گروه صنعت و تجارت: ابهامات بسته حمایتی 2 هزار میلیارد تومانی وزارت صنعت، معدن و تجارت برای کسب و کارهای آسیب دیده از قطعی اینترنت وارد مرحله جدیدی شد. هفته گذشته بود که امیرحسین اسدی، مدیرکل دفتر خدمات کسب و کار وزارت صمت اعلام کرد: وزارت صمت تصمیم دارد برای حمایت از کسب‌وکارهای متضرر شده از قطعی اینترنت؛ هزار میلیارد تومان بسته تبلیغات ویژه صدا و سیما و هزار میلیارد بسته تبلیغات ویژه شبکه های اجتماعی برای حمایت از کسب و کارهای متضرر از قطعی اینترنت اختصاص دهد. مبهم بودن جزئیات و شیوه اجرای این طرح توسط وزارت صمت اما موجب برخی واکنش ها در میان رسانه ها و بخش های مختلف شد. در نهایت روز گذشته شورای رقابت طی نامه ای خواستار اطلاعات دقیق تر وزارت صنعت، معدن و تجارت درخصوص طرح تخصیص بسته ۲۰۰۰ میلیارد تومانی حمایت از کسب و کارهای متضرر از قطع دسترسی به فضای مجازی شد. قطعی اینترنت ها طی بیش از یک ماه گذشته آسیب های سراسری و جدی داشته که نمی توان آن را انکار کرد، از قطعی اینستاگرام و از بین رفتن کسب و کارهای مجازی گرفته تا نابودی برخی استارتاپ های ایرانی و خروج آنها از فرآیند فعالیت های خود. در طول هفته های گذشته بسیاری از کسب و کارهای دیگر به ویژه کسب و کارهای نوپا و کوچک اینترنتی رسما اعلام کردند که با توجه به شرایط موجود قادر به ادامه فعالیت نیستند. در حالی که براساس اعلام وزارت صمت اقلا 350 هزار واحد صنفی اینستاگرامی از فیلترینگ لطمه خورده اند، میلیون ها نفر براساس اعلام اتاق بازرگانی ایران با این فیلترینگ دچار چالش در زندگی شده اند.

شورای رقابت چه می خواهد؟
شورای رقابت طی نامه‌ای خواستار اطلاعات دقیق‌تر وزارت صمت در خصوص طرح تخصیص بسته دو هزار میلیارد تومانی حمایت از کسب و کارهای متضرر از قطع دسترسی به فضای مجازی به دلیل شبهه ارتکاب رویه ضدرقابتی و ضرورت تبعیت از مقررات توسعه رقابت و ضد انحصار در فصل نهم قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی شد. به گزارش روابط عمومی مرکز ملی رقابت، در پی اعلام مدیر کل دفتر خدمات کسب و کار وزارت صمت و برخی اطلاعات کسب شده مبنی بر تصمیمات حمایتی این وزارتخانه برای کسب‌وکارهای متضرر شده از قطعی اینترنت، شورای رقابت بر رعایت ضوابط رقابتی در اجرای این اقدام حمایتی تأکید کرد. این حمایت که در قالب بسته تبلیغاتی انجام خواهد شد، مشمولین متعددی دارد؛ از یک سو کسب و کارهای کوچک، متوسط و بزرگ متعددی وجود دارند که هریک به نوعی از قطعی دسترسی به فضای مجازی متضرر شده‌اند و از سوی دیگر علاوه بر سازمان صدا و سیما، بسترهای متعدد دیگری برای انجام تبلیغات فعال هستند؛ از همین رو احتمال ارتکاب برخی رویه‌های ضدرقابتی در اجرای تبعیض‌آمیز این حمایت وجود داشته و ضرورت دارد ضوابط رقابتی مطرح در فصل نهم قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ به ویژه موضوع ماده ۵۲ این قانون رعایت گردد و هرگونه کمک دولتی به کسب و کارها از طریق فرآیندی شفاف و مبتنی بر ضوابط و معیارهای متعارف، متوازن و رقابتی به مشمولین بسته حمایتی تعلق گیرد. گفتنی است، شورای رقابت خواستار ارائه گزارش دقیق و اطلاعات کامل از اجرای مراحل و فرآیند حمایت مذکور و ذکر مبانی قانونی و مستندات مبالغ تخصیص یافته به مشمولین این حمایت شده است.
آمار زیان قطعی اینترنت چقدر است؟
قطع یک ماهه اینترنت حداقل ۸۰ هزار میلیارد تومان به کسب و کارها ضربه زده و حالا قرار است برای جبران این زیان، 2 هزار میلیارد تومان بودجه به صدا و سیما تعلق بگیرد تا برای کسب‌وکارهای آسیب دیده تبلیغ کند! هر روز گزارش جدیدی از تاثیر قطعی اینترنت بر اقتصاد و کسب و کارهای مختلف منتشر می شود. از تعدیل نیرو در استارتاپ های کوچک گرفته تا ضرر صادرکنندگان و تولیدکنندگان بزرگ. براساس آخرین آماری که فرزین فردیس، رئیس کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق تهران اعلام کرده ضرر اقتصادی قطع اینترنت، ۸۰ هزار میلیارد تومان است. 35 هزار میلیارد تومان از این رقم مربوط به کسب و کارهای حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات است و ۴۵ هزار میلیارد تومان مربوط به کسب‌وکارهای خارج از این صنعت.

ابهامات بسته حمایتی وزارت صمت
مسئولان وزارت صنعت، معدن و تجارت از تدوین یک بسته پیشنهادی خبر می دهند که براساس آن قرار است دو هزار میلیارد تومان به صدا و سیما تخصیص داده شود تا این رسانه، کسب و کارهای متضرر را تبلیغ کند. البته اعلام شده است که قرار است هزار میلیارد تومان بسته تبلیغات ویژه صداوسیما و هزار میلیارد بسته تبلیغات ویژه شبکه‌های اجتماعی برای حمایت از کسب‌وکارهای متضرر از قطعی اینترنت اختصاص داده شود. با این حال هنوز هیچ مقام مسئولی اعلام نکرده است که آیا منظور از شبکه های اجتماعی، شبکه های اجتماعی خارجی است یا قرار است این بودجه هزار میلیارد تومانی، به شبکه های اجتماعی بومی و داخلی پرداخت شود. نکته قابل توجه اینکه در حالی صدا و سیما به عنوان مرجع پخش تبلیغات این کسب و کارهای متضرر انتخاب شده است که براساس گزارش سال جاری ایسپا، اعتماد به رسانه ملی به ۴۵ درصد رسیده است. از طرف دیگر، سوالی که وجود دارد این است که عده داده شده که این تبلیغات زمانی انجام شود که اینترنت به حالت قبل برگشته است. اما سوالات متعدد از وزیر ارتباطات نشان می دهد حتی دولت و مجلس هم زمان برگشت اینترنت به شرایط عادی و رفع فیلترینگ اینترنت و شبکه‌های اجتماعی را نمی‌داند. یک ماه از قطع اینترنت گذشته و براساس گزارش های مختلف زیان این یک ماه قطعی اینترنت ۸۰ تا ۱۰۰ هزار میلیارد تومان است. حتی با فرض تاثیرگذار بودن تبلیغات، این زیان جبران نمی شود. از طرف دیگر، مساله مهمی که در جریان فیلترینگ مطرح شده این است که حداقل یک میلیون شغل از بین رفته است. البته امیرحسین اسدی، مدیرکل دفتر خدمات کسب‌وکار وزارت صمت گفته است که براساس آمار متفاوتی که داریم ۳۰۰ هزار تا ۳ میلیون کسب و کار در اینستاگرام دچار مشکل شده اند که بخش مهمی از آنها کسب و کار خرد بوده اند. تدوین کننده بسته پیشنهادی حمایت از کسب و کارهای متضرر از قطعی اینترنت در وزارت صمت باید به این سوال جواب دهد که آیا در بسته حمایتی خود جایی هم برای کسب و کارهای بسیار خرد هم دیده است یا اینکه این تبلیغات تنها نصیب برخی برندهای خاص می شود؟