روزنامه مردم سالاری
1398/08/08
از عراق عرب تا استعفای سعد حریری
در مختارنامه، بارها از عراق عرب نام برده میشود. سوالی که پیش میآید که مگر عراق عجم (عجم به معنای افرادی که به زبان عربی نمیتوانند صحبت کنند یا زبان عربی را با لهجه غیر اعراب صحبت میکنند) هم داشتهایم؟! پاسخ مثبت است. اینکه در عنوان یادداشت، عراق عرب انتخاب شده است نه برای برجسته کردن آن در ادبیات سیاسی معاصر، بلکه به این دلیل است که بهانهای شود تا مطالعات عراق در سطوح مختلف جامعهمان توسعه و تعمیق یابد؛ علت این مهم به دو دلیل اصلی است. اول اینکه در هم تنیدگی دو جامعه ایران و عراق روز به روز بیشتر میشود که رکن رکین آن بر اربعین حسینی استوار است. دوم، رصد هوشمندانه تحولات عراق برای ایران از هر همسایه و کشور دیگری مهمتر است. به باور نگارنده، مهمترین کشور مسلمان عرب در میان کشورهای عرب زبان پس از عربستان در سیر تحولات منطقه و غرب آسیا در ابعاد مختلف سیاسی-اقتصادی- امنیتی از یک سوی و در تحولات تامین و امنیت انرژی در سطح جهان از سوی دیگر است. برای تقویت انگیزه مطالعات عراق، این قلم در بیان عراق عرب و عراق عجم به همین مختصر اکتفاء میکند و در بخش بعدی یادداشت، اطلاعیه وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران را دستمایه تحلیل و بررسی قرار میدهد. در این اطلاعیه و در بخش توصیههای مسافرتی وبگاه وزارت امور خارجه آمده است که «ضمن قدردانی مجدد از میهماننوازی کریمانه دولت و ملت برادر عراق در ایام اربعین حسینی، باتوجه به گزارش وقوع برخی ناآرامیها در عراق از هموطنان عزیز و زائرین عتبات عالیات درخواست میشود تا اطلاع ثانوی، برنامه سفر خود به عراق را به تعویق اندازند».در عراق چه خبر است؟
نگارنده بهدنبال بررسی جامع ابعاد تحولات عراق در این یادداشت نیست زیرا در این مختصر میتوانیم صرفا متمرکز بر روی تحولات اخیر در عراق در چند هفته گذشته شویم. پیش از این و در سال گذشته، این قلم طی دو یادداشت مجزّای منتشره که به تبيين ابعاد، مباني و دلايل خاموشيهاي تابستان سال ۱۳۹۷ پرداخته بود توضیح داده شد که یکی از عواقب ناخواسته آن، توقف صادرات برق در برههاي كوتاه به كشور عراق بود. اعلام برخي نارضايتيهاي مردمي در عراق از ناحيه اين مسئله، منجر به تظاهرات محدودي در نجف اشرف شد كه البته به همين مقدار نيز بسنده شد. با این حال و در فاصلهاي كوتاه، برخي دستهاي خارجي با سوء استفاده از اين ابراز ناراحتي و نارضايتيها در شهر نجف، با حضور برخي عوامل نشاندار، يكسري تظاهرات محدود خشن و سپس آشوبهاي كاملا هدفمندي را ترتيب دادند تا آنجا كه با حمله به كنسولگري جمهوري اسلامي در بصره و آتشزدن ساختمان آن، اموالي را نيز از آن محل به سرقت بردند. در همان زمان، با حضور آگاهانه مردم عراق در كنار درايت مسئولان هر دو كشور، آتش اين آشوب به سرعت خاموش شد. لازم به یادآوری است که عربستان درصدد بود تابصورت نشان دار از عواقب اين تحولات بهرهبرداري كند. ماجرا از اين قرار بود كه عربستان در همين برهه اعلام كرد دو برابر ظرفيت مورد نياز عراق يعني ظرفيت سه هزار مگاوات را با قيمتي به مراتب كمتر در اختيار دولت و مردم عراق قرار ميدهد. از آن زمان، حتي ۱۰۰ مگاوات از توان برق مورد نياز عراق را عربستان تأمين نكرده است، چرا؟! زيرا اين حرف، صرفا يك بلوف بود و در عمل به دلایل فنی و اقتصادی که در همان یادداشتها تبیین شد، اثبات که تحقق این وعده عربستان به عراق ناشدنی است. حال در ادامه، این نوشتار صرفا متمرکز بر نا آرامیهای اخیر در ماه اکتبر در چند شهر عراق بخصوص در بغداد و کربلا میشود که تاکنون، متاسفانه افزون بر ۲۰۰ کشته و چند هزار زخمی بر جای گذاشته است. نکته مهم اول: همانطور که سعد حریری به شدت تحت فشار برای استعفا از پست نخست وزیری لبنان قرار گرفت، عادل عبد المهدی از مجلس اعلای اسلامی عراق نیز تحت شدیدترین فشارها برای استعفاء از پست نخست وزیری قرار گرفته است. سعد حریری اعلام کرده که کشور لبنان به بن بست رسیده است و نیاز به یک شوک اساسی دارد و به همین دلیل تقاضای استعفای خود را تقدیم رئیس جمهور لبنان میکند اما عادل عبد المهدی تا این لحظه، اعلام کرده که بدون هرگونه تزلزل پست نخست وزیری را ترک نخواهد کرد. نکته مهم دوم: هم زمانی نا آرامیهای لبنان با نا آرامیها در کشور عراق که هر دو کشور، مهمترین کشورهای شیعه نشین پس از ایران هستند بسیار تامل برانگیز است. در این راستا، فراموش نکنیم که در همین ماه اکتبر، ارتش ترکیه وارد یک درگیری سنگین نظامی در شمال سوریه با جدایی طلبان کرد سوری شده است که به نظر میرسد یکی از اهداف این درگیری، ایجاد یک منطقه بزرگ حائل برای اسکان بخش زیادی از پناه جویان سوری ساکن در ترکیه میباشد.
اینکه تاکنون در جریان این درگیریها افزون بر یکصد نفر از زندانیان داعشی موفق به فرار از زندان شده، آیا با برنامه ریزی و از سر عمد صورت گرفته یا بصورت اجتناب ناپذیر چنین شده، نیاز به گذشت زمان بیشتری است. نکته مهم سوم: کشته شدن ابوبکر البغدادی در همین زمان، بصورت بسیار پیچیده و مشابه قتل بن لادن توسط نیروهای ارتش آمریکا که در هر دو مورد اعلام شد، پس از آزمایشات مربوط به تطبیق دی ان اِی باقیمانده اجساد هر دو به دریا انداخته شده است جای شکی باقی نمیگذارد که منطقه آبستن تحولات بزرگی است. جالب است که ترامپ در همان کنفرانس خبری راجع به گزارش عملیات کشتن ابوبکر البغدادی، به شکل کاملا علنی و وقیحانه، از منابع نفتی مردم سوریه سهم خواهی میکرد!
نتیجهگیری
پیشبینی نگارنده بر این است که تا پایان سال ۲۰۱۹ میلادی، حملات و درگیریهای میان کشورهای ائتلاف و مردم مظلوم یمن فروکش خواهد کرد و رسیدن به یک توافق برای تحقق یک آتش بس دائمی دور از دسترس نخواهد بود. آمریکای ترامپ نیز از ژانویه ۲۰۲۰ وارد یک بازی سنگین شطرنج گونه برای پیروزی در انتخابات دور دوم ریاست جمهوری آمریکا خواهد شد. از لوازم پیروزی در این بازی، تغییر صحنه بازی جهت مقابله با جریان هم افزایی از یک سوی و از سوی دیگر تشدید عوامل رقابت و تقابل در میان کشورها و نیروهای مطرح در خاورمیانه و غرب آسیا خواهد بود. با آنکه خواستهای اعلامی اخیر تظاهر کنندگان در عراق و لبنان مشروع و کاملا قابل دفاع و پیگیری است اما همه باید بدانیم که بدون هرگونه تردید، موج سواران منطقهای و بینالمللی همواره درصدد مصادره پتاتسیلهای بالفعل شده مردمی به نفع جریانهای غربگرا و قدرت در غرب به سرکردگی آمریکا میباشند. در همین راستا، با آنکه وضعیت مطروحه در این نوشتار، جای تامل و نگرانیهای جدّی دارد ولی با توکل به خدا و حسن تدبیر مسئولین کشورهای دوست منطقه همچنین مردم، بخصوص مردم شریف عراق و لبنان، تمام نقشههای شوم انشاء الله و به زودی، نقش بر آب خواهد شد. وعده خداوند متعال این است که وَ مَكَروا وَ مَكَرَ اللَّهُ وَاللَّهُ خَيرُ الماكِرينَ.
سایر اخبار این روزنامه
از عراق عرب تا استعفای سعد حریری
هدف از برگزاری این مراسم، آشنایی با حقیقت اسلام ناب است
خبر
چرا ذوالقرنین قرآن همان کوروش هخامنشی است؟
تکرار سرنوشت بن لادن برای البغدادی
ترامپ حق سلامتی ایرانیان را نقض کرده است
اکران فیلم «خانه پدری» متوقف شد
جایزهام را به استاد محمدرضا شجریان تقدیم میکنم
حداقل شرط برای زیارت امام رضا(ع) معرفت و شناخت است
مأیوس کردن مردم از حضور در انتخابات خلاف منافع ملی است
مشکلات امروز دنیای اسلام ریشه در بیتوجهی به نگرانیهای پیامبر اکرم(ص) دارد
تظاهر به زهد، سیره نبوی نیست
صلح امام حسن(ع) «صلح پیروز» و محتوای آن شاهکار بود
اقتصاد ایران در مسیر شکوفایی