تریدینگ فایندر

روزی که Ctrl+V فاجعه آفرید

بله‌، فقط دیکته نوشته نشده غلط ندارد. سرعت زیاد -اغلب- قاتل دقت و حواس‌جمعی است. اعتماد زیاد، آفت هر اتفاقی است و... ولی هیچ‌کدام از اینها دلیل نمی‌شود که یک خبر با ادبیاتی دور از ذهن و شأن رسانه‌ها، از کانالی کاملا فانتزی و غیرجدی، به کانال‌های پربیننده خبری‌مان راه پیدا کند و برای مدتی این اشتباه مهلک اصلاح نشود. مهم نیست که چه کسی آغازگر این دومینوی فاجعه‌بار بود، مهم این است که بقیه مهره‌های این ماجرا، حتی وقت نگذاشته‌اند تا متن ۱۰۰ کلمه‌ای (فقط ۱۰۰کلمه! که زیر استاندارد متن‌های تلگرامی است) را تا انتها بخوانند و جلوی رخ دادن فاجعه را از جایی بگیرند. هرقدر هم که پای سرعت، خبر نخوردن و اعتماد در میان باشد، باز نمی‌شود توجیهی برای نخواندن یک متن کوتاه جور کرد. از آن طرف یک ویدیوی فیک (ساختگی) هم در بیشتر کانال‌ها با عنوان فوران آتشفشان گشت که قبل از کپی-پیست کردن با یک نظر می‌شد به باسمه‌ای بودنش پی برد. دو اتفاق مشابه هم در یک روز در کانال‌های پربازدید ایرانی. نمی‌خواهیم این‌جا مطابق انتظار داد برآوریم که «وای چه بر سر رسانه‌های ما می‌رود/ همین است که مخاطب اعتمادش را به رسانه‌های داخلی از دست می‌دهد/ دلیل اصلی افت مخاطب همین کارهاست/ این رعایت نکردن مرجع کپی‌برداری نتیجه‌اش می‌شود همین فجایع و...» این حرف‌ها را اساتید روزنامه‌نگاری و استخوان‌خرد‌کرده‌های خبررسانی در فضای مجازی هم به خوبی بلدند و هم بارها گفته‌اند. به خیلی از این اظهارنظرهای کلیشه‌ای هم می‌شود نقد جدی وارد کرد. ولی نکته این یادداشت، توجه به سمت دیگر و حتی خنده‌دار ماجراست! اگر پیگیر رسانه‌های خارجی باشید، متوجه می‌شوید که آنها با توجه به اهمیت سوژه «ایران» در فضای رسانه‌ای جهان، مدت‌هاست که به دقت سایت‌ها و کانال‌های خبری‌مان را دنبال می‌کنند و با هر روشی سعی می‌کنند رقابت تولید خبر را از دیگران ببرند. حالا بیایید تصور کنید یک خبرنگار-مترجم فارسی‌زبان غیردلسوز یا نه‌چندان مسلط با این متن در فضای مجازی مواجه شود. متن هم که سروشکل خبری درستی دارد و از طرفی در یکی دو کانال بسیار معتبر هم بازنشر شده. حالا آن را با ادبیاتی به زبان دیگری برگرداند و... ترامپ هم که آن‌قدر عاشق این حاشیه‌ها هست که از دستش ندهد. تصور کنید یک شوخی رسانه‌ای، بدل به سوتی رسانه‌ای می‌شود و سپس یک فاجعه رسانه‌ای می‌سازد. تعجب می‌کنید؟ این مثال خیلی دور از ذهن نیست؛ همین هفته پیش بود که اشتباه در ترجمه صحبت رئیس‌جمهوری درباره تصمیم‌گیری در کاخ سفید به واکنش آتشین ترامپ مواجه شد. چرا؟ چون رسانه‌ای دلش خواسته بود تا تعبیر حسن روحانی را به شخص نسبت دهد و نه سیستم.
همکار عزیز رسانه‌ای، این روزها بیشتر حواس‌جمع باشیم، چون اوضاع کنونی جهان خیلی فانتزی‌تر از این حرف‌هاست!
توضیح واضحات: این متن فقط به دلیل یک تذکر دلسوزانه و هشدار رسانه‌ای نوشته شده و مفهوم آن بی‌اشتباهیِ رسانه خودمان (روزنامه شهروند و سایتش) نیست. گل بی‌خار خداست و رسانه بی‌غلط هم وجود ندارد. امید که ما هم در کنار همه این ملاحظه‌ها و نقدها، کمتر به بی‌راهه برویم.  
تریدینگ فایندر