گروه اقتصاد کلان: صادرات نفت خام و میعانات گازی به نسبت گذشته و پیش از دولت سیزدهم افزایش یافته و از همه ظرفیت‌ها استفاده شده تا صادرات به حداکثر برسد و آنطور که مدیر نظارت بر تولید نفت و گاز شرکت ملی نفت ایران اعلام کرده اکنون آماده بازگشت تولید به حداکثر رقم ممکن است. به گزارش «تجارت»، پترولجستیک از افزایش صادرات نفت ایران به ۹۶۱هزار بشکه در روز طی روزهای اول تا ۱۹ ژوئن خبر داد و این در حالی است که صادرات ال‌پی‌جی ایران نیز طی امسال ۴ درصد از پیش‌بینی‌ها بیشتر بوده است. یک شرکت تحلیل تجارت دریایی نفت به نام پترولجستیک از افزایش قابل‌توجه صادرات نفت ایران در ماه جاری میلادی خبر داد. بررسی‌های این شرکت نشان می‌دهد ایران طی روزهای اول تا ۱۹ ژوئن به طور متوسط ۹۶۱هزار بشکه در روز نفت روانه بازار جهانی کرده است. این در حالی است که براساس آمار این شرکت، طی ماه میلادی گذشته صادرات نفت ایران ۴۶۱هزار بشکه در روز برآورد شده بود. بر اساس این گزارش، با وجود تحریم‌های آمریکا تولید و صادرات نفت ایران روندی صعودی داشته و چین بزرگترین خریدار نفت از این کشور بوده است. رویترز چندی پیش اعلام کرد چین هفته پیش ۲میلیون بشکه نفت از ایران وارد کرده که احتمالا در ذخایر دولتی نفت چین تخلیه خواهد شد. این محموله توسط نفتکش شرکت ملی نفت ایران به چین ارسال شد و احتمالا در آمار رسمی واردات نفت چین که در ماه جولای منتشر خواهد شد درج می‌شود. دولت چین پیش از آن نیز از ابتدای سال جاری میلادی سه محموله نفت دیگر از ایران برای تخلیه در مخازن ذخیره خود وارد کرده بود. وزارت نفت طی ۱۰ ماهه سال ۱۴۰۰، موفق شد مطابق با مصوبه‌های شورای عالی هماهنگی اقتصادی، بیش از ۱۵۰ درصد تعهدهای ارزی را محقق کند، همچنین منابع تبصره ۱۴ قانون بودجه سال ۱۴۰۰ مبنی بر منابع حاصل از فروش فرآورده‌های نفتی در داخل و صادرات به میزان ۱۱۲ درصد به حساب صندوق هدفمندسازی یارانه‌ها واریز شده است. در واقع وزارت نفت مکلف بود ۳۱۳ هزار میلیارد تومان از محل این تبصره در سال ۱۴۰۰ واریز کند و در عین حال با افزایش فروش فرآورده‌های نفتی و منابع حاصل از صادرات آن توانست در سال ۱۴۰۰ معادل ۳۵۰ هزار میلیارد تومان را برای این منظور محقق کند.
بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، سیاست‌های انرژی دولت سیزدهم و افزایش فروش و صادرات به آن منجر شد که ۲۲۷ هزار میلیارد تومان کسری بودجه سال ۱۴۰۰ جبران شود. باید توجه داشت که تحقق این اهداف از مسیرهای مختلفی صورت گرفت که به‌کارگیری روش‌های جدید صادراتی نفت خام از قبیل تهاتر نفت با کالا، تهاتر نفت با سرمایه‌گذاری و تهاتر نفت خام و میعانات گازی با مطالبات پیمانکاران از جمله آنها هستند، اگرچه خود این موارد را می‌توان به‌عنوان دستاوردی برای دولت و ابتکار عملی برای خنثی‌سازی تحریم‌ها برشمرد. آنطور که جواد اوجی - وزیر نفت - گفته سهم دولت از درآمدهای ارزی حاصل از صادرات نفت خام، میعانات گازی و خالص صادرات گاز طبیعی در ۹ ماهه سال ۱۴۰۰، با تکیه بر سیاست‌های دولت سیزدهم و افزایش فروش نفت که در نتیجه دیپلماسی راهبردی وزارت نفت در منطقه و عرصه بین‌الملل محقق شد، ۱۱۴ درصد بود. به‌تازگی هرمز قلاوند - مدیر نظارت بر تولید نفت و گاز شرکت ملی نفت ایران اعلام کرد: هم‌اکنون شرکت ملی نفت ایران آماده بازگردانی تولید نفت خام به حداکثر مقدار ممکن بوده و در صورت نیاز کشور به افزایش صادرات نفت خام یا افزایش مصارف پالایشگاه‌های داخلی، به‌سرعت قابل انجام خواهد بود. آنطور که کارشناسان می‌گویند راه‌حل خروج اقتصاد جهان از رکورد بازگشت کامل نفت ایران، ونزوئلا و لیبی به بازار است؛ برای نمونه بازگشت نفت ایران به بازار سبب کاهش قیمت می‌شود و از کاهش تقاضا جلوگیری می‌کند و رکود اقتصادی در جهان را که بسیاری پیش‌بینی می‌کنند اواخر امسال یا اوایل سال آینده میلادی به وقوع بپیوندد منتفی می‌کند. در این رابطه مرتضی بهروزی فر - کارشناس ارشد حوزه انرژی - با ابراز امیدواری از برداشته‌شدن تحریم‌ها بع ایسنا گفت همانطور که در گذشته و در دور قبلی که برجام اتفاق افتاد، شاهد بودیم ظرف شش ماه ایران توانست میزان تولید نفت خود را افزایش دهد و بدون مشکل صادرات نفت را آغاز کند، بنابراین تحقق این امر از نظر فنی امکان پذیر است.
این کارشناس ارشد حوزه انرژی با بیان اینکه با توجه به تجربیات گذشته ایران بی شک در زمانی کوتاه می توانیم میزان تولید و صادرات را افزایش و به بیش از دو میلیون بشکه برسانیم، اظهار کرد: ورود به بازار و اینکه بتوانیم مشتریان خودمان را جذب کنیم، امری دور از ذهن نیست چراکه هر مصرف کننده ترجیح می دهد از منابع متعددی نیاز نفتی خود را برطرف کند و با این کار وابستگی خود را به یک کشور خاص کاهش می دهد، قطعا ورود ایران به بازار به نفع چین و هند خواهد بود و این یک بازی برد برد بین دو کشور است.