روزنامه آفتاب یزد
1399/11/25
جهان دیگر نمیتواند«پوتین» را هضم کند
آفتاب یزد ـ رضا بردستانی: یک کارشناس ارشد مسائل اروپا به آفتاب یزد گفت:«در تنش به وجود آمده بین اتحادیه ی اروپا و روسیه، هدف پوتین است نه مسکو!» سیدوحیدکریمی خاطرنشان میکند:«برای فضای سیاسی غرب، تحمل شخصیتی به نام پوتین با آن مختصاتی که میدانیم دیگر غیرممکن شده است و این غیرممکن تا حذف روسیه از بسیاری مجامع بینالمللی نیز پیش خواهد رفت.»
> سفری نحس و پرماجرا
در حالیکه تنشها میان اتحادیه اروپا و فدراسیون روسیه، بهویژه
پس از اجرای حکم الکسی ناوالنی بالا گرفته بود، جوزپ بورل، رئیس دستگاه سیاست خارجی اتحادیه اروپا، برای دیداری دو روزه به مسکو سفر میکند، سفری که پیش، در هنگام انجام و پس از آن، تنشهای بسیاری به وجود آورد.
در همان زمان ـ 16 و 17 بهمن ـ شماری از رهبران، سیاستمداران و کارشناسان اروپایی درباره کارایی این سفر برای بهبود روابط میان این دو قدرت ابراز تردید میکنند. آندری کورتونوف، مدیرکل شورای امور بینالملل روسیه میگوید: «اینکه روسیه چکار میکند یا چهکار نمیکند، هیچ اهمیتی ندارد. هیچکس گمان نمیکند که این روابط [میان مسکو و بروکسل] بهبود پیدا کند.» اورماس پائت، نماینده پارلمان اروپا (ازائتلاف لیبرال دموکراتها) و وزیر امور خارجه پیشین استونی میگوید که حالا وقت مناسبی برای سفر آقای بورل به روسیه نیست. وی حتی معتقد است که وقتی درباره سازنده بودن یک گفتوگوی بدون قید و شرط با روسیه صحبت میشود، نشانگر «سادهلوحی» طرف مقابل است. همزمان شماری از کشورهای عضو اتحادیه اروپا خواستار تعویق سفر جوزپ بورل به روسیه شده و برعکس، برخی دیگر میگویند باید از فرصت دیپلماسی برای بهبود روابط با این کشور رقیب استفاده کرد. اورماس پائت میگوید در حال حاضر و با وجود پروندههایی چون بازداشت الکسی ناوالنی و هوادارانش، الحاق کریمه و خشونتهای شرق اوکراین، توپ در زمین روسیه است: «جوزپ بورل باید از جایگاه محکم و بالا مواضع اتحادیه اروپا را درباره تمام این موارد نقض حقوق بشر و حقوق بینالملل به روسیه گوشزد کند.» روابط نه چندان گرم میان اتحادیه اروپا و روسیه در حالی ادامه دارد که احتمالا منافع اقتصادی و مالی در قلب مذاکرات پیش رو میان جوزپ بورل و دولت ولادیمیر پوتین خواهد بود.
بسیاری از کارشناسان و دیپلماتها معتقد بودند که اتحادیه اروپا باید با روسیه، که خواه ناخواه یک همسایه قدرتمند و استراتژیک است، به نوعی تعادل در چارچوب تعارض منافع دست یابد. مارک فرانکو، پژوهشگر موسسه اگمون بلژیک معتقد است که دست اتحادیه اروپا در برابر همسایه ابر قدرت بههیچ وجه خالی نیست: «روسیه به سرمایه، دانش و تکنولوژی غرب برای نوسازی و تکثر اقتصادی نیاز دارد.» در حالیکه رقابت میان بازیگران بزرگ روابط بینالملل به بالاترین حد خود از زمان پایان جنگ سرد رسیده «بعید است که روسیه بتواند به راهحلهای چینی دل خوش کند. این اروپا است که میتواند در روسیه سرمایهگذاری کند.» نتیجه مذاکرات جوزپ بورل با روسیه و دستاوردهای این سفر دیپلماتیک، در جریان نشست آتی وزرای امور خارجه ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا مورد بررسی قرار خواهد گرفت. دستور کار دیگر همین نشست، اعمال تحریمهای جدید علیه مقامهای دولت فدراسیون
روسیه است.
> بگو ـ مگو از مسکو تا بروکسل
آن سفر انجام میشود. جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در جریان دیدار با سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه سطح کنونی روابط بروکسل و مسکو را در «پایینترین سطح خود» توصیف کرده خواستار همکاری بیشتر دو طرف میشود. سفر رئیس دستگاه دیپلماسی اتحادیه اروپا به روسیه در حالی صورت گرفت که بروکسل و واشنگتن به شدت نسبت به دستگیری الکسی ناوالنی ابراز نارضایتی کرده و کرملین را به دلیل سرکوب تظاهرات هفتههای اخیر هواداران جنبش اپوزیسیون مورد سرزنش قرار داده بودند. جوزپ بورل با این حال برغم اشاره به تاثیر این ماجرا در کاهش چشمگیر سطح روابط اتحادیه اروپا و روسیه، به سرگئی لاوروف اطمینان داد که فعلا از تحریمهای تازه خبری نیست. مسئول سیاست خارجی اروپا در حالی این اطمینان را در خصوص تحریمهای جدید به مقامات روسیه داده که بروکسل قرار است بر اساس تحولات بعدی و نیز نتیجه گزارش سفر آقای بورل به مسکو و بررسی ماحصل گفتگوهای وی با مقامات کرملین، ماه مارس در خصوص آینده روابط با روسیه تصمیمگیری کند. آقای بورل در ادامه این دیدار، بار دیگر خواست اروپا برای آزادی فوری الکسی ناوالنی را مطرح کرد و خواستار آغاز تحقیقات بیطرفانه در خصوص نحوه و چگونگی مسمومیت وی شد. رئیس دستگاه دیپلماسی اتحادیه اروپا تاکید میکند مسائل مربوط به «حاکمیت قانون، حقوق بشر، جامعه مدنی و آزادیهای سیاسی» همچنان در بطن روابط روسیه و اروپا باقی خواهد ماند.
بورل در بازگشت از سفر مسکو، در وبلاگ خود در وبسایت سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا مینویسد:«دیدار اخیرش با سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه در مسکو برای وی یک دیدار «بسیار پیچیده» بوده و از این که روسیه رویکردی «سازنده» در قبال اروپا ندارد، ابراز «تاسف» میکند. جوزپ بورل همچنین مینویسد: «روسیه دارد به تدریج از اروپا جدا میشود و به ارزشهای دموکراتیک به عنوان یک تهدید موجود نگاه میکند.» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با اعلام این که روسیه «خواهان گفتگو با اروپا نیست» همچنین نوشته است که با هماهنگی وزرای امور خارجه کشورهای عضو این اتحادیه درباره وضع تحریمهای بیشتر علیه روسیه به دلیل رفتار با الکسی ناوالنی و دیگر مخالفان، تصمیمگیری
خواهد شد.
> واکنش روسیه و باقی ماجرا
دولت روسیه به سخنان جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در مورد دیدار اخیر وی از مسکو واکنش نشان داده و از اظهارات او در این زمینه اظهار شگفتی میکند. سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه با انتقاد از این اظهارات اعلام کرد که سخنان نماینده اروپا در واقع با گفتههای او در مسکو «مغایرت» دارد. وی در پاسخ به پرسشی در این زمینه گفت: «شاید بعد از بازگشت مسئول سیاست خارجی اروپا (از سفر مسکو) به بروکسل، به او گفتهاند که چه نکتههایی را باید برجستهتر میکرده است. این نشان میدهد که چه کسی واقعا در پشت پرده سیاست اتحادیه اروپا است.»
> ناوالنی بهانهای برای تحریم مسکو
روابط بین روسیه و غرب بر سر بازداشت و زندانی کردن الکسی ناوالنی، منتقد سرسخت کرملین به شدت به تیرگی گراییده و اتحادیه اروپا به دلیل این اقدام روسیه، پیشنهاد وضع تحریمهای احتمالی جدید علیه مسکو را در دست بررسی و اقدام دارد. سه دیپلمات اروپایی روز پنجشنبه ۱۱ فوریه (۲۳ بهمن) به خبرگزاری رویترز گفتند که اتحادیه اروپا احتمالاً از همین ماه و پس
از دریافت چراغ سبز فرانسه و آلمان، مقرراتی را برای منع سفر و مسدود کردن دارایی متحدان ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه اعمال خواهد کرد. در همین زمینه روسیه میگوید آماده است تا در صورتی که اتحادیه اروپا با تحریمهای سنگینتر به اقتصاد این کشور ضربه بزند، با آنها قطع رابطه کند. سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه این موضوع را در مصاحبهای که متن آن در وبسایت وزارتخانه تحت مدیریتش منتشر شد، اعلام کرد. وزیر خارجه روسیه در پاسخ به این پرسش که آیا مسکو گزینه قطع رابطه با اتحادیه اروپا را در دستور کار دارد یا نه، گفت: «برای چنین کاری آمادهایم، به ویژه اگر دوباره شاهد تحریم در برخی از بخشها باشیم که آسیب جدی به حوزههای حساس اقتصاد ما ایجاد میکند.» وی همچنین در این مصاحبه که قرار است متن کامل آن منتشر شود، گفت: «ما نمیخواهیم خود را در جهان منزوی کنیم، اما باید برای آن آماده باشیم. آدم اگر صلح میخواهد، باید برای جنگ هم آماده باشد. نکته دیگر این که مقامات مسکو هفته گذشته چند دیپلمات آلمانی، لهستانی و سوئدی را بدون اطلاع دادن به جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا که برای دیدار دیپلماتیک در مسکو بود، از خاک روسیه اخراج کردند. این اقدام خشم کشورهای اروپایی را برانگیخت و به مسئله وضع تحریمهای تازهتر علیه روسیه دامن زد. مقامات پاریس و برلین تا کنون گفتهاند که باید به اقدامات اخیر روسیه پاسخ داده شود.
> پشت صحنه ی بروکسل -کرملین، بریتانیا است
وحید کریمی تحلیلگر مسائل اروپا معتقد است:« برای فهم بهتر ماجرا باید یک بار از زاویه ی بروکسل، یک بار از نقطه نظر برلین و پاریس، یک بار از منظر مسکو و یک بار نیز از زاویه ی دید لندن به این ماجراها نگریست تا ببینیم در این درگیری لفظی و رویارویی سیاسی، برنده و بازنده ی ماجرا کیست؟!»
این دیپلمات سابق به آفتاب یزد میگوید:«همه میگفتند در زمان حضور ترامپ در کاخ سفید، رابطه مسکو ـ واشنگتن در آرامترین وضع ممکن بود اما هیچ کس نمیگوید پمپئو بیشترین ضربات را به آرامش، امنیت و منافع مسکو در شرق اروپا
وارد آورد.»
کریمی ادامه میدهد:«بایکوت کردن خط لوله گاز آلمان ـ روسیه، قدرت بخشیدن به لهستان و فشار بر بلاروس، همه و همه در راستای فشار بر مسکو بوده و این گونه خطا است که فکر کنیم آمریکای ترامپ با روسیه مهربان بوده است.»
> انگلستان روز به روز قدرتمندتر میشود
سیدوحیدکریمی ضمن تاکید بر این نکته که بریتانیا با خروج از اتحادیه اروپا قدرتمندتر شد خاطرنشان میکند:«سیطره و نفوذ لندن از هر زمان حتی در دورانی که بخشی از اتحادیه بودند بر اتحادیه ی اروپایی بیشتر شده است و حالا لندن با فشار بر اتحادیه ی اروپایی به هر هدفی که مد نظر دارد خواهد رسید.»
> چالش اصلی پوتین است نه روسیه!
کریمی با رد رویارویی مسکو ـ بروکسل اظهار میدارد:«اگر دقت کنیم ادبیات سیاسی جهان دیگر یارای هضم واژهای به نام پوتین را ندارد! دوران 21 ساله ی حضور او در روسیه به گونهای آزاردهنده، تمرکز اروپاییها و آمریکاییها را بر هم ریخته و بیشتر از آن که با روسیه درگیر باشند با ولادیمیر پوتین مشکل دارند و خواهان حذف او از صحنه ی سیاسی روسیه هستند.»
این کارشناس مسائل اروپایی در ادامه میافزاید:«حذف تدریجی روسیه از صحنه ی رقابتهای اقتصادی و سیاسی با دمیدن به آتش اختلافات روسیه و اروپا تا وقتی پوتین همه کاره روسیه باشد ادامه خواهد یافت.»
کریمی البته میگوید:«لیبرال دموکراسی نه تنها با پوتین که با لوکاشنکو، با نظام سیاسی ایران، با رهبر کره شمالی و نیز با سیستم سیاسی چین نیز مشکل دارد که فهم آن چندان نمیتواند
سخت باشد.»
> ناتو نقطه قوت لندن!؟
سیدوحید کریمی با طرح این موضوع که لندن میکوشد تا ناتو به جایگاه سابق خود علی رغم عدم تمایل واشنگتن بازگردد اظهار میدارد:«یکی از راههای متقاعد کردن اروپایی به حمایت از ناتو، ایجاد تنش بین روسیه و اتحادیه ی اروپایی و گسترش ذهنیت روسیه هراسی است تا اروپاییها به این باور برسند که نبودن ناتو مساوی با نابودی اروپا است!»
کریمی البته مطمئن است لندن در این سناریو نویسی روی کمک آمریکاییها حساب کرده زیرا میخواهد هرچه بیشتر به مسکو از منظر جغرافیایی نزدیک شود و فشار بر لوکاشنکو دقیقا بخشی از همین نقشه است و ایجاد تنش و رواج حس بدبینی به روسها نیز میتواند در همین راستا تعریف شود.
این کارشناس روابط بینالملل البته معتقد است روسها نیز بیکار نخواهند نشست و چندان در این فقره دست بسته نیستند اما عقیده دارم تحمل پوتین که همه کاره و تعیینکننده باشد، حتما اروپایی ها، آمریکاییها و متحدان آنها را آزار خواهد
داد.
حذف از جی ـ 8 نتیجه ی تمامیت خواهی انگلیسیها است؛ موضوعی است که سید وحید کریمی بدان اشاره داشته و تاکید میکند یکی از اهرمهای تاثیرگذار جامعه ی غرب علیه مسکو، منزوی کردن
روس ها، تحریمها و راه انداختن جنگ روانی در سرزمینهای تحت سیطره روسیه است. او معتقد است اروپاییها تا جایی که بتوانند از مسئله ناوالنی علیه سیاستهای کرملین بهرهبرداری تبلیغاتی
خواهند کرد.
سایر اخبار این روزنامه
هیئت دولت:نباید جای جلاد و قربانی تغییر کند
توضیح سازمان هواپیمایی کشوری در مورد گزارش آفتاب یزد
جهان دیگر نمیتواند«پوتین» را هضم کند
«رجل سیاسی» یا «سلبریتی سیاسی»؟
کمبود کالاهای اساسی؛ واقعیت یا ساخته وهم و خیال!؟
ضعف علوم انسانی، چالشی چندوجهی!
عدم شایسته سالاری
مکرون؛ ساده یا همدست آمریکا
بلای جان مردم
شیوه ی منحصر به فرد «شریعتمداری» و «کیهان»
آقای وزیر جبران می کنیم!