سیاستگذاری معیوب چالش اصلی فولادسازان


گروه صنعت و تجارت: همایش تاب‌آوری صنعت فولاد ایران در حالی برگزار شد که مدیران عامل هلدینگ‌های مختلف فولادی و همچنین مقامات دولتی و پارلمانی نیز در این نشست حضور داشتند. بحث قیمت‌گذاری دستوری، تأمین مواد اولیه، محدودیت‌های انرژی، سودآوری در بازار سرمایه و نیز رفع موانع صادراتی از جمله موارد مهم مورد بحث در این نشست تخصصی بود.
به گزارش «تجارت»، انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران دیروز همایش تخصصی تاب‌آوری در صنعت فولاد را برگزار کرد. در این همایش مدیران عامل هلدینگ‌های فولادی و همچنین برخی از نمایندگان دولت و مجلس نیز حضور پیدا کردند و ارائه دیدگاه‌های خود درباره صنعت فولاد ایران و چالش‌های مهم پیش رو پرداختند. این همایش در قالب سه پنل تخصصی برگزار شد: چالش‌های سیاست‌گذاری صنعت فولاد با تمرکز بر توسعه سرمایه‌گذاری، بازار سرمایه و زیرساخت و اشتغال، حکمرانی مطلوب در صنعت فولاد با تمرکز بر رشد تولید، تنظیم بازار، توسعه صادرات و افزایش مزیت رقابتی، امنیت پایدار محیط کسب و کار در صنعت فولاد.
رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در همایش به بررسی اتفاقات یک سال اخیر صنعت فولاد پرداخت و ضمن بیان اینکه صنعت فولاد امروز با تولید ۳۳ میلیون تن در سال توانسته خود را در جایگاه دهم جهانی تولیدکنندگان قرار دهد، عنوان کرد سال ۱۳۸۵ ایران ۹ میلیون تن تولید و بیست میلیون تن مصرف داشت و یک واردکننده مطلق فولاد بود در طی هفده سال از سال ۱۳۸۵ تاکنون ظرفیت تولید به ۳۳ میلیون تن رسید. از دید بالاترین مقاما صنفی تولید فولاد طی هفده سال اخیر زمینه‌ساز اصلی به حرکت درآمدن چرخ فولاد ورود سرمایه بخش خصوصی بوده که باعث شده تولید اکنون به 33 میلیون تن برسد. اما از دید «بهرام سبحانی» سیاست‌گذاری دولتی روی سرمایه‌گذاری بخش خصوصی باعث ایجاد چالش در صنعت فولاد شده است. وی افزود: در سال های گذشته صنعت فولاد با بخش نامه های خلق الساعه رو به رو بود از سوی مدل قیمت‌گذاری در بورس کالا ، افزایش هزینه های مربوط به حقوق و دستمزد و حامل های انرژی و حمل و نقل هزینه تولید را بالا برده است و در همین حال فولادساز مجبور به کاهش قیمت است. سبحانی گفت: در شرایطی که حقوق و دستمزد ۵۷ درصد و قیمت برق، گاز و حامل‌های انرژی، حمل و نقل هزینه خدمات دولتی و… بعضا چندبار در سال افزایش پیدا می‌کند، چگونه می‌توان انتظار داشت قیمت فولاد ثابت بماند؟ این محدودیت و قطعی انرژی در شرایطی است که اکنون صنعت فولاد کمتر از ۵ درصد گاز کشور را مصرف می‌کند.
رییس انجمن تولیدکنندگان فولاد تصریح کرد، اینکه هر صادرکننده باید ارز خود را به کشور بیاورد و بر آن نظارت باشد حرفی نیست اما سیستم بانک مرکزی سیستم درستی نیست سیستمی که می‌گوید ما ارز را باید تحویل دهیم و برای دریافت ارز مورد نیاز تولید درخواست ارز دهیم. در بحث تاب‌آوری دو امر مهم است یکی انتظاراتی است که از حاکمیت وجود دارد و دیگری عملکرد خود شرکت های فولادی است. وی بر این عقیده است هر چقدر واحدهای تولیدی در صنعت فولاد بهم پیوسته باشد، تاب آوری آن افزایش خواهد یافت. مدیریت دولتی و تدکید بر اهمیت بخش خصوصی نکته‌ای است که در صحبت‌های رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز بود. عزت الله اکبری تالارپشتی تاکید کرد: مدیریت با افکار پوسیده دولتی پاسخگوی حل مشکلات نیست و این در حالیست که بخش خصوصی از فکر، دانش و سرمایه برخوردار است و می بایست بیش از پیش به این بخش توجه کرد.

چالش سودآوری فولاد - لزوم سرمایه‌گذاری 700 همتی در صنعت فولاد



بحث دیگر مربوط به تاب‌آوری در صنعت فولاد ایران بحث سودآوری شرکت‌های فولادی در بازار سرمایه است؛ نکته‌ای که هم مدیرعامل ذوب آهن اصفهان و هم رئیس سازملان بورس و ارواق بهادار در همایش به آن پرداختند. رییس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: صنعت فولاد در بازار سرمایه جایگاه ویژه ای دارد و سهمی بیش از ۳۰ درصد از کل سودآوری در این بازار دارد. وی ادامه داد: تامین مالی صنعت فولاد و حفظ سرمایه‌گذاری‌ها اهمیت زیادی برای بازار سرمایه دارد. بر اساس گزارش رئیس سازمان بورس سال گذشته بیش از ۲۰۰ هزار میلیارد تومان بازگشت سرمایه به شرکت های بورسی صورت گرفت.
عشقی در ادامه تاکید کرد: سرمایه گذاری از محل سود شرکت‌ها از اولویت‌های سازمان بورس است و همواره در بورس کالا تامین نیاز داخل در اولویت بوده است. سیاستگذار فکر می کند با قیمت‌گذاری دستوری می تواند مشکلات را حل کند اما این راهکار موفق نبود‌. وی گفت: تداوم تولید شرکت‌های فولادی در بلندمدت نیازمند سرمایه گذاری قابل توجهی از سود حاصله در طرح‌های توسعه‌ای شرکت‌ها است.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه باید ۶٠٠ تا ٧٠٠ هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری در بزرگترین شرکت فولادی انجام شود، گفت: برای پوشش هزینه‌های استهلاک و حفظ تولید نیازمند سرمایه‌گذاری های جدید هستیم، این در حالی است که سرمایه گذاری های انجام شده مربوط به ١٠ تا ٣٠ سال قبل است.
مدیرعامل ذوب‌آهن ذوب اصفهان نیز از کاهش سود شرکت‌های فولادی در سال 1402 نسبت به سال گذشته خبر داد و گفت این موضوع در نهایت درآمد مالیاتی دولت را نیز کاهش خواهد داد. مهدی کوهی همچنین نبود راهکاری برای تهاتر بدهی‌ها و مطالبات به سازمان‌های دولتی را از جمله دیگر مشکلات واحدهای فولادی اعلام کرد. مدیرعامل ذوب آهن اصفهان البته مشکلات دیگر صنعت فولاد را برشمرد که التبه همه این مشکلات بارها و بارها از جانب مقامات صنفی صنعت فولاد مورد تأکید قرار گرفته است از جمله مشکلات ناشی از هزینه تامین مالی، کمبود مواداولیه، مشکلات مربوط به مالیات، حقوق دولتی بالای معادن، مطالبات از واحدهای دولتی، تامین اجتماعی، قطع گاز و برق، عوارض صادراتی که همه این عوامل توان شرکت‌های فولادی در افزایش تولید فولاد را به شدت کاهش می‌دهد.

انرژی و مواد اولیه
یکی دیگر از مباحث مهم تاب‌آوری صنعت فولاد ایران مربوط به زیرساخت‌های انرژی و همچنین فرآیند زنجیره تأمین مواد اولیه واحدهای تولید فولاد است. رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد در این همایش عنوان کرد که صنعت فولاد 5 درصد گاز کشور را مصرف می‌کند و ایجاد محدودیت در مصرف گاز و برق این صنعت را دچار مشکلات زیادی می‌کند. آمارهای مربوط به عدم‌النفع واحدهای فولادی از محدودیت‌های انرژی نیز قابل توجه است. هرچند که رئیس سازمان بورس اعلام کرد تلاش بر این است که مصرف انرژی تمام شرکت‌ها بررسی شود، چه شرکت های انرژی‌بر و چه غیر از آنها، با این حال توفیق در کاهش مصرف انرژی نیاز به یک برنامه ریزی بلندمدت دارد. طهمورث جوانبخت مدیرعامل فولاد خراسان ضمن بیان اینکه کاهش نرخ سرمایه‌گذاری مجدد سهامداران نهادی در شرکت‌های فولادی یکی از مهم‌ترین چالش‌های منابع مالی صنعت فولاد است. وی افزود: سرمایه گذاری بر تولید انرژی وظیفه ذاتی صنعت فولاد نیست. وی ادامه داد: تضاد در سیاست‌گذاری‌ها، عدم توسعه حمل و نقل، نگاهداشت سرمایه‌های انسانی، نرخ انرژی ‌و عدم تضمین ثبات قیمت و تداوم انرژی‌رسانی به صنایع، عدم‌توجه کافی به اکتشافات و کاهش ذخایر معدنی از مهمترین عوامل تاثیرگذار در کاهش تولید صنعت فولاد به شمار می‌آیند. مدیرعامل فولاد خوزستان نیز تصریح کرد: قیمت مواد اولیه و جنگ روسیه و اوکراین و کمبود گاز ارزان قیمت اصلی ترین چالش های صنعت فولاد است . ابراهیمی گفت: قیمت بالای مواداولیه، کمبود گاز ارزان‌قیمت، تداوم جنگ اوکراین و ادامه تحریم روسیه، سهم ۴۰ درصدی کوره قوس‌الکتریکی در اروپا و سهم ۲۵ تا ۳۰ درصدی سود از کل هزینه‌های تولید فولاد از عوامل تداوم اختلالات در زنجیره تامین به شمار می‌روند. وی در ادامه می‌گوید: رشد ۴۰ درصدی درآمدهای عملیاتی سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ شرکت‌های بورسی و فرابورسی نشانگر آن است که فولاد با رشد ۱۴ درصدی در درآمد و همچنان رشد 2.5 برابری در بهای تمام‌شده داشته است. ابراهیمی تاکید کرد: در سال های گذشته حجم زیادی از تولید را به دلیل کمبود گاز و برق از دست دادیم.

موانع صادرات
مسئله دیگر مورد بحث در همایش فولاد بحث موانع صادراتی است که عمدتا از جانب دولت روی واحدهای تولیدی وضع می‌شود. مدیرعامل فولاد خراسان تأکید می‌کند صادرات باید به شرکت های صنعتی تکلیف و از ایجاد موانع صادراتی توسط قانونگذار جلوگیری شود.
این در حالیست که رئیس ایمیدرو در همین جلسه مطرح کرد راهبرد وزیر صنعت، معدن و تجارت تولید صادرات محور است. رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد بخشنامه‌های خلق‌الساعه از جمله وضع عوارض صادراتی را بلای جان صنعت فولاد دانست. در واقع تمامی واحدهای تولیدی و شرکت‌کنندگان در این نشست روی رفع موانع صادراتی و تسهیل صادرات فولاد تأکید ویژه‌ای داشتند.