روزنامه ابتکار
1399/11/18
چرا بایدن هنوز از بازگشت به برجام حرفی نمی زند؟ بازگشت به مدار دیپلماسی
جو بایدن روز پنجشنبه در بازدید از وزارت خارجه آمریکا با اعلام این مطلب، خطاب به دیپلماتها گفت: دیپلماسی بازگشت. شما در مرکز کاری هستید که من میخواهم انجام دهم.سخنان جو بایدن نشان داد که او قرار است برخلاف رئیس جمهور قبلی پل های خراب شده دیپلماسی را دوباره بسازد. هرچند در سخنان بایدن به وضوح از تصمیمش درخصوص بازگشت به برجام اشارهای نشد اما با این حال به نظر می رسد بین رویکرد او و ترامپ در قبال مسائل بینالمللی اختلافات عمیقی وجود دارد. اگر ترامپ نقض تعهدات بین المللی را در دستور کار قرار داد اما بایدن سعی دارد ریل دیپلماسی را منطقی تر بچیند.
در مورد ایران مهم ترین بحث سیاست خارجی آمریکای بایدن بحث احیای برجام است که بایدن به هیچ عنوان ازآن نام نبرد.
برخی دلیل نام نبردن از ایران در سخنان بایدن در تبیین سیاست خارجی جدید آمریکا را اختلافات نهادهای مختلف متنفذ سیاسی در آمریکا در مورد چگونگی اقدام در مورد برجام و دیگر موارد می دانند.
به نظر می رسد هنوز درباره راهبرد مدنظر آمریکای بایدن در مورد ایران اجماع سازی نشده است و منافع متضاد بازیگران تاثیرگذار در مورد احیای احتمالی برجام یکی از دلایل عمده آن است و به همین خاطر زمان بیشتری را برای بحث و گفتوگو در مورد آن میطلبد.
بایدن چه گفت؟
بایدن با بیان اینکه دیپلماتها در قلب این کار قرار دارند، اظهار کرد: ما قصد داریم اتحادهای خود را احیا کنیم، میخواهیم بار دیگر با جهان تعامل داشته باشیم و در مقابله چالشهایی که با آن مواجهیم، گام برداریم.
رییس جمهوری آمریکا به تمرکز بر دیپلماسی در سیاست خارجی کاخ سفید، از جمله در برابر روسیه، تاکید کرد و با انتقاد از زندانی شدن الکسی ناوالنی گفت، این منتقد کرملین باید بیدرنگ آزاد شود.
بایدن در سخنانی ضمن اشاره به تمدید توافق هستهای «نیواستارت» که روز گذشته میان واشنگتن و مسکو امضاء شد، گفت ضمن این که به دنبال همکاریهایی این چنین است از ایستادن برابر ولادیمیر پوتین به علت «مداخله در انتخابات آمریکا، حملات سایبری و مسموم کردن شهروند این کشور - آلکسی ناوالنی- ابایی ندارد»
او در این سخنان به موضع «نرم دولت قبلی» برابر مسکو اشاره کرد و گفت او چنین رویکردی نخواهد داشت.
بایدن در مورد بحران کنونی در میانمار گفت، با شرکا و متحدان آمریکا در این زمینه رایزنی کرده و معتقد است دموکراسی هرگز نباید تضعیف شود، یا خواسته مردم نادیده گرفته شود.
بایدن اعلام کرد آمریکا تعامل دوباره با سازمان جهانی بهداشت را آغاز کرده و گفت ما میتوانیم آمادگی بهتری را در مقابل همهگیری کرونا و همهگیریهای آینده در جهان داشته باشیم.
رئیس جمهوری آمریکا همچنین گفت، ما دیپلماسی را بر پایان دادن به جنگ در یمن، همان جنگی که منجر به بروز فاجعه انسانی در آن کشور شده است، افزایش میدهیم.
بایدن همچنین اعلام کرد دولت او حمایت از جنگ یمن را متوقف میکند.
جو بایدن در ادامه گفت تیم لیندرکن به عنوان نماینده ویژه امریکا در امور یمن خواهد بود. او از قطع حمایت های نظامی و فروش تسلیحاتی به ائتلاف عربستان خبر داد اما گفت همزمان به ریاض برای دفاع از خود در برابر حملات موشکی که «با کمک تسلیحات ساخت ایران» صورت میگیرد، کمک خواهد کرد.
ارسال پیام مذاکره؟
شارل ابی نادر در المیادین نوشت: هر کس اظهارات دولت جو بایدن در مورد مخالفت با جنگ یمن و لزوم پایان دادن به آن را بشنود، تصور می کند این عربستان و امارات هستند که در مورد صلح و جنگ در منطقه حساس خلیج فارس و باب المندب تصمیم می گیرند.
به گزارش انتخاب، در ادامه این مطلب آماده است: همچنین وقتی صحبتهای بازهای دموکرات آمریکایی در مورد وخامت اوضاع انسانی در یمن را شنیده و تاکید آنها بر اشتباه بودن سیاست دولت قبلی آمریکا در حمایت از جنگ یمن را میبینیم، احساس می کنیم این دولت دموکرات، تاریخ اصیلی در احترام به حقوق بشر و حقوق ملتها دارد و این دموکراتها به کلی از صحنه حوادث در شش سال گذشته غایب بوده و نمی دانستند تجاوز بینالمللی به یمن، چه بر سر مردم مظلوم آن آورده است!
در واقع، تصمیم جنگ یمن توسط دو نظام سعودی و اماراتی اتخاذ نشد، چرا که این دو به طور کلی تابع تصمیمات آمریکایی ها هستند و همواره مجری امین سیاست ایالات متحده بوده اند، بویژه در مورد جنگ حساسی در ابعاد جنگ یمن که به تجهیزات نظامی و ظرفیتهای رسانه ای و بین المللی عظیمی نیاز دارد.
از سوی دیگر، چطور این نظام ها می توانند جنگ یمن یا جنگ علیه هر دولت دیگری را به طور مستقل و جدای از آمریکا به راه اندازند؟ در حالی که موجودیت آنها صرفا برای آن است که پوششی برای سیاستهای آمریکا در منطقه باشند؟ مساله مهمتر آنکه جنگ یمن در سال 2015 و زمانی آغاز شد که باراک اوباما بر سر کار بود. بنابراین، چرا امروز دموکراتها که در راس آنها بایدن قرار دارد، حمله فشار برای توقف جنگ یمن را شروع کرده اند؟ آیا رئیس جمهور ایالات متحده واقعا به دنبال توقف جنگ یمن است یا تصمیم دارد به این شیوه به دیگر پرونده ها ورود کند؟ اهداف واقعی این مانور کدام است؟
در آغاز، با بررسی دقیق خط مشی دولتهای آمریکا و استراتژیهای آنها به طور کلی، می.توان وجود یک خط مشی واضح را در آنها به وضوح دید، که مخالفت با اغلب سیاستهای دولت قبلی و بیان ضرورت تغییر یا اصلاح آن سیاست، تحت شعار«بازگرداندن آمریکا به جایگاه پیشتازش در سطح بین المللی از جنبه های اقتصادی، نظامی و دیپلماتیک» است.
از سوی دیگر، پیگیری استراتژی امروز واشنگتن نشان میدهد محور این استراتژی، متکی بر حل مشکل توافق هستهای با ایران و حل این مسئله است که چطور میتوان با کمترین ضرر روانی، نظامی و استراتژیک ممکن برای دولت آمریکا، ایران را به توافق هسته ای بازگرداند.
از جنبه روانی، دغدغه امروز دولت ایالات متحده، ضرورت امتیاز ندادن به تهران یا ظاهر نشدن در حالت عقب نشینی از سوی آمریکاست، بویژه آنکه فشارهای شدید دولت قبلی آمریکا به ایران موفقیت آمیز نبوده و خود آمریکاییها اذعان می کنند که تصمیم ترامپ در تعامل با ایران اشتباه بوده، چرا که خروج از توافق هسته ای، ایالات متحده را در هیبت یک دولت ناقض قوانین و تعهدات بین المللی نشان داد.
از بعد نظامی و استراتژیک، تصمیم تهران برای کاهش تدریجی تعهداتش در برجام و افزایش غنی سازی اورانیوم، تا اندازه ای که ایران را به ساخت بمب اتمی نزدیک می کند، آمریکا و اسرائیل را بر آن میدارد تا با تمام امکانات خود برای پایان دادن به مشکل موجودیتی رژیم صهیونیستی، از طریق اقدام دیپلماتیک-که واشنگتن به دنبال آن است- یا اقدام نظامی-که تل آویو بر آن اصرار دارد-تلاش کنند.
بر این اساس، می توان مانور جو بایدن در مورد توقف جنگ علیه یمن از طریق تعلیق معاملات سلاح با عربستان و امارات و به راه انداختن جو رسانه ای از طریق اشتباه خواندن مسیر جنگ یمن را در چارچوب تحریک ایران و سوق دادن آن به سمت مذاکره، با هدف واداشتن این کشور به امتیاز دهی و اتخاذ تصمیمی در مورد توقف غنی سازی و پایبندی به بندهای برجام، پیش از لغو تحریمها از سوی واشنگتن و بازگشت آن به توافق، دانست. به این ترتیب، دولت بایدن سعی دارد پیام حسن نیت خود را برای ایران ارسال کند، در حالی که اندکی عقبنشینی در پیام خود دارد و می طلبد که شاهد عقبنشینی متقابلی از سوی ایران هم باشد.
طبعا ایران به خوبی از این موضع آمریکا آگاه است و مسیری که دولت بایدن در این درگیری یا مذاکره حساس در نظر دارد را می شناسد. با این حال، دو گرایش خود را حفظ می کند:
اول آنکه خط قرمز ایران که از آن چشم پوشی نمیکند، رفع تحریمهای آمریکاست، تا در ادامه ایران هم به تعهداتش در برجام باز گردد.
دوم، ایران جنگ یمن را یک تجاوز کامل می داند، که تعدی به قانون بین المللی و حق ملتها محسوب می شود و باید به زودی و بدون امتیازدهی از سوی یمن یا ایران، متوقف شود. همانطور که ایران به خود اجازه نمی دهد در مورد موضوع یمن و به زیان فرزندان این خاک که در برابر تجاوز خارجی پیروز شده اند، چانه زنی و معامله کند.
نشست وزیران خارجه تروئیکای اروپایی و آمریکا درباره برجام
همچنین منابع خبری گزارش دادهاند وزرای خارجه آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان قرار است به زودی یک نشست مجازی درباره ایران برگزار کنند.
رویترز به نقل از برخی منابع مدعی شد که وزرای خارجه آمریکا و سه کشور اروپایی به زودی در خصوص احیای برجام به گفتوگو خواهند پرداخت.
چهار منبع مطلع به خبرگزاری رویترز اطلاع دادهاند که وزیر خارجه آمریکا به زودی با همتایان خود در آلمان، انگلیس و فرانسه در خصوص چگونگی احیای توافق هستهای با ایران به گفتوگو خواهد پرداخت.
این منابع که نخواستند نامشان فاش شود زمان مشخصی برای این گفتوگو تعیین نکردهاند اما دو منبع مدعی شدند که این گفتوگو تا روز جمعه رخ خواهد داد و منابع دیگر ادعا کردند که این گفتوگو در هفته آینده انجام خواهد گرفت.
وزارت خارجه آمریکا از اظهارنظر درخصوص دیدار مجازی این چهار وزیر خارجه خودداری کرده است.
وزارت خارجه فرانسه و آلمان و سفارت انگلیس در واشنگتن نیز به درخواست فوری برای اظهارنظر پاسخ ندادند.
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
چه مناقشاتی برای سیمرغ بلورین بهترین فیلم جشنواره فجر از نگاه تماشاگران وجود دارد؟
صندوق مات سیمرغ مردمی
محمدعلی وکیلی
مجلس دردو سکانس!
وزیر امور خارجه به دولت ائتلافی میپیوندد؟
معادلات پیچیده حضور ظریف در انتخابات 1400
«ابتکار» وضعیت قیمت بازار خودرو در ماههای آینده را بررسی کرد
کاهش قیمت در دست انداز سیاست های تورمی
معاون درمان ستاد کرونا تهران مطرح کرد
انتقاد از تجمع مقابل بیمارستان محل بستری افراد مشهور
بازار ملک به رکود معاملات و ثبات قیمتی رسیده است
بازار مسکن و معضل قیمتسازی کاذب
در جلسه شورای قضایی گیلان مطرح شد
دستور رئیس قوه قضائیه برای رفع برخی مشکلات زندانهای گیلان
چرا بایدن هنوز از بازگشت به برجام حرفی نمی زند؟
بازگشت به مدار دیپلماسی
سیدحسن خمینی:
استبداد و تحجر هر زمانی میتوانند بهم پیوند بخورند
رئیس جمهوری فرانسه:
میتوانم میانجیگری صادق و متعهد در مذاکرات تهران-واشنگتن باشم
بعیدینژاد: واکسنی از انگلیس خریداری نشده است