بازار نفت منتظر رشد اقتصادی


گروه نفت و انرژی: در سال گذشته میلادی شاهد تحولاتی در حوزه صادرات و تولید نفت در کشور بودیم. درحالی که تولید نفت که در سال ۱۳۹۹ به زیر ۲ میلیون بشکه در روز هم رسیده بود، اکنون به رقم ۳ میلیون بشکه در روز رسیده است. همچنین آنطور که وزارت نفت اعلام می کند فروش نفت و گاز و وصول درآمدهای آنها هم بیشتر شده است. اگرچه صادرات نفت ایران هیچ‌گاه به صفر نرسید اما کاهش چشمگیری را تجربه کرد. با روی کار آمدن دولت سیزدهم، استفاده از راهکارهای مختلف برای افزایش فروش و صادرات نفت با وجود تحریم‌ها مورد توجه قرار گرفت تا آنجا که طبق اعلام مسوولان اکنون شرایط صادرات نفت بهتر است. همچنین دسترسی به منابع مالی ایران در خارج از کشور نیز بهبود داشته است.
آنطور که محسن خجسته‌مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران اعلام کرده یکی از دستوردهای ما در شش ماهه نخست فعالیت دولت، افزایش یک میلیون بشکه‌ای ظرفیت تولید و رسیدن به ظرفیت تولید قبل از تحریم‌ها بود که هزینه ۵۰۰ میلیون دلاری را در بر داشت. این سرمایه‌گذاری رشد ۶۰ درصدی متراژ حفاری در این دوره را در پی داشت و موفق به افزایش ۸۰ درصدی سرعت حفاری شدیم و سرعت حفاری ما از ۱۰.۵ متر در روز به ۱۸.۲ متر در روز رسیده است و از ۱۴۷ هزار متر حفاری در سال ۹۹ به ۲۳۵ هزار متر در سال ۱۴۰۰ رسیدیم. وی درباره ذخایر نفت و گاز صنعت نفت ایران توضیح داد: شرکت ملی نفت ایران در بخش نفت ۱۵۸ میلیارد بشکه معادل نفت خام و ۱۸۲ میلیارد بشکه معادل نفت خام، ذخایر گاز در اختیار دارد که در مجموع ۳۴۰ میلیارد بشکه معادل نفت خام می‌شود و مقام نخست در جهان به حساب می‌آید. در تولید نفت و گاز در بین شرکت‌های نفتی ملی و بین‌المللی رتبه سوم جهان را در اختیار داریم و ۴۱۰ مخزن نفت و گاز را مدیریت می‌کنیم. وی به تحقق درآمدهای شرکت ملی نفت ایران مربوط به تبصره‌های یک تا ۱۴ قانون بودجه در سال گذشته اشاره کرد و گفت: پس از ۱۲ سال برای نخستین‌بار سوآپ فرآورده‌های نفتی محقق شد، در این مدت صادرات نفت و میعانات گازی افزایش یافت و موفق شدیم ناوگان صادرات نفت و میعانات گازی را افزایش دهیم و در همین حال وصول درآمدها رشد چشمگیر داشت و به ۲ برابر رسید.
از طرف دیگر جواد اوجی، وزیر نفت نیز به تازگی اعلام کرد که هم‌اکنون نفت سبک ایران مشتریان خوبی دارد، و اکنون در کانال تولید روزانه ۳ میلیون بشکه نفت قرار گرفته‌ایم، ضمن آنکه ظرفیت تولید نفت سبک کشور با ابتکار همکارانم در شرکت ملی نفت ایران و پژوهشگاه صنعت نفت روزانه ٢٠٠ هزار بشکه افزایش یافته است. روز گذشته نیز علی بهادری جهرمی سخنگوی دولت از افزایش مداوم و مستمر صادرات نفت خام و میعانات گازی خبر داد و گفت: ماه گذشته شاهد رکوردزنی صادرات از آغاز دور جدید تحریم ها یعنی از سال ۹۷ تاکنون بودیم. با این حال آنطور که پیداست بازار نفت ایران وضعیت مثبتی را در سال گذشته سپری کرد اما در مجموع به دلیل کاهش رشد تقاضا وضعیت جهانی بازار نفت چندان مطلوب نبود، آنطور که پیش بینی شده مقدار عرضه نفت در سال ۲۰۲۲ به‌میزان ۴۱۰ هزار بشکه در روز بیشتر از تقاضای آن خواهد بود، انتظار می‌رود مازاد عرضه در سال ۲۰۲۳ با شدت کمتری تداوم یابد و در سه ماهه پایانی سال معکوس شود و تقاضای نفت به‌میزان ۳۰۰ هزار بشکه در روز بیشتر از عرضه نفت باشد.

آینده بازار نفت چگونه است؟
در همین حال محمدعلی خطیبی، نماینده اسبق ایران در هیات عامل اوپک در گفتگو با ایلنا، درباره چشم‌انداز بازار نفت در سال جاری میلادی اظهار داشت: مهمترین تحولی که در سال 2022 داشتیم جنگ اوکراین بود که بازار نفت را تحت‌تاثیر قرار داد و باعث شد قیمت‌ها تا مرز 120 دلار هم رسید اما اکنون به دلایلی روند کاهشی پیدا کرده و به مرز 70 تا 80 دلار برگشت مهمترین دلایلی که عامل کاهش قیمت‌ها بود و می‌تواند سال آینده میلادی را هم تحت‌تاثیر قرار دهد؛ نخست احتمال رکود اقتصادی در اقتصادهای بزرگ جهان و دومی بازگشت کرونا است که هر دو تقاضا را تحت تاثیر قرار داده و رشد را کم می‌کند، اینها عواملی است که باعث شده بازار نگران تقاضا باشد و قیمت‌ها نزولی شود. وی افزود: پیش‌بینی می‌شود کشورهای صنعتی بویژه اروپایی‌ها در سه ماهه دوم سال میلادی جدید وارد رکود شوند و بازار نیز این موضوع را جدی گرفته است و بر همین اساس تقاضاها به طرف پایین تعدیل می‌شود. اکنون شیوع دوباره کرونا از امریکا، چین و ژاپن دوباره شروع شده که تماما باعث اعمال محدودیت‌ها و در نتیجه کم شدن تقاضا می‌شود و قیمت‌ها قوت قبلی را نداشته باشد، اگر قیمت‌ها در همین مرز بماند اوپک‌پلاس باید مدیریت جدی عرضه را در دستور کار خود قرار دهد چراکه در غیر این صورت احتمال کاهش بیشتر قیمت‌ها وجود خواهد داشت.