تریدینگ فایندر

ستاره مربعی‌ها به دنبال راه در رو

وقتی برنامه‌های تلویزیونی دست از سر پیامک برای نظرسنجی از مردم و به‌تبع، جذب اسپانسر و امتیاز از این راه برداشتند و به یک راه جدید یعنی استفاده از خدمات ارزش افزوده (همان ستاره مربع‌های آشنا) رو آوردند، کسی فکرش را نمی‌کرد که ‌آش استفاده از این روش آن‌قدر شور شود که راه انداختن انواع و اقسام مسابقات با استفاده از این خدمات و البته نصب اپلیکیشن‌های مرتبط با این سرویس‌ها تمام تلویزیون را قرق کند و کار تا جایی بالا بگیرد که پای استفتا از مراجع هم به ماجرا باز شود. البته از مدت‌ها پیش برخی‌ رفتار بعضی از برنامه‌های تلویزیونی را به برنامه‌های قمار آن طرف آبی تشبیه کرده بودند، اما انتشار پاسخ آیت‌الله مکارم شیرازی به یک استفتا، به موضوع رنگ و بوی رسمی‌تری داد، چرا که آیت‌الله مکارم به روشنی در مورد چنین برنامه‌هایی پاسخ داد: «این کار قمار است و کسانی که شرکت می‌کنند، مالک جوایز نمی‌شوند.» همین اتفاق کافی بود تا واکنش‌ها به این دست برنامه‌های صداوسیما داغ شود و روابط‌عمومی یکی از آنها پاسخ بدهد: «به اطلاع می‌رساند فرض مطرح شده در سوال استفتاء کامل نیست و طبیعتا فرض ناکامل، جایگاه سوال را مخدوش می‌سازد.» اما این پایان ماجرا نبود. آیت‌الله مکارم که به نظر نمی‌رسید از نظر فقهی خودش کوتاه آمده باشد، دیروز در حاشیه درس خارج فقه مبسوط‌تر به موضوع پرداخت و گفت: «فرض کنید یک دستگاهی پیدا شود و سوالاتی از مردم بپرسد و به افرادی که جواب صحیح می‌دهند جایز بدهد، آیا این کار درست و صحیح است؟ صرفاً اگر جوایز این قبیل مسابقات از جیب برگزارکنندگان هزینه شده و تحت عنوان ترویج مسائل علمی و آموزشی باشد، اشکالی ندارد اما حقیقت این است که بخش اعظمی از پولی که توسط مسابقات تلویزیونی از مردم گرفته می‌شود به جیب عوامل برگزاری و پشت پرده‌های آن می‌رود که قطعاً تمام این مبالغ حرام است. سبک و شکل این مسابقات بخت‌آزمایی و قمار است. تمام مراجع تقلید نسبت به حرام بودن این شکل از بخت‌آزمایی‌ها حکم و فتوای تحریم صادر کرده‌اند. در کشوری که مدعی نظام اسلامی است نباید به این راحتی مال حرام جابه‌جا شود.»
از آن طرف، وزیر ارتباطات هم دیروز در توییتی خبر از دستورالعمل جدید به اپراتورها داد و نوشت: «روز گذشته طی دستورالعملی، مدیران عامل اپراتور‌های تلفن همراه را موظف کردم شخصا بر روند مسابقات غیرمشروع ‏بخت‌آزمایی در تلویزیون و غیر آن نظارت کنند و جلوی این پدیده سوء را بگیرند. عدم رعایت دستورالعمل برای اپراتور‌ها عواقب ‏جدی در پی خواهد داشت.» ‏
این دو اتفاق را بگذارید کنار حرف‌های دیروز مقام معظم رهبری تا بفهمید که احتمالا عرصه بر این دست برنامه‌ها تا چه اندازه تنگ خواهد شد. ایشان در جمع هزاران نفر از کارگران صنایع مختلف گفت: «باید فرهنگ کار و تولید و تلاش را ترویج دهیم و روحیه انتظار برای ثروت بادآورده را از بین ببریم و روش‌هایی شبیه بخت‌‏آزمایی را ترویج نکنیم که دستگاه‌های مختلف ازجمله صداوسیما باید متوجه این معنا باشند.»
حالا باید دید جریانی که علیه چنین برنامه‌هایی به راه افتاده تا چه اندازه می‌تواند بر عملکرد صداوسیما تأثیر بگذارد. ایرج گلمکانی که یکی از توسعه‌دهنده‌های اپلیکیشن‌های وابسته به سرویس‌های ارزش افزوده است، در این مورد می‌گوید: «با توجه به رقم آورده‌ای که برنامه‌های متکی بر سرویس‌های ارزش افزوده از راه برگزاری مسابقات دارند، متوقف کردن آنها کار بسیار سختی است. آن‌چه ما پیش‌بینی می‌کنیم این است که مسئولان و نمایندگان این برنامه‌ها با حضور در محضر مراجع به‌دنبال رفع ایراد شرعی فعالیت‌شان و باز کردن یک راه شرعی خواهند رفت.»
او در مورد این‌که وزارت ارتباطات چقدر می‌تواند از طریق فشار به اپراتورها فعالیت این برنامه‌ها را محدود کند، ‌می‌گوید: «به هر حال، اپراتورها زیرمجموعه وزارت ارتباطات فعالیت می‌کنند و مجبور به پیروی از سیاست‌های کلی این وزارتخانه هستند، اما همان‌طور که در خیلی از امور، که پای سودهای کلان در میان بوده، آنها از دستورات حاکمیتی سر باز زده‌اند، بعید است در این مورد هم به‌راحتی دستور داده‌شده را اجرا کنند، اما اگر بخواهند، این کار از طریق محدودکردن فعالیت سرویس‌های ارزش افزوده ممکن است.»  
تریدینگ فایندر