سفر پوتین به تهران زیر ذره‌بین

مهدی مطهرنیا آینده پژوه سیاسی و اجتماعی  
 
سفرهای دیپلماتیک اخیر به منطقه تابعی از تحولات است. به عبارت دیگر تحولات در میدان عمل منجر به سفرهای گوناگون شده است. به هر تقدیر باید بپذیریم آنچه روز گذشته در تهران برگزار شد هفتمین نشست آستانه بود که در ارتباط با مساله سوریه بین ایران، ترکیه و روسیه صورت پذیرفت. البته نشست روند صلح آستانه نشستی با عقبه زمانی است. اما انجام این نشست و تاریخ انجام آن بعد از سفر بایدن با توجه به بازار انرژی از یک سو و بحران پرونده هسته‌ای ایران از سوی دیگر این سفر را از اهمیت بیشتری برخوردار کرده است. به عبارت دیگر این سفر تحت تاثیر سفر بایدن به منطقه در نزد اصحاب رسانه و با توجه به مواضع تحریمی گوناگون برداشت‌های مختلفی را به صحنه آورده است. عده‌ای معتقدند که سفر پوتین به تهران در هفتمین اجلاس صلح آستانه سفر بایدن به منطقه را تحت‌الشعاع قرار داده است. از سوی دیگر گروهی بر آن هستند که سفر بایدن به منطقه با توجه به ابعاد گوناگون تلاش وی برای ایجاد اتحاد آن هم یک اتحاد نظامی در ایجاد سپر دفاع هوایی در منطقه توسط اسرائیل و آمریکا موجباتی را به وجود آورده است که سفر بایدن به منطقه اهمیت پیدا کند. مطرح شدن بحث مساله قدرت دفاعی ایران در جهت استفاده از آن در جنگ اوکراین، تکذیبیه امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه و مسائل مربوط به آن نیز انضمام به این معنا دارد. فلذا باید گفت آنچه هم اکنون دیده می‌شود آن است که در صحنه تبلیغاتی و رسانه‌ای این سفرهای دیپلماتیک تحت تاثیر تحولات منطقه‌ای است. چرا که به نظر می‌رسد بعد از پیمان بریکس و حضور رئیس‌جمهور رئیسی به صورت غیر حضوری در این جلسه و تلاش مسکو برای نشان دادن ایجاد یک جبهه در منطقه و موضع گیری‌های سفیر روسیه در تهران تا حدودی به ایجاد نوعی از حساسیت نسبت به سفر پوتین به تهران منجر شده است. این در حالی است که باید منتظر بود و دید نتایج این سفرها در ماه‌های آینده در جبهه بندی موجود چه اثری خواهد گذاشت. از طرفی رئیس ستاد مشترک آمریکا هم پس از سفر بایدن به اسرائیل رفته تا پیمان‌های نظامی-  امنیتی که بین اسرائیل و آمریکا از یک سو و آمریکا و عربستان از سوی دیگر امضا شده است چه توافق‌‌هایی که به صورت آشکار خود را به نمایش گذاشته و چه توافق‌های پنهانی که احتمالا آثار آن در ماه‌های آینده مشخص خواهد شد خود را به نمایش بگذارند.