طباطبایی: انتخاب مردم را محدود کردند سلیمینمین: چطور مجلس ششم اصلاحطلب شد؟
عباس سلیمینمین، محقق تاریخ، و محمود علیزاده طباطبایی، حقوقدان، که هر دو از فعالان سیاسی از جریانهای مختلف محسوب میشوند، در موضوع انتخابات ۱۴۰۲ با یکدیگر به مناظره نشستند. در ابتدای این مناظره، سید محمود علیزاده طباطبایی گفت: انقلاب ما از اینجا شروع شد که مردم در رژیم پهلوی حق انتخاب نداشتند و چرخش نخبگان وجود نداشت و زمانی که حرکت انقلاب شروع شد، شعار مردم حق تعیین سرنوشت بود و امام، نظامی را تصویر کردند که همه مردم آرمانهای خود را در تشکیل این نظام میدیدند. ۹۸.۵ درصد مردم از همه گرایشهای سیاسی آرمانهای خود را در این نظام دیدند و به آن رای دادند. در قانون اساسی هم آمد که حاکمیت از آن خداست و خدا انسان را بر سرنوشت خود حاکم کرده و این حق را هیچ کسی نمیتواند از مردم بگیرد.
زمینه مشارکت فراهم شود
وی ادامه داد: در دهه اول انقلاب، مردم محکم پای انقلاب بودند و بعد آن هم همیشه در انتخابات شرکت میکردند. امیدوارم الان هم زمینه برای همین مشارکت فراهم شود که البته معتقدم الان این زمینه فراهم نیست.
انتخابات باید هرچه رشددهندهتر باشد
عباس سلیمینمین نیز با اشاره به جایگاه انتخابات در ایران، اظهار کرد: انتخابات مانند هر انتخاب دیگری زمینه رشد انسان است. انتخابات پیش رو موجب میشود که مردم یک گام در مسیر شناخت نخبگان قرار گیرند. وی افزود: همه نخبگانی که به عنوان نامزد در انتخابات حاضر میشوند مجبورند به رقبا و حامیان خود اطلاعاتی بدهند و در واقع اطلاعاتی را به جامعه منتقل کنند و این فرصتی است که باید از آن برای هرچه بیشتر رشد دادن جامعه استفاده کرد.
سلیمی نمین افزود: همه ما باید در جهت ارتقای شناخت جامعه گام برداریم. اگر رشد سیاسی و رشد تودهها متوازن نشود، زمینه فریب جامعه شکل میگیرد و جامعه نمیتواند بهفمد پشت پرده رویدادها چه میگذرد. جامعه زمانی میتواند این کار را بکند که اشراف اطلاعاتی پیدا کند و این مسیر را میتوان در انتخابات دنبال کرد. پس همه باید دست به دست هم دهیم تا انتخابات هرچه رشددهندهتر باشد.
اختیار انتخاب را به مردم بدهیم؛ آنها بهترین را انتخاب میکنند
علیزاده طباطبایی در پاسخ به پرسشی درباره ضرورت اعمال یا اعمال نشدن نظارت استصوابی گفت: متاسفانه از مجلس چهارم با تفسیر نادرست شورای نگهبان از قانون اساسی و اعمال نظارت استصوابی، در واقع انتخابات دو مرحلهای شد. در یک مرحله افرادی از ناظرین شورای نگهبان یک عده را انتخاب میکنند و سپس به مردم میگویند از بین این افراد، کسانی را انتخاب کنید. اصل ۹ قانون اساسی میگوید هیچ مقامی حق ندارد آزادی های مشروع مردم را حتی با وضع قانون محدود کند. نظارت استصوابی کاملا غیرقانونی است و به مشارکت لطمه زده است و چارچوبی هم ندارد.
وی افزود: در دهه ۶۰ بودجه شورای نگهبان دست من بود و از سال ۶۵ تا ۷۱ بودجه شورای نگهبان ۵ میلیون تومان بود، چون امکاناتی نمیخواستند و حقوق نمیگرفتند. اما الان بودجه شورای نگهبان چند هزار میلیارد تومان شده است چون شورای نگهبان مسئولیتهای خود را گسترش داده است.
وی با طرح این پرسش که «نمایندگان مجلس اول آگاهتر بودند یا مجلس فعلی؟ » ادامه داد: در مجلس اول کسانی همچون آقای رجایی، هاشمی، چمران و خامنهای از سوی مردم انتخاب شدند. اگر اختیار انتخاب را به مردم بدهیم آنها بهترین را انتخاب میکنند.
این فعال سیاسی معتقد است: این دوره کار را خرابتر کردند و گفتند پیشثبتنام انجام شود تا گروههای سیاسی تصمیم بگیرند از نخبگان دعوت کنند. پیشثبتنام انجام شد و امکان حضور نخبگان فراهم نشد.
وی هم چنین معتقد است: ما چیزی به اسم نشست سران سه قوه نداریم. این سه نفر به جای مجلس تصمیم میگیرند و این مسائل مجلس را تضعیف کرده و مردم را از مجلس ناامید کرده است.
چطور مجلس ششم برای جریان به اصطلاح اصلاحطلب شد؟
سلیمینمین هم در پاسخ به پرسشی درباره ضرورت اعمال یا اعمال نشدن نظارت استصوابی، اظهار کرد: ما نباید از ابزار مردم علیه قانونی که به نفع خود مردم است استفاده کنیم. این استفاده ابزاری غلط است. اینکه با اتکا به جملاتی ظاهراً زیبا قانون را تضعیف کنیم غلط است. ما هم باید از این جایگاه مراقبت کنیم و هم شورای نگهبان باید مراقب آن جایگاه باشد و به نوعی عمل کند که ایراداتش کم باشد. آن شورا هم از انسانها تشکیل شده و ممکن است خطاهای انسانی در آن شاهد باشیم، اما آن را نباید مستمسک قرار داد. وی یادآور شد: اگر آقای علیزاده میگویند حق مردم با نظارت استصوابی زیر سوال میرود، باید پاسخ دهند اگر چنین است چطور مجلس ششم برای جریان به اصطلاح اصلاحطلب شد؟
این کارشناس مسائل سیاسی گفت: فرض کنیم اگر در این سالها من آدم پیچیدهتری شدم و تخلفات اساسی در پشت صحنه شکل دادم آیا شما میتوانید بفهمید؟ هرگز. سیاستمداران روزبهروز پیچیدهتر میشوند و اینکه میگویند مردم متوجه میشوند، حرف قشنگی است. اما آیا مردم ابزاری دارند که بفهمند این سیاستمدار منافع یک جریان خاص قدرت را پیش میبرد یا نه؟ با مراکز ثروت در ارتباط است یا خیر؟ شورای نگهبان اما میتواند این کار را انجام دهد و البته که شورای نگهبان در اجرای این وظیفه خطیر حتماً ممکن است خطا داشته باشد.
این پژوهشگر حوزه تاریخ انقلاب اسلامی تصریح کرد: نباید این جایگاه را مثل آقای طباطبایی نفی کرد، بلکه باید تلاش کرد که خطاها تصحیح شود، مثل خطاهایی که نیروهای نظارتی داشتند و این دوره اصلاح شد؛ باید در همین مسیر پیش رفت تا به کمترین ایراد رسید.

