روزنامه ایران
1398/02/10
جایی برای کودکان داعشی نیست
فرحناز دهقی
خبرنگار
«میان آسمان و هوا معلقم. میگویند فرزندت را بگذار کنار...» ماریا این را میگوید و هقهق گریه راه گلویش را میبندد. او در آغوش مادرش میخزد و مادرش به جای او میگوید: «شورای عالی روحانیون به کودکانی که حاصل تجاوز تروریستهای داعش به زنان ایزدی هستند اجازه نمیدهد وارد جامعه شوند. شما بگویید یک مادر چطور میتواند فرزندش را رها کند؟»
به گزارش الجزیره، ماریا میگوید: «ما یک بار با اسیر شدن در دست داعشیها و تجاوزهای آنها با مرگ روبهرو شدیم و اکنون همکیشان و همقومیهای خودمان میخواهند نابودمان کنند. این کودکان فرزندان ما هستند. ما بزرگشان کردیم. مثل هر مادر دیگری میخواهیم برای فرزندانمان آینده روشنی رقم بزنیم. ما نمیخواهیم فرزندانمان را رها کنیم». روز شنبه شورای عالی روحانیون اقلیت ایزدیها اعلام کرد، بیانیهای که هفته گذشته منتشر کرده و در آن نوشته شده بود تمامی «بازماندگان جرائم داعش و فرزندانشان میتوانند به جامعه بازگردند» باعث ایجاد سوءتفاهم شده است زیرا کودکانی که از مادری ایزدی و پدری داعشی متولد شدهاند در این جامعه پذیرفته نخواهند شد و فقط فرزندانی به این جامعه راه خواهند یافت که از پدر و مادر ایزدی متولد شده باشند.
کودکانی که از تروریستهای داعش متولد شدهاند یکی از مناقشهانگیزترین مباحثی است که پس از افول این گروه تروریستی و بازگشت اسرا و اعضایش به خانههای خود در رسانههای جهان مطرح شده است. اگر پدر و مادر فرزندی هر دو ایزدی باشند، فرزند هم ایزدی است در غیر این صورت او نمیتواند به این آیین بپیوندد. همچنین اگر زنی با مردی که ایزدی نیست ازدواج کند، دیگر خودش هم ایزدی محسوب نمیشود.
سال 2015، داعش در اوج قدرت خود به قوم ایزدی در سنجار در قلب عراق حمله کرد و پس از قتل عام بسیاری از آنها، هزاران زن را به عنوان برده جنسی به اسارت گرفت. بابا شیخ روحانی بلندپایه ایزدی پس از ماهها مناقشه سرانجام تصمیم گرفت با بازگشت این اسرا به خانههایشان موافقت کند به شرط آنکه فرزندان خود را جا بگذارند و تنها به سنجار برگردند. هفته پیش هازم تحسین، رئیس شورای عالی روحانیون ایزدی بیانیهای را منتشر کرد که نشان از عقبنشینی این شورا از مواضع قبلیاش داشت. در این بیانیه نوشته شده بود «جامعه ایزدی پذیرای تمامی بازماندگان جرائم داعش است و میداند طی این سالها چه اتفاقات ناگواری علیرغم میل آنها برایشان روی داده است». انتشار این بیانیه امید را در دل بسیاری از مادران نهاد که نگران بودند به خاطر فرزندانشان نمیتوانند به قومشان بازگردند. اما روز شنبه این شورا با انتشار بیانیه دیگری این امید را از بین برد.
دریای دوراهیها
تردید و دو راهی بر سر انتخاب کودکان یا بازگشت به خانه و خانواده تنها مختص به زنان ایزدی نیست. در یک صبح تابستانی، ثریای 14 ساله با چمدانی در دست پاورچین پاورچین خانهاش را در لیون فرانسه ترک کرد تا به سوریه برود و به داعش بپیوندد. تنها چند قدم از خانه دور شده بود که نادیا مادرش پنجره را باز کرد و گفت: «ثریا این وقت صبح کجا میروی. برگرد!» ثریا برگشت، ثانیهای مکث کرد و بعد به سرعت از مادرش دور شد.
به گزارش سیانان، در حالی که پرونده مبارزه با داعش در حال بسته شدن است، اروپا در برابر خود مشکلی یافته است: با اعضای جداشده از داعش و فرزندانشان چه باید کرد؟ آیا آنها باید در سوریه و عراق باقی بمانند؟ باید به خانههای خود برگردند؟ چه حکمی برای آنها باید در نظر گرفت؟ آنها تا چه اندازه میتوانند تهدیداتی علیه امنیت اروپا و کشورهای دیگر محسوب شوند؟ و... از جمله سؤالاتی هستند که ذهن قانونگذاران و سیاستمداران جهان را به خود مشغول کرده است. در این میان فرانسه بیشتر از سایر کشورهای اروپایی نگران است. در سال 2013 نزدیک به 250 نفر در فرانسه به دلایل ایدئولوژیک کشته شدند. یافتن پاسخ این سؤال که با شهروندان فرانسوی که به داعش پیوستهاند و فرزندانی را به دنیا آوردهاند و حالا میخواهند به خانههای خود برگردند چه باید کرد، برای مقامهای این کشور اصلاً ساده نیست.
امانوئل مکرون، رئیسجمهوری فرانسه، گفت که این اشخاص باید در سوریه و عراق بمانند و محاکمه شوند. هماکنون 13 شهروند فرانسوی که در عراق عضو داعش بودند در انتظار محاکمه هستند. اما وضعیت کودکانی که یا به عراق و سوریه برده شدند یا در همانجا متولد شدند از این هم پیچیدهتر است. فرانسه برآورد کرده که از سال 2014، 550 کودک فرانسوی در مناطق تحت سلطه داعش زندگی میکنند. برخی از آنها از دنیا رفتهاند، 84 تن به فرانسه بازگشتهاند و 90 تن هم در صف انتظار هستند که در هفتههای آینده به فرانسه بازگردند. برای نادیا، مسأله بازگشت کودکان داعش به کشورهای اروپایی زمانی اهمیت پیدا کرد که فهمید دخترش در سوریه باردار شده است. او طی مدتی که ثریا در سوریه بود چند بار تماس ویدیویی از او دریافت کرده بود. او در یکی از این تماسها گفت که او و شوهرش صاحب پسری شدهاند. او تصاویری از فرزندش اسماعیل برای نادیا فرستاد. اما این آخرین تماس او با مادرش بود. نادیا فکر میکند ثریا و شوهرش در جریان جنگ رقه در سال 2017 کشته شدهاند. اما از طریق صلیب سرخ فهمیده که اسماعیل زنده است و اکنون سه سال دارد و در یکی از کمپهای کردی در سوریه زندگی میکند. نادیا سرسختانه در تلاش است تا مقامهای فرانسوی را راضی کند که نوهاش را به فرانسه بیاورند. او میگوید دوست ندارد نوه کوچکش کلمهای درباره تروریسم و جنگ و نفرت بداند.
روسیه پیشگام بازگرداندن کودکان داعشی
به گزارش خبرگزاری فرانسه، اوایل سالجاری میلادی، روسیه اعلام کرد قصد دارد کودکان تروریستهای داعشی را به خانه بازگرداند. زنانی که خانههای خود را برای پیوستن به داعش رها کرده بودند، اکنون با فرزندانی که حاصل ازدواجهای جهادی آنها میشد میتوانستند به روسیه بازگردند. پیش از آن هیچ کشوری اعلام نکرده بود قصد دارد سیستماتیک کودکان داعشی را به خانه بازگرداند. اوایل ماه فوریه، 27 کودک 4 تا 13 ساله از عراق به مسکو پرواز کردند. این کودکان پس از سالها زندگی کردن در صحرا، به قلب زمستان سخت مسکو رفتند اما دولت روسیه جزئیاتی از محل و نحوه نگهداری این کودکان افشا نکرده است. خائدا ساراتوا مشاور مؤسسه رمضان کادیروف که نقش مهمی در بازگرداندن کودکان داعشی به مسکو داشت، گفت: «این کودکان به مدرسه و مهدکودک میروند. داوطلبانی با آنها کار میکنند تا صحبت کردن درباره بلاهایی که سرشان آمده را یاد بگیرند و توضیح بدهند زندگیشان چگونه بوده است». اوایل ماه جاری میلادی، نخستوزیر استرالیا اعلام کرد که در نظر دارد به تمامی جوانب بازگرداندن کودکانی که یا به قلمروی داعشیها برده شده بودند یا در آنجا متولد شدهاند فکر کند. این اظهار نظر پس از آن مطرح شد که مادربزرگ فرزندان خالد شروف، یکی از تروریستهای داعشی، درخواست کرد مقامها اجازه دهند این سه کودک به استرالیا برگردند. کارن نتلتون مادربزرگ آنها، در نامهای که به یکی از مقامهای استرالیا نوشته بود، گفته بود چون فامیلی آنها شروف است نمیتوان آنها را هیولا دانست. او در مصاحبه با یکی از خبرگزاریها گفته بود: «هیچ وقت تصور نمیکردم در چنین موقعیتی قرار بگیرم، من یک مادربزرگم و تمام تلاشم را میکنم که نوههایم را از سوریه خارج کنم». پس از ماهها تلاش و نامهنگاری سرانجام او موفق شد نوههای خود را در استرالیا تحویل بگیرد. پس از بازگشت این سه کودک به خانه، مقامهای استرالیا با درخواستهای متعددی مواجه شدند که خواستار بازگشت کودکان و همسران داعشی به این کشور بودند. هفته پیش هم نخستوزیر نروژ با اعلام اینکه در نظر دارد کودکان داعشی را به این کشور بازگرداند، باعث ایجاد مناقشههایی شد. به گزارش خبرگزاری رسمی نروژ او در این باره گفت: «من نه میخواهم عروسهای داعشی را به کشور بازگردانم نه خود تروریستها را. اما میخواهیم سیستمی ایجاد کنیم که بتوانیم به مرور یتیمهای آنها را به کشور بازگردانیم.»
به گزارش سرویس امنیتی نروژ، دستکم 40 کودک نروژی در سوریه حضور دارد که در کمپهای مختلف نگهداری میشوند. ارنا سولبرگ، نخستوزیر نروژ که خود از احزاب دستراستی به قدرت رسیده هم در میان همحزبیهای خود با مخالفت شدید روبهرو شده و هم صدای بلند اعتراض از احزاب دیگر به گوشش خورده است. با وجود این او فکر میکند نگهداری این کودکان در شرایط کنونی غیرانسانی است. در این میان حزب لیبرال اعلام کرده با تصمیم سولبرگ موافق است اما باید از جهات مختلفی درباره این تصمیم تأمل شود.
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
رئیس مجلس: الان زمان مذاکره با امریکا نیست
تنوع و کثرت آثار نویسندگان جوان امیدبخش است
از ترس شکست حق نداریم صحنه انتخابات را ترک کنیم
میانبرهای عبور از تحریم
وضع کاغذ را ساماندهی کنید
رئیس قوه قضائیه: فضای مجازی باید صیانت شود
فراخوان کاهش هزینههای دولتی
درخشش سینمای اجتماعی با سیمای منفور اعتیاد
مسأله کاغذ باید حل شود
شورا و تحقق حکمرانی محلی
دادستان تهران از شیراز آمد
جایی برای کودکان داعشی نیست
چرا اوضاع بازار کاغذ به بحران رسید؟
معرفی 13استاد نمونه کشور
مسیر رشد بازار سهام