ایمن بران هموطن!
آذربایجان غربی به‌عنوان دبیرخانه آموزش ایمنی ترافیکی کشور معرفی شده است. دکتر خسرو رحمانی، معاون آموزش، پژوهش و فناوری جمعیت هلال‌احمر رویکرد این دبیرخانه را آموزش‌های همگانی معرفی می‌کند.
او می‌گوید: «پیرو هماهنگی‌های انجام‌شده و با هدف تمرکز و ارتقای کیفیت برنامه‌ها و ارایه فعالیت‌های آموزشی، دبیرخانه دائمی ایمنی ترافیک با رویکرد آموزش همگانی، به جمعیت هلال‌احمر استان آذربایجان‌غربی واگذار شده است.»
انسان، خودرو و جاده سه ضلع مثلث حوادث جاده‌ای هستند. آموزش‌های همگانی در جمعیت عوامل انسانی دخیل در تصادفات را هدف قرار داده است. دکتر رحمانی می‌گوید: «جمعیت هلال‌احمر یکی از دستگاه‌های ذی‌ربط در فرهنگ‌سازی و نهادینه‌کردن الگوی رفتار اجتماعی و تردد قانونمند است.
این نهاد می‌کوشد تا از دانش و ظرفیت‌های آموزشی موجود در سراسر کشور استفاده کند. افزایش و ارتقای سطح اطلاعات، مهارت و اصلاح نگرش شهروندان و ارتقای ایمنی راه‌ها و درنهایت کاهش مرگ‌ومیر ناشی از حوادث، موضوعی است که می‌خواهم در این زمینه در آن نقش موثر ایفا کنیم.»
حوادث قابل پیشگیری
آموزش همگانی ایمنی ترافیکی از آبان ماه امسال در آذربایجان‌غربی آغاز شده است. پوسترها و طرح‌های گرافیکی، آموزش مجازی و تهیه بروشور و محتوای مناسب برای گروه‌های سنی مختلف ازجمله اقداماتی است که تاکنون در این دبیرخانه انجام شده است.
مربیان امداد جاده‌ای کارکشته، از تجربه خود در تهیه محتوای آموزشی استفاده می‌کنند. دکتر فرید افشارجو، معاون آموزش، پژوهش و فناوری هلال‌احمر آذربایجان‌غربی می‌گوید: «آموزش‌های لازم برای افزایش ایمنی ترافیکی را از آبان‌ماه آغاز کرده‌ایم. تلاش ما فرهنگ‌سازی است و حساس‌کردن جامعه نسبت به حوادث ترافیکی.»
آشنا نبودن راننده‌ها با خودرو، رانندگی در شرایط جوی مختلف، استفاده از ابزارها و تجهیزات داخل خودرو و … ازجمله آموزش‌هایی است که در این دبیرخانه برای آن محتوای آموزشی تهیه می‌شود.
افشارجو می‌گوید: «استفاده از تلفن همراه در حین رانندگی یکی از عوامل شایع در بروز تصادف‌هاست. گوشزدکردن این موضوع و آگاهی به شهروندان می‌تواند در کاهش حوادث موثر باشد. از طرفی برخی از راننده‌ها با رانندگی در جاده‌های کوهستانی، رانندگی در هوای بارانی یا مه و طوفان آشنا نیستند.
رانندگی در این شرایط نکات مهمی دارد که با دانستن آن مهارت راننده برای کنترل خودرو بالاتر می‌رود. یا مثلا هنگام رانندگی در جاده‌های برف‌گیر زنجیر چرخ به همراه دارند، اما نحوه استفاده از آن را بلد نیستند.»
دبیرخانه آموزش ایمنی ترافیکی کار خود را از آبان‌ماه و با آموزش در فضای مجازی آغاز کرده است. برگزاری جشنواره فیلم کوتاه و انیمیشن با محوریت ترافیک بخش دیگری از برنامه‌های این دبیرخانه است که در آینده نزدیک دنبال می‌شود.
دیر رسیدن بهتر از هرگز نرسیدن است
مربیان و نجاتگران جاده در استان آذربایجان‌غربی این روزها مشغول تهیه سرفصل‌های آموزشی برای کاهش تصادفات رانندگی و حوادث ترافیکی هستند. تجربه سال‌ها آشنایی با حوادث جاده‌ای، آنها را با مهم‌ترین دلایل بروز تصادف و حوادث جاده آشنا کرده است.
حوادث جاده‌ای اغلب به دلیل عدم‌رعایت نکاتی ساده رخ می‌دهد. عدم‌رعایت فاصله قانونی در رانندگی، بی‌توجهی به علایم هشدار‌دهنده در جاده، آشنا نبودن با شرایط رانندگی در جاده‌های مختلف و … از دلایلی هستند که منجر به بروز حادثه می‌شوند.
در همین حوادث وقتی نکات ایمنی ساده‌ای مثل بستن کمربند رعایت نشود، حادثه‌دیده‌ها دچار مصدومیت‌های شدید و حتی تلفات می‌شوند
حاصل این تجربه‌ها امروز به توصیه‌ها و راهکارهایی برای کاهش این حوادث تبدیل می‌شود. «مرتضی شهابی» 20سال است که به‌عنوان نجاتگر جاده و مربی تخصصی جاده در هلال‌احمر آذربایجان‌غربی فعالیت می‌کند.
او درباره فعالیت‌های آموزشی برای ایمنی ترافیکی می‌گوید :«حوادث جاده‌ای اغلب به دلیل عدم‌رعایت نکاتی ساده رخ می‌دهد. عدم‌رعایت فاصله قانونی در رانندگی، بی‌توجهی به علایم هشدار‌دهنده در جاده، آشنا نبودن با شرایط رانندگی در جاده‌های مختلف و … از دلایلی هستند که منجر به بروز حادثه می‌شوند.
در همین حوادث وقتی نکات ایمنی ساده‌ای مثل بستن کمربند رعایت نشود، حادثه‌دیده‌ها دچار مصدومیت‌های شدید و حتی تلفات می‌شوند. هدف ما در دبیرخانه آموزش ایمنی ترافیکی یادآوری و آموزش این نکته‌ها به صورت عمومی است.»
یکی از مهم‌ترین دلایل وقوع حوادث جاده‌ای، خواب‌آلودگی راننده است. چنین حوادثی معمولا در ساعات اولیه صبح و در فاصله چند کیلومتری شهرها رخ می‌دهد؛ درست وقتی که راننده خواب‌آلوده اصرار به ادامه مسیر و رسیدن هرچه سریع‌تر به مقصد دارد.
شهابی می‌گوید:«ناآگاهی و عدم‌دانش کافی از شرایط رانندگی و خطرهایی که ممکن است ما را تهدید کند، عامل مهمی در بروز حوادث ترافیکی است. ما این اطلاعات را در قالب ویدیو و گرافیک و تصویر و انواع دیگر محتوای آموزشی در اختیار شهروندان می‌گذاریم. دانستن و رعایت همین نکات ساده می‌تواند به کاهش تصادف جاده‌ای کمک کند.»
افزایش آگاهی عمومی
عوامل مختلفی مثل شرایط آب‌وهوایی، میزان تسلط راننده به جاده و وضع خودرو، کیفیت جاده، سرعت و … در شدت حادثه ترافیکی موثر هستند.
شهابی می‌گوید :«در این آموزش‌ها ما به دنبال این نیستیم که شهروندان را به‌عنوان امدادگر حاضر در صحنه حوادث آموزش دهیم، گرچه برای این موضوع دوره‌ها و آموزش‌های مختلفی در هلال‌احمر تعریف شده است.
هدف ما این است که با افزایش آگاهی و دانش شهروندان از بروز حوادث جاده‌ای جلوگیری کنیم.» او به‌عنوان یکی از امدادگران باسابقه پایگاه‌های امداد جاده‌ای خاطرات بسیار زیادی از این حوادث دارد: «کم پیش می‌آید که یک امدادگر خاطره خوبی از عملیات‌ها داشته باشد.
یادم است در محور مواصلاتی ارومیه و تبریز اعلام حادثه شد؛ واژگونی پژو به دلیل خواب‌آلودگی راننده. وقتی به محل حادثه رسیدیم، دیدیم عمق فاجعه از آنچه انتظارش را داشتیم بسیار بیشتر بود. در کمال تعجب 11 نفر در این خودرو سواری بودند و 9 نفر از آنها به دلیل شدت حادثه جان خود را از دست داده بودند.
بسیار حادثه تکان‌دهنده‌ای بود. درحالی‌که با رعایت هر کدام از قوانین و اصول اولیه‌ای که می‌دانیم، می‌شد جلوی حادثه را گرفت یا تلفات و مصدومیت‌ها را کمتر کرد. چند روز بعد دوباره در همین محل اعلام حادثه شد.
به دلیل سرعت بالا و لغزنده‌بودن جاده خودرویی سواری با گاردریل برخورد کرده بود. میله‌های گاردریل از شیشه راننده وارد خودرو شده و از شیشه کنار راننده بیرون رفته بود، اما سرنشینان هر دو سالم بودند.
خوشبختانه میله‌ها با سرنشینان برخوردی نداشت و حتی مانع از سقوط خودرو به دره هم شده بود. بعد از رها کردن خودرو همان افراد حادثه‌دیده به ما چای و شیرینی تعارف کردند تا خستگی درکنیم و بعد به راه خود ادامه دادند. حادثه را عوامل مختلفی می‌سازد. بخشی از این عوامل به دست راننده قابل کنترل هستند. تمرکز ما در آموزش عمومی ایمنی ترافیکی روی همین عوامل است.»
