با فعال‌شدن فردو به تولید 9‌هزار و 500 سو می‌رسیم

روز 14 آبان رئیس‌جمهوری اعلام کرد برای اجرای گام چهارم کاهش تعهدات برجامی دستورات لازم را صادر کرده است، موضوعی که اگرچه اتحادیه اروپا را تا این لحظه وادار به اتخاذ تصمیمی عملیاتی نکرد، اما با واکنش‌های متفاوتی روبه‌رو شد. دیروز هم سخنگوی سازمان انرژی اتمی حرف‌هایی زد که به نظر می‌رسید در ادامه سیاست پلکانی است که دولت برای افزایش فشار به طرف‌های اروپایی برجام و آمریکا در پیش گرفته است. بهروز کمالوندی پس از بازدید خبرنگاران از تاسیسات غنی‌سازی فردو در نشست خبری با تاکید بر این‌که با فعال‌شدن سایت فردو به تولید 9‌هزار 500 سو می‌رسیم، گفت: «تا به حال سه گام برداشته شده بود که بنا به دستور رئیس‌جمهوری و رئیس شورای‌عالی امنیت ملی به  ۱۰۴۴ سانتریفیوژ در این سایت گاز UF۶ تزریق شد و امروز دیدید که این ماشین‌ها فعال هستند و محصول آنها نمونه‌گیری شده است.»
او ادامه داد: «از ۱۵ آبان گام چهارم اعلام شد و به سازمان در این خصوص دستور داده شد و همان‌طور که انتظار می‌رفت، کاری که چند روز طول می‌کشید، در کمتر از یک روز انجام شد. قرار بود تا ۱۵‌سال در فردو مواد هسته‌ای نباشد، اما این کار با انتقال یک سیلندر از نطنز به فردو انجام شد که حدود ۲ تن گاز منتقل شد. ما در سال‌های اخیر کار غنی‌سازی روی پسماندهای باقی‌مانده از جریان غنی‌سازی را بهینه‌ کردیم و به جز غنی‌سازی مستقیم با مواد اولیه از پسماندها اورانیوم غنی‌شده گرفتیم، الان ۲۵ تن از آنها را داریم که ۲ تن آن به فردو منتقل شد.»
سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: «مرکز ملی خلأ، مرکز کنترل و استانداردسازی مواد و مرکز تولید ایزوتوپ پایدار از مسیرهای غیرسانتریفیوژی را به علاوه عملیات غنی‌سازی اکنون در سایت فردو داریم. فردو در بخش غنی‌سازی دو بال دارد که یک بال آن فعال است و در بال دیگر سانتریفیوژها جمع‌آوری شده است، اما باید بگویم اگر قرار باشد در بال دیگر سانتریفیوژ بیاید، دیگر از نسل اول نیست و حتما از ماشین‌های پیشرفته خواهد بود. دو آبشار ۱۷۴ تایی را قرار نیست به آنها اورانیوم تزریق کنیم، بلکه مخصوص ایزوتوپ پایدار هستند که از روش‌های ارزان است. فردو طی روز‌های آینده به حداکثر ظرفیت خود خواهد رسید. با آمدن فردو به ۹هزارو۵۰۰ سو می‌رسیم که نسبت به ظرفیت قبل از برجام دیگر فاصله‌ای باقی نمی‌ماند. از الان زمان به نفع ما است.»
او تاکید کرد: «ایران همواره به تعهدات خود پایبند بوده است و بنا نداشت تعهداتش را انجام ندهد، اما با توجه به این‌که توازن اجرای تعهدات به هم خورده بود، ناچار به انجام این اقدامات شدیم. امیدواریم به گام‌های دیگر نیاز نباشد و طرف‌های مقابل تعهدات و اقدامات‌شان را که متعهد شده‌اند، انجام دهند. آن‌چه مربوط به سازمان انرژی اتمی است، چه در زمان مذاکرات، چه اجرای برجام و چه هم‌اکنون، کارها در زمان مناسب خود انجام شده است.»


کمالوندی گفت: «روز یکشنبه مرحله بتن‌ریزی بوشهر را برای واحد ۲ نیروگاه داریم و این کار حداقل دو‌سال زمان می‌برد. بوشهر و مرکز نظام ایمنی که مثل آتش‌نشانی است، تحریم شد، اما با این وجود در این زمینه هم گام‌های خوبی برداشته شده است و ان‌شاءالله تا ۱۴۰۴ به مدار می‌رسد و دو‌سال بعد واحد ۳ راه‌اندازی خواهد شد.»
کمالوندی درباره ممانعت سازمان از ورود بازرس آژانس و لغو اعتبارنامه این فرد گفت: «این مسائل به آژانس اطلاع داده شد، به این علت که این فرد یا آغشته به مواد است یا موادی همراه او است. گزارشی به آژانس دادیم، در آژانس هم مطرح شد و به نظر ما اعضا متوجه شدند، چون گزارش ما منطقی و مستدل بود و اسناد و فیلم‌هایی داریم که استدلال ما را اثبات می‌کند. عده‌ای خواستند سوءاستفاده کنند و بگویند ایران پایبند به مصونیت بازرسان نیست، اما ما گزارشی کاملا حقوقی و مستدل ارایه‌کردیم. ما گفتیم براساس پادمان، مصونیت محدودیت دارد، برای استفاده‌های شخصی نیست و فقط به منظور انجام ماموریت است. نمی‌شود در این رابطه یک‌طرفه مسأله را دید، مقررات تاکید دارد که نمی‌توان از مصونیت‌ها سوءاستفاده کرد.» این مقام سازمان انرژی اتمی گفت: «به دلیل تجربیات تلخ خرابکاری‌ها در صنعت هسته‌ای سیستم کنترلی قوی داریم که این نوع اتفاقات را کنترل می‌کند، بخشی از این نوع کنترل‌ها را به آژانس هم توضیح دادیم.»
او درباره برنامه کشور برای رسیدن به ۱۹۰‌هزار سو با بیان این‌که توان ما از این سطح هم فراتر است، گفت: «با برنامه‌های فعلی حداقل ۲۵۲‌هزار سو برای ما صددرصد ممکن است، اما تا یک‌میلیون سو هم بسته به پیشرفت ماشین‌های سانتریفیوژ‌ها امکانپذیر است. گام سوم با سرعت‌دادن به ماشین‌های جدید کمی دست ما را باز می‌کند، اما رسیدن به یک‌میلیون سو کاملا به این ماشین‌ها بستگی دارد. الان بالای ۵۰۰ کیلو ذخیره سوخت داریم، اما اینها را باید به سوخت نیروگاهی تبدیل کنیم. برای بوشهر فعلا سوخت داریم. برای تولید سوخت نیروگاهی بخشی از راه را رفته‌ایم، اما تکنولوژی ما نیاز به تکامل دارد و همه اینها را همزمان باید پیش ببریم. در چند‌ سال آینده ان‌شاءالله تولیدکننده سوخت نیروگاهی هم خواهیم بود. تکنولوژی که ذخایر جمع‌آوری‌شده را به سوخت نیروگاهی باید تبدیل کند، درحال تکمیل است و در چند‌ سال آینده دراین‌باره خبرهای خوبی خواهیم شنید.»
او گفت: «این مرحله، گام آخر نیست، ولی امیدواریم طرف مقابل به راه بیاید و به خودش بیاید. در عین حال گام‌های ایران فقط فنی و هسته‌ای نیست. کشورهای غربی حق را به ما می‌دهند، اما برای اجرای تعهدات‌شان عذر و بهانه می‌آوردند. این گام‌ها برای آن است که آنها را متقاعد کنیم برگردند و اگر برگردند می‌توان از گام‌ها برگشت.»