تعهدات سایر طرف‌های برجام

بسم‌الله الرحمن الرحیم
نانسی پلوسی رئیس مجلس نمایندگان آمریکا نسبت به تشدید تمایلات جنگ‌طلبانه در طیف دستیاران ترامپ هشدار داد و گفت در این زمینه درون کاخ سفید و در جمع اطرافیان ترامپ دودستگی وجود دارد. اما در عین حال کنگره به دولت اجازه رسمی برای تقابل نظامی با ایران را نداده و نخواهد داد. تقریباً بلافاصله ترامپ اعلام کرد هیچگونه دودستگی و اختلاف‌نظر جدی در کابینه‌اش وجود ندارد و شخصاً دیدگاهش مخالف جنگ است.
همین ادبیات به وضوح نشان می‌دهد که تدریجاً ستاره اقبال جان بولتون و همفکرانش درحال افول است و حتی زمزمه‌هائی مطرح است که ضرورت جابجائی بولتون را گوشزد می‌کند. چنین دیدگاهی اگرچه در کنگره به وضوح انعکاس دارد ولی در طیف همکاران ترامپ هم قابل رصد کردن است. اعضای کنگره اعم از دمکرات و جمهوریخواه تصریح می‌کنند که رفتار کاخ سفید به ویژه برخی چهره‌های جنجالی قابل‌قبول نیست و به سمت و سوئی به پیش می‌رود که نقش و جایگاه کنگره را به شدت ضعیف‌تر از آنچه هست، جلوه می‌دهد و کار به جائی رسیده که در برخی موارد، مقامات کنگره از طریق رسانه‌ها، از مواضع آمریکا آگاه می‌شوند و جایگاه و نقش کنگره در این زمینه‌ها به کلی تحت‌الشعاع تندرویها در کاخ سفید قرار گرفته است.
همین پدیده در مقیاس جهانی و حتی در طیف متحدان واشنگتن هم به خوبی مشهود است. سیاستهای فرامرزی و تلاش طیف دستیاران ترامپ برای منفعل کردن سایر کشورها به ویژه متحدان واشنگتن برای دنباله‌روی بدون چون و چرا از قوانین فرامرزی آمریکا در طول این دوره 2 ساله حضور ترامپ در کاخ سفید انعکاس اعتراض‌آمیز آشکاری به دنبال نداشته و همین امر باعث تشدید و گسترش دامنه سیاستهای فرامرزی واشنگتن شده است. این پدیده همین روزها در قبال برجام به نحوی شکل گرفته که اگر استمرار یابد می‌تواند اثرگذار باشد.


هایکو ماس وزیر خارجه آلمان اخیراً پس از دیدار فشرده مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا با وزرای خارجه اروپائی تصریح کرد وی نتوانست میان مواضع اتحادیه اروپا در قبال برجام ایجاد اختلاف کند و ما را به خروج از برجام وادار سازد. انزوای سیاسی آمریکای ترامپ در قبال برجام در جریان دیدار پمپئو با سرگئی لاوروف هم انعکاس داشت. لاوروف پس از این دیدار تاکید کرد پمپئو نتوانسته از نگرانیهای مسکو در قبال برجام بکاهد. ولی سوال اینست که چرا شاهد اعتراض جدی‌تر و اثرگذار علیه سیاستهای آمریکای ترامپ در قبال برجام نیستیم؟
سفرهای برنامه‌ریزی شده دکترظریف وزیر امور خارجه به کشورهای آسیائی و رایزنیهای فشرده‌اش در همین مقوله یک فصل مشترک دارد و آن اینکه قرار نیست برجام صرفاً به هزینه و تلاش ایران به پیش برود و سایر طرفها و جامعه جهانی در عین آگاهی و اشراف کامل نسبت به اهمیت و حساسیت مسئله صرفاً به حمایتهای لفظی و صدور بیانیه‌های تاییدگرانه اکتفا کنند و از انجام تعهدات و مسئولیتهای تعطیل‌ناپذیر خود طفره بروند. جمهوری اسلامی ایران در یک اقدام هشداردهنده مطابق مفاد 26 و 36 برجام در انجام برخی تعهداتش تجدیدنظر کرده و یک جدول زمانی معین در این زمینه را مطرح ساخته است. ولی اتحادیه اروپا و سایر طرفها به جای شماتت و اعتراض علیه واشنگتن که عامل و باعث چنین فترتی برای برجام شده، از ایران خواسته‌اند که همچنان به برجام وفادار بماند و به‌طور کامل به تعهداتش عمل کند ولی متاسفانه شاهد واکنشی در قبال تحریمها و سیاستهای ماجراجویانه آمریکای ترامپ نیستیم. مسئله مهمتر اینکه حتی اگر واکنشی هم جدیداً از جانب سایر کشورها در این زمینه شکل بگیرد، بسیار دیرهنگام است و همین سکوت معنی‌دار سایر کشورهاست که دارودسته ترامپ را جری کرده و برای انجام اقدامات خلاف بیشتر وسوسه نموده است. کاملاً آشکار است که برجام فقط یک بهانه است و در طول دوره یکساله گذشته واشنگتن برای به صفر رساندن درآمدهای نفتی ایران و حتی ختم انقلاب قبل از دیدن چهل سالگی ریل‌گذاری کرده بود که البته به لطف الهی و به برکت استقامت مثال‌زدنی ملت بزرگ ایران تلاشهای ترامپ به جائی نرسید.
انفعال و بلاتصمیمی سایر اعضای برجام به ویژه اتحادیه اروپا در این زمینه بسیار معنی‌دار است. آنها عموماً شاهد ساکت این صحنه‌ها بوده‌اند و حتی یکبار هم واشنگتن را بخاطر نقض برجام، خروج از برجام و رفتارهای ضدایرانی تقبیح و سرزنش نکرده‌اند ولی به طور همزمان از ایران خواسته‌اند به تعهداتش همچنان به طور کامل وفادار بماند!
اگر برجام به نفع و مصلحت جامعه جهانی است که البته هست، دیگران هم لازم است به تعهداتشان تمام و کمال عمل کنند ولی اگر مسئولیت‌پذیری ایران قرار است به اهرم فشاری علیه ایران تبدیل شود، این بازی قابل دوام نیست. اکنون توپ در زمین سایر طرفهای برجام است. هرگونه تعلل و تردید آنها در انجام یک اقدام جدی، عملی، کارآمد و موثر، قطعاً به زیان برجام خواهد انجامید.
سایر اخبار این روزنامه
وزیر امور اقتصادی و دارایی: 3 میلیارد دلار ارز دولتی به کالاهای اساسی در سال جاری اختصاص یافت مخالفت شورای نگهبان با طرح استانی شدن انتخابات مجلس در فروردین 98؛ ارزش صادرات بخش معدن به بیش از 500 میلیون دلار رسید سخنگوی شورای عالی امنیت ملی: اظهارنظرها درباره موضوعات راهبردی تنها ازمجرای شورای عالی امنیت ملی بیان می‌شود مقاله مشترک ایرانی- سعودی زمان گفتگوی رهبران عربستان و ایران فرا رسیده است داعش مدعی تاسیس استان در پاکستان شد کشورهای عرب حوزه خلیج فارس با استقرار مجدد نیروهای آمریکایی در منطقه موافقت کردند برپایی سفره‌های افطار در مسجدالاقصی عضو هیات رئیسه: طرح تفکیک وزارت صمت در دستور کار مجلس قرار می‌گیرد جلیقه زردها خشمگین‌تر از همیشه به خیابان‌ها آمدند پدافند هوایی ارتش سوریه پهپاد اسرائیلی را ساقط کرد آتش‌سوزی در یک پایگاه نظامی در تل‌آویو تعهدات سایر طرف‌های برجام «رواق شهادت» رونمایی شد فرمانده کل ارتش: حفظ و ارتقای هوشیاری و آمادگی یگان‌های ارتش ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است بخشنامه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی: الزام مدیران به انتشار مدرک، استفاده غیرواقعی از دکتر و مهندس، ممنوع