تریدینگ فایندر

قاسم محبعلی در گفت‌‌و‌گو با آفتاب یزد:

حرکت داعش به سمت خاورمیانه عربی و شمال آفریقا خواهد بود
آفتاب یزد ـ رضا بردستانی: مدتی است در برخی اخبار و تحلیل‌ها، سخن از انتقال داعش به میان آمده است، یک روز افغانستان، روز دیگر سوریه و این روزها؛ عراق! نظر «قاسم محبعلی» اما این است که با توجه به پشتوانه‌های فکری و اجتماعی، داعش در مناطقی از خاورمیانه عربی و شمال آفریقا، آرامش بیشتری خواهند داشت زیرا این گروه همچنان به عنوان یک گروه افراطی، از سوی پاره‌ای از وهابی‌ها و تندروها، حمایت معنوی و اجتماعی خواهند شد همانطور که طالبان و القاعده در افغانستان و پاکستان، روزگاری بهتر و زمینه‌های مهیاتری برای حضور و بروز در اختیار دارند!
>داعش؛ بازیگری تاثیرگذار
با جنایت‌هایی بی شمار!
تریدینگ فایندر


گروه داعش به‌عنوان نمایشی نو از «بنیادگرایی ـ افراطی»، جنایت‌های بی‌شماری را در عراق، سوریه و دیگر کشورها به بهانه احیای خلافت مرتکب شد و اگرچه به ‌عنوان یک بازیگر موثر در روابط بین‌الملل، نقش فزاینده‌ای را در معادلات بین‌المللی کنونی ایفا کرد اما مدت‌ها است که دیگر خبری از عملیات داعش در هیچ کجای خاورمیانه منتشر نمی‌شود.
محبعلی معتقد است اگرچه این روزها از داعش کمتر می‌شنویم اما این گروه علی رغم تبلیغات وسیع طرف‌های درگیر در جنگ با این گروه چند ملیتی و تروریستی، نه تنها نابود نشده که همچنان به زیست خود در قسمت‌های گسترده‌ای از عراق و سوریه ادامه می‌دهد. این تحلیلگر مسائل خاورمیانه می‌گوید: از منظر تاریخی؛ بهترین مکان برای بروز گروهی به نام داعش، مناطق وهابی نشین است که همچنان طرفدار افکار و اندیشه‌های وهابی گری و تندروی هستند پس سخن از نابودی داعش به این سادگی‌ها به میان آوردنی نیست بلکه باید گفت این روزها این گروه، به شدت تضعیف و تحدید شده است.
>داعش باعث امنیتی شدن
منطقه خلیج فارس شد؟!
داعش از جمله گروه‌های تروریستی است که پس‌از تحولات سال 2011 در منطقه خاورمیانه تاثیر زیادی بر تحولات منطقه گذاشته است و به طور خاص، باعث امنیتی شدن منطقه خلیج فارس نیز شده است. مسئله داعش متاثر از تحولات داخلی عراق و شکنندگی ساختارهای نظامی و سیاسی در این کشور، مشکلات ناشی از انتقال قدرت به دولت جدید حیدرالعبادی، عملکرد ناموفق دولت نوری المالکی در برخی مناطق و بروز بحران نفوذ و اقتدار، فقدان نگاه راهبردی و بروز حرکت‌های جدایی طلب در کردستان عراق، ناکارآمدی نیروهای نظامی در برخورد با حرکت‌های چریکی و جنگ‌های نامنظم، هراس عمومی و آشفتگی عمیق مدنی و مهمتر از همه، دستیابی داعش به منابع مالی جدید و اعمال کنترل بر مناطق و مراکز حیاتی، موجب شده است که معمای تروریسم به یک شوک بزرگ و حتی به صورت محتمل، به یک فاجعه بین‌المللی تبدیل شود.
>سرنگونی دولت‌های اقتدار گرا
یکی از اسباب و علل پیدایش داعش بود
همچنین ضعف داخلی دولت‌های منطقه، تحقیرهای تاریخی جهان عرب و آرزوی سراب خلافت و وحدت اسلامی به عنوان کلید غلبه بر این تحقیر تاریخی برآمده از جهانی شدن، و سیاست‌های آمریکا در منطقه، همگی از عوامل زمینه ساز ایجاد و توسعه داعش محسوب می‌شوند. یکی از عوامل ظهور تروریست‌هایی نظیر داعش در خاورمیانه، سرنگونی دولت‌های اقتدارگرا است که دولت‌های جانشین آن از توان کافی برای برخورد با گروه‌های تروریستی برخوردار نیستند. شروع این روند به مداخله نظامی آمریکا در عراق در سال 2003 برمی‌گردد که باعث انتقال افراط گرایان و تروریست‌ها از مناطق مختلف جهان به عراق و سوریه شد. این روند با تحولات عربی در سال‌های اخیر کامل شد.
>داعش با طالبان
تفاوت‌های سازمانی و ساختاری دارند
محبعلی در ادامه ی این گفت‌‌و‌گو با اشاره به تفاوت‌های ساختاری و سازمانی داعش و طالبان می‌گوید: رفتارها و عملکرد طالبان از منظر سازمانی و نیز نحوه ی عملکرد از جمیع جهات با داعش متفاوت است. طالبان با بهره گیری از ضعف دولت مرکزی افغانستان و در دسترس نبودن مناطقی از این کشور از حوزه ی نفوذ دولت مرکزی و نیز کم اطلاعی مردم در این مناطق به جولان و گسترش عقاید خود می‌پردازد در حالی که داعش با بهره گیری از نفوذ جریان‌های افراطی سنی منطقه ی غرب آسیا ـ خاورمیانه عربی ـ و با تکیه بر پایگاه اجتماعی، فکری و جمع آوری نیروها از سرتاسر جهان، حیات و حضور خود را رسمیت می‌بخشد.
از محبعلی می‌پرسیم؛ در چند روز اخیر خبری حکایت از آن داشت که مقامات دستگاه دیپلماسی ایران در تهران با گروهی از طالبان دیدار و ملاقات و مذاکراتی داشته‌اند آیا در دورنمای تحلیل‌ها می‌توان چنین مذاکره و ملاقاتی را با سران داعش نیز متصور بود؟
>هرگونه دیدار با گروه‌های تروریستی
و معارض را نمی‌پسندم!
این تحلیلگر مسائل بین‌المللی می‌گوید: اولا در سیاست همه ی رخدادها محتمل و ممکن است اما بنده اصل این دیدار یعنی ملاقات وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی ایران با طالبان را نمی‌پسندم و اساساً هرگونه دیداری با گروه‌های معارض که علیه یک دولت و یک کشور در ستیز هستند را جایز نمی‌دانم!
محبعلی ادامه می‌دهد: ممکن است عده‌ای بگویند آمریکایی‌ها هم دیدارهای متعددی با گروه طالبان داشته‌اند که در پاسخ باید گفت؛ اولاً هرکاری آمریکایی‌ها انجام می‌دهند که نباید ما نیز انجام دهیم در ثانی آمریکایی‌ها از منطقه دور هستند که قطعاً مضار کمتری از این گروه‌های تروریستی نصیب آن‌ها خواهد شد.
>دولت مرکزی افغانستان اگر مطلع بود
چرا معترض شد؟!
قاسم محبعلی می‌افزاید: این که می‌گویند دولت مرکزی افغانستان در جریان این دیدار بوده و یا این دیدار با رضایت و اطلاع دولت افغانستان انجام شده نیز پذیرفتنی نیست که اگر با اجازه و اطلاع بوده قطعاً دولت افغانستان ابراز ناخشنودی نمی‌کرد و به فرض هم که مطلع باشد اصل این عمل در عرف دیپلماتیک نمی‌تواند عمل پسندیده‌ای باشد.
محبعلی با اشاره به بحث‌هایی مبنی بر تلاش آمریکا برای انتقال داعش به افغانستان یا عراق می‌گوید: اولاً سندی برای این ادعا وجود ندارد همانطور که سندی قابل ارائه که آمریکایی‌ها خود تخریب گر برج‌های دوقلو بودند ارائه نشد. در ثانی در هر زمانی ممکن است بازیگران بزرگ جهانی و منطقه‌ای از بازیگران کوچک تر منطقه‌ای و محلی برای پیشبرد اهداف خود بهره وری کنند همانطور که روزی روزگاری آمریکا از کردها برای فائق آمدن بر خواست‌های خود در سوریه و ترکیه از این گروه‌ها کمال استفاده را بردند در ادامه نیز ممکن است نه تنها آمریکایی‌ها، که دیگر کشورها نیز از داعش و دیگر گروه‌های افراطی و تروریستی برای رسیدن به منافع و اهدافی بهره‌مند شوند.
>در تحلیل‌ها به ویژه در حوزه ی خاورمیانه
نباید دچار شتابزدگی شد
محبعلی ادامه می‌دهد: در مسئله ی تحولات شمال سوریه و برخورد آمریکایی‌ها با کردهای هم پیمان خود نیز مثل این مسئله ی اخیر یعنی انتقال داعش به کشور‌های دیگر نباید دچار شتابزدگی شد زیرا آمریکا طی سال‌های روی‌کارآمدن ترامپ، بازی‌های پیچیده و چندلایه‌ای در خاورمیانه، پیاده و دنبال کرده است که می‌طلبد در بررسی، تحلیل و نتیجه‌گیری عمیق و دقیق تر ورود پیدا کنیم.
قاسم محبعلی در فراز پایانی این گفت‌‌و‌گو، ضمن معرفی خاورمیانه ی عربی و شمال آفریقا به عنوان مقصد احتمالی گروه داعش می‌گوید: داعش برای چند سازی و به منظور بازسازی برای ادامه ی حیات، قطعا به دامان کشورهایی پناه خواهد برد که از دولت مرکزی متزلزلی برخوردار باشند و قدرت‌های سیاسی حاکم بر آن کشور‌ها به اندازه‌ای تضعیف شده باشند که نتوانند به این زودی‌ها در صدد مقابله با گروه‌های تکفیری نظیر داعش برآیند. محبعلی بازگشت بخش‌هایی از داعش به آمریکا و مناطقی از آسیا را نیز محتمل دانسته و آن را رد نکرد اما مقصد اصلی داعش را خاورمیانه ی عربی و شمال آفریقا معرفی کرد.
تریدینگ فایندر