حال و هوای انتخابات مجلس یازدهم چگونه است؟ جدالی بر سر «مشارکت»

افکار عمومی، رسانه‏ها، نخبگان سیاسی و مسئولین انتظار دارند تا در فرصت باقی‏‏مانده تا انتخابات شرایط برای نقش‏آفرینی آنان مهیا شود. قطعا مفهوم رقابت انتخاباتی می‏طلبد تا هر دو جناح سیاسی کشور به اضافه جمعیت مستقلین با توازن و تعادل در صحنه رقابت‏ها حضور داشته باشند.
به گزارش ایسنا،‌ از چندماه قبل از زمان ثبت‌نام داوطلبین کاندیداتوری یازدهمین دوره مجلس اسلامی، گروه‌های سیاسی مختلفی در مصاحبه‌های رسمی یا بیانیه‌های حزبی نگرانی خود را از نحوه بررسی صلاحیت کاندیدها اعلام کرده بودند.
همزمان با ابراز این نگرانی‌ها، گروه‌های متفاوتی از درون جریان اصولگرایی نیز اعلام کردند در صحنه انتخابات پیش‌رو حضور حداکثری پیدا خواهند کرد. بر این اساس پیش‌بینی می شد اگر شاهد رد‏صلاحیت گسترده اصلاح‌طلبان باشیم، صحنه رقابت‌ انتخاباتی آتی تبدیل به رقابت درون‏جناحی اصولگرایان می‏شود. اما چهره‌های شناخته‏شده سیاسی اعلام کردند که بدون توجه به چنین پیش‏فرضی، در دوران ثبت‏نام‏ها از حوزه‏های تهران و شهرستان‌ها در انتخابات حضور پیدا می‌کنند و انتظار تایید صلاحیت خود و همگروه‌های‏شان را دارند. اما ماجرای جدل بر سر مشارکت انتخاباتی از جمعه‏شب به تاریخ ۲1 دی‌ماه آغاز شد؛ سخنگوی شورای نگهبان با انتشار توئیتی از پایان بررسی صلاحیت داوطلبین خبر داد. از فردا صبح بعد از انتشار این خبر، رسانه‌ها به دنبال تهیه لیست احراز صلاحیت یا رد‏صلاحیت‏شدگان با چهره‌های اصلاح‌طلب، اصولگرا و مستقلین عرصه سیاسی تماس گرفتند؛ اما تقریبا در روز اول تعداد زیادی از این داوطلبان اعلام می‏کردند که هنوز از وضعیت صلاحیت خود باخبر نشده‏اند.
یکشنبه تا دوشنبه همان هفته لیست مذکور کامل شده بود. چهره‌های سیاسی از طیف اصولگرا تایید صلاحیت خود را دریافت کردند. البته بودند نمایندگان اصولگرایی که از رقابت برای دور بعدی مجلس بازماندند. اما رد‏صلاحیت در میان جریان اصلاح‌طلب آن‏قدر گسترده بود که آذر منصوری یکی از اعضای شورای‏عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان با انتشار توئیتی اعلام کرد که بیش از ۹۰ درصد از داوطلبان این جناح سیاسی رد‏صلاحیت شده‌اند.


این جبهه سیاسی، با انتشار بیانیه‏ای، اعتراض اصلاح‌طلبان به این رد‏صلاحیت‌ها را اعلام کرد و احزاب و چهره‌های مستقل و جناحی دیگر نیز به این اعتراض پیوستند. در روز چهارشنبه همان هفته، رئیس‏جمهوری، در جلسه هیئت دولت در سخنانی بر ضرورت تقویت وحدت و انسجام ملی در برابر توطئه‌های دشمنان‏ و تبلور این وحدت و انسجام ملی در انتخابات مجلس شورای اسلامی، تاکید کرد.
روحانی در پی آمار رد‏صلاحیت‏شدگان خواستار بالابردن تحمل و مدارای برگزارکنندگان انتخابات و به تبع آن، فراهم کردن حضور نمایندگان همه سلیقه‌ها و افکار تعریف‏شده در چارچوب نظام و قانون اساسی جمهوری اسلامی باهدف تقویت وحدت و انسجام ملی شد.
رئیس‏جمهوری در همین زمینه تاکید کرد: همه آنهایی که در این انتخابات نقش دارید از شما خواهش می‌کنم، آن جایی که روشن است تا صلاحیت فردی رد شود، آن را رد کنید اما آن جاهایی که نامشخص است یا احتمالات ضعیف است، مردم را ناراحت نکنید، به مردم نگوییم که در برابر یک صندلی مجلس ۱۷ نفر، ۱۷۰ و یا۱۷۰۰ نفر کاندیدا هستند‏، ببینیم از چند جناح ۱۷۰۰ نفر کاندیدا هستند؟ ۱۷ نفر از چند جناح، از یک جناح؟ اینکه انتخابات نمی‌شود. مثل اینکه در مغازه‌ای از یک جنس، ۲ هزار عدد وجود داشته باشد.
پس از این سخنان بود که کدخدایی در توئیتر با متهم کردن رئیس‏جمهوری به دست داشتن در یک پروژه ضد‏ملی‏ نوشت: جنجال برای تایید افراد فاقد صلاحیت تازگی ندارد، اما پیشگامی رئیس‏جمهوری در این پروژه ضدملی تاسف‏بار است. البته نمی‏دانستیم عدم تایید بستگان به معنی حذف جناح‏های دیگر است. بلافاصله بعد از این اظهار‏نظر، روابط‏عمومی دفتر رئیس‏جمهوری با انتقاد از کدخدایی پاسخ داد: متاسفانه سخنگوی شورای نگهبان در واکنشی کاملا شتاب‏زده و نسنجیده که حکایت از سیاست و رویکرد وی نسبت به انتخابات دارد و با شخصی کردن یک موضوع ملی، این دعوت رئیس‏جمهوری را که زمینه‌سازی در راستای وحدت و انسجام ملی برای برگزاری انتخاباتی باشکوه بوده، ضدملی خوانده و با به کار بردن ادبیات و کلماتی سخیف، نسبت به سخنان رئیس‏جمهوری اعلام موضع کرده است. امیدواریم اظهارات این سخنگو صرفاً بازگوکننده نظرات شخصی وی و نه نظر و دیدگاه رسمی نهاد مقدس شورای نگهبان باشد.
رحمانی‏فضلی وزیر کشور نیز در نامه‏ای به سخنگوی شورای نگهبان، ضمن تاکید بر ضرورت توجه به خواست و سلیقه مردم در انتخابات یادآور شد: انتظار می‏رود شورای محترم نگهبان و شخص جنابعالی به عنوان فرد موثر و فعال در خصوص انتخابات، صحبت‏های دلسوزانه و مشفقانه و قانونی رئیس‏جمهوری را با نظر حسن و وسع در چارچوب قانون و تحقق ارکان چهارگانه (مشارکت، سلامت، امنیت و رقابت) در انتخابات پیش‏رو تلقی کنید. به جز روابط‏عمومی دفتر رئیس‏جمهوری و وزیر کشور و علی ربیعی که یادداشتی در این باب در روزنامه‌ای به چاپ رساند، افراد دیگری هم بودند که به اظهارات سخنگوی شورای نگهبان واکنش نشان دهند. با دنبال کردن دو هشتگ «رد‏صلاحیت» و «کدخدایی» علاوه بر نظر کاربران عادی، می‌توان نظرات چهره‌های سیاسی و نمایندگان فعلی مجلس را نیز جویا شد. جهانبخش خانجانی، سخنگوی اسبق وزارت کشور نوشت: جناب کدخدایی می‏فهمیم چه کرده‏اید و چه می‏خواهید بکنید. مردم هم بیشتر می‏فهمند. اما به عنوان سخنگوی اسبق ستاد انتخابات کشور به شما عرض می‌کنم سخنگویی آدابی دارد. آداب آن‌ را رعایت کنید‏. شما سخنگوی شورای نگهبان هستید؛ رفتار ضد‏ملی کاهش مشارکت مردم است. می‏دانید شما در آن سهیم هستید؟
فرید مدرسی، فعال رسانه‌ای نیز در توئیتی با انتقاد از بیانیه شورای نگهبان گفت: نهاد شورای نگهبان به‌ جای عذرخواهی از توئیت عجولانه سخنگو، علیه رئیس‌جمهوری بیانیه صادر کرد؛ درحالی‏که بیشتر توئیت آقای کدخدایی مورد استقبال مخالفان قرار گرفت و خلاف وحدت بود؛ تا سخن رئیس‌جمهوری. اکنون رئیس‌جمهوری شورای نگهبان را دعوت به گفت‏وگو کند تا سوءتفاهم‌ها رفع و معضلات حل شود. محمود صادقی نیز در جواب کدخدایی نوشت: یعنی آن ۱۰ هزار نفری که رد‏صلاحیت شده‏‏اند از خویشاوندان آقای روحانی بوده‏اند؟! فیض‌الله عرب‏سرخی از حزب اتحاد ملت که جز یک عضو بقیه اعضا آن رد‏صلاحیت شده‌اند مطرح کرد: دعوت به مشارکت گسترده مردم در انتخابات با رد‏صلاحیت گسترده نامزدهای گرایش‏های مختلف(جز یک جناح) سازگار نیست. محمد‏جواد حق‌شناس عضو شورای شهر تهران جواب کد‏خدایی را با شعر داد و نوشت: چون نیک نگه کرد و پر خویش بر او دید، گفتا: «ز که نالیم که از ماست که بر ماست.» رهبر معظم انقلاب بارها در مقاطع مختلف بر ضرورت مشارکت حداکثری مردم در انتخابات که پیش‏شرطش، حضور همه جناح‏ها و گروه‏های قانونی است تاکید کردند. ایشان در سخنان خطبه نماز‏جمعه به تاریخ ۲۷ دی‏ماه نیز بر این مهم تاکید کردند. افکار عمومی، رسانه‏‏‏ها، نخبگان سیاسی و مسئولان انتظار دارند تا در فرصت باقی‏مانده تا انتخابات شرایط برای نقش‏آفرینی آنان مهیا شود. قطعا مفهوم رقابت انتخاباتی می‏طلبد تا هر دو جناح سیاسی کشور به اضافه جمعیت مستقلین با توازن و تعادل در صحنه رقابت‏ها حضور داشته باشند. انتخاب میان افرادی همفکر و همسو از یک طیف سیاسی خواسته مردم نخواهد بود و چنین فضایی توانایی برانگیختن مشارکت حداکثری مردم را نخواهد داشت. انتظار می‏رود تا در فرصت باقی‏مانده از زمان اعتراضات به نتایج بررسی صلاحیت‏ها، به جای ادامه حاشیه‏ها، شورای نگهبان قدم موثری در مهیا ساختن مشارکت حداکثری برای انتخابات آتی بردارد.
سایر اخبار این روزنامه
«ابتکار» نشست بین‌المللی صلح لیبی در برلین را بررسی می‌کند اما و اگرهای صلح در لیبی علیرضا صدقی راه خروج از «انسداد سیاسی» فراموشی آبخیزداری در مدیریت منابع آب، مقادیر زیادی از بارش‌ها را هدر می‌دهد سیل‌های هدر رفته! رضا بهرامی در گفت‌وگو با «ابتکار» از «کریمولوژی» می‌گوید تلخک ناصرالدین‌شاه و روایت قبر گمشده «ابتکار» سازوکار جذب نقدینگی توسط بازار سرمایه را بررسی کرد بورس ناجی تورم؟ آیا تندروها از ائتلاف اصولگرایی انصراف خواهد داد؟ آخرین فرصت جبهه پایداری فعالیت سامانه بارشی در کشور روزهای آینده هم ادامه دارد لغو و تاخیر پروازها در «برف» برای حفظ «ایمنی‌» کدخدایی در واکنش به سخنان علی لاریجانی: شورای نگهبان در اعلام جزئیات پرونده‌ها ممنوعیت قانونی دارد سید‏عباس عراقچی: مکانیزم ماشه برای بازگشت تحریم‌های شواری امنیت فعال نشده است معاون کل وزارت بهداشت: «شیر» را از سبد غذایی حذف نکنید حال و هوای انتخابات مجلس یازدهم چگونه است؟ جدالی بر سر «مشارکت» استاندار: امدادرسانی به سیلزدگان سیستان و بلوچستان تا برگشت شرایط عادی ادامه دارد