روزنامه جوان
1401/02/01
شاخصهای غیرقابل ارزیابی معلمان را از رتبهبندی منصرف کرد!
در حالی که به نظر میرسید طرح رتبهبندی معلمان بعد از کش و قوسی ۱۰ ساله در ایستگاه پایانی خود باشد و آییننامه اجرایی آن هم تصویب شدهاست، اما گویا طرح کنونی نه رضایت دولت را در پی داشته و نه معلمان چندان راضی به اجرای آخرین نسخه از طرح رتبهبندی هستند! هدف از لایحه رتبهبندی فقط افزایش حقوق و دریافتی معلمان و جبران بخشی از ناعدالتی موجود در پرداختی به آنان نیست. این طرح که از دل سند تحول بنیادین آموزش و پرورش بیرون آمده ارتقای کیفی نظام آموزشی و در نهایت دستیابی به یک ساختار آموزشی تراز انقلاب اسلامی را هم در خود دارد، اما حرکت شتابزده دولت قبل برای تصویب این لایحه در ماههای پایانی و انداختن وظیفه اجرای این لایحه با بار مالیاش به گردن دولت فعلی موجب شد تا لایحه رتبهبندی معلمان نواقص متعددی داشته باشد و به رغم افزایش حقوقی که برای برخی معلمان بهار مغان میآورد، حتی خود آنها هم به اجرای چنین طرحی راضی نباشند. حالا هم با انتشار آییننامه این طرح و در نظر گرفتن بالاترین امتیاز یعنی ۳۰۰ برای معیارهای عمومی نظیر داشتن روحیه جهادی و تحولگرایی، انگیزه معلمی، رفتار احترامآمیز با دانشآموزان و اولیا، تعهد سازمانی و موضوعاتی از این قبیل و در نظر گرفتن کمترین امتیازها برای شایستگیهای تخصصی همچون حداکثر ۷۵ امتیاز، پژوهشهای مرتبط با بهبود عملکرد با حدکثر امتیاز ۳۰، تألیف کتاب و مقاله با حداکثر امتیاز ۲۰، ابهامها پیرامون این لایحه جدیتر شدهاست. یکی از جدیترین انتقادات به این آییننامه غیرقابل سنجش بودن شاخصهای عمومی و دخالت سلیقه سنجشگران در آن است. طرح رتبهبندی معلمان یکی از تأکیدات سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است که با هدف ارتقای کیفیت آموزشی و پرورشی و بسط عدالت آموزشی از ۱۰ سال قبل در دستور کار قرار گرفت. این طرح در روزهای پایانی دولت دوازدهم با نواقص بسیار تصویب شد و اجرای آن به گردن دولت یازدهم افتاد. در دولت یازدهم هم پس از کش و قوسهای فراوان و رفت و برگشت به شورای نگهبان از ۲۴ فروردین ماه سالجاری رسماً آییننامه طرح رتبهبندی معلمان از سوی وزیر آموزش و پرورش به هیئت وزیران ارسال شد، اما حالا با رونمایی از آییننامه این طرح، چالشها پیرامون آن جدیتر شده و این مسئله نارضایتی فرهنگیان را به دنبال داشتهاست.آییننامهای با شاخصهای غیر قابل ارزیابی!
نسخه نهایی از آییننامه اجرایی رتبهبندی معلمان عوامل مؤثر در این کار را شامل شایستگی عمومی، تخصصی، حرفهای و تجربه در نظر گرفتهاست. مطابق با آییننامه تدوین شده آموزش و پرورش، معیارهای عمومی نظیر داشتن روحیه جهادی و تحولگرایی، رعایت حجاب و پوشش اسلامی، انگیزه معلمی، رفتار احترامآمیز با دانشآموزان و اولیا و تعهد سازمانی با ۳۰۰ امتیاز بیشترین اثر را در افزایش رتبه معلمان دارد. بعد از آن هم شایستگیهای تخصصی همچون مدرک تحصیلی با حداکثر ۷۵ امتیاز، پژوهشهای مرتبط با بهبود عملکرد با حداکثر امتیاز ۳۰، تألیف کتاب و مقاله با حداکثر امتیاز ۲۰ قرار میگیرد.
با این ملاکها معلمان در پنج گروه آموزشیار معلم، مربی معلم، استادیار معلم، دانشیار معلم و استاد معلم طبقهبندی میشوند که برای دستیابی به هر کدام از این رتبهها به جز آموزشیار معلم که تا ۵۰۰ امتیاز را شامل میشوند برای سایر رتبهها به ترتیب حداقل ۵۰۰، ۶۰۰، ۷۵۰ و ۹۰۰ امتیاز ضرورت دارد.
با توجه به قوانین وضع شده برای قانون رتبهبندی معلمان، معلمانی که امتیازات لازم برای ارتقا به یکی از رتبههای موضوع این قانون را کسب کردهاند، هر سه سال یکبار مجدداً طبق ضوابط این آییننامه اجرایی مورد ارزیابی قرار میگیرند و اگر امتیاز لازم را برای حفظ رتبه کسب نکنند، به رتبه پایینتر تنزل خواهند کرد و به دنبال این موضوع موظف به گذراندن دوره بازآموزی در دانشگاههای وابسته به آموزش وپرورش میشوند و اگر این مورد برای بار دوم تکرار شود، معلم از رسته آموزشی و فرهنگی خارج خواهد شد.
علاوه بر این موضوع به طور کلی اجرای نظام رتبهبندی دو سال بعد از اجرا مبتنی بر اهداف سند تحول بنیادین و تأثیر بر کیفیت نظام تعلیم و تربیت مورد بررسی و در صورت نیاز بازنگری میشود. این آییننامه، اما انتقادات گستردهای را در پی داشتهاست.
لزوم تبدیل شاخصهای کیفی به کمی برای سنجش
عباس بیات، مدیر کل آموزش فرهنگ مجلس شورای اسلامی در خصوص نواقص آییننامه قانون رتبهبندی معلمان با انتقاد از اینکه وزن شاخصهای کمی آییننامه بیشتر است، میگوید: «متأسفانه از سال ۱۳۷۱ تا ۱۳۹۹ که لایحه رتبهبندی تقدیم مجلس شد تا اکنون که داریم درباره آییننامه رتبهبندی معلمان بحث میکنیم، هنوز بهصورت مدون، منظم و علمی صلاحیتهای معلمی را در سه سطح عمومی، تخصصی و حرفهای نداریم. در گام بعد منبعی که صلاحیت معلمان را مورد سنجش قرار دهد، در اختیار نداریم. این آییننامه با اینکه از لایحه رتبهبندی که درسالهای ۹۴ و ۹۸ تصویب و اجرا شد کاملتر است، اما همچنان نقصهای زیادی دارد. چون نتوانستیم روی حرفه معلمی با یک دقت بالایی شاخصهای ارزیابی دقیقی تدوین کنیم به ویژگیهایی پرداختیم که خیلی از معلمان نمیتوانند به آن دست پیدا کنند.»
از نگاه وی یکی از ویژگیهای آییننامه خوب تبدیل شاخصهای کیفی به کمی برای سنجش است. اگر شاخصهای کیفی را نتوانیم سنجش کنیم آنوقت سلیقه گروههای آموزشی و هیئتهای ممیزی وسط میآید.
شاخصهایی بر مبنای شئون معلمی
عباس نجار، سرپرست مرکز برنامهریزی منابع انسانی و امور اداری در پاسخ به این پرسش که معلمان میگویند امتیازات آییننامه رتبهبندی قابلدسترس نیست، میگوید: «شایستگیهای عمومی به چند بخش تقسیم شدهاست که همه معلمان، شایستگیهای عمومی برای احراز صلاحیت معلمی را داشتهاند. برخی شایستگیها هم اکتسابی است و بر اساس آنچه معلم اکتساب کردهاست، میتواند امتیاز خود را بر اساس مدارکش به دست آورد، مانند مدرک تحصیلی و ساعتهای ضمن خدمت، بنابراین این تصور همکاران که این امتیازات قابل دسترس نیست، درست است و ممکن است بر اساس نسخههای قبلی آییننامه رتبهبندی باشد. آخرین نسخه آییننامه رتبهبندی اصلاحاتی در آن انجام شده است که نظر معلمان بر اساس قوانین بالادستی تأمین میشود.»
نجار در مورد نحوه سنجش برخی از شایستگیها اینگونه توضیح میدهد: «در شایستگیهای عمومی یکی از مهمترین بخشها تعلق سازمانی است که این تعلق میتواند میزان موفقیت آن سازمان یا دستگاه را در رسیدن به اهدافش مشخص نماید و مصادیق تعلق سازمانی در جداول شایستگیها ذکر شدهاست.»
از نگاه وی برای سنجش معلمان باید شاخصهایی را تعیین کرد که معلمان با آن شاخصها ارتباط دارند و همچنین برخی از شاخصهایی که در این آییننامه وجود دارد بر اساس شئون شغل معلمی است.
درخواست نمایندگان مجلس برای بازبینی آییننامه
با وجود این برخی نمایندگان مجلس نیز تجدیدنظر در آییننامه رتبهبندی را از وزیر آموزش و پرورش خواستار شدند.
حجتالاسلام سلیمی، نماینده مردم محلات در مجلس در تذکری شفاهی به وزیر آموزش و پرورش تأکید کرد: «آییننامهای که برای رتبهبندی معلمان تدوین شده نمیتواند خواسته نمایندگان را برطرف کند، وزیر مربوطه باید در این زمینه تجدیدنظر کند».
عباس گودرزی، نماینده مردم بروجرد هم در جلسه علنی روز دوشنبه مجلس در تذکری به وزیر آموزش و پرورش، بر لزوم بررسی مجدد آییننامه قانون رتبهبندی فرهنگیان تأکید کرد.
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
رئیسی: انضباط را جایگزین چانه زنی و سفارش میکنیم
قلم خون بر آخرین برگ فتنه در افغانستان
آتش بس جنگ یمن فرصت اصلاح محاسبات راهبردی
در باب سفری خاص به ترکیه
کرباسچی: فائزه فکر نمیکند و زیاد حرف میزند!
نایب قهرمانی آسیا با جوانگرایی «بنا»
موشکهای مقاومت درهای مسجدالاقصی را به روی صهیونیستها بست
سیل سلاح ۳۰ عضو ناتو برای حفظ شرق اوکراین
وقتی امام علی (ع) در تئاتر ایران هم ترور میشود
تصمیم درباره بادمجان یکشب دوام آورد
بیتدبیری ذائقه مردم را از موسیقی اصیل منحرف کرده است
حکم بهشتی سپاه را قانونی کرد
پیروزی در مجلس و دولت پایان راه نیست، آغاز کار است
«قدر» رهایی از وانفسای دنیا
الگوی کامل همه نسلهای بشر
دادستانی علیه مقصودی اعلام جرم کرد
شاخصهای غیرقابل ارزیابی معلمان را از رتبهبندی منصرف کرد!