110 هزار خودروی ناقص در پارکینگ
گروه صنعت و تجارت: کارشناسان حوزه صنعت خودرو معتقدند که توان و ظرفیت واقعی زنجیره تأمین، مشروط بر رفع موانع و چالش ها، برای تولید ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار دستگاه خودرو در سال مناسب است. این در حالی است که براساس برخی گزارش ها، اکنون از حدود یک هزار و ۲۰۰ قطعه ساز رسمی فعال در رده های یک، ۲ و سه نزدیک به ۴۰۰ واحد تعطیل یا نیمه تعطیل شده اند. از سوی دیگر طی هفته های گذشته اخبار و گزارش های مختلفی درباره تعداد خودروهای ناقص تولید شده توسط خودروسازان کشور در رسانه ها منعکس شده بود که با واکنش های متعددی مواجه شد. آخرین گزارش ها نشان می دهد که در حال حاضر بیش از 110 هزار دستگاه خودروی ناقص و تجاری نشده در کف پارکینگ خودروسازان وجود دارد.
در حال حاضر تولیدکنندگان قطعات خودرو در اثر خاموشی‌های برق با ضرر و زیان بالایی مواجه هستند و برای جبران زیان خود حجم تولید را کاهش داده‌اند. این در حالی است که همین کاهش تولید اثرات مخرب خود را در آینده بر بازار خواهد گذاشت. قرار بود در سال جاری موانع پیش روی فعالیت تولیدکنندگان برداشته شود اما متأسفانه با گذشت 4 ماه از سال جاری نه تنها خبری از حمایت دولت نیست بلکه حجم مشکلات هم برای تولیدکنندگان هر روز افزایش می یابد. از افزایش مواد اولیه و هزینه های تولید که بگذریم دولت در اقدامی قابل تأمل صنایع را با خاموشی برق آنهم بدون برنامه و با ساعات طولانی روبه رو ساخته است که همین امر فعالیت را برای تولیدکنندگان سخت تر از گذشته کرده است.
در حال حاضر، اکثر تولیدکنندگان در اثر خاموشی‌های برق با ضرر و زیان بالایی مواجه هستند و برای جبران زیان خود حجم تولید را کاهش داده‌اند. این در حالی است که همین کاهش تولید اثرات مخرب خود را در آینده بر بازار خواهد گذاشت. از میان صنایع کشور، صنعت قطعه‌سازی نیز روزانه تا 6 ساعت قطعی برق را تجربه می‌کند و همین امر عاملی شده تا نتواند به موقع سفارشات خود را تولید و تحویل دهد. به اعتقاد قطعه‌سازان، با قطعی برق، نه تنها حداقل 20 درصد به هزینه‌های تولید افزوده شده، بلکه از 30 درصد برنامه تولید نیز عقب مانده‌اند.
در همین ارتباط رییس انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازان خودروی کشور گفت: اکنون بیش از ۱۱۰ هزار دستگاه خودروی ناقص و تجاری نشده در کف پارکینگ خودروسازان وجود دارد که عمده کسری آنها مربوط به قطعات الکترونیکی است. محمدرضا نجفی‌منش در گفتگو با ایرنا افزود: تامین برخی از این قطعات از جمله قطعات «هایتک» (با فناوری بالا)، میکروچیپ‌ها و ریز تراشه‌ها به دلیل پاندمی کرونا به یک معضل جهانی تبدیل شده است. این مقام صنفی بیان‌داشت: برخی دیگر از قطعات وارد شده و در گمرک مانده‌اند، اما قطعه‌سازان توان ترخیص ندارند که این موضوع ناشی از عدم پرداخت به موقع مطالبات‌شان از سوی خودروسازان است. وی با اشاره به مطالبات ۶۰ هزار میلیارد تومانی زنجیره تامین از خودروسازان تصریح کرد: تنها ۱۰ هزار میلیارد تومان از این رقم معوقه‌های بیش از ۱۲۰ روزه است؛ این روزها خودروسازان توان پرداخت به‌موقع مطالبات قطعه‌سازان را ندارند و به همین دلیل صنعت قطعه‌سازی در وضعیت نامساعدی به سر می‌برد.
نجفی‌منش تاکید کرد: قطعه‌سازان توان دور زدن تحریم‌ها را دارند، اما باید مطالبات‌شان همراه با تعدیل در نرخ مواد اولیه و قراردادهایشان پرداخت شود که در شرایط فعلی و با این نحوه قیمت‌گذاری، خودروساز توان این کار را ندارد. رییس انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه‌سازان خودروی کشور خواستار تغییر شیوه قیمت‌گذاری خودرو توسط شورای رقابت شد و افزود: تا زمانی که شیوه کنونی قیمت‌گذاری وجود دارد، تولید بیشتر خودروسازان با زیان بیشتری همراه خواهد بود. وی همچنین یادآور شد که بررسی‌های این انجمن حاکی از آن است که از محل اختلاف قیمت بازاری و کارخانه‌ای خودروها، سالیانه بیش از ۱۰۰ هزار میلیارد تومان نصیب افرادی که در قرعه‌کشی‌ها برنده می‌شوند، خواهد شد.
نجفی‌منش در ادامه درخصوص تاثیر قطعی‌های برق در هفته‌های گذشته بر قطعه سازان، گفت: قطع برق آثار مخربی بر تولید قطعه‌سازان خودروی کشور که بیشتر آنها در جاده قدیم و جاده مخصوص کرج مستقر هستند، به دنبال داشته است. در برخی موارد قطعی بدون اعلام قبلی برق سبب باقی‌ماندن قطعات داخل کوره‌ها و از بین رفتن آنها شده است. وی بیان‌داشت: کاهش تولید در حال حاضر متاثر از قطعی برق در بین فولادسازان است و این موضوع باعث کاهش تولید قطعات وابسته به فولاد و افزایش قیمت آنها شده است. این مقام صنفی گفت: تاکنون تحت شرایط کمبود و قطعی برق، فقط یکی از خودروسازان بزرگ اعلام کرده که به تعطیلات می‌رود که بهترین فرصت برای تکمیل خودروهای ناقص است.
از طرف دیگر پیش از این رضا رضایی، از تولیدکنندگان قطعات خودرو در گفتگو با تسنیم گفته بود که برق یکی از استراتژیک‌ترین انرژی‌های لازم برای تولید است؛ اما قطعی برق درآمد صنایع را کاهش می‌دهد. به خصوص که این کاهش درآمد در حالی رخ می‌دهد که قیمت نهاده‌های تولید مانند مواد اولیه با رشد زیادی روبه‌رو شده است. ماشین‌آلات صنایع با برق کار می‌کند و وقتی مواد اولیه در این دستگاه‌ها وجود دارد و برق به ناگهان قطع می‌شود، مواد به ضایعات تبدیل می‌شود و در شرایط رشد قیمت نهاده‌های تولید، ضرر زیادی روی دست تولیدکننده باقی می‌گذارد. وی اضافه کرد: زیاد شدن ضایعات، اثر خود را بر قیمت نهایی کالا خواهد گذاشت. علاوه بر آن، نیروی کار کارخانه‌ها نیز در طول روز ساعت کاری مشخصی نخواهد داشت و نمی‌داند چه زمانی باید به کار مشغول شود. علاوه بر این، در صنعت خودرو و قطعه یک میلیون نفر مشغول به کار هستند که با بی‌برنامگی صورت گرفته، زندگی آنها تحت تأثیر قرار خواهد گرفت. این فعال صنعت قطعه سازی همچنین در پایان خاطرنشان کرده بود که در صورت کسر چک‌های خرید دِین واگذار شده به بانک‌ها از طریق زنجیره تأمین و جذب تسهیلات در قالب قراردادهای سه‌جانبه، مطالبات معوّق به بیش از 15 هزار میلیارد تومان می‌رسد. همچنین در حال حاضر بیش از 100هزار خودرو ناقص ناشی از مشکلات تأمین نقدینگی، عدم تخصیص ارز، گمرک و غیره در پارکینگ‌های خودروسازان موجود است که با ادامه این روند فعلی تعداد خودروهای ناقص افزایش خواهد یافت.
