تصویری انسانی از جنگ

اولین فیلم حجازی‌فر بهترین فیلم جشنواره چهلم تصویری انسانی از جنگ بهناز شیربانی: اختتامیه چهلمین جشنواره فیلم فجر جمعه‌شب 22 بهمن‌ در حالی برگزار شد که در ساعات منتهی به برگزاری آیین اختتامیه این رویداد هنری، حواشی متعددی متوجه عملکرد مدیران این دوره از جشنواره فیلم فجر بود؛ از حذف سیمرغ بلورین بهترین فیلم آرای مردمی تا منتشرشدن اسامی منتخبان جشنواره ساعاتی قبل از آغاز اختتامیه.
مسعود نقاش‌زاده، دبیر چهلمین جشنواره فیلم فجر، نخستین سخنران این مراسم بود. او در صحبت‌های کوتاهی گفت: «سینمای ایران در دو سال گذشته از ویروس کرونا آسیب دید و عزیزانی را از دست داد. با همه محدودیت‌هایی که به این واسطه ایجاد شد، سینماگران شریف ایران تلاش کردند و چرخ صنعت سینما را در حرکت نگه داشتند که از آنها ممنونم. سینمای ایران الان در چهلمین جشنواره به درخت تناوری تبدیل شده است. درختی که شاخه‌های جوان و پرباری هم دارد. در این دوره من و همکارانم به‌قدر وسع کوشیدیم رویه‌ها را استانداردسازی کنیم و گام‌هایی برداریم تا برنامه‌ریزی روشنی داشته باشیم، از آیین‌نامه تا دیگر رویه‌ها. اینها رویه‌هایی است که فرصت‌هایی را برای آینده‌نگری به ما می‌دهند. برای ارتقای جشنواره، نیازمند آینده‌نگری هستیم. بر قانون هم تأکید داشتیم و از اول تلاش کردیم بر آیین‌نامه تمرکز داشته باشیم. فشارهای خارج از چارچوب را در کمال احترام نپذیرفتیم. سختی‌های زیادی را هم در مسیر متحمل شدیم».
او در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفت: «باید مسائل و مشکلات را بازشناسی کنیم. مماشات و مصلحت‌اندیشی مشکلات را حل نمی‌کند. گاه باید برای اصلاح رویه‌ها رنج‌هایی را تحمل کنیم. باید با نواقص روبه‌رو و برای رفع آنها تلاش کنیم. من سعی کردم به‌قدر وسع این کار را انجام دهم».
دیگر بخش قابل توجه اختتامیه، بزرگداشت دکتر احمدرضا معتمدی بود که با حضور علی نصیریان، محمد خزاعی رئیس سازمان سینمایی، محمدمهدی اسماعیلی وزیر و مسعود نقاش‌زاده، دبیر چهلمین جشنواره فیلم فجر برگزار شد.


علی نصیریان در صحبت‌های کوتاهی گفت: «خوشحالم، بیشتر به این دلیل که از اواخر دهه 20 که وارد کار نمایش شدم، وقتی الان به سینما و تئاتر نگاه می‌کنم می‌بینم چه رشدی در این عرصه‌ها داشتیم. در تئاتر و سینما بسیار خوب کار شد. البته قبل از انقلاب کارهای خوبی انجام شد و اواخر دهه 40 آدم‌های فرهیخته و سینماگران خوبی حضور داشتند و فیلم‌های خوبی ساخته شد و بعد از انقلاب تداوم پیدا کرد. درحال‌حاضر تئاتر و سینمای ما در جشنواره‌های خارجی و داخلی می‌درخشند و سرافراز و خوشبخت هستم. خدا را شکر می‌کنم که زنده ماندم و شما و این روزها را دیدم».
او ادامه داد: «با آقای معتمدی یک فیلم کار کردم. او بسیار باشخصیت است. از لحاظ اخلاق، کردار، تفکر، اندیشه و تسلط بر کار و فهمیدن و درک سینما بسیار ویژه است و از کار با او لذت بردم. به نظرم پشتوانه یک هنرمند در هر زمینه‌ای که کار می‌کند، فرهنگ است و به یاد داشته باشید فرهنگ پشتوانه است. کارگردانی یا بازیگری یا هر فردی که قصد دارد وارد مقوله هنر شود، اول باید با الفبای فرهنگ آشنا شود».
محمد خزائی، رئیس سازمان سینمایی نیز که صحبت‌هایش را با تشکر از همکارانش در ستاد جشنواره آغاز کرد، در ادامه تأکید کرد که می‌داند حاضران در سالن خیلی از سخنرانی خوششان نمی‌آید و با تشویق حاضران به معنای تأیید حرف‌هایش، ادامه سخنرانی‌اش را به مراسم تجلی اراده ملی موکول کرد.
محمدمهدی اسماعیلی، وزیر ارشاد نیز با تأکید بر اینکه کار دبیر خانه جشنواره چهل‌و‌یکم از روز بعد از اختتامیه شروع می‌شود، گفت: «از چهار نسل سینمای بعد از انقلاب در این جشنواره حضور داشتند و فیلم‌هایی از گونه‌های مختلف در این دوره وجود داشت. ما برای آینده سینمای ایران، برای آینده‌ای بهتر، با بررسی همه تجارب به دست آمده، در این 40 سال، با همه نقاط قوت و ضعف به برنامه‌ریزی برای آینده می‌اندیشیم و این گام بزرگ را در این دولت برخواهیم داشت و تلاش می‌کنیم سینمایی متناسب با تراز انقلاب داشته باشیم، سینمای امروز سقف توقعات ما نیست و باید تلاش کنیم این راه بهتر طی شود. امروز باید در آغاز گام دوم انقلاب اسلامی در جهت تبیین فرهنگ و هنر ایرانی پیشتاز باشیم. با سینما می‌توانیم یک روایت اصیل از ایران به جهانیان نشان بدهیم». هادی حجازی‌فر. بعد از دریافت جایزه بهترین کارگردان فیلم اول در صحبت‌های کوتاهی گفت: «سینما در این شش سال خیلی با من مهربان بود و من قدردان تک‌تک اهالی سینما هستم و امیدوارم جبران کنم».
او به شوخی گفت: «سر آرای مردمی که آن اتفاقات افتاد، الان هم آرا لو رفته است، باور کنید این دیگر کار بچه‌های «موقعیت مهدی» نبود! از بچه‌های گروهم تشکر می‌کنم. مؤمن‌ترین آدم‌ها به کاری که کردند بودند. از همه‌چیز گذشتند، بدون دستمزد کار کردند. این جایزه برای شما و خانواده‌های شماست».
اختتامیه چهلمین جشنواره فیلم فجر با شتاب بسیاری در معرفی برگزیدگان به پایان رسید و برخی از منتقدان با یادداشت‌های خود در صفحات مجازی نسبت به پخش زنده اختتامیه از تلویزیون انتقادهایی را مطرح کردند.
سیمرغ‌داران چهلمین جشنواره فیلم فجر
در بخش تبلیغات سینمای ایران، سیمرغ بلورین بهترین عکس به حبیب مجیدی برای مجموعه عکس‌های فیلم «منصور» اهدا شد. در بخش بهترین پوستر هیئت داوران هیچ پوستری را شایسته سیمرغ ندانست و دیپلم افتخار این بخش به احسان برآبادی برای فیلم سینمایی «پیرمردها نمی‌میرند» اهدا شد. سیمرغ بلورین بهترین آنونس نیز به امید میرزایی برای ساخت آنونس دو فیلم «صحنه‌زنی» و «تک‌تیرانداز» اهدا شد.
در بخش فیلم کوتاه، سیمرغ بلورین بهترین فیلم کوتاه به رضا نجاتی برای «ارفاق» اهدا شد و سیمرغ بلورین بهترین مستند جشنواره فیلم فجر نیز به حجت طاهری و عبدالخالق طاهری برای مستند «احتضار» تعلق گرفت. سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه ملی به «بدون قرار قبلی» به کارگردانی بهروز شعیبی و تهیه‌کنندگی محمود بابایی اهدا شد. سیمرغ بلورین بهترین جلوه‌های بصری به حسن نجفی و امیر ولی‌خانی برای «دسته دختران» اهدا شد. سیمرغ بلورین بهترین جلوه‌های ویژه میدانی نیز به ایمان کرمیان برای فیلم «موقعیت مهدی» تعلق گرفت. سیمرغ بلورین بهترین چهره‌پردازی به امید گلزاده برای فیلم‌های «برف آخر» و «شادروان» اهدا شد. سیمرغ بلورین بهترین طراحی لباس نیز به مارال جیرانی برای طراحی لباس فیلم «خائن‌کشی» اهدا شد.
سیمرغ بلورین بهترین طراحی صحنه به محمدرضا شجاعی برای فیلم «ضد» اهدا شد. سیمرغ بلورین بهترین صدابرداری نیز به مسیح حدپورسراج برای فیلم «موقعیت مهدی» تعلق گرفت.
سیمرغ بلورین بهترین صداگذاری به علیرضا علویان برای فیلم‌های «علف‌زار» و «بدون قرار قبلی» اهدا شد. دیپلم افتخار بهترین موسیقی متن به بهزاد عبدی برای فیلم «علف‌زار» اهدا شد و سیمرغ بلورین این بخش به مسعود سخاوت‌دوست برای فیلم «موقعیت مهدی» تعلق گرفت.
سیمرغ بلورین بهترین تدوین به حمید نجفی‌راد برای فیلم «علف‌زار» اهدا شد. سیمرغ بلورین بهترین فیلم‌برداری نیز به آرمان فیاض برای فیلم «برف آخر» اهدا شد.
دیپلم افتخار بهترین نقش مکمل زن به فرشته حسینی برای فیلم «دسته دختران» اهدا شد و سیمرغ بلورین این بخش به صدف اسپهبدی برای فیلم «علف‌زار» اهدا شد.
دیپلم افتخار بهترین نقش مکمل مرد به علی‌اکبر اُصانلو برای فیلم «نگهبان شب» اهدا شد و سیمرغ بلورین این بخش به نادر سلیمانی برای فیلم «ضد» تعلق گرفت.
سیمرغ بلورین بهترین نقش اول زن به طناز طباطبایی برای فیلم «بی‌رؤیا» اهدا شد. سیمرغ بلورین بهترین نقش اول مرد به امین حیایی برای فیلم «برف آخر» تعلق گرفت. سیمرغ بلورین بهترین فیلم اول به هادی حجازی‌فر برای کارگردانی «موقعیت مهدی» اهدا شد. سیمرغ بلورین بهترین فیلم‌نامه به کاظم دانشی برای فیلم «علف‌زار» اهدا شد. جایزه ویژه هیئت داوران نیز به سیدهادی محقق برای فیلم «درب» اهدا شد. سیمرغ بلورین ویژه هیئت داوران در این بخش به امیرحسین عسگری برای فیلم «برف آخر» اهدا شد.
سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی به رضا میرکریمی برای فیلم «نگهبان شب» و سیمرغ بلورین بهترین فیلم نیز به حبیب‌اله والی‌نژاد برای تهیه‌کنندگی فیلم «موقعیت مهدی» اهدا شد.