روزنامه آرمان ملی
1398/11/14
آخرين تلاش برای نجات برجام
آرمان ملي - محمدحسين لطفالهي: هماهنگ کننده سياست خارجي اتحاديه اروپا امروز به تهران ميآيد تا با رئيسجمهور، رئيس مجلس شوراي اسلامي و وزير امورخارجه جمهوري اسلامي ايران ديدار و گفتوگو کند؛ سفري که پس از تنشهاي اخير ميان تهران و بروکسل بر سر فعالسازي مکانيسم حل اختلاف توافق هستهاي از سوي کشورهاي E3 بسيار حائز اهميت است. اين اولين سفر جوزپ بورل به تهران، پس از نشستن روي صندلي فدريکا موگريني خواهد بود که روابط بسيار خوبي با ايران داشت و با مواضع سازنده تلاش داشت تا مسائل ميان ايران و کشورهاي اروپايي از روشهاي ديپلماتيک حل و فصل شود. به گفته سيد عباس موسوي سخنگوي وزارت امور خارجه، سفر هماهنگ کننده سياست خارجي اروپا به ايران دو روزه خواهد بود.بورل پيشتر عهدهدار مسئوليت وزارت امور خارجه اسپانيا در دولت پدرو سانچز بود و مواضع مثبتي نسبت به انقلاب ايران و سياستهاي برجامي کشورمان داشت. با اين وجود آغاز به کار او در منصب هماهنگ کننده سياست خارجي اتحاديه اروپا در شرايطي بود که ايران گام آخر کاهش تعهدات را بر ميداشت و اعلام کرد که ديگر محدوديتي براي توسعه صلح آميز صنعت هستهاي خود قائل نيست. اروپاييها در واکنش به اين گام ايران، ابتدا اعلام کردند که منتظر گزارش آژانس خواهند نشست و از ايران خواستند که به تعهدات برجامي خود بازگردد. هماهنگ کننده سياست خارجي اتحاديه اروپا يک روز پس از برداشته شدن اجراي گام پنجم ايران، در صفحه توئيتر خود نوشت: «به همکاري با همه طرفهاي برجام براي حفظ و اجراي اين توافق ادامه ميدهد. در شرايط کنوني، اجراي کامل برجام بيش از هرزمان ديگر براي ثبات و امنيت منطقهاي و جهاني مهم است». چند روز بعد از اين اتفاق اما کشورهاي انگلستان، آلمان و فرانسه طي بيانيهاي اعلام کردند که مکانيسم حل اختلاف توافق هستهاي را فعال ميکنند و هدف از فعالسازي اين مکانيسم را «حفظ برجام» عنوان کردند. به نوشته روزنامه واشنگتن پست، اين اقدام تروئيکاي اروپايي با تهديد مستقيم ايالات متحده صورت گرفت و دولت آمريکا به کشورهاي اروپايي اعلام کرده بود اگر اين مکانيسم را فعال نکنند، «تعرفه 25 درصدي» عليه خودروهاي اروپايي اعمال خواهد شد. در واکنش به اين اقدام اروپا وزير امور خارجه ايران از سران اين کشورها خواست که «به قلدرها باج ندهند». او همچنين اعلام کرد که اگر پرونده هستهاي ايران به شوراي امنيت سازمان ملل متحد ارجاع شود، جمهوري اسلامي نيز در مقابل از معاهده منع گسترش سلاحهاي هستهاي(NPT) خارج خواهد شد. بورل اواخر دي ماه در يک کنفرانس خبري در پايان نشست وزيران خارجه اتحاديه اروپا در بروکسل گفت که قصد دارد با همه طرفهاي توافق هستهاي گفتوگو کند و از همه ظرفيتها براي از بين بردن اختلافات استفاده کند. اين ديپلمات اسپانيايي در اين کنفرانس خبري اعلام کرد که سازوکار حل اختلاف برجام مشخص نيست و ابهاماتي در آن ديده ميشود. او در پاسخ به سوالي که آيا ضربالاجل براي بررسي شکايت در کميسيون مشترک برجام آغاز شده يا خير، گفت که نميتواند دقيقا به اين سوال پاسخ دهد. مسئول سياست خارجه اتحاديه اروپا در ادامه افزود: «تلاش ما حفظ توافق برجام است و ما به دنبال جايگزين کردن اين توافق با يک توافق ديگر نيستيم». پس از آن بود که بورل اوايل بهمن ماه با انتشار بيانيهاي از تمديد بازه زماني مکانيسم حل اختلافات در برجام خبر داد. بورل در اين باره گفت: «به دليل پيچيدگي مسائل موجود، بر سر اينکه به زمان بيشتري نياز است، به توافق رسيدهايم. بنابراين اين بازه زماني را تمديد ميکنيم». با تمام اين فراز و نشيبها هماهنگ کننده سياست خارجي اتحاديه اروپا که ماه گذشته با ظريف در هند ديدار داشت به تهران خواهد آمد و نتيجه اين مذاکرات در آينده برجام بسيار اثرگذار خواهد بود.
هدف بورل از سفر به ايران
گمانهزنيهاي زيادي از دلايل سفر جوزپ بورل به ايران وجود دارد اما اسوشيتدپرس در گزارشي اصليترين هدف هماهنگ کننده سياست خارجي اتحاديه اروپا از سفر به ايران را «کاهش تنش» عنوان کرده است. به نوشته اين رسانه آمريکايي، پس از ترور سردار سليماني تنش ميان ايران و ايالات متحده به صورت فزايندهاي افزايش يافت و در پي حمله موشکي جمهوري اسلامي به پايگاه عين الاسد در عراق، دو کشور ايران و ايالات متحده در آستانه جنگي بزرگ قرار گرفتند. به همين دليل اروپا که نگران آغاز يک جنگ پايان ناپذير ديگر است، تلاش دارد با مذاکره راههايي براي کاهش تنش در منطقه بيابد. نگاهي به بيانيه اتحاديه اروپا پيرامون اين سفر نيز، اين فرضيه را تأييد ميکند. در بيانيه اخير اين اتحاديه آمده است که وزراي امور خارجه کشورهاي عضو اتحاديه اروپا قويا از جوزپ بورل خواستهاند تا مذاکراتي را با سه کشور عراق، ليبي و ايران آغاز کند و گامهايي جدي در راستاي کاهش تنش بردارد. اروپاييها نگرانند که تشديد تنشها در منطقه خاورميانه و شمال آفريقا، به ويژه در سه کشور ايران، عراق و ليبي موج تازهاي از مهاجرين را روانه قاره سبز کند. از سوي ديگر تهديدهاي ايران مبني بر احتمال خروج از NPT جهان را در آستانه چالشي بزرگ در حوزه هستهاي قرار خواهد داد؛ چرا که حتي اگر جمهوري اسلامي همانطور که پيشتر گفته به سمت ساخت سلاح هستهاي نرود، نبود چشم نظارتي در اين کشور سبب خواهد شد تا ديگر کشورهاي منطقه احساس خطر کرده و به سوي ساخت سلاح هستهاي گام بردارند؛ اقدامي که ميتواند جهان را در آستانه نابودي قرار دهد. ديگر مسالهاي که سفر بورل را حائز اهميت ميکند، تلاش ايالات متحده و متحدان منطقهاي اين کشور براي منزوي نشان دادن ايران است. با سفر بورل بار ديگر جهان درخواهد يافت که ايران کشوري تأثير گذار در منطقه و جهان است و حل و فصل ديپلماتيک موضوع ايران به سود همه طرفهاست.
تشديد تلاش سوئيس؛ نشانه تشنجزدايي
از چند روز پيش از سفر بورل، سوئيس نيز تلاشهاي خود در راستاي راه اندازي کانال «بشردوستانه» مالي را تشديد کرده و به گفته مقامات اين کشور اولين تراکنش از طريق اين کانال انجام شده است. سفير سوئيس در تهران روز يکشنبه در اين باره گفت: «بعد از معامله موفق هفته گذشته لازم است بخشي از جزئيات فني را بررسي کنيم تا اين کانال را نهايي کنيم و انتظار داريم اين تمهيد در يکي دو هفته آينده کاملا عملياتي شود. لايتنر درباره مبلغ 2. 3 ميليون يورويي که به اين معامله از محل منابع ايران اختصاص داده شده است گفت: برنامه ما اين است که سازوکاري را شروع کنيم که در طول زمان پايدار بماند. لذا بايد اطمينان يابيم که منابع مالي ايران را به حسابهاي مورد نظر در سوئيس منتقل کنيم تا اين حرکت پايدار را تضمين کنيم. در اين راستا ما با همه طرفها در حال مذاکره هستيم اما اطمينان داريم که اين سازوکار ميتواند در دراز مدت پايدار باشد. او همچنين اين تلاشها را نشانهاي از «تشنجزدايي» عنوان کرد.
سایر اخبار این روزنامه
نطق نمایندگان نباید موجب ردصلاحیت باشد
چرا حزبی بودن با امنيتی بودن مترادف شده است؟
مشاهده مورد مشكوک به كرونا در اصفهان
آخرين تلاش برای نجات برجام
نجات بخش خصوصي در توليد است
صدايمان را در جهان متكثر به جهانيان ميرسانيم
امروز بیشتر از همیشه کشور به عنصر مومن حزباللهی احتیاج دارد
بقاي اسلاميت تنها با جمهوريت ممكن است
انتخابات آینده و تأثیر آن بر مشارکت زنان در اداره کشور
دهه فجر و مسأله دستاوردهای انقلاب اسلامی
معامله قرن؛ معامله ترامپ و نتانیاهو
کولبری، زخمی کهنه بر پیکر اورامانات
بازازدواج مردان با دختران مجرد و نگرانی از تجرد دختران