روزنامه ابتکار
1398/09/20
سهم بنیادها و نهادهای خاص از درآمدهای مالیاتی ۸ هزارم درصد است کنکاش در سهم مالیاتی هر بخش در بودجه 99
بخش خصوصی ۲۷ درصد، شرکتهای دولتی و اشخاص حقوقی دولتی ۶.۴ درصد، بنیادها و نهادهای انقلاب، آستان قدس و ستاد اجرایی فرمان امام ۸ هزارم درصد در درآمدهای مالیاتی بودجه سال آینده سهم دارند.به گزارش ایرنا، در بودجه سال آینده ۲۷ درصد از کل درآمدهای مالیاتی را بخش خصوصی باید بپردازد که سهم آن از کل اقتصاد ایران کمتر از ۱۵ درصد برآورد میشود. سهم پیشبینیشده برای شرکتهای دولتی کمتر از ۶.۵ درصد است درحالیکه بیش از ۷۰ درصد اقتصاد کشور را در دست دارند. آستان قدس، ستاد اجرایی فرمان امام و بنیادها و نهادهای انقلاب که طبق مطالعات وزارت اقتصاد حدود ۱۰ درصد از اقتصاد کشور را در دست دارند، سهمشان از کل مالیات کشور ۸ هزارم درصد(۰.۰۰۸) است. 47 درصد از کل درآمدهای مالیاتی سال آینده نیز مربوط به مالیات روی کالاها و خدمات است که همه مردم در پرداخت آن به صورت غیرمستقیم سهم دارند.
با بررسی جزئیات لایحه بودجه سال ۱۳۹۹ که چهار روز پیش تقدیم مجلس شد، به کنکاش در سهم مالیاتی هر بخش در بودجه سال آینده پرداخته است؛ چرا که با کاهش ۱۰۵ هزار میلیارد تومانی درآمدهای نفتی، ۲۳ هزار میلیارد تومان افزایش برای درآمدهای مالیاتی عمومی در نظر گرفته شده است.
البته برآوردها نشان میدهد که دولت و بانکها، بیشترین سهم را از اقتصاد ایران دارند اما فعالیتهای اقتصادی بانکها و ساختار شبهدولتی آنها شفاف نیست. به همین دلیل نمیتوان برآورد دقیقی از میزان مالیات آنها و سهمشان در کل درآمدهای مالیاتی کشور داشت.
۶.۹ هزار میلیارد تومان، سهم شرکتهای دولتی از مالیات
سهم مالیات شرکتهای دولتی ۶ هزار میلیارد و ۹۴۲ میلیون تومان و مالیات علیالحساب اشخاص حقوقی دولتی ۵ هزار میلیارد و ۷۸۸ میلیون تومان است.
در مورد اندازه دولت در اقتصاد ایران اظهارنظرهای پراکندهای صورت گرفته، بهطوریکه اندازه دولت از ۴۰ درصد تا ۹۵ درصد از سوی مقامات سیاسی و بهخصوص نمایندگان مجلس تخمین زده شده است. بانک مرکزی مدتی قبل گزارشی درباره سهم دولت در اقتصاد ایران منتشر کرد که یگانه گزارش قابل اتکا به حساب میآید.
اندازه دولت در دوره وفور درآمدهای نفتی (تا سال ۱۳۹۰ که این پژوهش انجام شده) ۴۲,۲ درصد بوده است. در این محاسبات نهادهای وابسته به دولت مورد بررسی قرار نگرفتهاند و بر این اساس شهرداریها، شرکتهای شبهدولتی، شرکتهای دولتی و تامین اجتماعی در برآوردها دیده نشده است. با اضافه شدن این مجموعهها به دولت مرکزی، اندازه دولت واقعی به رقم ۷۲.۲ درصد میرسد.
در این سهم ۷۲.۲ درصدی از کل اقتصاد ایران، سهم شرکتهای دولتی و اشخاص حقوقی دولتی از کل درآمدهای مالیاتی به ۶.۴ درصد میرسد. شرکتهای دولتی و اشخاص حقوقی دولتی رویهمرفته ۱۲ هزار و ۷۳۰ میلیارد تومان در درآمدهای مالیاتی سهم دارند. زمانیکه سهم شرکتها و بنگاههای وابسته به نهادهای خاص به این محاسبه اضافه شود، سهم آنها همراه با دولت از کل اقتصاد ایران از ۸۰ درصد فراتر میرود، اما در سهم از مالیات کل، تغییر بسیار ناچیزی ایجاد میشود.
۱۶.۶ میلیارد تومان؛ سهم نهادها و بنگاههای خاص از مالیات
درباره سهم نهادهای و بنیادهای خاص در اقتصاد ایران گمانهزنیهای زیادی شده و اعداد متناقض زیادی اعلام شده، اما هیچکدام آنها بر پایه مطالعات کارشناسی نبوده است. بیشتر این گمانهزنیها مربوط به مدیران سیاسی و نمایندگان مجلس است. آنها بنیادها و نهادها را عموما حاکمان اقتصاد ایران میدانند، ولی برای تایید ادعاهایشان هیچ منبع آماری در اختیار ندارد.
مطالعهای که مدتی قبل در اتاق بازرگانی ایران انجام شد، نشان میدهد ۳۷ نهاد عمومی غیردولتی در کشور فعال است. حداقل ۱۹ نهاد برای سنجش میزان نقششان در اقتصاد ایران هیچ اطلاعات آماری منتشر نمیکنند. مطالعهای که سه سال قبل در معاونت اقتصادی، وزارت امور اقتصادی و دارایی بنیادها و نهادها ۱۰ درصد از کل اقتصاد ایران را در تملک خود گرفتهاند. مجموعههایی مانند آستان قدس رضوی، ستاد اجرایی فرمان امام، بنیاد برکت، بنیاد مستضعفان، بنیاد شهید و قرارگاه سازندگی خاتم در این گزارش مورد بررسی قرار گرفته بودند.
بنابراین، سهم ۱۰ درصدی این نهادها در اقتصاد ایران اکنون قابل استناد است. با این سهم، مالیات نهادها و بنیادهای انقلاب اسلامی در بودجه سال آینده ۱۶میلیارد و ۶۶۶ میلیون تومان است. امسال دولت برای نخستینبار، ردیف مالیات شرکتهای وابسته به آستان قدس و ستاد اجرایی فرمان امام را نیز در بخش درآمدهای مالیاتی وارد کرده است.
۳۱ درصد افزایش مالیات کارکنان بخش خصوصی، ۵.۸ درصد افزایش مالیات کارکنان بخش عمومی
بررسی جزئیات مالیات بر درآمدها نیز نشان میدهد که کارکنان بخش عمومی در سال ۹۹، ۷ هزار و ۳۷۴ میلیارد تومان مالیات خواهند پرداخت. این میزان، حدود هزار میلیارد تومان کمتر از مالیات کل کسانی است که در بخش خصوصی کار میکنند. برای کارکنان بخش خصوصی در سال آینده، ۸ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان مالیات در نظر گرفته شده است. این رقم، ۲ هزار میلیارد تومان بیشتر از سال گذشته است که نشان از ۳۱ درصد افزایش دارد. مالیات کارکنان بخش عمومی نیز ۵.۸ درصد بیشتر شده است. بیشترین مالیات را در بین اشخاص حقیقی، کسانی که در صنفهای مختلف فعالیت میکنند، پرداخت خواهند کرد. مالیات مشاغل، در سال آینده حدود ۱۵ هزار میلیارد تومان است. این میزان، ۵ هزار میلیارد تومان بیشتر از سال گذشته است. به این ترتیب مالیات بر مشاغل ۵۰ درصد افزایش یافته است. در بخش مالیات بر درآمدها، یک هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان نیز مالیات بر مستغلات در نظر گرفته شده است.
۱۵ درصد از کل جمعیت شاغل کشور یعنی حدود ۳.۵ میلیون نفر در بخش عمومی کار میکنند. منظور از بخش عمومی نیز سازمانهای دولتی، نظامی، عمومی غیر دولتی و بهطورکلی آن بخش از خدمات در کشور است که جنبه حاکمیتی دارند. از این میزان، ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر به طور مستقیم، کارکنان دولت هستند و یک میلیون و ۱۰۰ هزار نفر نیز در سایر بخشهای عمومی کار میکنند.
سازمان امور مالیاتی مالیات بر مشاغل را چنین تعریف کرده است: «کسبه، اصناف، پیشهوران (صاحبان حِرَف)، صاحبان کارخانهها، کارگاههای تولیدی و سایر افرادی که به صورت شخص حقیقی بابت درآمد حاصل از اشتغال به مشاغل آزاد و به طور انفرادی یا مشارکت مدنی فعالیت دارند یا به عناوین دیگری غیر از موارد مذکور در سایر فصلهای قانون مالیاتهای مستقیم در ایران درآمدی تحصیل کنند، مشمول مالیات بر درآمد مشاغل هستند.»
به این ترتیب تمام افرادی که در دولت و شرکتهای دولتی کار نمیکنند و کارمند شرکتهای خصوصی نیز نیستند اما برای خودشان کسبوکاری دارند، مالیاتشان در دسته مالیات بر مشاغل جای میگیرد. با در نظر گرفتن مالیات بر درآمد مشاغل، کارکنان بخش خصوصی و اشخاص حقوقی غیردولتی، ۵۴ هزار و ۵۴۷ میلیارد تومان از درآمدهای مالیاتی سال آینده، روی دوش بخش خصوصی است. به این ترتیب، ۲۷ درصد از کل درآمدهای مالیاتی سهم بخش خصوصی از مالیات است درحالیکه این بخش، کمتر از ۱۵ درصد از اقتصاد ایران را در دست دارد.
سایر اخبار این روزنامه
چرا و چگونه وام ازدواج میتواند به افزایش ازدواج کودکان بینجامد؟
تسهیلاتی در خدمت کودکهمسری
محمدرضا ستاری
تبادل زندانیان به مذاکره ختم نمیشود
سهم بنیادها و نهادهای خاص از درآمدهای مالیاتی ۸ هزارم درصد است
کنکاش در سهم مالیاتی هر بخش در بودجه 99
«ابتکار» الزامات اصلاح سند دخل و خرج کشور را بررسی کرد
غیرمولدهای بودجهبگیر
آنها میدانند چه تعهداتی نسبت به من را عمل نکردهاند
استراماچونی: خلیلزاده دروغ میگوید
«ابتکار» دلایل شکاف بین نهادهای علمی و پژوهشی با دولت را بررسی کرد
گوش دولت آشنا به صدای کارشناسان خودی
روزنامه واشنگتن اسنادی محرمانه درخصوص جنگ افغانستان منتشر کرد
اعتراف به شکست 18 ساله
رئیسجمهوری در دیدار استانداران سراسر کشور:
برای سرکشی به خانوادهها و افراد آسیبدیده حوادث آبان ماه تاکید کرد
معاون اول رئیسجمهوری:
باید هزینه فساد را در کشور بالا ببریم
وزیر دفاع :
هیچ قدرتی توانایی ایستادگی در مقابل ملت ایران را ندارد
حسن بهاروند درخصوص فرایند مبادله مسعود سلیمانی با تبعه آمریکایی تشریح کرد
بدون مذاکره مبادله کردیم
لاریجانی:
بداخلاقیهای داخلی سرمایه اجتماعی را کاهش داده است