روزنامه آرمان ملی
1399/03/08
بازارهاي منطقهاي بهترين فرصت دوران پساكروناست
آرمان ملي- امير داداشي: افت تبادلات تجاري ازجمله تبعاتي است که شيوع کرونا براي اقتصاد ايران در پي داشته است. گزارشهاي منتشرشده نشان ميدهد که بهدنبال همهگيري کوويد-19 تبادلات تجاري ايران با چين و عراق، از مهمترين شرکاي تجاري خود، بين 40 تا 50 درصد افت داشته است. در اين زمينه «آرمان ملي» گفتوگويي با حميدرضا صالحي، عضو هيات نمايندگان اتاق بازرگاني، انجام داده است که در ادامه ميخوانيد.بررسيها نشان از افت 40 تا 50 درصدي تبادلات تجاري ايران با شرکاي تجاري خود نظير چين و عراق دارد. اين اتفاق چه تاثيري بر اقتصاد ايران ميگذارد؟
خروج آمريکا از برجام و وضع تحريمهاي جديد عليه ايران باعث شد تا از ارديبهشت سال 97 تبادلات تجاري ايران به حداقل خود برسد. در اين مدت ايران فقط با کشورهايي معدود نظير چين، عراق، امارات، هندوستان، ترکيه و ... توانست تجارت خود را حفظ کند. خواه ناخواه بازار ساير کشورها را از دست داد و نتوانست ارتباط خود را همچون زمان اجراي برجام حفظ کند. حال کرونا هم مزيد بر علت شده است تا سطح تبادلات اقتصادي ما با کشورهاي شريک و همسايه هم تحت تاثير قرار بگيرد. چنين وضعيتي موجبات آن را فراهم ميآورد تا علاوه بر افت تبادلات بينالمللي، توليد داخلي هم کاهش پيدا کند. چراکه بخش مهمي از واردات صرف تهيه مواد اوليه و کالاهاي واسطهاي ميشود. در نبود و کمبود اين گروه از کالاها طبيعتا توليد کالاهاي نهايي هم با مشکل مواجه ميشود. پيرو افت تبادلات تجاري و کاهش توليد، بازارهاي مختلف از حالت رقابتيبودن هم خارج ميشوند و در اين بازارها انحصار به وجود ميآيد. حتي ممکن است عدهاي از سودجويان با احتکار کالا، موجبات افزايش قيمت را به وجود بياورند. بازار موبايل ايران نمونه بارز شکلگيري چنين پديدهاي است. بيشتر محصولاتي که در بازار موبايل ايران وجود دارند، از چين تهيه ميشوند. حال که آمار نشان از افت حدود 40 تا 50 درصدي تبادلات اين دو کشور دارد، شاهد موج جديدي از گرانيها در اين بازار هستيم. بسياري از گوشيهاي تلفن همراه در اين بازار کمياب شدهاند و فروشندگاني هم که گوشيهاي کمياب را دارند آن را گاه دو تا سه برابر قيمت پيش از شيوع کرونا ميفروشند. تغيير رفتار بازيگران تجاري و اقتصادي، ديگر اتفاق شايد ناخوشايندي است که ميتوان به آن اشاره کرد. يعني ممکن است برخي از شرکاي تجاري ايران به بهانه کرونا ارتباط خود را با ايران محدود کنند و براي تامين مايحتاج وارداتي خود به ديگر کشورها روي آورند. متاسفانه افکار عمومي بهويژه در اوايل که کرونا وارد ايران شده بود به اين سمت هدايت شد که ايران را مقصر اشاعه کرونا در منطقه جلوه دهند. اما اکنون نگاهي به ليست کشورهايي که در صدر گرفتاران به اين بيماري قرار گرفتهاند، نشان ميدهد که اين ويروس مرز نميشناسد و نميتوان يک کشور را عامل شيوع آن معرفي کرد. معضلاتي که به آن اشاره شد مختص ايران نميشود، بلکه تمامي کشورها درگير آن هستند. با اين حال آنچه ايران را از ساير کشورها متمايز ميکند، تشديد تحريمهاست. دولت ايران که پيش از اين به دنبال راهي براي دور زدن تحريمها ميگشت، حالا بايد در جبههاي ديگر عليه کرونا بجنگد. اگر کرونا را هم پشتسر بگذاريم، به دليل تحريمها و البته قرارگرفتن در ليست سياه FATF äÞá æ ÇäÊÞÇá æá æ ÏÇÑÇíí ÈÑÇí ãÇ ãÞÏæÑ äÎæÇåÏ ÈæÏ. ÈÓíÇÑí ÇÒ ˜ÇÑÔäÇÓÇä íÔ ÇÒ Çíä äÓÈÊ Èå ÞÑÇÑ ÑÝÊä ÏÑ áíÓÊ ÓíÇå Ñæå æíŽå ÇÞÏÇã ãÇáí åÔÏÇÑåÇíí ÑÇ ãØÑÍ ˜ÑÏå ÈæÏäÏ¡ ÇãÇ ÊÕãíãíÑÇä ÈÏæä ÊæÌå Èå Çíä åÔÏÇÑåÇ ÈÇÚË ÞÑÇÑÑÝÊä ÇíÑÇä ÏÑ Çíä áíÓÊ ÔÏäÏ ÊÇ í˜ ÈÏÈíäí ÌãÚí Úáíå ÇíÑÇä ÏÑ ÏäíÇ Ô˜á ÈíÑÏ. ä˜Êå ãÔÎÕ Çíä ÇÓÊ ˜å ãÇ ÓÇáí ÓÎÊ ÑÇ ÏÑ ÇÞÊÕÇÏ ÂÛÇÒ ˜ÑÏåÇíã. ÇãÑæÒ ÔÇåÏ ˜æ˜ÔÏä ˜í˜ ÇÞÊÕÇÏ ÏÑ ÌåÇä åÓÊíã. ˜í˜ ÇÞÊÕÇÏí ÂãÑí˜Ç¡ ÈÒÑÊÑíä ÇÞÊÕÇÏ ÌåÇä¡ Óå ÊÑíáíæä ÏáÇÑ áØãå ÎæÑÏå æ ˜ÔæÑåÇí ÇÑæÇíí åã Èå åãíä äÓÈÊ ˜æ˜ ÔÏåÇäÏ. ǘäæä ÔÇåÏ ˜æ˜ÔÏä ˜í˜ ÇÞÊÕÇÏí ÇíÑÇä åã åÓÊíã. ÇÑ ÏäíÇ ÈÇ Óå ãÇå ÊáÇÔ ÈÊæÇäÏ ÎæÏ ÑÇ Èå ÔÑÇíØ íÔ ÇÒ ˜ÑæäÇ ÈÑÓÇäÏ¡ ãÇ Èå Ïáíá ÊÍÑíãåÇ æ ÈÚÖí ÇÒ ÊÕãíãÇÊ äÇÏÑÓÊ ÈÇíÏ ÔÔ ãÇå äíä ÊáÇÔí ÇäÌÇã Ïåíã.
چه تلاشي در اين زمينه بايد صورت بگيرد؟
طبيعتا انجام مذاکره با کشورهاي مختلف و ايجاد گشايشهاي بينالمللي اصليترين اقدامي است که ميتواند مسير جديدي را براي ايران بگشايد. دنيا هم فقط آمريکا نيست. پژوهشها نشان ميدهد که بازارهاي منطقهاي بيشترين تاثير را بر توسعه کشورهاي جهان سوم ميگذارند. شايد کشوري نظير عراق که در همسايگي ايران قرار دارد يک زماني بايد تبادلات خود را با تمام جهان حفظ ميکرد، اما اکنون آنها هم دريافتهاند براي حفظ منافع خود لازم است ارتباطشان با ايران را حفظ کنند و از همسايه بزرگ خود واردات انجام دهند. تمرکز بر بازارهاي منطقهاي ميتواند راه نجاتي براي اقتصاد ايران براي عبور از رکود کرونايي و فرار از تحريمها باشد.
با شرايطي که در بازار نفت پيش آمده و چين هم قدرت خريد خود را از دست داده، آيا ممکن است که بازار ارز ايران با کمبود منابع مواجه شود و قيمت دلار جهش پيدا کند؟
اصليترين مشکل بازار ارز به مابهالتفاوت نرخ تورم داخلي با تورم خارجي بازميگردد. در حالي که طي سال گذشته نرخ تورم در ايران بيش از 41 درصد بوده، اما کشورهاي توسعهيافته جهان مانند آمريکا نرخ تورم دو درصدي را نقطه امني براي اقتصاد خود تعريف کردهاند، چون ميتوان انتظار داشت که نرخ دلار رشد نکند. حال رئيس کل بانک مرکزي از هدفگذاري تورم 22 درصدي در سال 99 سخن به ميان آوردهاند و در اتفاقي نادر براي تورم هدف عددي تعيين کردهاند. اما بايد توجه داشت که در صورت تحقق چنين تورمي هم بايد منتظر رشد 20 درصدي قيمت دلار باشيم. چراکه مابهالتفاوت تورم داخلي و خارجي به بيش از 20 درصد ميرسد. از چين هم نميتوان انتظار داشت که منافع خود را قرباني مصالح ايران کند. طبيعتا اين کشور رفتهرفته به بازار نفت برگشته و اگر نتواند نفت مورد نياز خود را از ايران تامين کند به مشارکت با ديگر کشورها روي ميآورد. آنگاه بازار ارز ايران با کمبود منابع مواجه ميشود.
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
بازشناسی جنایت ناموسی در پرتو قانون و جرم شناسی
تأملی بر سخنان رئیسجمهور در مجلس
«اصلاح خطوط اقتصادی» ماموريت مجلس شد
قاليباف؛ گزينه نهايي رياست مجلس با ۱۶۶راي
کدام رئیس کمیسیون رشوه ۶۵ میلیاردی گرفته؟
زلزله ٤ ریشتری در تهران
برجام برخلاف آمريكا مورد حمايت اروپاست
بازارهاي منطقهاي بهترين فرصت دوران پساكروناست
مجلس يازدهم؛ تحكيم پس از تحليف
سكوت لوایح قانونی؛ متهم اول قتلهای خانوادگی
بازشناسي جنايت ناموسي در پرتو قانون و جرم شناسي
طرح جدید آمریکا در خاورمیانه
نقاط ضعف حقوقي در پرونده قتل رومينا
عواملی که باعث از هم پاشیدگی ملتها میشوند