان آزاد ملی: الیاس ابوصعب (دفاع) و جبران باسیل (خارجه)، غسان عبدالله (مهاجرت)، محمود قماطی (امور پارلمان)، صالح الغریب (مشاور امور پناهجویان) و حسن مراد (امور تجارت خارجی)، فادی جریصاتی (امور محیط زیست)، منصور بطیش (اقتصاد و تجارت)
وزیران متعلق به القوات اللبنانیه: محمد داوود (فرهنگ)، غسان حاصبانی (معاون نخست‌وزیر)، ریچارد قیومیجیان (امور اجتماعی)، البیر سرحان (دادگستری)، سلیم جریصانی (مشاور در امور ریاست‌جمهوری)، کمیل ابوسلیمان (کار)، ریچارد قیومیجیان (امور اجتماعی)، اوادیس کیدانیان (گردشگری)‌،
می شدیاق (امور توسعه اداری)، ندا بستانی (انرژی و امور آبی)
وزیران متعلق به جریان المرده: یوسف فنیانوس (مشاغل عمومی و حمل و نقل)
وزیران متعلق به سوسیال ترقی‌خواه: اکرم شهیب (آموزش و پرورش)