گروه اقتصادی – کورش شرفشاهی: عادت بدی که گریبان مدیریت کشور را گرفته، آفت سیاسی کاری، سومدیریت، بازی های جناحی، رفتارهای سلیقه ای، حفظ منافع شخصی، نادیده گرفتن ظرفیت تعامل و استفاده بیش از اندازه از کینه توزی است. اما دولت دوازدهم در آخرین آزمون بودجه نویسی با مجلس یازدهم به چالش کشیده شد. با وجود آنکه دولت روحانی سعی کرد حداقل در خصوص ارائه لایحه بودجه وقت شناس باشد و در تمام این سالها بر خلاف دولت احمدی نژاد مطابق قانون، بودجه را در ۱۵ آذرماه تقدیم مجلس کرده است اما تصویب لایحه بودجه هرگز سر وقت انجام نشده و مجلس در انجام تعهدات قانونی خود کم کاری کرده است. در شرایطی که اگر دولت حتی یک روز در ارائه لایحه بودجه تأخیر کند، با انتقادهای شدید نمایندگان روبرو میشود، هیچ کس نیست که مجلس را به دلیل اشکال تراشی بی مورد یا اظهار فضل غیر منطقی مورد بازخواست قرار دهد که چرا لایحه بودجه به موقع تصویب نمی شود.

بحران سازی در تحریم

در شرایطی که اقتصاد ایران در نتیجه تحریم های ظالمانه آمریکا با چالش های بسیاری روبرو است، اینکه برخی از رفتارهای سیاسی و بازی های جناحی بحران برای اقتصاد ایجاد کند ، جای سوال و تعجب دارد، لایحه بودجه ۱۴۰۰ با کمال تاسف درحالی رد شد که نمایندگان مجلس یازدهم به موقع لایحه را از دولت تحویل گرفته بودند. این یک واقعیت است که دولت توانسته در تمام سال های گذشته برنامه ریزی درستی برای بودجه داشته باشد. اینکه بتوانیم به موقع نیازهای ادارات و دستگاههارا بررسی و بودجه آن را مشخص کنیم، کار بسیار بزرگی است که نیاز به برنامه ریزی دارد اما در مجلس یازدهم دیدیم که بودجه در مسلخ بازیهای سیاسی قربانی شد.

اقتصاد در دور باطل

آنچه در بررسی بودجه در کمیسیون تلفیق مجلس یازدهم شاهد بودیم، حرکت مدیریت اقتصادی در دور باطل بوده است. از یک سو دولت تمام برنامه و توان خود را برای تنظیم لایحه بودجه به کار گرفت که متاسفانه در کمیسیون تلفیق با انتقادهای بسیاری روبهرو شد و آنچنان تغییراتی در این لوایحه صورت گرفت که همه چیز زیر سوال رفت اما از سوی دیگر که بسیار بدتر ظاهر شد رد کلیات در صحن علنی بود. تعداد بالای نمایندگان مخالف نشان می داد که تصمیمات کمیسیون تلفیق به هیچعنوان کارشناسی و تخصصی نبوده است. آنچه کمیسیون تلفیق به آن افتخار می کرد، مقابله با رانت و فساد بود و به همین دلیل ارز ۴۲۰۰ تومانی را حذف کرد، اما دیدیم که مخالفان مصوبه کمیسیون تلفیق، نگران گرانی و تورم وحشتناک ناشی از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی بودند. جای تعجب دارد مجلسی که مدعی ریشهکنی فقر و حمایت از فقرا و نیازمندان است، چگونه کمیسیون تلفیق آن علیه فقرا و نیازمندان مصوبه بیرون می دهد، آن هم کمیسیون تلفیقی که از نمایندگان کمیسیونهای دیگر تشکیل شده و چکیده کمیسیونهای دیگر مجلس محسوب میشود.

ناتوانی در بودجه نویسی

در تمام ۴۲ سالی که از پیروزی انقلاب می گذرد، بودجه نویسی یکی از بزرگترین انتقادهایی بوده که از سوی کارشناسان و صاحب نظران مطرح شده و همواره گریبان اقتصاد را گرفته است. در تمامی مجالس گذشته، شاهد چالش هنگام بودجه نویسی بودیم و این معضل به اندازه ای جدی بوده که مقام معظم رهبری بر اصلاح ساختار بودجه نویسی تاکید کردند و کار بجایی رسید که دولت و مجلس بر این امر مهم تاکید کردند اما در واقع هیچ اتفاق خاصی نیفتاده و دلیل اثبات این ادعا، چالشی است که گریبان اقتصاد را میگیرد به نوعی شاهد بودجه های چند دوازدهم بوده ایم. بودجه از سوی دولت بررسی، اولویتها تعیین و به مجلس ارائه می شود و کمیسیون تلفیق نیز که با ۵۰ عضو خود را بالاتر از تیم چندین هزار نفره دولت میداند، بودجه را بررسی می کند، اما در صحن علنی رد میشود. سوال اینجاست که ساختار بودجه اشکال دارد یا ساختار نظام سیاسی کشور؟

بی توجهی به چالشها و مشکلات کشور

در شرایطی که اقتصاد کشور گرفتار شیوع وحشتناک کروناست و به تبع آن بسیاری از مشاغل تعطیل شدهاند و اصناف توان فعالیت ندارند، در حالی که با سونامی وحشتناک بیکاری روبرو هستیم و بنابر اعتراف مرکز آمار و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، تنها در سال جاری یک میلیون نفر بیکار شده اند، هنگامی که نمی توانیم نفت بفروشیم و بنابر تاکید سازمان مدیریت و برنامه ریزی، فروش نفت کمتر از ۶ درصد بوده است، در حالی که پول های ایران در کشورهای جهان بلوک شده و بین ۴۰ تا ۱۰۰ میلیارد دلار پول ایران در خارج از کشور وجود دارد اما امکان انتقال به داخل را نداریم و در هنگامی که هزاران معضل و مشکل اقتصادی گریبان کشور را گرفته، چرا باید بدین اندازه مشکل آفرینی کنیم و مجلس و دولت بنام هم بیفتند؟

ناهماهنگی با وجود شوراهای عالی

یکی از بزرگترین مشکلات کشور، غرض ورزی های ناشی از بازی های سیاسی است که به اشکال گوناگون تا مرز تسویه حساب بدون در نظر گرفتن منافع ملی پیش میرود. با نگاهی به گذشته متوجه میشویم که رییس قوه مقننه، رئیس قوه مجریه و رئیس قوه قضاییه در انتخابات ریاستجمهوری سال ۹۶ آنچنان ادبیاتی علیه یکدیگر به کار بردند که تاثیرات آن امروز مشاهده می شود. اتهاماتی که روسای قوای امروز، آن هنگام در مبارزات انتخاباتی علیه یکدیگر مطرح کردند، امروز به نوعی دیگر با نامناسب ترین شکل ممکن در جایگاه رییس قوه خودنمایی می کند، این در حالیست که در سالهای گذشته زیان این غرض ورزی ها را مشاهده کرده ایم که زشت ترین آن را در دولت احمدی نژاد با مجلسی به ریاست علی لاریجانی شاهد بودیم. به همین دلیل مقام معظم رهبری فرمان تشکیل شورای عالی سران قوا را دادند تا همه چیز در این جلسات حل و فصل شود. با این وصف هیچ اتفاق خاصی نیفتاده و امروز می بینیم که رئیس جمهور در هیئت دولت به مجلس مدعی انقلابی گری انتقاد می کند و مجلس مدعی انقلابی گری هر آنچه دلش میخواهد، به دولت می گوید. بدنبال آن، رئیس جمهور در جلسه علنی تقدیم و رسیدگی به بودجه حاضر نمی شود و نمایندگان مقابله به مثل کرده و کلیات بودجه رد میشود. رویکردی که زیانش را مردم می دهند.