کرونا مجال باز شدن قفل اکران و اجرای مردم را خواهد داد؟ بیم و امیدهای حضور مردم در جشنواره فجر

گروه فرهنگ و هنر – امسال سال بسیار سختی برای سینما و تئاتر بود. کرونا تقریبا فعالیت را در این زمینه ناممکن کرد، تعطیلی‌های طولانی سالن‌ها به دلیل شیوع این ویروس تقریبا بسیاری از فعالیت‌های هنری را از رونق انداخت تا جایی که اجراها و اکران مردمی در جشنواره‌های تئاتر و فیلم فجر در هاله‌ای از ابهام قرار گرفت. اما حالا با کنترل شدن شیوع این بیماری و زرد شدن بسیاری از مناطق در کشور و همچنین بازگشایی مجدد سالن‌های سینما و تئاتر آیا ممکن است فیلم‌ها و تئاترها در جشنواره‌های فجر میزبان مردم باشند؟
تقریبا یک سال است که کرونا تمامی جنبه‌های زندگی بشری را تحت‌الشعاع قرار داده است. دیگر گرد هم جمع شدن یک حرکت اجتماعی بی‌دغدغه نیست. به همین دلیل بسیاری از گردهمایی‌های سینمایی یا تئاتری یا برگزار نشدند یا به صورت مجازی انجام شدند. البته رخدادهایی با وجود کرونا در شرایطی ویژه هم بودند که به صورت فیزیکی برگزار شدند. این اتفاق در کشور ما هم رخ داد.
پس از سیوع کرونا در اسفند ماه سال 98، وزارت ارشاد دستور تعطیلی کلیه فعالیت‌های هنری را داد. اما این تعطیلی که گمان نمی‌رفت چندان به طول بیانجامد، 4 ماه طول کشید. تیرماه دوباره سالن‌های سینما و تئاتر توانستند با نیمی از ظرفیت و با رعایت تمامی پروتکل‌های بهداشتی، فعالیت‌شان را از سر بگیرند اما به هر حال دیگر سینما و تئاتر رونق گذشته را نداشت. البته در این چند ماه نیز تعطیلی‌های چند هفته‌ای تا چند ماهه دوباره مشمول فعالیت این دو عرصه هنری شد. به همین دلیل حتی برگزاری فیزیکی مهم‌ترین جشنواره‌های فرهنگی و هنری کشور، یعنی جشنواره تئاتر و فیلم فجر هم در هاله‌ای از ابهام قرار گرفت. سیدمحمدمهدی طباطبایی نژاد، دبیر جشنواره فیلم فجر، در نشست خبری این جشنواره توضیح داده بود که «در حال حاضر قرار بر این است که این جشنواره بدون هیات انتخاب در همه بخش‌های داستانی، مستند، کوتاه و تبلیغات برگزار و آثار صرفاً به داوری گذاشته شوند. با این اتفاق دیگر مجالی برای ایراد گرفتن از نظر و سلیقه هیات انتخاب نیست و آن‌هایی که ممکن بود اثرشان رد شود هم داوری می‌شوند. به این ترتیب یکی از حاشیه‌های جشنواره از همین حالا از بین رفته است. همچنین اگر وضع شیوع کرونا اندکی بهبود یابد و امکان نمایش فیلم‌ها فراهم شود اهالی رسانه و منتقد احتمالاً همراه با جمعی از صاحبان فیلم‌ها بتوانند آثار این دوره از جشنواره را در برج میلاد تماشا کنند؛ مکانی که چند سالی است به محل بحث و اختلاف نظر برای برپایی این رویداد تبدیل شده است».
او گفته بود «طرح سوم که با وضعیت فعلی به نظر بعید می‌رسد عملی شود این است که در بهمن ماه امسال پاندمی آنقدر کنترل شده باشد که امکان نمایش فیلم‌ها با ظرفیت ۴۰ تا ۵۰ درصد برای مردم فراهم شود، این در حالی است که همین الان هیچ دورنمایی برای از سرگیری فعالیت سینماها وجود ندارد و سالن‌های سینمایی تقریباً جزو آخرین مشاغلی هستند که در رفع محدودیت‌ها، مورد توجه ستاد ملی کرونا بوده‌اند.»


همچنین اجرای مردمی در جشنواره تئاتر فجر هم مشخص نبود. اما حالا با زرد شدن بسیاری از شهرهای کشور و بازگشایی سالن‌های سینما و تئاتر به نظر می‌رسد امکان برگزاری نمایش و اکران مردمی در جشنواره تئاتر و فیلم فجر چندان هم دور از دسترس نباشد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی روز شنبه در حاشیه آیین پایانی جایزه عکس روایت سرباز با اشاره به اینکه وضعیت برخی از شهرها در ایام شیوع کرونا به زرد و آبی تبدیل شده است، گفت: بر اساس طرح محدودیت هوشمند که شهرها به وضعیت‌های قرمز، زرد، نارنجی و آبی تقسیم و در چارچوب مشاغل طبقه‌بندی شده، بر همان مبنا در شهرهای زرد و آبی با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی و فاصله‌گذاری امکان برگزاری موسیقی و نمایش در سالن‌ها وجود دارد.
صالحی ادامه داد: همچنین قبل از این ایام هم نامه‌ای را به قرارگاه عملیاتی و کمیته بهداشت ارسال کرده بودیم و در این زمینه جلساتی برگزار شد. تقاضای ما این بود که سالن‌های تئاتر، موسیقی و نمایش سینما از گروه ۳ به گروه ۲ منتقل شوند.
وی افزود: در این زمینه همکاران ما در معاونت امور هنری و سازمان سینمایی در دو نوبت جلسه برگزار کرده و استدلال‌های خود را در این زمینه به همکاران قرارگاه عملیاتی و کمیته بهداشت اعلام کردند که در دستور بررسی است و در حال حاضر به جز شهرهای قرمز و نارنجی که شامل ۳۷ شهر است در بقیه شهرها که شهرهای زرد و آبی هستند، شرایط برگزاری وجود دارد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره پرسش دیگری مبنی بر وجود برخی ابهامات درباره چگونگی برگزاری جشنواره فیلم فجر افزود: تا بهمن ماه قابلیت این را نداریم که به طور قطعی بگوییم جشنواره فیلم چگونه برگزار می‌شود اما پیش‌بینی شده اگر شرایط ما شرایط نارنجی و قرمز باشد، فیلم‌ها امکان اکران به صورت آنلاین را ندارند و برای داوران و اصحاب رسانه اکران می‌شود و نمی‌تواند اکران عمومی شود.
وی تاکید کرد: اما اصحاب رسانه در سالن‌های خود و داوران هم داوری فیلم‌ها را خواهند داشت و در جشنواره تئاتر هم با شرایطی که داریم و برخی شهرها وضعیت زرد دارند و بخش زیادی هم آبی شده‌اند شرایط راحت‌تری وجود دارد که اکران محدود با رعایت دستورالعمل‌ها در حوزه نمایش و موسیقی اتفاق بیفتد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: در حوزه سینما به علت تراکم‌هایی که وجود دارد باید بررسی کرد که با توجه به اینکه وضعیت زرد شده می‌توان کاری کرد یا خیر.
پس از این بود که روز گذشته، حسین مسافر آستانه، دبیر سی و نهمین جشنواره تئاتر فجر، از بخش حضوری در جشنواره خبر داد. او گفت: با توجه به تغییر وضعیت تهران از نارنجی به زرد و بازگشایی سالن‌های سینما و تئاتر، جشنواره تئاتر فجر با رعایت پروتکل‌های بهداشتی و با در نظر گرفتن نیمی از ظرفیت سالن‌های اجرا، میزبان مخاطبان خواهد شد.
دبیر این دوره از جشنواره تئاتر فجر یادآوری کرد: البته بخش عمده برنامه‌های جشنواره در فضای مجازی دنبال می‌شود و برای ما هم قدری سخت است که بخش حضوری را هم اضافه کنیم چراکه همه برنامه‌ریزی‌ها بر اساس شرایط و امکانات فضای مجازی انجام شده بود با این حال حضور تماشاگران در سالن‌های تئاتر، غنیمت است و حتما همه تلاش‌مان را به کار می‌گیریم تا این اتفاق رخ بدهد و به صورت فیزیکی هم پذیرای تماشاگران باشیم.
از سوی دیگر محمدرضا صابری، سخنگوی انجمن سینماداران با اشاره به بازگشایی مجدد سینماها در شهرهای زرد و آبی گفت: ما در جلسه‌ای که هفته گذشته در خدمت آقای انتظامی و شورای صنفی نمایش بودیم هم این موضوع را مطرح کردیم که تنها راه برون‌رفت از این حالت ورشکستگی سینما این است که باید فیلم خوب اکران کنیم. تا زمانی که شاهد اکران فیلم خوب نباشیم هیچ اتفاقی برای رونق سینما نمی‌افتد. آقای انتظامی هم این موضوع را پذیرفتند که حمایت از سینمادار تنها با اکران فیلم خوب می‌تواند اتفاق بیفتد.
او درباره برگزاری جشنواره فیلم فجر و امکان نمایش‌های مردمی با توجه به کاهش آمار بیماری کرونا در شهر تهران گفت: ما تمام تلاش‌مان را می‌کنیم که این اتفاق بیفتد. این یکی از دغدغه‌های سازمان سینمایی است که بتواند با قانع کردن ستاد ملی مبارزه با کرونا سینماها را از گروه ۳ مشاغل به گروه ۲ بیاورد. چون سینماها تا امروز تمامی موارد اعلامی از سوی وزارت بهداشت را رعایت کردند و امیدواریم در چند روز آینده این اتفاق با مساعدت و تصمیم‌گیری ستاد مبارزه با کرونا بیفتد و سینماها در سطح ۲ مشاغل به فعالیت‌هایشان ادامه دهند تا با نارنجی شدن شهرها به خاطر شیوع کرونا سینماها تعطیل نشوند.
او در ادامه گفت: یکی از بهترین تصمیم‌هایی که سازمان سینمایی در دوران گرفت برپایی جشنواره فیلم فجر است. چون در روزهای مبارک دهه فجر یک جشن ملی در کشور برگزار می‌شود که می‌تواند به شور و شوق و رونق سینما نیز کمک کند. در همین رابطه و با صحبت‌هایی که انجام شد به احتمال زیاد این اهتمام از سوی برگزارکنندگان جشنواره و سازمان سینمایی وجود دارد که سینماها نیز در نمایش مردمی فیلم‌های جشنواره حضور داشته باشند. پیشنهاد انجمن سینماداران این بود که با رعایت پروتکل‌ها نمایش‌های مردمی اتفاق بیفتد چون ابهت جشنواره به نمایش‌های مردمی آن است و امیدواریم ظرف ۲ – ۳ روز آینده سینماهای مردمی جشنواره هم اعلام شود.
صابری افزود: منتهی تصمیم گرفته شد که بلیت‌فروشی تنها از طریق سمفا صورت بگیرد و برای آنکه ازدحام در جلوی گیشه نباشد و بر اساس ظرفیت ۵۰ درصد سالن‌های سینما بلیت‌ها فروخته شود و نگرانی‌ای از بابت شیوع بیماری کرونا نباشد بلیت‌فروشی در گیشه انجام نشود و تنها از طریق آنلاین این اتفاق بیفتد. امیدواریم با نمایش‌های مردمی جشنواره هم به رونق سالن‌های سینما کمک شود و هم این اطمینان خاطر را به مخاطبان سینما بدهیم که می‌توان با رعایت تمامی پروتکل‌های بهداشتی سالن‌های سینما نیز روشن بماند. همچنین تصمیم‌گیری برای سهم فروش سینماها در زمان جشنواره هم بر اساس همان فرمول قدیمی است و ۵۰ درصد به صاحبان آثار و ۵۰ درصد به سینماداران تعلق می‌گیرد.
گرچه حالا در حالی که کمتر از یک ماه تا برگزاری جشنواره فیلم و تئاتر باقی مانده، حرف از امکان حضور مردم در این جشنواره‌ها است اما همه چیز به روزهای آتی بستگی دارد و شاید بتوان در صورت ثبات و بهبود شرایط فعلی کشور، بار دیگر شاهد حضور مردم و گرم‌تر شدن جشنواره‌های تئاتر و فیلم فجر باشیم.
سایر اخبار این روزنامه