روزنامه ابتکار
1398/10/30
«ابتکار» سازوکار جذب نقدینگی توسط بازار سرمایه را بررسی کرد بورس ناجی تورم؟
کیمیا نجفیاین روزها بازار ارز از آرامش نسبی برخوردار بوده و دلیل اصلی آن کنترل بانک مرکزی بر روی این بازار است. صحبت کنترل تورم توسط بانک مرکزی هم از جمله مباحثی است که مورد بررسی قرار میگیرد. در این میان بسیاری از کارشناسان معتقدند که عملکرد بانک مرکزی در مدیریت شرایط قابل قبول بوده و توانسته مسائل مالی رابه ثبات نزدیک کند.
اخیرا همتی در پست اینستاگرامی خود در خصوص برنامههای بانک مرکزی برای برای بازار ارزی و پولی کشور نوشته است که: «تلاشهای بیوقفه بانک مرکزی به همراه سایر بخشهای کشور، نظام ارزی کشور را در شرایط بسیار سخت اقتصادی به سامان رسانده است. بازار ارز محل تخلیه شوکهای خارجی به اقتصاد است و نقش بانک مرکزی نیز جلوگیری از نوسانات بازار و حذف نقش مخرب سفتهبازان در این بازار است. این بانک از این پس، تمرکز خود را بر کنترل تورم خواهد داشت. استفاده از ابزارهای عملیات بازار باز و تغییر سیاستگذاری پولی بر کنترل تورم، سرلوحه برنامههای بانک مرکزی خواهد بود. بدیهی است در این مسیر، کلید موفقیت، افزایش تولید غیرنفتی داخلی است که بایستی با سیاستهای مالی مناسب دولت همراهی شود».
کنترل تورم و ابزارها و زیرساختهای آن بحث مهمی است که میتواند مسئولان مربوطه را به چالش بکشاند. عدهای از تحلیلگران بر این باورند که حرکت نقدینگیهای سرگردان به سمت بازار سرمایه میتوان تا حد زیادی از دلالی و سرگردانی نقدینگی مردم جلوگیری کرد. طبق گفته آنها، اگر بانک مرکزی بتواند سیاستهایی را به کار بگیرد تا نقدینگی را به سمت بازار سرمایه هدایت کند هم نقدینگی سرگردان جمعآوری شده و اقتصاد کشور را تهدید نمیکند و هم در پی تامین مالی مناسب بنگاهها از طریق بازار سهام میتوانیم شاهد بهبود وضعیت اقتصاد باشیم. حال با توجه به این مسائل باید دید که کنترل تورم از طریق هدایت نقدینگی به سمت بازار سرمایه میتواند نتیجهبخش باشد یا خیر؟ آنطور که گفته میشود تمرکز بر کنترل تورم، استفاده از ابزارهای عملیات بازار باز و تغییر سیاستگذاری پولی بر کنترل تورم، سرلوحه برنامههای بانک مرکزی خواهد بود، بنابراین باید منتظر ماند و دید که برنامههای جدید برای بازار ارزی و پولی کشور چه نتیجهای را به همراه خواهد داشت، و اینکه آیا بانک مرکزی میتواند به هدف اصلی خود که کنترل تورم است دست پیدا کند. در این راستا مستخدمینحسینی، اقتصاددان با اشاره به وظیفه اصلی بانک مرکزی به «ابتکار» گفت: در ساختار اقتصادی کشور بخشهای مختلف اقتصادی هر کدام وظیفه مشخصی را بر عهده دارند. با توجه به این مسئله وظیفه اصلی و کلیدی بانک مرکزی حفظ ارزش پول و جلوگیری از تورم است، باقی وظایف که بر عهده بانک مرکزی قرار دارد در واقع به عنوان زیر مجموعه این هدف اصلی قرار میگیرد. بانک مرکزی در چند سال گذشته از وظیفه اصلی خود غافل بوده و کمترین توجه را به آن داشته است، کاری که بانک مرکزی انجام میداد نهتنها باعث تثبت در اقتصاد نمیشد؛ بلکه برهمزننده ثبات بود و با جو و فضای به وجود آمده حرکت میکرد. اما این روند ادامه نداشت و خوشبختانه بانک مرکزی مدتی است ک به این مهم توجه میکند و سعی دارد که بر حوزههای اقتصادی تاثیرگذار باشد، نه اینکه به راحتی از شرایط بهوجودآمده تاثیر بپذیرد.
وی در ادامه به راهکار بانک مرکزی برای مدیریت نرخ ارز اشاره کر و در اینباره گفت: زمانی میشود که بانک مرکزی تابع فضا و جو روانی بهوجودآمده در اقتصاد بود و زمانی دیگر بانک مرکزی پیشتاز میشود و فضای اقتصاد را تحت تاثیر قرار میدهد. اکنون بانک مرکزی با تمام اختیاراتی که دارد سعی میکند تا شرایط به دور از ثبات را به مرز تعادل نزدیک کند. به عنوان نمونه، میتوانیم به بحث کنترل نرخ ارز در این مدت که بازار با انواع جو روانی روبهرو بوده است اشاره کرد. در راستای مدیریت نرخ ارز دولت در یکی از اقدامات خود میزان واردات را کم کرد، از سوی دیگر به صادرکنندگان در بخش صادرات جهت مشخصی داد تا ارز حاصل از صادرات به کشور بازگردد، ارزهای دانشجویی و مسافرتی را جهتدهی کرد و از این طریق توانست بر میزان تقاضا ارز مدیریت و کنترل داشته باشد. بنابراین میتوان گفت که کنترل نرخ ارز از طریق مدیریت تقاضا در شرایط کنونی موفقیتی برای بانک مرکزی به حساب میآید.
این کارشناس اقتصادی در بخش دیگری از صحبتهایش با اشاره به عملیات بازار باز ادامه داد: عملیات بازار باز از روز شنبه آغاز شده است. هرچند که ابهاماتی در این مورد وجود دارد و مشخص نیست که آیا از این ابزار برای جبران کسری بودجه است و یا عوامل دیگری را مدنظر دارد. در این میان باید منتظر اجرا شدن این عملیات باشیم تا ببینیم هدف اصلی دولت برای این اقدام چه بوده است؟ نقطه ابهامی که در اجرای عملیات بازار باز وجود دارد این است که در شرایطی که اقتصاد کشور از ناتعادلی رنج میبرد و ساختار اقتصادی ما بدون برنامه است این عملیات میتواند موفقیتآمیز باشد یا خیر.
مستخدمینحسینی در ادامه به سیاستهایی برای جهتدهی نقدینگی سرگردان موجود در جامعه به سمت بازار سرمایه اشاره کرد و در اینباره گفت: نکته مهم دیگر بحث نقدینگی موجود در جامعه است که باید به آن اشاره کرد. ما باید بدانیم که حجم نقدینگی آنقدر مهم نبوده و مهم جهتگیری این نقدینگی است که به کدام سمت برود. اینکه گفته شود هدف از برخی سیاستها این است که نقدینگی را به سمت بازار سرمایه هدایت کند کمی مبهم است.
وی افزود: بازار سرمایه یعنی قیمت سهام، قیمت سهام نیز یعنی قیمت واحدهای صنعتی، تولیدی و بانکهایی که در بورس هستند. با توجه به کاهش ارزش پول ملی ما از سال 90 تا کنون تخلیههایی صورت گرفت که بر شاخص بورس تاثیرگذار بود. ما باید بدانیم که ساختار بورس در حال حاضر خود را با شرایط کاهش ارزش پول ملی وفق داده است. بنابراین با توجه به برخی از مسائل نمیتوان با قطعیت گفت که بانک مرکزی این تصمیم را دارد تا نقدینگی را با استفاده از سیاستهایی به سمت بازار سرمایه هدایت کند.
این کارشناس اقتصادی، به ضرورت هماهنگی میان بازار پولی و بازار سرمایه تاکید کرد و گفت: هماهنگی میان بازار پولی و بازار سرمایه یک ضرورت برای تقویت اقتصاد ملی است، به عبارتی دیگر این دو بازار نباید در مقابل هم قرار بگیرند، بلکه باید یکدیگر را بهطور کامل پوشش دهند. بانک مرکزی مدتی است که اصلاحات بانکی را در دستور کار خود قرار داده است، در شرایط کنونی با فضایی که ایجاد شده است بانک مرکزی کنترل تورم که وظیفه اصلی آن بوده را باید از طریق کنترل نقدینگی انجام دهد. اینکه سیاستهایی اعمال میشود تا سرمایه سرگردان در دست افراد به سمت بازار سرمایه حرکت کند به این معنی نیست که نیت بانک مرکزی به این شکل است. مسئله اینجاست که سرمایههای سرگردان جای دیگری را برای سکونت پیدا نمیکنند، به عبارتی دیگر، بازار سرمایه در وضعیتی قرار دارد که میتواند کاهش ارزش پول ملی را جبران کند؛ چراکه این بازار در وضعیت تعادلی قرار دارد. اکنون نقدینگی موجود به دلیل فاصله میان نرخهای سود و تورم تمایلی برای حرکت به سمت بانکها ندارند. از سوی دیگر، فضای سرمایهگذاری در بخشهای تولیدی هم با ابهام روبهرو است و تنها جای امنی که برای سرمایهگذاری باقی میماند بازار سرمایه خواهد بود. بنابراین شرایطی که در بخشهای اقتصادی به وجود آمده است نقدینگی را به سمت بازار سرمایه هدایت کرده، نه اینکه قصد و نیتی برای این حرکت وجود داشته باشد.
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
«ابتکار» نشست بینالمللی صلح لیبی در برلین را بررسی میکند
اما و اگرهای صلح در لیبی
علیرضا صدقی
راه خروج از «انسداد سیاسی»
فراموشی آبخیزداری در مدیریت منابع آب، مقادیر زیادی از بارشها را هدر میدهد
سیلهای هدر رفته!
رضا بهرامی در گفتوگو با «ابتکار» از «کریمولوژی» میگوید
تلخک ناصرالدینشاه و روایت قبر گمشده
«ابتکار» سازوکار جذب نقدینگی توسط بازار سرمایه را بررسی کرد
بورس ناجی تورم؟
آیا تندروها از ائتلاف اصولگرایی انصراف خواهد داد؟
آخرین فرصت جبهه پایداری
فعالیت سامانه بارشی در کشور روزهای آینده هم ادامه دارد
لغو و تاخیر پروازها در «برف» برای حفظ «ایمنی»
کدخدایی در واکنش به سخنان علی لاریجانی:
شورای نگهبان در اعلام جزئیات پروندهها ممنوعیت قانونی دارد
سیدعباس عراقچی:
مکانیزم ماشه برای بازگشت تحریمهای شواری امنیت فعال نشده است
معاون کل وزارت بهداشت:
«شیر» را از سبد غذایی حذف نکنید
حال و هوای انتخابات مجلس یازدهم چگونه است؟
جدالی بر سر «مشارکت»
استاندار:
امدادرسانی به سیلزدگان سیستان و بلوچستان تا برگشت شرایط عادی ادامه دارد