روزنامه مردم سالاری
1398/08/30
جای خالی ایران در راه نوین ابریشم چینیها
چین پس از آمریکا دومین اقتصاد برتر جهان است، و نزدیک به ۱۶ درصد اقتصاد جهان را با حجمی نزدیک به ۱۴ تریلیون دلار از آن خود کرده است. با همه این، چین با دو گرفتاری بزرگ دست و پنجه نرم میکند: یکی، دسترسی به منابع انرژی و مواد خام برای ادامه رشد اقتصادی و پاسخگویی به نیازهای داخلی و صادرات؛ دیگری، پاسخگویی به نیازهای جمعیت فراوان و رو به ازدیادش. هر اختلالی در این دو موضوع، اقتصاد چین را با تلاطمهایی جبرانناپذیر مواجه خواهد کرد؛ به ویژه آن که، اقتصادهای برتر قدیمی در اروپا و امریکا به چین به عنوان یک تهدید نگاه میکنند، و جنگ تجاری میان چین و آمریکا زنگ خطر را برای چینیها به صدا درآورده است تا راهی برای برونرفت از هر آن چه میتواند اقتصاد آنها را تهدید کند بیابند.به گزارش «مردمسالاری آنلاین»، مهمترین ابتکار چین در این زمینه، «راهِ ابریشمِ دریاییِ سده بیستویکم» است. همانگونه که راه ابریشم باستانی شرق را به غرب متصل میکرد، این طرح تازه چینیها چنین سودایی در سر دارد، و در واقع این راه اَبَربرنامه چینیها است که آنان را از راهِ شهرهای بندریِ کشورهای جنوبِ چین (در اندونزی، ویتنام، میانمار، سریلانکا، شرقِ آفریقا و آبراههی سوئز) به اروپا پیوند میدهد.
از نگاهِ سیاسی، کوششِ چین بر این است که با ساختِ این راهِ نوینِ ابریشم نه تنها در استانهای غربیِ خویش ثبات ایجاد کند که کشورهای غربِ خود، همچون افغانستان و پاکستان، را نیز بدین ثبات گره بزند و با تأمین بودجه ساختِ این راه، نفوذِ سیاسیاش را در سرزمینهای غربی خود و غربِ سرزمین خود افزایش دهد.
از نگاه اقتصادی نیز کوشش چین بر این است که راههای تازه بازرگانی، بازارهای جدید و منابع انرژی نو برای خود فراهم کند، و بدینگونه از وابستگی خود به منابع و بازارهای پیشتر موجود بکاهد.
هدف نهایی این راه نوین ابریشم، جابهجایی و گسترش گسترده و سرراست کالا، خدمات و سرمایه میان آسیا و دیگر قارههای جهان است که با راهاندازی راههای تازه و گسترش و درهمآمیزی بیشتر بازارها شکل میگیرد و به دسترسی هر چه بیشتر و سهلتر به بازارهای آسیا (از شرق تا غرب این قارهی پهناور)، اروپای شرقی و مرکزی و اقتصادهای نوظهور این مناطق خواهد انجامید.
ایران و راه نوین ابریشم
ایران تا کنون به این برنامهی بلندپروازانه چین نپیوسته است که جا دارد مسئولان پس از بررسی همهجانبه از امکانی که این طرح میتواند برای ایران به ارمغان آورد غفلت نورزند و از کاروان کشورهای بهرهمند از بازارهای تازه این راه نوین بیبهره نماند؛ به ویژه آن که کوشش چینیها بر آن است که راه ابریشم تازه را به گونهای برد ـ برد و با همکاری همه کشورهای این راه برای پیشرفت و رفاه متقابل پیش ببرند. بر همین پایه است که پس از مطرح شدن این برنامه کشورهایی بسیار در اروپا و آسیا با حکومتها و اقتصادهایی گوناگون برای پیوستن به این طرح نو درخواست دادهاند.
امروزه، یکچهارم حجم بازرگانی خارجی ایران با چین است. ایران برای حضور در این برنامه بزرگ چین با موانعی جدی همچون پیشامدرن بودن ساختار تجاریاش و جایگاه ضعیفش در بانک سرمایهگذاریِ زیرساخت و دشواری در دادوستد مالی روبهرو است. افزون بر اینها، مرکز پژوهشهای مجلس در پژوهشی به نام «ابتکار کمربند و راه» دیگر موانع ایران در این زمینه را «فضای تحریم ایران، ژئوپلیتیک و خاورمیانهزدگی سیاست خارجی ایران، ابهام در سیاست تجاری و صنعتی، شکست در هماهنگی بوروکراتیک، الگوهای کهنه رفتار صنعتی و تجاری، پیشبینیناپذیری و فضای آشفتهی کسبوکار» برشمرده است.
گفتنی است که تاریخدانان جهان یکی از مهمترین علتهای افول ایران در جهان را پیدایش راههای آبی تازه میدانند، چراکه تا پیش از پیدایش این راهها تنها کشوری که شرق و غرب عالم را به هم وصل میکرد، ایرانزمین بود؛ به ویژه آن که تمدن ایرانی از دیرباز تمدنی بازرگانیمحور بوده است، ولی از زمانی که غرب راههای آبی تازه را یافت، نقش متصلکننده ایران کمرنگ و کمرنگتر شد و بازرگانی ایران و کلیت تمدن ایرانی رو به افول نهاد. پس، این طرح چینیها میتواند موقعیتی برای احیای نقش تاریخی ایران در بازرگانی جهان باشد.
سایر اخبار این روزنامه
جای خالی ایران در راه نوین ابریشم چینیها
پروفسور فضلالله رضا درگذشت
گفتگوی ملی
خبر
وصل اینترنت در استانها بهزودی انجام میشود
حق دسترسی به اینترنت حقالناس است
نعل وارونه کاخ سفید به اعتراضات در ایران
ارکان نظام علاوه بر پاسخگویی نباید در برابر تولید و رونق کسب و کار مانعتراشی کنند
اروپا بهدنبال جاده دیپلماتیک برای نجات برجام
خسارات ناشی از آلودگی ذرات معلق در هوای تهران
پارادوکس دولت روحانی