ضعف دستگاه دیپلماسی؛ استمرار دخالت غربی‌ها

آرمان امروز، سرويس ديپلماسي: بعد از شروع ناآرامي‌ها و اعتراضات در ايران شاهد افزايش اظهارت مداخله جويانه برخي کشورها بوديم. آنها در واکنش‌هايي نه‌تنها از معترضان داخلي حمايت کردند بلکه با تشکيل جبهه‌هايي بر عليه ايران قصد دارند که با فشار حداکثري اين برخوردهاي همراه با تحريم را ادامه دهند. در کنار اعتراضات داخلي که از سوي ديگر کشورها واکنش برانگيز شده است، نزديکي ايران به روسيه در جنگ با اوکراين نيز باعث شد تا کشورهاي اروپايي روابطشان را با ايران به پايين‌ترين سطح برسانند و اين سياست‌ها در همين روند ادامه دارد پيش‌بيني مي‌شود اين روابط به‌زودي قطع شود. در خبرها مشاهده مي‌کنيم که برخي کشورها مانند استراليا به دليل آنچه برخورد با معترضان در ايران عنوان شده است، سفير ايران را فراخوانده است. در اين بين بايد به عدم توان چانه‌زني ديپلماسي ايران اشاره کنيم که کم‌کاري وزارت امورخارجه باعث شده است که هر کشوري به خود اجازه دهد در مسائل داخلي ايران دخالت کند. در شرايطي که کشورهاي اروپايي، عربستان سعودي و اسرائيل، با محوريت آمريکا بر عليه ايران جبهه‌اي را تشکيل داده‌اند ولي هيچ واکنش اعمالي از سوي ايران که بتواند مانع دخالت‌ها و ماجراجويي آنها بشود از دستگاه ديپلماسي مشاهده نکرديم.
استراليا در حمايت از اغتشاشات، کاردار ايران را احضار کرد
در تازه‌ترين سياست‌هاي مداخله جويانه بر عليه ايران، وزير امور خارجه استراليا با هدف حمايت از معترضان ايراني گفته است که دولت اين کشور بار ديگر کاردار ايران را احضار کرده است. «پني وانگ»، وزير امور خارجه استراليا در ادامه مداخله در امور داخلي ايران با هدف حمايت از اعتراضات اخير، در سناي اين کشور گفت دولت استراليا بار ديگر کاردار ايران را به دليل آنچه «سرکوب وحشتناک اعتراضات» خواند، احضار کرده است. ما به همکاري با شرکاي بين‌المللي خود و در داخل دولت براي افزايش فشار بر ايران به دليل نقض فاحش حقوق بشر ادامه خواهيم داد.
پيش‌تر، «آنتوني آلبانيزي»، نخست‌وزير استراليا در اظهاراتي مداخله‌جويانه درباره اوضاع داخلي ايران نظر داد و از اغتشاشگران حمايت کرد. وي همچنين نسبت به تحولات داخلي ايران ابراز نگراني کرد.


در همين رابطه «ناصر کنعاني»، سخنگوي وزارت امور خارجه جمهوري اسلامي ايران هفته گذشته به گفته‌هاي مداخله‌جويانه نخست‌وزير استراليا درباره تحولات داخلي ايران واکنش نشان داد و گفت: به نظر مي‌رسد نخست‌وزير استراليا بر اساس اطلاعات نادرست، رويکرد نادرستي را در پيش گرفته که کمکي به روابط دو کشور نمي‌کند. ما آمادگي داريم در تهران و کانبرا روايت درست و به دور از جنجال رسانه‌اي در خصوص تحولات ايران را در اختيار دولت استراليا قرار دهيم.
سخنگوي دستگاه ديپلماسي درباره اتهامات حقوق بشري استراليا عليه ايران هم با تأکيد بر اينکه احترام متقابل و اتکاء به واقعيات بهترين راه پيشگيري از آشفتگي در ديپلماسي است، تصريح کرد: استراليا با پرونده پر چالش حقوق بشري از قتل پناهجويان تا قتل 500 بومي در زندان‌هاي اين کشور و منع تحقيق حرفه‌اي در اين موارد، فاقد کمترين مشروعيت اخلاقي براي موعظه در باب حقوق بشر است.  کنعاني همچنين پناه دادن به گروه‌هاي تروريستي و تجزيه‌طلب و سکوت در قبال حمله وحشيانه تروريستي به حرم مطهر شاهچراغ توسط دولت استراليا را نشانه‌اي از استاندارد دوگانه در قبال حقوق بشر خواند و افزود: در اين ارتباط سفير استراليا به وزارت امور خارجه جمهوري اسلامي ايران فراخوانده و هشدارهاي لازم از طريق وي منتقل شد.
گفتني است وزارت امور خارجه ايران پيش از اين در هشداري از هموطنان ايراني خواست که از سفر غيرضروري به استراليا بپرهيزند. اين وزارتخانه با اشاره به احتمال بازداشت خودسرانه و استرداد به دولت‌هاي متخاصم، به هموطنان ايراني توصيه کرد که درباره سفرهاي غيرضروري به استراليا تجديدنظر کنند.
«جلال ساداتيان»، ديپلمات پيشين و تحليلگر مسايل بين‌الملل در پاسخ به اين سوال که چرا دستگاه ديپلماسي نمي‌تواند از دخالت‌هاي ساير کشورها در مسائل داخلي ايران جلوگيري کند، به خبرنگار «آرمان امروز» مي‌گويد: «در ابتدا بايد به اين موضوع اشاره کنيم که متاسفانه وزارت امورخارجه ايران در وضعيتي که برخي از کشورها با تئوري و برنامه‌ريزي، فضاي بين‌المللي را بر عليه ايران بسيج کرده‌اند، وزارت‌خارجه‌اي را مشاهده مي‌کنيم که هيچ برنامه‌اي براي برخورد و يا جلوگيري از اقدامات اين کشورها و گروه‌ها ندارد. چندي پيش 35 نفر از ديپلمات‌هاي پيشين در بيانيه‌اي پيشنهاداتي را براي بهبود روابط ايران و ساير کشورها تهيه و منتشر کردند. توجه داشته باشيد که در بين اين افراد چهره‌هاي شناخته شده دستگاه ديپلماسي حضور داشتند که با ادبياتي انتقادي چالش‌هاي موجود را مطرح کردند. همچنين در اين بيانيه از مسئولان صدا و سيما درخواست کرديم که در ميزگردهاي اين سازمان زماني را هم براي مباحث سياست خارجه با حضور ديپلمات‌هاي پيشين طراحي کنند. متاسفانه بايد بگوييم نه تنها جوابي به انتقادهاي ما ندادند بلکه فضايي براي مناظره و گفت‌وگو هم تشکيل ندادند.»
سفير سابق ايران در انگلستان با انتقاد از برخي سياست‌هاي دستگاه ديپلماسي ادامه مي‌دهد: «همواره اين نقد وجود دارد که چرا افرادي که سياست‌هاي خود فضاي ديپلماسي را تحت تاثير قرار مي‌دهند و اهميتي به روابط بين‌المللي ندارند چرا مسئوليت فعاليت‌هاي خود را برگردن نمي‌گيرند؟ در زماني که برجام بين ايران و 1+5 به امضا رسيد بسياري به آن انتقاد داشتند و دولت پيشين را به کم کاري در اين توافق‌نامه محکوم مي‌کردند ولي حالا که خودشان مسئوليت احياي برجام را بر عهده دارند چرا نمي‌توانند روابط حداقلي با کشورهاي اروپايي و آمريکا ايجاد کنند تا اين تحريم‌ها که بر عليه ملت ايران وجود دارد برداشته شود؟ آنچه از وزير امورخارجه مشاهده مي‌کنيم تنها در اين حد است که مي‌گويند از آمريکا پيام‌هايي به دست ما رسيده است. موردي که مسئولان وزارت امورخارجه بايد به آن پاسخ شفافي بدهند اين است، در مدتي که سکان هدايت وزارت امور خارجه را برعهده داشته‌ايد چه نتيجه‌اي را مي‌توانيد در قالب دفاع از منافع ملي به جامعه ارائه بدهيد؟ در شرايطي قرار داريم که روابط بين‌المللي ايران وضعيت مناسبي ندارد و هموراه شاهد دخالت با برنامه‌ريزي برخي دولت‌ها بر عليه ايران هستيم ولي در مقابل هيچ جواب مناسبي در قالب ديپلماسي به آنها نمي‌دهيم. در پاسخ به سوال شما بايد بگويم که اين نشان از ضعف ديپلماسي ايران است که بايد به نقدها توجه کنند و از تجربيات ديگران در جهت منافع ملي استقبال کنند.»