روزنامه مردم سالاری
1396/04/24
افزایش تعداد کودکان کار در ایران
نایب رئیس انجمن حمایت از حقوق کودکان، عنوان کرد: متاسفانه علیرغم آنکه در سطح جهان آمار کودکان کار رو به کاهش بوده اما در ایران شاهد افزایش تعداد کودکان کار هستیم و تا زمانی که ساختارهای اقتصادی کشور اصلاح و فقر ریشه کن نشود، این روند ادامه خواهد داشت.طاهره پژوهش در گفت و گو با ایسنا گفت: زمانیکه حداقل دستمزد یک کارگر 800 هزار تومان است، درحالیکه قیمت اجاره خانهها سر به فلک میزند، با یک محاسبه سرانگشتی میتوان فهمید که با این میزان حقوق و دستمزد حتی نمیتوان یک سرپناه مناسب داشت و از حداقلها بهره مند بود؛ به این ترتیب وقتی از اوضاع اقتصادی نا به سامانمان آگاه نیستیم و ساختارهای غلط را اصلاح نمیکنیم؛ عجیب نیست که در آیین نامههایمان مدعی آن شویم که با پرداخت ماهیانه 50 هزارتومان به هر کودک کار میتوان آنان را به چرخه تحصیل برگردانده و از رشد این معضل در کشور جلوگیری کرد. نایب رئیس انجمن حمایت از حقوق کودکان در ادامه ضمن تاکید بر اینکه مسئله کودکان کار باید مسئله همه باشد و باید بدانیم بدون همکاری همه جانبه این معضل در کشور حل نخواهد شد، افزود: چنانچه بخواهیم کودکی را از چرخه تولید خارج کنیم، باید درک صحیحی از شرایط اجتماعی و اقتصادی کشور داشته باشیم.
پژوهش ادامه داد: متاسفانه کودکان کار درحال حاضر هزینه اجاره خانه و معیشت خانواده خود را تامین میکنند و اگر کار را از آنها بگیریم به طور کلی از صحنه روزگار محو خواهند شد؛ به همین دلیل است که مسئولین باید در جهت اصلاح ساختارها اقدام کنند.
وی در ادامه ضمن بیان آنکه براساس پیمان نامه حقوق کودک، هر کودک باید تحت مراقبت و حمایتهای خانواده از کودکی تا بزرگسالی قرار گیرد و بتواند با توجه به بالاترین استانداردهای جامعه رشد همه جانبه داشته و استعدادهایش شکوفا شود؛ گفت: دولتها موظف به تضمین رشد کودکان هر جامعه هستند؛ به این ترتیب مسئله کودکان کارنیز یک موضوع اجتماعی بوده که از فقدان مدیریت اجتماعی و نداشتن آمارهای صحیح ناشی میشود و قابل تقلیل به قشر و گروه خاصی نیست.
نایب رئیس انجمن حمایت از حقوق کودکان در ادامه با تاکید بر آنکه علت اصلی شکل گیری کار کودک در هرجامعه ناسالم بودن ساختارهای اقتصادی آن جامعه است، افزود: با مطالعه تاریخ کودکی به کار کودک به ویژه در بخشهای کشاورزی بعنوان نیروی کار مواجه میشویم؛ اما در دوران روشنگری و در حقیقت از قرن 16 میلادی که بحث «تعلیم و تربیت» کودکان مورد تاکید قرار گرفت، دنیا به این نتیجه رسید که با تربیت کودکان میتوان جامعه بهتر و سالمتری داشته و پس از آن کودکان از افرادی «خرج درآر» به افرادی «خرج تراش» تبدیل شدند. پژوهش ادامه داد: در خصوص کار کودک در ایران نیز شاهد آن بودیم که در گذشته کودکان ایرانی در بخشهای کشاورزی فعال بودند؛ اما این بار به دنبال آن هستیم تا از اشکال پنهان کار کودک، به ویژه دختران صحبت کنیم، که کار در کارگاههای «قالیبافی» یکی از اشکال آن است؛ به طوریکه بخش عمده ای از کار بافت فرش ایرانی که آنقدر در جهان مطرح است به دوش کودکان،به ویژه دختران بوده است. وی ادامه داد: این درحالیست که «کنوانسیون ممنوعیت و اقدام فوری برای محو بدترین اشکال کار کودک» در سال 1999 تصویب و در سال 1378 در ایران تایید و در تاریخ 23 آبان سال 1380 به تصویب شورا نگهبان رسیده است. در این کنوانسیون تمامیجوانب اعم از ممانعت کار کودک در اماکنی که رشد و تحصیل وی را به خاطره میاندازند، تعیین سن کودکی تا 18 سال و...در نظر گرفته شده است؛در واقع طبق این کنوانسیون در گیر کردن کودک در آن دسته از فعالیتهای اقتصادی که مانع تحصیل، آموزش و رشد همه جانبه آنها میشود، ممنوع است. پژوهش ادامه داد: این درحالیست که متاسفانه با وجود تصویب این قانون در سال 1380 و ابلاغ آن به وزارت کار در سال 1382، هنوز هم شاهد آن هستیم که این وزارتخانه که مسئولیت اجرایی آن را برعهده دارد، این کنوانسیون را اجرا نمیکند و درخواست انجمن حمایت از حقوق کودکان آنست که به تعهدات خود در رابطه با پیمان نامهها و کنوانسیونهای بینالمللی عمل کند. وی در ادامه به تلاش در جهت تدوین «آییننامه حمایتهای اجتماعی از کودکان کار» اشاره کرد و گفت: مدتها برای تدوین «آیین نامه حمایتهای اجتماعی از کودکان کار» در جلسات مشترک وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی با نمایندگان شبکه یاری کودکان کار و خیابان، تلاش شد اما پس از تدوین، این آیین نامه اجرایی نشد و متاسفانه از سال گذشته هیچ گونه اقدامی در راستای اجرایی شدن آن صورت نگرفته است. نایب رئیس انجمن حمایت از حقوق کودکان در ادامه ضمن تاکید بر آنکه نیاز است خانوادههای کودکان کار شناسایی و یارانه ای برای آنها در نظر گرفته شود؛ اظهار کرد: خانوادههایی که زیر خط فقر هستند، دریافتی بسیار محدودی داشته و قادر به تامین حداقلهای زندگی خود نیستند؛ به این ترتیب نیاز است تا وضعیت پرداخت یارانههای نقدی نیز در کشور اصلاح شود.
پژوهش تصریح کرد: به جای پرداخت یارانه یکسان به تمامیاقشار جامعه،از بالای شهر تا پایین شهر، باید یارانه را تنها به آن دسته از افراد جامعه که مشکلات مالی داشته و بدون حمایتهای دولت قادر به ادامه روند طبیعی زندگی خود نیستند، دریافت کنند. وی افزود: این شناساییها باید از طریق وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی صورت گرفته و از طریق همین وزارتخانه ارائه خدمات مددکاری به این خانوادهها در دستور کار قرار گیرد؛ تا بتوان با ارائه خدمات صحیح آنان را به توانمندی اقتصادی رساند تا در بلندمدت حتی نیازمند دریافت یارانه هم نباشند که البته اجرای تمامیاین اقدامات نیازمند اصلاح ساختارهای اقتصادی و اجتماعی کشور است.
نایب رئیس انجمن حمایت از حقوق کودکان در ادامه به بردگی کودکان کار اشاره کرد و گفت: در حال حاضر «بردگی کودکان کار» یکی دیگر از مشکلاتی است که با آن مواجه ایم، به طوریکه شاهد بردگی کودکان کار به ویژه کودکان کار مهاجر و به طور خاص در منطقه دروازه غار و هرندی هستیم ؛ برخی از این کودکان حتی برای حمام کردن هم باید از استاد کار و یا صاحب کار خود اجازه بگیرند و یا برخی اوقات تا ساعت 12 شب مشغول کار هستند و حتی بیش از 2 ساعت در روز وقت خالی ندارند.
پژوهش ادامه داد: متاسفانه این کودکان هیچ کارت شناسایی نداشته و حتی در صورت تضعیف حقوق و یا عدم دریافت دستمزدشان، نمیتوانند به مراجع قضایی شکایت کنند و یا حتی در خصوص کودکان کار مهاجر وقتی به اورژانس اجتماعی مراجعه میکنیم بعلت مهاجر بودن به مسائلشان رسیدگی نمیشود؛ در این میان کودکان کار ایرانی هم هیچ آگاهی از حقوق خود ندارند.
وی همچنین عنوان کرد: علاوه بر تمامیاین مشکلات، مسائل و آسیبهای کارگاههای کمتر از 10 نفر که مشمول قانون کار نمیشوند نیز یکی از معضلات است؛ زیرا بسیاری از کودکان کار در این کارگاهها مشغول کار هستند.
نایب رئیس انجمن حمایت از حقوق کودکان در ادامه به مسئله ازدواج زودهنگام کودکان دختر نیز اشاره کرد و گفت:تا کنون ازدواج کودکان در سنین پایین را جزء کار کودک محسوب نمیکردیم، اما کودکی که مجبور میشود در 10 سالگی مسوولیت یک خانه و زندگی را برعهده گیرد هم مشمول کار اجباری شده است.
پژوهش همچنین ضمن بیان آنکه متاسفانه طرح بیمه همگانی سلامت برای این کودکان پیگیری نشد و آنها مشمول بیمه نمیشوند و هزینه درمانی بسیار بالایی دارند؛ گفت: عدم آشنایی این کودکان با معیارها و شاخصهای سلامت نیز یکی از مشکلات و چالشهای اصلی ما در راه رساندن آنان به سلامتی است.
وی ادامه داد: حدود 12 سال است که به دنبال آن هستیم که بهزیستی از طریق وزارت بهداشت یک بیمارستان را در سطح شهر به کودکان کار اختصاص دهد؛ این درحالیست که زمانی بهزیستی مدعی شد که این مسئله را پیگیری و به زودی محقق خواهد شد اما تاکنون شاهد تحقق آن نبوده ایم. نایب رئیس انجمن حمایت از حقوق کودکان افزود: اختصاص یک بیمارستان به کودکان کار هیچ هزینه ای برای دولت ندارد؛ این درحالیست که با اختصاص این بیمارستان و اعلام آنکه تمامیکودکان کار در مناطق شوش، ناصر خسرو و...با اخذ معرفی نامه از سمنهای فعال در این حوزه میتوانند برای دریافت خدمات درمانی مراجعه و از خدمات رایگان بهره مند شوند، بسیاری از آسیبهای موجود در حوزه کودکان کار نیز کاهش خواهد یافت.
وی در ادامه ضمن بیان آنکه کودکان کار امنیت ندارند و وقتی یک کوک از 10 سالگی مجبور به کار کردن میشود،باید در 30 سالگی بازنشسته شود؛ اظهار کرد: متاسفانه بعلت عدم حمایتهای اجتماعی چرخه فقر در میان کودکان کار ادامه پیدا میکند و این مسئله در میان کودکان کولی بسیار به چشم میآید، برای مثال شاهد آن هستیم که کودکی که سال 78 خود، تحت پوشش انجمن حمایت از حقوق کودک بوده، در حال حاضر پدر شده و الان زن و فرزندانش درحال کار کردن هستند. نایب رئیس انجمن حمایت از حقوق کودکان همچنین ضمن بیان آنکه به علت پایین بودن کیفیت آموزشی آمار زیادی از ترک تحصیل در کشور وجود دارد؛ اظهار کرد: حتی کودکانی که از سنین پایین تحت پوشش انجمنهایی مانند انجمن حمایت از حقوق کودک و پیگیریهای مددکاری قرار دارند زمانی که به سن دبیرستان میرسند علاقهای به ادامه تحصیل نداشته و با یک چرخ در ناصر خسرو مشغول به کار میشوند.
سایر اخبار این روزنامه
باید به برجام افتخار کنیم
قالیباف شهردار «سازه» بود
اقتصاد فرهنگ عامل کمکدهنده به اقتصاد مقاومتی است
قهرمانی مقتدرانه نوجوانان و جوانان کاراته ایران در آسیا
جاسوس شوروی در رسوایی «راشاگیت»
مقابله قضایی با نژادپرستی موطلایی کاخ سفید
افزایش تعداد کودکان کار در ایران
طرفین مذاکرات هستهای به تعهدات خود پایبند بمانند
در سـوگ انسانیت
افراطیون مجلس در ماجرای توتال کم آوردند ما را متهم به اهانت به روحانیت کردند