روزنامه ابتکار
1396/02/11
جبهه «اصولگرایان معتدل» با محوریت ناطقنوری در حمایت از دولت اعتدال تشکیل شد گذر راست به میانه
گروه سیاسی - آیت وکیلیان: جبهه اصولگرایان معتدل قرار است در انتخابات پیش رو از کاندیداتوری حسن روحانی حمایت کند. شورای عالی آن متشکل از «ناطق نوری»، «سیدرضا اکرمی» و «کاظم جلالی» است و گفته میشود هیات اجرایی این جبهه نیز شامل مجموعهای از پارلمانتاریستهای معتدل از جمله بهروز نعمتی، عباسپور تهرانی، سیدشهابالدین صدر است. سکوت معنادار برخی از چهرههای معتدل اصولگرا از ماهها قبل از انتخابات 96 این شائبه را در اذهان عمومی متبادر میکرد که چتر حمایتی آنها بر روی دولتیها خواهد ایستاد. این مسئله به لحاظ جامعهشناسی سیاسی میان بازیگران و کنشگران اصلی میدان سیاست در ایران حامل اتفاق مهمی است. از سویی با تداوم راستگرایان سنتی در عرصه سیاسی مواجه خواهیم بود و از دگر سوی به نظر میرسد که این جریان در آینده تحولات سیاسی با جریان اصلاحطلب ـ اعتدالگرا ائتلاف نانوشتهای خواهند داشت که در انتخابات ریاست جمهوری پیشرو ـ با حمایت از روحانی ـ این پیوند را برجسته خواهند کرد.تحلیل این مسئله که اثرگذاری راست سنتی با اعلام حمایت رسمی از روحانی تا چه اندازه برد خواهد داشت و در نگاهی متفاوتتر تا چه اندازه تندروهای اصولگرا با اعلام برائت این جریان از آنها به لحاظ سیاسی متضرر خواهند بود، موضوع مهمی است که باید به صورتی مبسوط به آن پرداخت.
آغاز انشعاب
اعلام حمایت رسمی جبهه اصولگرایان معتدل از حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوی دوازدهم اگر چه اتفاق جدیدی از جنبه همگرایی سیاسی محسوب نمیشود (و به نوعی مسبوق به سابقه است)، اما بر این اساس که جریان مذکور به انشعاب و مرزبندی سیاسی خود با اصولگرایان تندرو رسمیت بخشیده حائز اهمیت فراوانی در آرایش سیاسی جریانات متکثر داخل کشور است. آغاز و مبدا انشعاب راست سنتی از جریان تندروی اصولگرا به اتفاقات سال 88 و اعلام موضع خاص احمدینژاد در مورد برخی چهرههای معتدل اصولگرا در مناظرههای انتخاباتی آن سال مربوط میشود. موضعگیریهای تند محمود احمدینژاد در قبال برخی از این چهرههای مطرح با سکوت اردوگاه اصولگرایان همراه شد، سکوتی که به نظر میرسید همراه با تایید آن هم بود. فضا و سرعت تندرویها به گونهای پیش میرفت که حتی کسانی که در معرض آماج توهین و حمله قرار گرفتند، نتوانستند از خود دفاعی داشته باشند. اصولگرایان در آن زمان متاثر از جریانسازیهای نوظهور تندروهایی بودند که با ساخت هژمونی جدیدی که حذف چهرههای اثرگذار نظام را نشانه گرفته بود، توجهی به پیامدهای آن نداشتند. با رادیکالیزه شدن فضای سیاسی در کشور میدان برای تندروها وسعت پیدا میکرد و از آن سوی، حتی جایی برای میانهروها هم باقی نمانده بود.
حامی روحانی، نافی تندروی
هیچ شکی وجود ندارد که ناطق نوری یکی از افراد شاخص و اثرگذار جامعه روحانیت مبارز و جناح موسوم به راست در دهه شصت و هفتاد بوده است. او در انتخاباتهای مجالس مختلف از سوی این جناح مورد حمایت قرار میگرفت و با رای بالا در مجلس حضور داشت و در مجلس چهارم و پنجم که اکثریت در اختیار جناح راست بود نیز ریاست مجلس را بر عهده داشت. ناطق در انتخابات ریاست جمهوری سال 76 به عنوان یکی از قطبهای اصلی انتخابات حاضر شد و پس از شکست، در اولین دقایق اعلام نتایج، پیام تبریک خود را برای رقیب انتخاباتیاش صادر کرد. با روی کارآمدن احمدینژاد، ناطق نوری به یکی از منتقدان او تبدیل شد به گونهای که در مناظره خود در خرداد 88 اتهاماتی را به ناطق نوری و خانوادهاش وارد کرد. احمدینژاد در مناظره با موسوی با اشاره به زندگی شخصی ناطق نوری گفته بود که، آقای ناطق چطور زندگی میکند؟ پسرش چطور میلیاردر شد؟
این مباحث موجب دلخوری ناطق از احمدینژاد شد و زمینه جدایی وی از جریان اصولگرایی را هر چه بیشتر فراهم کرد. پس از انتخابات 88، ناطق نوری سکوت پیشه کرد و موضعی نگرفت. با رد صلاحیت آیتالله هاشمی از انتخابات ریاست جمهوری 92 و مطرح شدن هر چه بیشتر نام روحانی برای کاندیداتوری، ناطق نوری نیز به حمایت از روحانی پرداخت. یکی از این حمایتها به تشکیل ائتلاف عارف و روحانی برمیگردد که ناطق پشتیبانی تام و تمامی از این ائتلاف کرد و از عارف خواست که به نفع روحانی کنار برود. همچنین ناطق در ماندن ولایتی در انتخابات نیز بسیار موثر بود و همین امر باعث کاهش آرای اصولگرایان به نفع روحانی شد. به واقع میتوان گفت که نقش ناطق در انصراف عارف از انتخابات بسیار مهم بود. سید محمد خاتمی در نامهای به آقای ناطق پیشنهاد کرد که 3 نفر از طرف آقای روحانی و 3 نفر از طرف آقای عارف معرفی شوند و چند نفر هم مرضی الطرفین باشند و این شورا تصمیم بگیرند. بعد آقای ناطق در جلسهای ـ مراسم عروسی نوه شهید صدوقی ـ به سید محمد خاتمی گفته بود فرصتی برای تشکیل چنین شورایی وجود ندارد و گفته بود که مگر غیر از این است که آقای عارف گفته که «اگر آقای خاتمی به من بگویند، من کنار میروم» این موضوع را مکتوب کنید. بنابراین، ناطق نقش اثرگذاری داشت که آن نامه را رئیس دولت اصلاحات بنویسد.
نکته مهمی که در اینجا وجود دارد، دلیل حمایت ناطق نوری از دولت روحانی است. باید گفت که ناطق و روحانی رابطه بسیار نزدیکی به لحاظ سیاسی و جناحی با یکدیگر داشتهاند و بیشترین همکاری را در کنار هم در مجالس چهارم و پنجم به عنوان رئیس و نائب رئیس داشتهاند. این همکاری سیاسی و نزدیکی فکری موجب حمایت ناطق از روحانی در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم شد و همچنین در جامعه روحانیت مبارز نیز این دو نفر به همراه آیتالله هاشمی رفسنجانی سالهاست که اختلافاتی با آیتالله مهدوی کنی دارند و همین اختلافات باعث نزدیک شدن آنان به یکدیگر شده است. به گونهای که در وضعیت کنونی نیز به شکلی صریح در انتخابات چند روز آینده از روحانی اعلام حمایت کرده است. ناطق نوری در مرحلهای از حیات سیاسی است که هم گروههای سیاسی به دنبال استفاده از ظرفیت و سابقه او برای جریان خود هستند و میتوان گفت که اکنون ناطق در فضای سیاسی کشور نه اصلاحطلب محسوب میشود و نه اصولگرا. ناطق به نوعی جا پای کاراکتر آیتالله هاشمی گذاشته است و اعلام حمایتی که در وضعیت کنونی در انتخابات از روحانی کرده، به نوعی بازیگری فعال خود را نشان میدهد.
راستهای پارلمانتاریست
زمانی که حسن روحانی سکان هدایت دولت یازدهم را در اختیار گرفت، تندروها هنوز پایگاه مهمی چون مجلس نهم را در اختیار داشتند. تندروهای مجلس نهم در همان آغاز به کار دولت روحانی در جریان معرفی وزرایش کارشکنی را شروع کردند. اما طیف رهروان ولایت که کرسیهای زیادی را در پارلمان در اختیار داشت، حمایتهای خود را از دولت دریغ نمیکرد، به گونهای که عملاً در تقابل با پایداریها ـ که از جمله مخالفان سرسخت دولت بودند ـ برای دولت حکم سپر دفاعی داشتند. اوج همسویی یا همگرایی سیاسی رهروانیها در جریان برجام بود. لشکرآرایی پایداریها و رسانههای همسو در جریان مذاکرات هستهای در آن مقطع نمونه بارزی از تقابل آشکار به دولت و دستاوردهای مثبت آن بود. به نظر میرسید تنها کسی که در جایگاه ریاست پارلمان توانست تا حدود بسیار زیادی ترمز تندورها را بگیرد، علی لاریجانی بود. لاریجانی از آن زمان و تاکنون مورد غضب تندروها قرار گرفته است. اکنون میتوان از دوگانه ناطق ـ لاریجانی ـ اولی به نمایندگی از راستهای سنتی و دومی به نمایندگی از راستهای پارلمانتاریست ـ به عنوان مکملی یاد کرد که در انتخابات آینده حسن روحانی را حمایت خواهند کرد.
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
رهبر انقلاب در دیدار هزاران نفر از کارگران:
هرگز نمی گویم به چه کسی رای بدهید یا ندهید
جبهه «اصولگرایان معتدل» با محوریت ناطقنوری در حمایت از دولت اعتدال تشکیل شد
گذر راست به میانه
حسین باهر در گفتوگو با «ابتکار» با اشاره به اقدامات دولت یازدهم مطرح کرد
تقویت رابطه کارگر و کارفرما در مسیر بهبود اشتغال و تولید
محمد صادق جنان صفت
راه رفتن روی اعصاب فقرا و تهیدستان
«ابتکار» تاثیر بریگزیت بر سیاست خارجی انگلیس را بررسی می کند
جستجوی اکسیر جوانی در خاور میانه برای بریتانیای پیر
کارشناسان ازتاثیر مطالبات فرهنگی بر انتخابات شوراها میگویند
فراموشی فرهنگی در شورای شهر
چرا اول ماه «می» روز جهانی کارگر است؟
میراث شیکاگو
روحانی در واکنش به منتقدان افتتاح پالایشگاه ستاره خلیجفارس در آستانه انتخابات:
برای افتتاح طرحهای تکمیل شده به خاطر دلواپسها یک روز هم صبر نمیکنیم
تقسیم بندی جامعه به دو قطبی 4 درصد زالوصفت و 96 درصد دیگر چه تبعاتی برای اقتصاد دارد؟