روزنامه ابتکار
1401/05/27
«ابتکار» تازهترین تحولات برجامی را بررسی میکند مرز باریک میان پیروزی و شکست توافق
همانطور که در خبرها اعلام شد، مقامات ایران روز دوشنبه پاسخ خود به آنچه درنهایت ۱۷ مرداد روی میز مذاکرات در وین قرار گرفت را به طرفهای مقابل ارائه دادند و انتظار است ظرف ۴۸ ساعت از زمان ارائه آخرین جمعبندی خود به هماهنگکننده برجام، پاسخ طرف آمریکایی را دریافت کند.در آخرین مذاکرات ایران و ۱+۴ به همراه آمریکا در وین که هفته گذشته انجام شد، رایزنیهای فشرده کارشناسی و سیاسی بر روی طرح رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا انجام شد. طرفهای مختلف در نهایت به یک جمعبندی و طرح نهایی دست پیدا کردند که در بخشهایی هنوز به تصمیمگیری در پایتختها نیاز داشت.
ایران طی یک هفته گذشته در نشستهای کارشناسی به جمعبندی نهایی رسید و این جمعبندی روز دوشنبه در نشست شورای عالی امنیت ملی به ریاست سید ابراهیم رییسی بررسی و تصمیم گیری نهایی درباره آن اعلام شد.
وزارت امور خارجه کشورمان در ساعات پایانی روز دوشنبه پاسخ خود به آنچه در وین نهایی شده بود را به جوزپ بورل هماهنگکننده مذاکرات برجامی تحویل داد.
در این رابطه یک منبع مطلع در گفتوگو با خبرگزاری ایسنا درباره انتظار برای دریافت پاسخ طرفهای مقابل به ویژه آمریکا به جمعبندی ایران گفت که “انتظار است تا دو روز آینده پاسخ طرف مقابل را دریافت کنیم.”
در عین حال واکنش مقامات اروپایی و روسی به محتوای پاسخ ایران که در پایان روز دوشنبه ۲۵ مرداد به جوزپ بورل تحویل داده شد تا حدود زیادی مثبت و رو به جلو بود.
میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در مذاکرات وین در این باره گفت که پاسخ ایران به پیشنهادهای اتحادیه اروپا “سازنده” است و توپ اکنون در زمین واشنگتن است.
وی تاکید کرد که ایران در روند اصلاح طرح احیای توافق هستهای پیشنهاد تقویت ضمانتهای مربوط به حفظ توافق در آینده را مطرح کرد. اولیانوف همچنین گفت: بعید نیست که به زودی دیداری در سطح وزرا در خصوص توافق هستهای برگزار شود.
نماینده روسیه در گفتوگو با شبکه سولوویف لایف که از طریق یوتیوب پخش می شود خاطرنشان کرد: ایرانی ها روز گذشته پاسخ شان به پیشنهاد اتحادیه اروپا را دادند و به نظر من پاسخ آن ها بسیار سازنده است. آن ها آماده انعقاد توافق هستند به شرطی که آمریکایی ها سه شرط را بپذیرند.
وی گفت که هدف یکی از این اصلاحات که ایرانیها خواستار شدند، تقویت تضمینها است، علاوه بر این درخواست دیگری نیز دارند که به نظر میرسد در همین راستا باشد.
اولیانوف تاکید کرد که آمریکاییها اکنون باید پاسخ دهند، اگر پاسخ آنها مثبت بود، به زودی نشستی در سطح وزیران برگزار خواهد شد و امضای توافق در آن انجام می شود.
نماینده روسیه در مذاکرات وین گفت که رسیدن به توافق برای احیای برجام در این هفته و یا هفته آینده امکان پذیر است.
همچنین روزنامه ایندیپندنت نوشت، یک دیپلمات غربی به نقل از هیات مذاکرهکننده فرانسوی گفته است، ایران متن پیشنهادی اتحادیه اروپا در مورد احیای توافق هستهای را به صورت مشروط میپذیرد. به این معنی که سیاست گام به گام لغو تحریمها را در قبال بازگشت به تعهدات برجامی پیش خواهد گرفت.
بنا بر گزارش نشریه پولیتیکو یک مقام ارشد غربی نیز گفته است، پاسخ ایران، شامگاه دوشنبه به وقت ایران توسط اتحادیه اروپا دریافت شده است که بیشتر روی مسائل باقیمانده مرتبط با تحریمها و تضمینها بر سر تعاملات اقتصادی متمرکز است.
این مقام غربی ادعا کرده است که پاسخ ایران خواستههای بیشتری در زمینه تحقیقات آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره منشا ذرات مواد هستهای که پیشتر کشفشده توسط بازرسان آژانس طی سالهای گذشته در محلهای مختلف، مطرح نمیکند. تهران با این تحقیقات مخالفت کرده و اصرار دارد توافق هستهای تنها در صورتی میتواند احیا شود که این تحقیق توسط آژانس، برای همیشه مختومه اعلام شود. این صحبتها در حالی مطرح می شود که روز گذشته جلسه غیر علنی مجلس درباره مذاکرات برجام روز گذشته تشکیل شد و ابوالفضل عمویی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجل در جمع خبرنگاران در توضیح این جلسه گفت: امروز مجلس جلسه مهمی به صورت غیرعلنی تشکیل داد. با توجه به اینکه در هفتههای اخیر در روند مذاکرات هستهای پیشرفتهایی داشتیم لازم بود نمایندگان در جریان تحولات و موضوعات قرار گیرند.
وی توضیح داد: امروز در این جلسه میزبان شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی، امیرعبداللهیان وزیر خارجه، باقری رئیس تیم مذاکره کننده و اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی بودیم که روز سه شنبه کمیسیون امنیت ملی با همین افراد جلسهای را تشکیل دادند و جزئیات مورد بررسی قرار گرفت. مهمترین نکته اهمیت قانون اقدام راهبردی برای رفع تحریمها است که آقای شمخانی هم به آن اشاره داشت که این قانون گام مهمی برای پیشبرد برنامه هستهای کشور و تقویت موضع مذاکرات است. این قانون یکی از سرمایههای اصلی ما است. نمایندگان تاکید داشتند که باید ادامه راه براساس همین مسیر باشد. انتظار میرود تیم مذاکرهکننده هم تلاش کنند در متن خروجی مذاکرات به اهداف این قانون توجه شود.
عمویی گفت: نکته کلیدی درباره اهداف مذاکرات این است که مردم ایران انتفاع اقتصادی داشته باشند. به این عنوان که موانع تجارت خارجی ایران رفع شود و محدودیتهای غیرقانونی فروش نفت برداشته شود. همچنین ما به منابع فروش نفت برای تامین نیاز مردم کشورمان دسترسی پیدا کنیم. تجار هم چنین روندی را در روند تجارت خارجی دنبال می کنند. این مسیر در مذاکرات دنبال شده و مطالبه هم است. نهایتا خروجی مذاکرات گزارش رفع تحریمها خواهد بود که دولت باید به مجلس ارائه کند. این ملاک ما برای ارزیابی در مجلس است.
وی با بیان اینکه تضمین و راستیآزمایی دو موضوع جدید در مذاکرات است، گفت: توافقی که در حال حاضر پیگیری میشود تصمیم کمیسیون مشترک برای احیای توافق سال ۲۰۱۵ است. به این عنوان که این توافق با خروجی غیرقانونی آمریکا نقض شد و نهایتا ایران دست به کاهش تعهدات زد. پس اگر بخواهیم به شرایط سال ۲۰۱۵ برگردیم باید تضمینی باشد که طرفهایی که میخواهند با ایران کار اقتصادی و تجاری انجام دهند تحت تاثیر تحریمها قرار نگیرند. این موضوع مهمی بود که مورد پذیرش طرف مقابل قرار گرفته است.
عمویی درباره راستیآزمایی هم گفت: یکی از نواقص توافق قبلی موضوع راستیآزمایی بود. تعهدات ایران از جانب آژانس مورد راستی آزمایی قرار میگرفت اما تعهدات طرف مقابل برای رفع تحریم ها، راهکاری برای راستیآزمایی نداشت. این خواسته جمهوری اسلامی است. الان اصل موضوع پذیرفته شده که هم بازه زمانی برای راستی آزمایی رفع تحریمها در نظر گرفته شود و هم اقدامات مختلفی دنبال شود که ایران بتواند راستی آزمایی کند که تحریمها به صورت مستمر برداشته شود؛ دو موضوع راستی آزمایی و تضمینها علاوه بر موضوع رفع تحریمها به صورت مکتوب در پیشنویس اشاره شده است.
برای پایداری توافق باید موضوعات پادمانی بسته شود
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس درباره مسائل پادمانی هم گفت: روابط ما با پادمان تحت تاثیر تلاشهای سیاسی قرار گرفته است. امروز نشانه جدیدی را از بدعهدی شاهدیم. تیم مذاکرهکننده اصرار دارد که برای پایداری یک توافق لازم است موضوعات پادمانی بسته شود.
عمویی ادامه داد: ماهیت این سوالات جدید را سیاسی میدانیم و به تبع آن لازم است آنها با اراده سیاسی کمک کنند که این موضوع بسته شود.
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در پاسخ به این پرسش که رفع تحریمها به صورت گام به گام یا به صورت یکجا خواهد بود؟ گفت: از دید ما باید تحریمها به گونهای برداشته شود که بتوان راستی آزمایی کرد از این جهت دولت باید گزارش رفع تحریمها را به مجلس بدهد.
وی توضیح داد: بخشی از تحریمها شامل دستورات اجرایی است که لازم است از ابتدای توافق برای برداشتن آن صادر شود. بخشی از آن هم در چند مرحله طراحی شده که چطور توافق جلو میرود، مثل دوره تایید داخلی آن به بازه اجرا؛ این مراحل اجرا میشود اما در نهایت باید به نوعی تحریمها برداشته شود که هم موثر و هم قابل راستی آزمایی باشد.
وی تاکید کرد: موضوع اصلی کار این است که هنوز ما موضوعات باقی مانده برای مذاکرات داریم. پیشنهاد آخری دریافت کردیم و نظراتمان را اعلام کردیم ولی هنوز از طرف مقابل پاسخی دریافت نکردیم. اگر آنها با خواستههای جمهوری اسلامی همراهی کنند حتما میتوانیم شاهد یک توافق باشیم. تاکید می کنم در مسیر توافق هستیم اما هنوز به توافق نرسیدیم. هر چند فاصله چندانی هم نداریم. اگر اراده جدی باشد خیلی سریع این اتفاق میافتد.
سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس درباره اینکه آیا باید متن توافق احتمالی به تصویب مجلس برسد، گفت: طبق ماده ۷ قانون اقدام راهبردی مجلس از دولت گزارش رفع تحریمها را دریافت می کند و این ملاک ما برای تصمیمگیری است. یعنی وقتی توافق انجام شود متن آن منتشر شده و در اختیار همه قرار میگیرد و ما هم مسیر عادی نظارت مجلس بر دولت را دنبال میکنیم. درباره این مورد خاص گزارش رفع تحریمهاست که در مجلس بررسی میشود.
نیازی به تصویب توافق در مجلس نیست
این صحبتهای عمویی در حالی مطرح میشود که ولی اسماعیلی، نایب رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس در گفت و گو با خبرگزاری ایرنا در مورد جزییات جلسه غیرعلنی مجلس شورای اسلامی گفت: در این جلسه حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه و علی باقری رئیس تیم مذاکره کننده هسته ای کشورمان حضور داشتند.
نماینده مردم گرمی در مجلس شورای اسلامی افزود: در این جلسه وزیر امور خارجه و رئیس تیم مذاکره کننده گزارشی را از روند مذاکرات به نمایندگان ارائه کردند. نائب رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس اظهار کرد: گزارش ارائه شده از مذاکره قوی، منطقی تیم مذاکره کننده فعلی نسبت به تیم مذاکره کننده دولت قبل حکایت دارد. اسماعیل خاطرنشان کرد: در حال حاضر توپ در زمین آمریکا و غرب است و آنها باید با تصمیم درست خود پاسخ مناسب را به بسته پیشنهادی ایران درباره توافق بدهند.
وی افزود: به تیم مذاکره کننده اختیار تام داده شده و نیازی نیست که توافق آنها با طرف مقابل به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد.
تصمیم سیاسی ایران برای تفاهم گرفته شده است
همچنین عباس مقتدایی نایب رییس دوم کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز در این باره تاکید کرد که تفاهم در حال انجام است و تصمیم سیاسی ایران هم برای انجام تفاهم گرفته شده و باید آمریکا موضع خود را مشخص کند.
وی افزود: باید به تفاهم یا همفکری در بالاترین سطح برسیم که به نظر میرسد در جلسه امروز تا حدودی این موضوع انجام شد. البته جلسه دیگری هم دیروز بعد از ظهر در محل دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی تشکیل شده بود که در آن جلسه، اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی به اتفاق همین دستاندرکاران که ذکر کردم حضور داشتند.
مقتدایی تصریح کرد: در آن جلسه هم مفاد نامههایی که رد و بدل شده یا موضوعات مرتبطی که مدنظر ایران هست، مطرح شد اما نکته مهم در این جلسات که امروز و روز گذشته برگزار شد و متوقف نخواهد شد و در روزهای آینده هم برخی از برنامه ریزی ها برای جلساتی در کمیسیون امنیت ملی وجود دارد، این است که منافع ملت ایران را در بالاترین سطح تامین کنیم.
وی ادامه داد: قانون اقدام راهبردی مجلس که تصویب شده، باید در بالاترین سطح رعایت شود و بر آن تاکید کنیم. به عبارتی این انطباق باید صورت بگیرد که روند تفاهم در حال انجام است و تصمیم سیاسی ایران گرفته شده است. اما باید طرف مقابل و آمریکایی ها تصمیم سیاسی خود را در این باره بگیرند.
این نماینده مجلس تاکید کرد: آمریکا باید تصمیم بگیرد و موضع خود را مشخص کند که آیا بنا دارند، منافع ملت ایران را کامل بپذیرند یا اینکه مثل قبل میخواهند پیمان شکنی و بدعهدی کند. الان پیام هایی که بین ما و اروپاییها و واسطه آمریکایی ها رد و بدل شده در همین فضا است و اگر آنها تصمیم سیاسی بگیرند که منافع ملت ایران را به طور ویژه در نظر گرفته شود، توافق در دسترس است.
مقتدایی در ادامه تاکید کرد: اگر قرار باشد طرف مقابل سخنی بیان کند اما آن را عملیاتی نکند، همه مسئولیتها بر عهده طرف مقابل خواهد بود.
وی درباره اینکه علاوه بر دو موضوع که به توافق شفاهی رسیده است، موضوع سوم هم به تفاهم طرفین رسیده است یا خیر، اظهار داشت: مجلس در این باره سختگیرانه عمل میکند به این معنا که ما باید یقین پیدا کنیم که منافع ملت ایران در بالاترین سطح مورد لحاظ قرار میگیرد. دلیلش هم این است که طرف مقابل ما قبلاً همین روند را طی کرده و بدعهدی کرده است.
نایب رییس دوم کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تصریح کرد: موضوع راستیآزمایی و برداشتن تحریمها و سایر موضوعات مرتبط دیگر در جلسه امروز مطرح شد و تا وقتی که یقین نکنیم که منافع ملت ایران تامین می شود، قاعدتاً نمایندگان پافشاریهای لازم را خواهند داشت.
مقتدایی یادآور شد: همکاران ما در مجلس بر این موضع هستند دوستان ما در دولت هم به این موضوع تاکید دارند. وی درباره اینکه آیا زمان پاسخ آمریکا به متن پیشنهادی ایران مشخص شده است، گفت: جمهوری اسلامی ایران در کوتاه ترین زمان پاسخ لازم را ارائه داد و در این زمان باید طرف مقابل جدیت خود را نشان دهد.
این نماینده مجلس تاکید کرد: طرف مقابل باید یک موضوع اساسی و کلیدی را در نظر بگیرد و آن اینکه موضوعات لازم را برای منافع ملت ایران بپذیرند. البته اگر اروپایی ها در این باره اقدامی انجام ندهند، خیلی زود فصل سرما فرا خواهد رسید و شاید طرف اروپایی بیشتر متضرر شود.
پربازدیدترینهای روزنامه ها
سایر اخبار این روزنامه
دو دیپلمات ارشد سابق ایران بررسی کردند
کلاف پیچیده حقآبه هیرمند
«ابتکار» تازهترین تحولات برجامی را بررسی میکند
مرز باریک میان پیروزی و شکست توافق
چرا اسامی بدهکاران بانکی زیر ۱۰۰میلیارد تومان محرمانه شد؟
شفافیت قسطی
« ابتکار» اما و اگرهای عرضه خودرو در بورس کالا را بررسی کرد
بورس راه ارزانی قیمت خودرو نیست
آرین احمدی
با سواد بودن یا با سواد نبودن مسئله این است
هشدار وزارت اقتصاد به بانکهای متخلف
طبق بخشنامه وام بدون ضامن بدهید
توافق هستهای ایران چه معنایی برای بازارهای نفت خواهد داشت؟
حصول توافق هستهای حجم نفت موجود در انبارهای ایران به
معاون بنیاد تعاون زندانیان کشور:
۱۰هزار زندانی کشور در کارخانهها مشغول به کار هستند
اعلام آمادگی ایران برای اجرای فوری توافق با آمریکا درباره زندانیان
استارلینک را هک کنید و تا ۲۵ هزار دلار جایزه بگیرید!