تاوان توانبخـشي

بنياد مستضعفان دوباره خبرساز شد. حاشيه‌هاي واگذاري املاك بنياد مستضعفان اين روزها تمام شدني نيست. اين‌بار نوبت به واگذاري قطب توانبخشي كشور رسيده است؛ قطب توانبخشي كه از قضا در يكي از گران‌ترين مناطق تهران، ميرداماد در مساحت 30 هزار متر مربع واقع شده است. دانشگاه جامعي كه تمامي رشته‌هاي توانبخشي در آن تدريس مي‌شود. اين دانشگاه كه به نام‌های «مدرسه عالی توان‌بخشی» و «دانشکده‌توان‌بخشی و رفاه اجتماعی» نيز معروف است، اولین دانشکده توان‌بخشی در ایران است. این دانشگاه شامل هشت گروه آموزشی و هفت رشته است که بيشتر این رشته‌ها برای اولین بار در همین دانشکده تاسیس شده‌اند.
مال‌سازي در قطب‌ توانبخشي ايران
در توافقي كه بنیاد مستضعفان با وزیر بهداشت داشته، قرار است نيمي از زمين 30 هزار متر مربعي دانشگاه توانبخشي واگذار شود. مسئولان وزارت بهداشت اين توافق را اين‌گونه توجيه مي‌كنند كه يك دانشگاه 15 هزار متر مربعي با سند، بهتر از دانشگاه 30 هزار متر مربعي بدون سند است. شنيده‌ها حاكي از آن است كه بنياد مستضعفان قصد دارد نيمي از قطب توانبخشي كشور را به يك مركزي تجاري تبديل كند. در اين طرح واگذاري، بخش‌هاي مهمي از دانشگاه مانند چندين کلینیک مهم، ساختمان‌های گروه آموزشی، خوابگاه دختران و سلف غذاخوری و ساختمان آموزشی ابن سینا از بين مي‌رود. مساله مهم در اين واگذاري اين است كه با تخريب اين بخش‌هاي دانشگاه، در کار آموزش، درمان و توان‌بخشی دانشکده اختلال به‌وجود خواهد آمد.
حمايت رييس دانشكده از واگذاري


پس از اعتراض‌هاي گسترده دانشجويان اين دانشگاه، ريیس دانشکده علوم پزشکی ایران در پاسخ به اين اعتراض‌ها گفته است:« براساس اسناد معتبر، حق مالکیت ۳۰ هزار متری بنیاد مستضعفان نسبت به این زمین ثابت شده است و در چند سال اخیر، بار‌ها بحث مطالبه این زمین از دانشگاه علوم پزشکی ایران مطرح شده است. بر این اساس تفاهمنامه‌ای بین وزارت بهداشت و بنیاد مستضعفان مبنی بر بخشش ۵۰ درصدی از سهم این زمین به وزارت بهداشت منعقد شد. بر اساس تفاهمات انجام شده، ۵۰ درصد از زمین متعلق به بنیاد مستضعفان بدون هیچ حدو مرز تعیین‌شده‌ای به وزارت بهداشت بخشیده شده است و نصف دیگر این زمین که شامل آزمایشگاه‌ها و خوابگاه‌های دانشجویی می‌شود، به مالک اصلی خود بازگردانده خواهد شد؛ بنابراین براساس یکی از بندهای این تفاهمنامه، تا ساخت مجدد خوابگاه‌ها و آزمایشگاه‌های دانشجویی در منطقه‌ای دیگر، بخش مربوطه در اختیار دانشگاه علوم‌پزشکی خواهد بود.هیچ مشکلی در روند کار آموزشی دانشکده علوم توان‌بخشی دانشگاه علوم پزشکی ایران ایجاد نخواهد شد و تفاهمات و همکاری‌های شایسته بابنیاد مستضعفان انجام شده است».
نامه سرگشاده دانشجويان معترض
دانشجویان معترض در نامه‌اي سرگشاده به وزير‌بهداشت درباره واگذاري نيمي از دانشگاه اينچنين گفته‌اند:« دانشگاه توانبخشي قبل از پیروزی انقلاب، تحت عنوان پرورشگاه معنوی و بعد از پیروزی انقلاب‌اسلامی، طبق مصوبه شورای انقلاب اسلامی همراه با بیش از 40 موسسه خیریه و نهاد دولتی و غیردولتی به سازمان بهزیستی کشور انتقال یافت و تحت عنوان مرکز نگهداری شماره پنج بهزیستی به امر نگهداری از فرزندان بی سرپرست و بدسرپرست مبادرت كرد. در سال 1358 ازسوی شهید فیاض بخش، وزیر مشاور و ريیس وقت سازمان بهزیستی کشور، نامه‌ای جهت تربیت نیروی انسانی مورد نیاز کشور در رشته‌های توان‌بخشی به دانشکده توان‌بخشی و رفاه اجتماعی پيشين تحویل داده شد».
دانشگاه توانبخشي در زميني به مساحت 30 هزار متر مربع در خيابان شاه‌نظري ميرداماد، دارای فضای خوابگاهی (برای خانم‌ها در داخل فضای دانشکده و برای آقایان در خارج از آن)، فضای سبز، فضای ورزشی، فضای آموزشی و فضای درمانی (کلینیک‌های مختلف) است.
سند دانشگاه عمدا گم شده است
اعتراض دانشجويان دانشگاه توانبخشي نسبت به اين واگذاري، انعكاس گسترده‌اي در شبكه‌هاي اجتماعي داشته است. يكي از دانشجويان معترض كه نخواست نامش فاش شود، به «قانون» درباره واگذاري دانشگاه از سوي بنياد مستضعفان گفت: « دانشگاه توانبخشي سندي دارد كه به‌گفته مسئولان بنياد مستضعفان، اين سند گم شده است، شايبه‌هاي فراواني درخصوص گم شدن اين سند وجود دارد. به اعتقاد ما اين سند، عمدا گم شده است. اما مساله اين است چرا از اداره ثبت اسناد در اين‌باره استعلام نمي‌گيرند. درچند دهه اخير، بارها دانشگاه توانبخشي مورد دعواي دستگاه‌هاي مختلف اداري كشور بوده است. در دهه 60 نيز، بنياد مستضعفان شكايتي درخصوص مالكيتش در دانشگاه مطرح كرده بود كه در آن زمان بنياد مستضعفان در دادگاه درخصوص اين ادعا محكوم شد».
قطب توانبخشي را تخريب نكنيد
او ادامه داد:« طبق قانون، آن‌ها نمي‌توانند تمامي يك فضاي آموزشي را تصاحب كنند؛ به همين دليل نيمي از دانشگاه قرار است واگذار شود.
اينجا تنها دانشكده در كل كشور است كه تمامي 6 رشته توانبخشي، فيزيوتراپي، ارتوپد پروتز، شنوايي، بينايي، گفتاردرماني و كاردرماني را كنار هم دارد. علاو‌ه‌بر اين تمامي امكانات روز دنيا را نيز در اين مركز گردآوري كرده‌اند كه خدمات بسياري را به معلولان ارائه مي‌دهند. اگر نيمي از دانشگاه را واگذار كنند ، هرگز نمي‌توانند دوباره چنين مجموعه كامل و با كيفيتي را دركنار هم جمع كنند. با اين اقدام، قطب توانبخشي كشور تخريب مي‌شود».
چرا بنياد از ديگر املاكش استفاده نمي‌كند؟
اين دانشجو با اشاره به اختلال در كار دانشگاه با واگذاري نيمي از آن، بيان كرد:« طبق توافقي كه بنياد مستضعفان و وزير بهداشت انجام داده‌اند، قرار است خوابگاه دختران، سلف غذاخوري، ساختمان اساتيد، دپارتمان كاردرماني، فيزوتراپي و چندين دپارتمان ديگر واگذار شود. تجربه ثابت كرده است كه دانشگاه‌هايي كه ادغام شده‌اند با آسيب‌هاي جدي مواجه شده‌اند. دانشگاه‌ايران به‌دليل برخي از مسائل با دانشگاه تهران ادغام شد كه از اين بحث بسيار متضرر شد.
به‌گفته مسئولان بنياد مستضعفان، زميني در منطقه2 و علي‌آباد، جايگزين زمين در اختيار دانشگاه قرار مي‌دهند كه زمان واگذاري آن‌نيز مشخص نيست. حال پرسش اين است بنياد مستضعفان كه املاك بسياري در اختيار دارد، به چه دليلي مي‌خواهد يك دانشگاه را نصف كند و بعد دوباره در جايي ديگر به آن دانشگاه زمين معوض بدهد؛ ضرورت اين جابجايي چيست؟ مگر فلسفه وجود بنياد مستضعفان، كمك به اقشار مستضعف جامعه نيست؟ اين اقدام بنياد با فلسفه وجوديش تناقض كامل دارد. آن‌ها نمي‌توانند از يك طرف بگويند خدمتگزار مستضعفان هستند و از طرف ديگر بزرگ‌ترين مركز توانبخشي كشور را كه به مستضعف‌ترين قشر جامعه معلولان خدمات مي‌دهد، تخريب كنند».
بنياد مستضعفان عليه توانبخشي
به‌گفته مسئولان وزارت بهداشت، بنياد مستضعفان تنها دو راه‌ پيش پاي آن‌ها نهاده است؛ نخست تخليه دانشکده توانبخشي يا اينكه مبلغ ۲۵۰ ميليارد تومان بابت تملك زمين دانشكده به بنياد مستضعفان پرداخت كنند. باتوجه به پيشنهاد بنياد مستضعفان، واگذاري نيمي از قطب توانبخشي كشور، تنها راه‌حل منطقي براي حفظ دانشگاه توانبخشي از ديدگاه مسئولان وزارت‌بهداشت است. جامعه ايراني از دولت تا مردم در عمل نشان داده‌اند كه با معلولان نامهربان بوده‌اند. سهم صفر درصدي آن‌ها از خدمات، امكانات و فضاهاي شهر و همچنين بازار كار،گواه روشني بر اين مساله است. نكته جالب توجه در بحث واگذاري قطب توانبخشي كشور، اين است كه بنياد مستضعفاني كه وظيفه حمايت و خدمات‌رساني به قشر مستضعف جامعه را دارد، اين اقدام را انجام مي‌دهد.