چراغ سبز روسیه به احیای برجام
گروه سیاسی:نماینده روسیه در مذاکرات وین گفت: تحریمها علیه ایران ممکن است بهزودی برداشته شوند، اما در مورد تحریمها علیه روسیه نمیشود چنین گفت. به گزارش تجارت، میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در مذاکرات وین در توییتی نوشت: تحریمها علیه ایران ممکن است بهزودی برداشته شوند. اما در مورد تحریمها علیه روسیه نمیشود چنین گفت. تنها بخشی از آنها مربوط به اوکراین است. غرب، خط مشی مستقل روسیه را یک چالش راهبردی میداند و به سختی اعمال تحریمها را کنار میگذارد.نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی واقع در وین، پیش از این نیز در توئیتر نوشت: وزارت خارجه روسیه گفته است که طبق گفته سخنگوی اتحادیه اروپا مشارکتکنندگان در مذاکرات وین با یک حق انتخاب مواجهند. آنها یا باید متن فعلی را بپذیرند یا باید بپذیرند که مذاکرات شکست خورده است. کمیسیون مشترک برجام به هماهنگکننده اتحادیه اروپا اجازه نداده که چنین اظهاراتی را مطرح کند.وی در توئیت دیگری هم نوشته بود: روسیه معتقد است که احیای برجام تنها راه موثر و منطقیِ پیش رو است. احیای برجام منجر به رفع تحریمهای غیرقانونی علیه ایران، تقویت نظام عدم اشاعه هستهای و ایجاد شرایط بهتر برای پیشرفت گفتوگوهای امنیتی منطقهای خواهد شد.
تلاش سناتورهای آمریکا برای اخلال در مذاکرات وین
در حالیکه سرنوشت توافق هستهای ایران هنوز در هالهای از ابهام قرار دارد، سناتورهای آمریکایی تلاش میکنند تا هر روز به بهانهای «جو بایدن» رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا را از امضای برجام منصرف کنند.شبکه «فاکسنیوز» گزارش کرد،گزارشهایی منتشر شد مبنی بر این که گزارش پلیس نیویورک حاکی است فردی که با حمله به «سلمان رشدی»، نویسنده مرتد موهن به ساحت پیامبر گرامی اسلام (ص) او را زخمی کرد جوانی ۲۴ ساله به نام «هادی مطر» است که ساکن ایالت نیوجرسی است که اصالت وی لبنانی است.با این حال سناتورهای آمریکایی بدون هرگونه سند و مدرک با تلاش برای ارتباط دادن این قضیه به جمهوری اسلامی تلاش کردند از توافق برجام جلوگیری کنند.مارکو روبیو سناتور جمهوریخواه ایالت فلوریدا در پیامی که در صفحه توییتری خود با اتهامزنی به ایران نوشت: «ایران به هر آن که سلمان رشدی را ترور کند، پاداش میدهد.او در آمریکا مورد اصابت چاقو قرار گرفت. چرا بایدن هنوز "توافقی" را با این تروریستها در تهران مورد مذاکره قرار میدهد».چندین تن دیگر از سناتورها و نمایندگان کنگره که از همان ابتدا به دنبال از بین بردن برجام بودن نیز به روبیو پیوستند و از دولت بایدن درخواست کردند تا از توافق با ایران صرفنظر کند.تام کاتن سناتور جمهوریخواه ایالت «آرکانزاس» در پیامی در صفحه توییتر خود نوشت: «رهبران ایران چندین دهه است که خواستار قتل سلمان رشدی هستند. ما میدانیم آنها تلاش میکنند امروز مقامهای آمریکایی را نیز ترور کنند. بایدن باید فوراً به مذاکره با این رژیم تروریست پایان دهد».در روزهای اخیر، مقامهای آمریکایی ادعاهای بی اساسی را درباره قصد ایران برای ترور مقامهای آمریکایی مطرح کردهاند که مقامهای جمهوری اسلامی ایران تمامی این ادعاها را رد کردهاند.بر اساس گزارش فاکسنیوز، کاخ سفید به درخواست این شبکه آمریکایی برای اظهارنظر درباره این خبر پاسخ نداده است. این خبر در حالی منتشر شده است که برخی گزارشها مدعی است که جمهوری اسلامی ایران حاضر به پذیرش پیشنهاد جدید اتحادیه اروپا برای رسیدن به توافق در صورت تحقق خواستهای ایران است که البته مقامهای جمهوری اسلامی ایران هیچ اشارهای به این مطلب نکردهاند.طبق این گزارش، پیش از این تهران خواستار تضمین ایالات متحده شده بود مبنی بر این که هیچ رئیسجمهور آمریکا در آینده نتواند همچون «دونالد ترامپ» رئیسجمهور پیشین ایالات متحده آمریکا به صورت یکجانبه از برجام خارج شود.
ضرورت تقویت دیپلماسی عمومی درباره احیای برجام
همچنین یک کارشناس مسایل بینالملل معتقد است: مسئولان باید اطلاعات بیشتری از روند مذاکرات احیای برجام و آنچه انتظار است احتمالا شاهد آن باشیم، منتشر کنند. نباید صرفا اخبار از طریق رسانههای خارجی در اختیار مردم قرار گیرد. حسن بهشتیپور در گفتوگو با ایسنا با اشاره به برخی اخبار درباره احتمال توافق میان ایران و ۱+۴ و آمریکا برای احیای برجام و ضرورت گفتوگوی مسئولان با مردم، کارشناسان و نخبگان در اینباره گفت: وقتی متن مذاکرات در حال مذاکره است، طبیعی است که انتظار برای منتشر کردن متن توافق انتظار بیجایی است. متاسفانه این انتظار و توقع در بخشی از جامعه و نخبگان و رسانهها در دولت قبل هم وجود داشت اما بعضا برای فشار به دولت این انتظار مطرح میشد، به خاطر بی اعتمادی که از سوی برخی گروهها و افراد به دولت وجود داشت اما واقعیت این است که وقتی متنی یا اقدامی در چارچوب منافع ملی و سیاست خارجی در حال مذاکره است، نمیتوان آن را منتشر کرد.وی افزود: چون در گذشته مرتب این کار از سوی برخیها می شد، الان همین مساله مطرح است و انتقادهایی وارد میشود که از نظر من البته الان هم این انتقادات بیجاست. وقتی یک متن را قبل از توافق نهایی به رسانه میآورید، آن را تحت تاثیر قرار میدهید و فشار زیادی به مذاکرهکنندگان وارد میشود در حالی که باید از مذاکرهکنندگان همه جانبه حمایت و به آنها اعتماد کرد. این به معنای انتقاد نکردن نیست، اگر از جزییاتی مطمئن شدیم و بخشی از متن منتشر شد، اشکال را مطرح کنیم یا بر اساس اهدافی که کشور ترسیم کرده مطالبات را مطرح کنیم.این کارشناس مسایل بینالملل با انتقاد از ضعف دولتها و دستگاه سیاست خارجی در دیپلماسی عمومی به ویژه در رابطه با مذاکرات هستهای اظهار کرد: دیپلماسی عمومی همیشه برای هر اقدام سیاست خارجی پیوست رسانهای تهیه میکند که اهداف مذاکرات و آن اقدام را ترسیم میکند. دیپلماسی عمومی در بخشهایی متمرکز بر نخبگان و کارشناسان است و در بخشهایی از طریق رادیو تلویزیون و رسانههای عمومی مختلف دنبال میشود تا به این وسیله برای افکار عمومی اهداف آن اقدام را تببین کنند.وی گفت: الان این نقص وجود دارد که افکار عمومی میبیند سرنوشتش در حال مذاکره است، اما از هیچ چیز اطلاع ندارد. البته از رسانههای بیگانه میشنود اما با روایت آنها نه آنچه از طرف مذاکرهکننده ایرانی در جریان است و دنبال میشود. در هر حال آنها در دیپلماسی عمومی بر خلاف ما بسیار فعال هستند. نه اینکه ما انتظار داشته باشیم مسئولان متن مذاکرات را توضیح دهند اما نقطه نظرات ایران را باید به طور مستمر توضیح دهند، اینکه چه اهدافی دنبال میشود و برنامههای خود را در مذاکرات مطرح کنند.بهشتیپور با اشاره به فکت شیتی که آمریکا بعد از مذاکرات لوزان و وین منتشر کرد و موجب بیاعتمادی بخشی از جامعه به مذاکرات و توافق شد گفت: آنها این متون را از قبل آماده و منتشر میکنند چون میخواهند فضا را در اختیار بگیرند. آمریکا در آن مقطع نیاز داشت مخالفان داخلی اش را راضی کند از این رو هر چه به نفع خودش بود را منتشر کرد. ما در این زمینه ضعیف هستیم و متاسفانه نمی بینیم که از این تجربیات درس گرفته باشیم. اما معتقدم باید بر روی توجیه و توضیح به افکار عمومی متمرکز شویم. باید مساله را به نحوی تبیین کنیم که به ضد خودش و علیه کشور تبدیل نشود.
در این مرحله معتقدم ایران باید اطلاعات بیشتری از روند و آنچه انتظار است احتمالا شاهد آن باشیم، منتشر کند. نباید صرفا اخبار از طریق رسانه های خارجی در اختیار مردم قرار گیرد.وی گفت: این درحالی است که رسانههای غربی اخبار و جزییات مذاکرات را به نفع خود منتشر میکنند مثلا در رابطه با گزارش اخیر والاستریت ژورنال درباره سوالات میان ایران و آژانس مشخص نیست که قرار است پرونده ایران مختومه شود یا وعده دادند که کمک کنند که بسته بشود. ایجاد این ابهامات به نفع طرف ایرانی نیست.
این کارشناس مسایل بینالملل تصریح کرد: در شرایط فعلی کاری که اولویت دارد این است که دیپلماسی عمومی در رابطه با مذاکرات احیای برجام در وزارت خارجه تقویت شود و به زبانهای مختلف هم این کار را انجام دهیم. از سویی نیاز مبرم داریم که افکار عمومی داخلی توجیه شوند. پنجاه درصد سیاست خارجی کشورها تحت تاثیر افکار عمومی داخلی شان پیش میرود و این است که موفقیت یک اقدام تضمین میشود. افکار عمومی درست توجیه شود پشتیبان قوی سیاست ها و اقدامات در داخل و خارج است. متاسفانه در این زمینه خوب نیستم و اسیر جریان سازیهای غرب هستیم و در داخل هم بر اساس جناحگرایی اختلافاتی داریم که در سیاستها تاثیرگذار است.