روزنامه آرمان ملی
1400/06/11
خروج از بحران اقتصادی تنها با كمک همسايگان ميسر نيست
آرمان ملی- علیرضا پورحسین: وزیر امورخارجه ایران با اشاره به گفت وگوی اخیر خود با شیخ محمد بن راشد حاکم دوبی درحاشیه نشست بغداد نوشت که گفت وگوی مثبت و صمیمانه‌‌ای با نخست وزیر امارات متحده عربی داشته و ایران و امارات می‌توانند در مسیر همکاری و تحقق سیاست و دیپلماسی همسایگی گام‌‌های بلندی بردارند. در این گفت وگو از نیات مثبت و اراده دو کشور برای تحکیم مناسبات سخن گفته شده و بر روابط برادرانه دو کشور تاکید کرده‌ایم. او افزوده است که ما برای پیشبرد مناسبات و تحقق همکاری‌های منطقهای، با همسایگان مشورت، همدلی و همکاری می‌کنیم و کار با همسایگان اولویت دولت سیزدهم است. چنین گفت و گوهایی یک امر مثبت است اما در این موارد باید به دو نکته اساسی نیز توجه داشت. نخست یافتن نقاط اشتراک برای همکاری و دوم توجه به روابط استراتژیک دیگر کشورهای همکار که برای نمونه در همین حوزه امارات کار را تا حدودی سخت می‌کند اگر ایران همچنان با کشورهای غربی، رابطه‌ای پرتنش داشته باشد. در راستای بررسی این مساله «آرمان ملی» گفت و گویی با علی بیگدلی، تحلیلگر ارشد مسائل بین الملل داشته است که در ادامه می‌خوانید.ضروریات بازآفرینی روابط با کشورهای همسایه از جمله امارات چه مواردی است؟
کشور در این روزها درگیر دو بحران بزرگ به نام کرونا و تحریم‌ها است که این دو مورد تاثیر منفی زیادی بر اقتصاد کشور گذاشته است. مشخصا یکی از مسیرهای برون رفت از بحران، فعال کردن دیپلماسی اقتصادی است و در همین راستا دولت سیزدهم بر این باور است که در ابتدا باید رابطه خود را با کشورهای منطقه و همسایگان بازآفرینی کند. در این میان ضرورت دارد تا به رابطه کشورها در منطقه و در عرصه بین المللی توجه ویژه داشت. امارات امروز یکی از متحدان اصلی عربستان سعودی است و بخاطر خواست عربستان بوده که امارات همکاری خود را با ایران کاهش داده است و امروز نیز اگر بخواهد روابط خود را با ایران تقویت کند، به نحوی باید چراغ سبز عربستان را دریافت کند. این رابطه بین عربستان و آمریکا نیز از سمتی دیگر وجود دارد. عربستان نیز مشخصا بدون اجازه آمریکا اقدامی انجام نخواهد داد و در این حوزه به صورت کامل دستانش باز نیست. در ماه‌های اخیر رابطه‌ای خاص نیز میان امارات و عربستان با اسرائیل به‌وجود آمده است که این معادله را پیچیده‌تر می‌کند. از سوی دیگر با یک محاسبه نه چندان سخت می‌توان دریافت که بهبود روابط با کشورهای همسایه به تنهایی نمی‌تواند ایران را از بحران اقتصادی نجات دهد و ما برای خروج ازبحران اقتصادی نیاز به یک رابطه متعادل با تمامی کشورهای جهان داریم تا بتوانیم سرمایه گذاران را به سمت کشور جذب کنیم. مشخصا بازآفرینی روابط در منطقه می‌تواند تسهیل کننده این مساله باشد اما به شرطی که ما پس از آن، برنامه‌ای برای ارتباط گیری با سایر کشورهای جهان نیز داشته باشیم. ایران باید مشکلات خود را در یمن و لبنان با کشورهای منطقه حل و فصل کند و این یک ضرورت دیگر در این عرصه است. در این عرصه آمریکا به عربستان سعودی اجازه نخواهد داد تا بدون هیچ مقدمه‌ای مشکلات خود را با ایران حل و فصل کند و شروطی مطرح کرده‌اند.
می‌توان این گونه برداشت کرد که مسیر بهبود روابط با همسایگان از مذاکرات وین عبور می‌کند؟
بله این مورد در خصوص ایران صدق می‌کند، زیرا امارات و عربستان به نحوی امروز نمایندگان کشور آمریکا در خاورمیانه هستند و بدون هماهنگی با یکدیگر هیچ اقدامی انجام نمی‌دهند. مشخصا این کشورها نمی‌خواهند حمایت و رابطه با آمریکا را به خاطر ایران از دست دهند و این ایران است که باید در این عرصه یک موازنه ایجاد کند. کشورهای عربی شاید بخواهند رابطه خود را تا حدودی با ایران فارغ از تنش کنند اما برقراری رابطه با اسرائیل نشان داد که نمی‌توان روی آنها حساب باز کرد و صرفا آنها به فکر منافع خود هستند.
با توجه به این اصل که هر کشوری در ابتدا به دنبال منافع خود در عرصه سیاست خارجی است، چگونه می‌توان روابط خود را با سایر کشورها تقویت کرد؟
متاسفانه ما در سیاست خارجی به موازین بین المللی توجهی نداریم و این یکی از مواردی است که همواره به ما لطمه وارد می‌کند. یکی از اصولی که باید مدنظر قرار گیرد این است که ما باید منافع کشورهای دیگر را نیز به رسمیت شناخته و در مواردی با آنها همکاری داشته باشیم که نقطه اشتراک طرفین است. امروز اگر به همین موارد نیز توجه نشود، به علت اختلاف زیادی که میان عقاید طالبان و ایران وجود دارد به‌زودی با یک بحران در شرق کشور نیز مواجه می‌شویم. درخصوص برجام و مسائل بین المللی نیز باید توجه داشت که نقاط مشترک را شناسایی و طبق آنها پیش رویم تا در این عرصه نیز به بن بست نخوریم. آمریکایی‌ها دنبال این هستند که به همراهی اتحادیه اروپا برجام را ادامه دهند اما انتظار این که کدام برجام و چگونه برجام با چه محتویاتی را با ایران ادامه دهند، به نقطه مشترک نرسیده‌اند، اما ایران باید بداند که برجام 2015 کاملا از بین رفته و خود را باید برای برجام جدید آماده کند چون بایدن در اولین سخنرانی بعد از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری در کاخ سفید اعلام کرد، آماده مذاکره با ایران بر سر احیای برجام هستیم اما نه دقیقا آن چیزی که در سال 2015 به امضا رسیده است. تکیه بر اختلافات مشخصا می‌تواند حتی دو کشور دوست را نیز به یک جنگ تمام عیار کشاند و به نفع هیچ یک از طرفین در مسیر احیای برجام و یا حل و فصل مسائل منطقهای نیست و ایران نیز باید از تاکید بر اختلافات پرهیز کند.
سایر اخبار این روزنامه
تاخير نابخشودني واكسيناسيون
خروج از بحران اقتصادی تنها با كمک همسايگان ميسر نيست
ماده مخدر کِمیکال ؛ ارزان-در دسترس!
قفل بازار مسكن با نظارت دولت بازمي‌شود؛ نه دخالت
افغانستان آرام، امكان سرمايه گذاري و امنيت ايران را بالا مي بَرد
شبيه سازي رئيسي؛ مانع ديدنِ نقاط ضعف
رفتن نمايندگان از بهارستان به پاستور!
غم نان و ترس جان مطالبه ها را از يادمان بُرد
دردسرهای رئیسی در آغاز کار
سالی که نکوست از بهارش پیداست ...
اهمیت عنصر زمان در احیای برجام
ترمیم اعتماد عمومی، شدنی است؟
تبعات افزایش تنش بین ایران و سعودی
