ورزشگاه جای استعمال دخانیات نیست

اعتراض علیرضا فغانی به آلودگی ناشی از استعمال دخانیات در برخی از ورزشگاه‌های ایران، بار دیگر بی‌توجهی به قوانین وضع شده را یادآور شد!
داور بین‌المللی فوتبال ایران در حالی به آلودگی فضای ورزشگاه‌ها بابت استعمال دخانیات واکنش نشان داد که در فصل ۹۷-۹۶ بود که براساس مصوبه هیئت رئیسه سازمان لیگ فوتبال ایران، نه فقط استعمال دخانیات که حتی وارد کردن سیگار به داخل ورزشگاه‌های کشور نیز ممنوع شد، به‌گونه‌ای‌که به طور رسمی و قانونی سیگار جزو اقلام ممنوعه بود که ورزشکاران اجازه وارد کردن آن را به هیچ ورزشگاهی در ایران نداشتند. تصمیمی که البته بعد از نقره‌داغ شدن پرسپولیس در این راستا در لیگ قهرمانان آسیا بود که اتخاذ شد، چراکه تا پیش از آن کمتر کسی به این مهم توجه داشت، اما بعد از آنکه ای‌اف‌سی، پرسپولیس را به دلیل استعمال دخانیات توسط یکی از هواداران این تیم در جریان بازی با الریان در لیگ قهرمانان آسیا ۳ هزار دلار جریمه کرد، سازمان لیگ فوتبال ایران نیز به صرافت تبعیت از قوانین فیفا و ای‌اف‌سی در راستای ممنوعیت استعمال دخانیات در ورزشگاه‌ها افتاد.
فیفا با هدف الگو‌سازی از طریق ورزش برای جوانان، استعمال دخانیات توسط تماشاگران در داخل استادیوم‌ها را ممنوع کرد. قانونی که تخطی از آن جریمه‌های هنگفتی روی دست باشگاه‌ها می‌گذاشت، اما مسئله مهم‌تر، پاک کردن تصویر استعمال دخانیات توسط مربیان، بازیکنان و تماشاگران در ورزشگاه‌ها بود برای فرهنگ‌سازی و سازمان لیگ نیز با یک بررسی اجمالی خیلی زود به این نتیجه رسید که می‌تواند با گذاشتن پا جای پای فیفا و همچنین ای‌اف‌سی در این زمینه فرهنگ‌سازی کند. البته نهادینه کردن این فرهنگ بی‌شک مسیری دشوار را در پیش داشت، خصوصاً که سازمان لیگ پا را فراتر گذاشت و علاوه بر ممنوعیت استعمال دخانیات، ورود آن به داخل ورزشگاه‌ها را هم ممنوع کرد. تصمیمی که می‌توانست خوب و تأثیرگذار باشد، اما به شرط اجرایی‌شدن قسمت دوم قانون وضع شد که نشان از سنگ بزرگی داشت که علامت نزدن بود!
تیر‌ماه ۹۶ و فصل ۹۷-۹۶ بود که فوتبال ایران نیز مانند اروپا تصمیم به فرهنگ‌سازی و الگو‌سازی در راستای کاهش استعمال دخانیات اقدام به ممنوع کردن این مورد خاص در ورزشگاه‌های فوتبال کرد، یعنی درست چیزی حدود شش سال پیش از آنکه یکی از پرافتخارترین داوران فوتبال ایران که مدتی است در استرالیا قضاوت می‌کند، از آلودگی ناشی از استعمال دخانیات در برخی ورزشگاه‌ها گلایه کند و به کنایه بگوید که گویی سیگار کشیدن در این ورزشگاه‌ها آزاد است!


وضع قانون به تنهایی کافی نیست، حتی اگر قانون وضع شده بهترین هم باشد تا زمانی که به مرحله اجرا درنیاید و عملی نشود، کوچک‌ترین سود و فایده‌ای به دنبال ندارد!
وضع قوانین باید ضمانت اجرایی داشته باشد، یعنی باید یکسری محرومیت‌ها و جرائمی را برای افرادی که به هر دلیل اقدام به استعمال دخانیات در ورزشگاه‌ها می‌کنند یا آن را به همراه دارند، لحاظ شود. در کنار این مهم باید آموزش‌های مختلف را نیز برای هواداران و تماشاگران حاضر در ورزشگاه‌ها در نظر گرفت. برای نمونه نشان دادن نماهنگ‌ها یا حتی فیلم‌های آموزشی در این راستا برای نشان دادن مضرات استعمال دخانیات و خسارت‌های زیانبار مالی و جانی آن می‌تواند قدم مثبتی باشد و مردم را مجاب کند تا با احترام گذاشتن به قانون منع استعمال دخانیات در ورزشگاه‌ها به فرهنگ‌سازی در این راستا بین تماشاگران کمک کنند، اما این مهم عملی نمی‌شود، مگر از قالب شعار بیرون بیاید و با عملیاتی کردن قانونی که سال‌ها پیش وضع شد، ولی هرگز به درستی اعمال نشد، گامی برای سلامت ورزشگاه‌ها برداریم. مسئله‌ای که این روز‌ها به یکی از دغدغه‌های اصلی خانواده‌ها نیز تبدیل شده است.