ایده جرم انگاری سوء تدبیری

ناصربدری رز‪-‬ شبکه سلامت تلویزیون در یک برنامه بازپخش با عنوان «نوزی» در مورخه ۱۴۰۰/۱۲/۹ ساعت شش بعدازظهر (برنامه زنده آن مورخ ۱۴۰۰/۱۲/۵ ساعت شش بعدازظهر بوده است) از مسائل پشت پرده و عوامل پنهان گرانی بعضی از مرکبات، میوه و صیفی‌جات از جمله سیب، پرتقال، سیب زمینی و... افشاگری نمود. در اثنا گفتگو رئیس اتحادیه بارفروشان تهران که بعنوان مهمان برنامه حضور داشت، صراحتاً اعلام کرد: «... در آبان و آذر ماه سال جاری پرتقال را به قیمت ۷۰۰۰ تومان و سیب را به قیمت ۷۵۰۰تومان بطور مستقیم از باغداران خریداری کردیم که با احتساب درصد قانونی سود به چرخه مصرف رسید. وقتی که قیمت این اقلام بطور ناگهانی افزایش پیدا کرد، متوجه شدیم سازمان تعاون روستایی کشور همزمان با اقدامات ما پرتقال را به قیمت ۱۳۹۰۰تومان و سیب را ۱۴۵۰۰ تومان از دلالان خریداری و به امر ذخیره‌سازی برای شب عید مبادرت نموده است. حتی یک ریال از این تفاوت قیمت که به مبلغ سیصد و دوازده میلیارد وپانصدمیلیون تومان بوده به دست کشاورز و باغدار نرسیده است». ایشان در ادامه صحبت‌هایش گریزی به موضوع سیب زمینی زده و بیان داشت: «...بنده از زمان برداشت سیب زمینی، گران شدن بی‌رویه آن را به مسئولین امر هشدار داده و راهکار لازم ارائه نمودم. اما کوچک‌ترین توجهی نکردند... آخرالامر که قیمتش سرسام‌آور شد، وزیر کشاورزی از واردات چندصدهزارتن سیب زمینی در روزهای آینده خبر داد. در زمان کمتر از دو روز بیشتر سیب زمینی‌های سردخانه‌ها و انبارها به بازار تزریق شده و متعاقب آن به یکباره قیمت آن شش هزارتومان کاهش یافت. سه روز بعد معاون وزیر در مصاحبه‌ای اعلام کرد؛ حتی یک کیلو هم واردات سیب زمینی نخواهیم داشت...پس از انتشار این خبر بلافاصله بازار سیب زمینی متشنج شده و هشت هزارتومان افزایش قیمت پیدا نمود. روند صعودی قیمت ادامه داشته، بطوریکه امروز قیمت یک کیلوی آن مرز بیست هزار تومان را درنوردیده است...در حال حاضر دلال‌ها سیب زمینی را بطور قطره چکانی به بازار تزریق می‌کنند و علت گرانی فعلی آن همین ترفند است...از مسئولین و مدیران عالی رتبه استدعا دارم در اینگونه مسائل و موارد مشابه امور را به اصناف و افراد کاربلد بسپارند و از هرگونه مصاحبه و اظهارنظر غیرکارشناسی بپرهیزند...». قدر مسلم اینکه باحدوث اینگونه سوء تدبیرها و تصمیمات ناصواب مدیران که نتیجه آن ظهور و اشاعه مفسده‌های گوناگون اعم از رانت خواری، فربه‌تر شدن سودجویان و دلالان و ایضاً درماندگی و زمین گیر شدن طیف مصرف‌کننده بویژه طبقه محروم جامعه است، در آن سوی سکه نیز موجب افزایش یاس و بدبینی آحاد مردم نسبت به عملکرد سازمان‌ها و وزارت خانه‌های دولتی و سیستم‌های نظارتی و بازرسی میشود. در این راستا حتی چنانچه متولیان امر به تفتیش قضیه و کنکاش پیرامون عملکرد و تصمیمات ناصواب یاد شده مبادرت نموده و توفیقاتی در امر کشف حقیقت و شفاف‌سازی امور به دست آورند، بطور یقین این دستاورد‌ها به آستانه رضایتمندی مردمی نمی‌رسد چراکه مصداق نوشدارو بعداز مرگ سهراب را در اذهان عمومی متبادر می‌سازد.
البته در رابطه با مبحث امتناع و یا کم کاری و بی‌تفاوتی مدیران نسبت به شرح وظایف قانونی خود، اخیراً دستگاه قضا با ابلاغ دستورالعمل «ترک فعل مدیران» مراتب برخورد قهری را تبیین و متذکر شده است. ولیکن گاهی مشاهده می‌شود عمل ارتکابی با ترک فعل مدیران سنخیت ندارد بلکه مدیر مربوطه با انجام فعل ناشایست و یا تصمیمی غلط ضررهای مادی و معنوی فراوانی بر پیکره جامعه و یا طیف خاصی از مردم تحمیل می‌کند. صرفنظر از اینکه تصمیم و عمل ارتکابی وی سهوی و یا عمدی باشد، براساس واقعیت موجود این دسته از مدیران از پاسخگویی در مقابل افکار عمومی و جبران خسارت وارده شانه خالی کرده و به اصطلاح عامه قسر در می‌روند!. مع الوصف به منظور رهایی از آسیب‌های گزنده و تلخ این نوع مدیریت که شبیه شیوه پت ومت بوده و میتوان از آن به عنوان فاجعه مدیریتی تعبیر کرد، ترتیبی اندیشیده شود تا مدیران خاطی و بی‌تدبیر مورد بازخواست قرار گیرند، به بیان دیگر سوء تدبیر و عملکرد سلیقه ‌ای و مغرضانه آنان را مقنن جرم انگاری نماید، در این صورت حدوث و اشاعه بسیاری از پدیده‌های زیانبار که موجب ورود خسارت به مردم، تضییع اموال دولتی و مخدوش شدن امنیت روانی شهروندان می‌گردد، کاهش می‌یابد. حتی میتوان مدعی شد اغلب تخلفات موصوف قبل از وقوع در نطفه خفه خواهد شد. اگر لیست اینگونه سوء تدبیرها و تصمیمات ناصواب در چرخه تولید و توزیع کالای اساسی، حوزه تولید و فروش خودرو، رخدادهای فرهنگی و هنری، عمرانی و خدمات‌رسانی و... که توسط مدیران مسئولیت گریز و ناکارآمد در سطح کشور به منصه ظهور رسیده انتشار یابد، لایه‌های نامکشوف و زیرپوست بسیاری از بی‌تدبیری‌ها و پلشتی‌ها در عرصه مدیریتی نمایان شده و اجرای فوری این طرح ضرورتی اجتناب ناپذیر محسوب خواهد شد. جان کلام اینکه به جرات میتوان گفت سالیان متمادیست بسیاری از کالاها و اجناس به‌ویژه امسال سیب زمینی و میوه شب عید به قیمت بی‌تدبیری مدیران مربوطه به دست مصرف‌کننده می‌رسد! قصه پرغصه «برنج» بماند برای فرصتی دیگر.