روزنامه ابتکار
1398/07/16
دلایل چندوجهی خروج نیروهای نظامی آمریکا از سوریه بررسی شد خروج از جنگ یا معامله؟
دونالد ترامپ، رئیس ایالات متحده آمریکا درباره وضعیت در سوریه اظهار نظر کرد. وی مدعی شد که آمریکا داعش را نابود کرده است و این کشور نباید خود را بیش از این در درگیریهای محلی دخیل کند.گروه سیاست خارجی: دونالد ترامپ، رئیس ایالات متحده آمریکا در یک پیام توئیتری در واکنش به آغاز خروج نظامیان آمریکا از شمال سوریه تصریح کرد که زمان آن رسیده که آمریکا از جنگهای بیپایان مضحک در منطقه غرب آسیا رها شود.
واشنگتن بعد از آنکه روز یکشنبه اعلام کرد که در عملیات نظامی ترکیه در شمال شرقی سوریه مشارکت نمیکند، روز دوشنبه، خروج نظامیان آمریکایی از یک منطقه راهبردی در سوریه را آغاز کرد.
ترامپ در پیام توئیتری خود ضمن حمایت از خروج نظامیان آمریکایی از منطقه نوشت: «قرار بود آمریکا 30 روز در سوریه باشد، این به سالها پیش مربوط میشود. ما ماندیم و در نبردی که هدفی پیش رو نداشت، درگیرتر و درگیرتر شدیم. وقتی (به عنوان رئیس جمهوری) وارد واشنگتن شدم، داعش در منطقه حکمرانی میکرد. ما به سرعت 100 درصد خلافت داعش را شکست دادیم که (این عملیات) شامل بازداشت هزاران جنگجوی داعش میشد که اکثراً از اروپا بودند».
وی سپس به بیاعتنایی اروپا در پذیرش شهروندان عضو داعش خود ادامه داد: «اما اروپا خواستار بازگشت آنها نیست. آنها گفتهاند که اعضای داعش را در آمریکا نگه دارید! من گفتم: نه. ما به شما خیلی لطف کردیم و هماکنون شما از ما میخواهید آنها را با هزینههای گزاف در زندانهای آمریکا نگه داریم. آنها برای محاکمه متعلق به خودتان هستند».
ترامپ تصریح کرد: «آنها (کشورهای اروپایی) باز هم گفتند: نه. طبق معمول فکر میکنند آمریکا همیشه در ناتو، در تجارت یا هرچیز دیگری، احمق است. کردها در کنار ما مبارزه کردند اما مبالغ زیادی پول و تجهیزات برای این کار دریافت کردند».
وی درباره حمایت از کردها گفت: «آنها (کردها) چندین دهه است که با ترکیه مبارزه میکنند. من سه سال این نبرد را به تعویق انداختم. اما هماکنون زمان آن رسیده که ما از این جنگهای بیپایان مزخرف رهایی یابیم که بسیاری از آن (نبردها) قبیلهای است و وقت آن است سربازان خود را به خانه بازگردانیم».
رئیس ایالات متحده آمریکا با تاکید بر اهمیت منافع آمریکا تصریح کرد: «ما هرجا که به نفعمان باشد مبارزه خواهیم کردیم و فقط برای پیروزی مبارزه میکنیم. ترکیه، اروپا، سوریه، ایران، عراق، روسیه و کردها، هماکنون باید اوضاع و هرآنچه که میخواهند با جنجگویان بازداشت شده داعش در «همسایگی» خود انجام دهند، بسنجند. همگی آنها از داعش نفرت دارند و سالهاست که با آن دشمن هستند. ما 7000 مایل با سوریه فاصله داریم و اگر آنها (داعش) هرکجا در نزدیکی ما پیدا شوند، آنها را نابود میکنیم».
کاخ سفید بعد از گفتوگوی تلفنی یکشنبه شب روسای جمهوری ترکیه و آمریکا بیانیهای صادر کرد که تحلیلگران از آن به عنوان «چراغ سبز آمریکا به ترکیه» برای انجام عملیات نظامی علیه عناصر کُرد در شمال سوریه تعبیر کردند.
در این بیانیه آمده است: «ترکیه به زودی عملیات خود را که مدتها است برای آن برنامهریزی کرده، در شمال سوریه پیش میبرد. نیروهای مسلح آمریکا نه از این عملیات حمایت میکنند و نه در آن مشارکت میکنند. نیروهای آمریکایی خلافت داعش را شکست دادهاند و دیگر در این منطقه نخواهند بود».
مقصود این بیانیه دفتر رئیس ایالات متحده آمریکا از «این منطقه»، نوار شمالی سوریه است که ترکیه قصد دارد علیه عناصر کُرد عملیات نظامی انجام دهد.
ساعاتی بعد از صدور این بیانیه کاخ سفید، نیروهای کُرد دموکراتیک سوریه (SDF) ضمن اذعان به آغاز روند خروج ارتش آمریکا از بخشهایی از سوریه، از خلف وعده واشنگتن گله کردند.
نیروهای کُرد دموکراتیک سوریه اعلام کردند: «نیروهای آمریکایی به تعهدات خود عمل نکردند و نیروهای خود را از مناطق مرزی با ترکیه خارج کردند و ترکیه هم اکنون برای عملیات حمله به شمال و شرق سوریه آماده میشود.»
خروج یا معامله؟
اما آیا خروج ترامپ از سوریه آنطور که ترامپ میگوید به خاطر فرار از هزینههای حضور در سوریه است و یا معمالهای با دیگر بازیگر منطقه یعنی ترکیه برای انجام عملیات نظامی علیه کردها صورت گرفته است؟
در شمال سوریه نیروهای عرب و کردی متعددی وجود دارند که مهمترین آنها «حزب اتحاد دموکراتیک» (PYD) است. این حزب کردی، که مساحت قابل توجهی از شمال و شمال شرق سوریه را در کنترل دارد، هزاران فرد مسلح را در قالب نیروهای موسوم به «یگانهای مدافع خلق» (YPG) ساماندهی کرده است. این یگانها، مهمترین بخش گروه «نیروهای دموکراتیک سوریه» (معروف به قسد) است.
ترکیه، قسد را تهدیدی جدی برای امنیت ملی خود میداند. اما از آنجا که آمریکا روابط نظامی نزدیکی با این گروه داشت، ترکیه نتوانست آن را نابود کند. اکنون ظاهرا، آمریکا قسد را تنها گذاشته است.
درپی موافقت ترامپ با عملیات ترکیه در شمال سوریه، روز دوشنبه نیروهای آمریکا عقبنشینی از مناطق عملیات را آغاز کردند. واضح است که کاخ سفید یک تصمیم استراتژیک گرفته و کردهای سوریه را در برابر عملیات قریبالوقوع ترکیه تنها گذاشته است. پرسش اصلی این است که چرا آمریکا ناگهان سیاست چند ساله حمایت از کردهای سوریه را تغییر داد و به این شکل «متحدان کلیدی» خود در جنگ با داعش را رها کرد.
برخی ناظران معتقدند که آنکارا و واشنگتن بر سر سوریه معامله کردهاند. دولت آمریکا رسما اعلام کرده در موضوع کردها مداخله نخواهد کرد و مخالفتی هم با حضور نیروهای نظامی ترکیه در سوریه ندارد. سیامک کاکائی، کارشناس مسائل ترکیه، با اشاره به این معامله، به فرارو گفت: «خود این مسئله حاکی از این است که آمریکاییها به نوعی بعد از مدتها برای مداخله (ترکیه) در این منطقه چراغ سبز نشان دادهاند و این توافقی است که بین آمریکا و ترکیه صورت گرفته است.»
پرسش اصلی این است که این معامله یا توافق چیست؟
پس از ظهور داعش، احزاب کردی سوریه به سختی تلاش کردند که خود را بهترین شریک در مبارزه با این گروه تروریستی نشان دهند و در ابتدای امر هم توانستند حمایت آمریکا را به دست آورند. اما اکنون پس از شکست داعش یا حداقل تضعیف آن، ظاهرا احزاب کردی اهمیت خود را نزد آمریکا ازدست دادهاند. گذشته از این، دونالد ترامپ تمایل شدیدی به خارج کردن نیروهای آمریکا از سوریه دارد و حتی دستور خروج این نیروها را داده بود، اما به دلیل پیچیدگیهای اوضاع میدانی سوریه، نتوانست این دستور را کاملا عملی کند. زمانی که جان بولتون در کاخ سفید بود، ترکیه او را مانعی سر راه خروج نیروهای آمریکا از سوریه میدانست. بولتون رفت و ترامپ یک گام به خارج کردن نیروهای کشورش از سوریه نزدیک شد. اردوغان، همواره سعی میکرد مستقیما با ترامپ صحبت کند، چون نگران بود که اطرافیان ترامپ نظر او را عوض کنند. ظاهرا تاکتیک اردوغان به نتیجه رسید و ترامپ حمایت از کردها را متوقف کرد. در حال حاضر، کاخ سفید دو هدف اساسی را در شمال سوریه دنبال میکند. اول، مقدمات خروج نیروهای آمریکا از شمال سوریه را فراهم کند. دوم، تکلیف اسرای داعش در سوریه را مشخص کند. اردوغان با درک این دو هدف، پیشنهادات اغواکنندهای به ترامپ داد. او مسئولیت این اسرا را برعهده گرفت. کاخ سفید صریحا به این مسئله اشاره کرد. کاخ سفید میگوید بسیاری از اسرای داعش از اروپا آمده بودند. آمریکا به فرانسه، آلمان و سایر کشورهای اروپایی فشار آورده است که این اسرا را تحویل بگیرند. اما اروپاییها این را قبول نکردند. آمریکا نیز هزینه نگهداری از این اسرا را قبول نخواهد کرد. ترکیه مسئولیت نگهداری از این اسرا را پذیرفت.
از سوی دیگر ترکیه امیدوار است که با اخراج نیروهای کردی از برخی مناطق شرق فرات، آورگان سوری، که عمدتا عرب هستند را در این منطقه اسکان دهد. اردوغان روز شنبه صریحا به این مسئله اشاره کرد و گفت: «هم به خاطر امنیت ملی و هم برای تضمین بازگشت سوریها از ترکیه به کشور خودشان، ترکیه باید این عملیات (در شرق فرات) را انجام دهد و موفق شود.»
اردوغان در شمال سوریه دو آرزو دارد: ۱- کسب حمایت آمریکا از عملیات نظامی ترکیه در سوریه یا حداقل قطع کمکهای نظامی آمریکا به کردهای سوریه. ۲- ریشهکن کردن احزاب مسلح کردی در سوریه. آرزوی اول محقق شد. محقق شدن آرزوی اول، راه تحقق آرزوی دوم را هموار میکند. واضح است که چرخش ترامپ علیه کردها، فرصت کم نظیری در اختیار ترکیه قرار داده تا به یک نگرانی چندساله خاتمه دهد. اما باید دید احزاب کردی چه میکنند. آنها به ترکیه هشدار دادهاند که حمله به شمال سوریه به «جنگ تمام عیاری» منجر خواهد شد.
بیثباتی سیاستهای آمریکا
دسامبر گذشته ترامپ خواستار خروج کامل نیروهای آمریکایی از سوریه شد. اما هم پنتاگون، هم دیپلماتها و هم مقامات اطلاعاتی آمریکا با این تصمیم مخالفت کردند. متحدان مهم آمریکا و اروپا هم این کار را به صلاح ندانستند.
در این محور، «سونر جاکاپتای» از اعضای موسسه سیاست خاور نزدیک واشنگتن میگوید: تاخت و تاز ترکیه به داخل خاک سوریه بدون آنکه با ممانعت آمریکا روبهرو شود، این اجازه را به ترکیه میدهد تا نوار باریک دیگری از خاک سوریه که در کنترل کردها است را از چنگ آنها درآورد.
ترکیه با به دست آوردن این منطقه، آنگاه صدها هزار پناهجوی سوری را به سوریه بازمیگرداند و ثابت میکند که همراه با آمریکا دارای قدرت نفوذ بر سوریه است. جاکاپتای این عملیات ترکیه را یک «پیشرفت قابل توجه» ذکر میکند.
کارشناسان مسائل سوریه میگویند که این تصمیمگیری کاخ سفید جنگ هشت ساله سوریه را طویلتر خواهد کرد و موجب خواهد شد کردها به دامن «بشار اسد» بیفتند و بیایند با ارتش ترکیه که هم بزرگتر است و هم از حیث تکنولوژی پیشرفته است، بجنگند.
«روبن گاله گو» عضو دموکرات مجلس نمایندگان آمریکا از ایالت آریزونا توئیت کرده است: اینکه به ترکیه اجازه داده شود به عمق شمال سوریه پیشروی کند، یکی از بیثباتکنندهترین حرکاتی است که ما میتوانیم در خاورمیانه انجام بدهیم.
وی که تجربه جنگیدن در عراق را داشته، ادامه میدهد: از این پس کردها دیگر به آمریکا اعتماد نخواهند کرد و به دنبال ائتلافهای جدید خواهند رفت و متکی به یک نیروی دیگر خواهند شد تا از آنها محافظت کند.
از اوائل ماه اوت قوای نظامی آمریکا و ترکیه یک سری کارهایی برای اعتمادسازی مشترک انجام دادند و با هم در این زمینه کار کردند. این دو با هم در نوار باریک ۷۵ مایلی شمال شرق سوریه پروازهای شناسایی مشترک و گشتهای زمینی مشترک انجام دادند.
سایر اخبار این روزنامه
آیا تعدد جشنوارههای تئاتری، توانسته است به جامعه تئاتر و هنر نمایش کمک کند؟
در حسرت دهه طلایی تئاتر
جلال خوشچهره
فرصتهای ازدسترفته در عراق
تاثیر «شاخص فلاکت» بر معیشت مردم بررسی شد!
اقتصاد ایران روی سکوی چهارم!
نتایج وهن قانون با تکرار بیقانونی برای جامعه چیست؟
قانونهایی برای زیر پا گذاشتن
نادر سخا: بهبود و داخلیسازی پلتفرم برق و الکترونیک خودروها توسط کروز
«ابتکار» از پیامدهای فساد سیاسی در جامعه گزارش میدهد
سیاست در دام فساد
دلایل چندوجهی خروج نیروهای نظامی آمریکا از سوریه بررسی شد
خروج از جنگ یا معامله؟
معاون اول رئیسجمهوری:
طرح آمریکاییها با شکست مواجه شده است
ظریف:
ترور بیولوژیک تختروانچی را تکذیب میکنم
امیر سرلشکر موسوی:
هر تهدیدی را در هر سطحی با قدرت پاسخ خواهیم داد
رئیس سازمان انرژی اتمی:
ظرف دو یا سه هفته آینده از زنجیره ۳۰ تایی IR۶ رونمایی میشود
موسوی:
اتفاقات اخیر در عراق تاثیری بر راهپیمایی اربعین نخواهد داشت