روزنامه ابتکار
1398/09/03
نیکنام حسینیپور از مشکلات برگزاری «طرح پاییزه کتاب» گفت کتاب، برف، اینترنت و بنزین
فاطمه امینالرعایاکتاب، یکی از مهمترین ابزارهای فرهنگی تبادل اندیشه بین افراد هم عصر و حتی مردمان اعصار گوناگون است. اما این روزها با افزایش قیمت کتاب که ناشی از بالا رفتن قیمت کاغذ است و همچنین بیشتر شدن فشارهای اقتصادی، کمکم کتاب در سبد خرید خانوادهها کمرنگ و کمرنگتر میشود. اما چند سالی است که طرحی با عنوان «طرحهای فصلی» از سوی وزارت ارشاد و خانه کتاب در سراسر کشور برگزار میشود تا یارانه فرهنگی به صورت مستقیم در اختیار مخاطبان قرار بگیرد و بتوانند با استفاده از تخفیفهای در نظر گرفته شده، کتابهای مورد نیازشان را از کتابفروشیها تهیه کنند. این طرح یک تیر و دو نشان است، چون هم به مخاطبان توجه دارد و هم در تلاش است به نوعی چراغ کتابفروشیها را که امروز بیش از پیش در مضیقه هستند روشن نگه دارد. اما «طرح پاییزه کتاب» امسال با مشکلات متعددی روبهرو شد. مشکلاتی که شاید باعث رونق کمتر آن نسبت به سال گذشته شده باشد.
«طرح پاییزه کتاب» امسال همزمان با هفته کتاب در سراسر کشور آغاز شد، طرحی که امسال با مخاطرات فراوانی روبهرو شد، مسائلی مثل تامین نشدن اعتبارات مورد نیاز پیش از اجرا و امکان لغو شدنش، وضعیت آبوهوایی نامناسب، ناآرامیهای اخیر ناشی از گرانی بنزین و... قرار بود این طرح 30 آبان به پایان برسد اما تا 5 آذر ماه تمدید شد تا شاید کمی از آسیبهای ناشی از موارد ذکر شده به این طرح کاهش یابد. در همین زمینه، «ابتکار» با نیکنام حسینیپور، مدیرعامل موسسه خانه کتاب و دبیر بیست و هفتمین دوره هفته کتاب گفتوگو کرده است که مشروح آن را در ادامه میخوانید:
«طرح پاییزه 98» را چطور ارزیابی میکنید؟
علیرغم اینکه شاید در اوایل برگزاری «طرح پاییزه» با مشکلاتی برای برگزاری و مسائل مربوط به تخصیص اعتبار و بودجه روبهرو بودیم اما با همراهی و پشتیبانی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و معاونت فرهنگی این طرح تبدیل به طرحی سراسری شد. به نظر میرسد نگاهها و پشتیابیهای جدیدی با مشارکت شهرداری تهران در شهر تهران و شهرداری مشهد در شهر مشهد مواجه هستیم. شهرداریهای این کلانشهرها به پتانسیل این طرحها واقف شدهاند چون شاید عادلانهترین راهی که میشد یارانه را در حوزه فرهنگ توزیع کرد، همین طرحهای فصلی است که هر شهروند میتواند به کتابفروشیهای عضو طرح مراجعه کند و تا سقف مشخصی که تعیین شده کتاب خرید کند و یارانهها با کتابفروشیها تسویه شود. امیدوارم بتوانیم در طرحهای آینده هم مشارکت این دوستان را هم داشته باشیم. کلانشهرهای دیگر هم ظرفیت اجرایی کردن این طرح را دارند. ما حتی آمادگی داریم با توجه به ظرفیتی که در شهرداریها و همچنین بنگاههای فرهنگی و اقتصادی در استانها و شهرستانهای مختلف وجود دارد، طرحها را به صورت محلی، شهرستانی و استانی هم برگزار کنیم.
متاسفانه طرح اخیر کمرنگتر از دورههای پیش ظاهر شد. دلیل این اتفاق چه بود؟
یکی از زیرساختهای «طرح پاییزه» فضاهای مجازی بود که با استفاده از آن میتوانستیم اطلاعرسانیهای لازم را انجام دهیم. همچنین کتابفروشان در بستر این فضا گروههایی را تشکیل میدادند و به تبادل اطلاعات میپرداختند. بنابراین با توجه مسائلی که اخیرا پیش آمده و قطعی اینترنت و مسائل آب و هوایی در برخی استانها باعث شد این طرح کمی کمرنگتر از ادوار گذشته پیش برود. اما اهالی رسانههای دیداری، شنیداری و مکتوب با تهیه گزارشها از سطح شهرها در مورد این طرح در اطلاعرسانی کمکمان کردند. البته به نظرم کتابفروشیها هم باید بخشی از مسئولیت را در حوزه اطلاعرسانی بپذیرند. درست است که کتابفروشی یک پاتوق فرهنگی است اما به عنوان یک بنگاه اقتصادی نیز فعالیت میکند. بنابراین باید در این بخش نیز سهیم باشند. البته در برخی استانها کتابفروشیها با صداوسیما یا شهرداری در این بخش همکاری داشتند اما در برخی استانها هم این اتفاق رخ نداد. امیدواریم کتابفروشیها بتوانند در طرحهای بعدی نهادهای دیگر هم در حوزه اطلاعرسانی مشارکت داشته باشند. یکی از اهداف ما از طرحها این است که مردم به کتابفروشیها مراجعه کنند چون احتمالا بیش از سقف تعیین شده کتاب خواهند خرید و این باعث رونق بیشتر کتابفروشیها خواهد شد.
آیا کتابفروشان از اجرای این دوره از طرحهای فصلی راضی بودند؟
با توجه به صحبتی که با برخی از کتابفروشان داشتم، در کلانشهرها نسبتا رضایت وجود داشت. خصوصا که با توجه به وقایع اخیر این طرح 5 روز دیگر هم تمدید شد یعنی تا 5 آذر این طرح ادامه دارد تا کتابفروشان بتوانند فروششان را داشته باشند. اما در برخی شهرها به دلیل آنکه قطع شدن اینترنت و مسائل آب و هوایی تاثیر زیادی داشت، نارضایتیهایی وجود داشت و مطرح میشد که کاش فرصت بیشتری در اختیار کتابفروشان قرار میگرفت تا در حوزه یارانه کتاب و پاسخگویی به مطالبات شهروندان بپردازند اما چه کنیم که یارانه ما محدود است و نمیتوانیم زمان را طولانیتر کنیم. امیدواریم بتوانیم چارهای برای اجرای استانی این طرح بیابیم تا از ظرفیت استانها هم استفاده کنیم.
با توجه به وصل شدن اینترنت آیا در مدت باقیمانده ممکن است این طرح با استقبال بیشتری روبهرو شود؟
آمارهای واصله، آمارهای امیدوارکنندهای است. تا به حال در این طرح پاییزه امسال نزدیک به 8 میلیارد تومان کتاب به فروش رسیده است. امیدواریم با توجه به تامین زیرساختها در روزهای باقیمانده این طرح بیشتر مورد اقبال قرار بگیرد. البته متاسفانه ما نگرانی دیگری نیز داریم. نگرانیم نتوانیم پاسخگوی استقبال مردم در حوزه یارانه باشیم. در عین حال که مشتاقیم همه مردم از این طرح استقبال کنند، اما محدودیت اعتبار داریم و نگرانیم که استقبال زیاد باشد و نتوانیم پاسخگو باشیم!
متاسفانه همیشه با افزایش فشار اقتصادی، محصولات فرهنگی مثل کتاب از سبد فرهنگی خانوادهها حذف میشود. آیا افزایش قیمت بنزین تاثیری روانی در میزان استقبال مردم از این طرح و خرید کتاب داشته است؟
هنوز زود است درباره تاثیر قیمت بنزین بر کتاب صحبت کنیم. اما قطعا حوزه فرهنگ تحت تاثیر تحولات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی قرار میگیرد. نمیشود گفت حوزه فرهنگی خارج از همه این چارچوبها است. بنابراین وقتی مردم نگران باشند، شاید کمتر به کتابفروشیها مراجعه کنند اما با توجه به تدبیری که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در مورد کاغذ با ارز دولتی اختصاص داده هنوز کتاب به نسبت سایر کالاها قیمت مناسبی دارد. ناشران هم میدانند اگر قیمت کتاب افزایش زیادی داشته باشد، استقبال از آن کاهش پیدا میکند و آن وقت کتابی که 5-6 ماه در انبارها برای فروش میماندند باید یک سال باقی بمانند و این یعنی راکد شدن سرمایه. بنابراین ناشران میدانند اگر قیمت کتاب عادلانه باشد، مخاطبانشان را حفظ خواهند کرد. از سوی دیگر در وزارت فرهنگ و ارشاد هم تدبیری اتخاذ میشود تا کتابها با قیمت مناسبتری در اختیار مخاطبان و کتابخوانهای حرفهای قرار بگیرد.
با توجه به تمام مشکلاتی که پیش روی «طرح پاییزه» بود، آیا «طرح عیدانه» برگزار خواهد شد؟
ترجیح کتابفروشان بر این بود که در ایام عید این طرح برگزار نشود. با توجه به اینکه نمایشگاه بینالمللی امسال هم چند روزی زودتر برگزار میشود و ممکن است از 26 فروردین کار خود را آغاز کند، بنابراین ترجیح میدهیم این طرح را در بهمنماه برگزار کنیم، البته به شرط تامین اعتبار. اما با توجه به شرایط و اعتبارات نمیتوانیم چشمانداز مشخصی را برای خودمان یا وزارت ارشاد ترسیم کنیم و قول بدهیم که «طرح زمستانه» حتما برگزار میشود. اگر نهادهای مختلف مشارکت کنند، آمادگی داریم با همکاری و مشارکت آنها این طرح را عملیاتی و اجرایی کنیم.
سایر اخبار این روزنامه
نیکنام حسینیپور از مشکلات برگزاری «طرح پاییزه کتاب» گفت
کتاب، برف، اینترنت و بنزین
جهانبخشمحبی نیا
صیانت از سرمایههای ملی
«ابتکار» از آخرین فرصتها و راههای عبور اصلاحطلبان گزارش میدهد
مسیر دشوار اصلاحات
«ابتکار» دلیل افزایش قیمت گوجهفرنگی در روزهای اخیر را بررسی میکند
گوجه پرچمدار گرانیها!
لایحه «درآمد پایدار شهرداریها» میتواند پاسخگوی انتظارات از آن باشد؟
اما و اگرهای یک لایحه 36 ساله!
رکود مسکن تا پایان امسال ماندگار خواهد بود
فریز نقدینگی بازار مسکن در سه منطقه تهران!
چرا فدراسیون شایعه حضور پروفسور روی نیمکت ایران را تکذیب نمیکند؟
برانکو: من چرا باید درباره تیم ملی حرف بزنم؟
«ابتکار» تازهترین تحولات سیاسی عراق را بررسی میکند
روز سرنوشتساز برای عادل عبدالمهدی
معاون اول رئیسجمهوری:
دولت از عمق جان اعتراض و صدای مردم را میشنود
دادستان کل کشور:
همه دستگیرشدگان حوادث اخیر از وضعیت زندان و نگهداریشان اعلام رضایت کردهاند
دبیرکل جامعه اسلامی مهندسین:
مجموعه نظام پشت طرح اصلاح قیمت بنزین است
امیر حاتمی:
ملت با تمام قوا از تصمیمات درست مسئولان و رهبری حمایت میکنند
روایت حداد عادل از رویکرد جدید اصولگرایان برای انتخابات مجلس