رمزگشایی از سفر نماینده عمان به تهران
[شهروند] روز یکشنبه رسانه‌های عمانی و رسانه‌های داخلی از سفر بدر البوسعیدی وزیر امور خارجه عمان به ایران و برنامه‌ریزی برای دیدار وی با دکتر علی باقری سرپرست وزارت امور خارجه کشورمان خبر دادند. حوالی ظهر دوشنبه رسانه‌ها از برگزاری نخستین دور دیدار و گفت‌وگوهای البوسعیدی با باقری در تهران سخن گفتند. دیداری که در وزارت خارجه برگزار و پس از آن دو طرف در یک نشست خبری حاضر شدند. در این نشست دکتر باقری بر اهمیت روابط دوجانبه و برادرانه دو کشور تأکید و از نقش شهید رئیسی در توسعه روابط ایران و عمان سخن گفت. وزیر خارجه عمان نیز در این نشست هدف سفر خود را ابراز تسلیت و همدردی با ملت ایران و ادامه رایزنی‌ها بین دو کشور خواند. همچنین دو طرف بر بحث و تبادل نظر حول مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی ازجمله جنگ غزه و حمایت از فلسطین تأکید کردند.
ارتباط سفر بوسعیدی با مذاکرات اخیر ایران و آمریکا
وجه دیگر و اعلام نشده این دیدارهای دوجانبه می‌تواند پیگیری موضوع مذاکرات ایران و آمریکا در هفته‌های اخیر باشد. چند روز پیش از سانحه بالگرد رئیس‌جمهور شهید و همراهان، پایگاه آمریکایی آکسیوس مدعی شد پس از عملیات تلافی‌جویانه ایران علیه اسرائیل، برت مک گورک و آبراهام پیلی دو نفر از مقامات ارشد وزارت خارجه بایدن در امور ایران و خاورمیانه با دیپلمات‌های ایرانی در عمان دیدار داشته و بر سر پرهیز از تشدید تنش‌های منطقه‌ای و برنامه هسته‌ای ایران مذاکره کرده‌اند. خبری که برخلاف انتظارات از سوی نمایندگی ایران در سازمان ملل نیز تأیید شد. نمایش قدرت ایران در برابر اسرائیل و وادار شدن آمریکا به پیگیری رویکرد تنش‌زدایی منطقه‌ای آن هم با فرستادن دو مقام ارشد سیاست خارجی دولت بایدن حکایت از دست بالای ایران در مسائل منطقه‌ای و هماهنگی دیپلماسی و میدان داشت که بی‌شک حاصل زحمات شهید امیرعبداللهیان در سال‌های اخیر بود.
کانال مسقط دوباره فعال می‌شود؟
افزون بر آن اما، انجام مذاکرات اخیر ایران و آمریکا در عمان و سفر وزیر خارجه این کشور به تهران احتمالا با هدف پیگیری این مسئله و بی‌نتیجه رها نشدن آن حکایت از فعال شدن دوباره «کانال مسقط» دارد. کانال مسقط اصطلاحی است که برای نقش‌آفرینی عمان در میانجیگری بین ایران و آمریکا خاصه در موضوع هسته‌ای به‌کار می‌رود. از ابتدای دهه 90مصادف با اواخر دولت دهم و با پیگیری علی‌اکبر صالحی وزیر وقت امور خارجه، عمانی‌ها برای میانجیگیری بین ایران و آمریکا فعال شدند. در دوران وزارت خارجه ظریف نیز عمانی‌ها نقش میانجیگری خود را همچنان ایفا می‌کردند هرچند در سایه مذاکرات مستقیم ایران و آمریکا کمرنگ‌تر شد. فعال شدن دوباره کانال مسقط در ماه‌های اخیر احتمالا براساس برایند وزارت خارجه برای تبادل پیام با آمریکا و بهره‌برداری از نتایج درخشان عملیات وعده صادق با هماهنگی میدان و دیپلماسی و ایضا با هدف حفظ فضای مذاکراتی و امکان احیای توافقات هسته‌ای درصورت عدم‌روی کارآمدن ترامپ بوده است. همانگونه که پیشتر اشاره شد سفر وزیر خارجه عمان به تهران را نیز باید در همین چارچوب تحلیل کرد.
موضوع سفر وزیر خارجه عمان به تهران و ارتباط آن با مذاکرات هسته‌ای، از دید برخی رسانه‌های منطقه‌ای نیز مغفول نمانده است. برای نمونه «الخلیج آنلاین» در این‌باره نوشت: «بدر البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان صبح دوشنبه در نخستین سفر خود به این کشور پس از درگذشت ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور ایران در پی سقوط هواپیمای وی، راهی تهران شد. سلطان نشین عمان روابط متمایزی با ایران دارد و به‌خاطر سیاست‌های متعادل خود در منطقه نیز به مذاکرات تهران و کشورهای غربی درخصوص پرونده هسته‌ای ایران کمک کرده است. در اواخر خرداد سال پیش، سلطان عمان یک سفر دو روزه به تهران داشت و رسانه‌های بین‌المللی پس از آن اطلاعاتی را به بیرون درز دادند مبنی بر اینکه مذاکرات درباره آخرین تلاش برای احیای توافق هسته‌ای مورد بحث قرار گرفته است.».
جمع‌بندی
هر چند جزئیات دقیق سفر البوسعیدی به تهران توسط طرفین اعلام نشده است و کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه سفر وی را برای پیگیری روابط دوجانبه و ابراز همدردی و تسلیت خوانده، اما به تکذیب تداوم میانجیگری عمان بین ایران و آمریکا و پیگیری مذاکرات اخیر از سوی عمان نیز نپرداخت. کنعانی همچنین از ادامه داشتن تبادل پیام بین ایران و آمریکا در موضوع هسته‌ای و با هدف رفع تحریم‌ها نیز سخن گفت. به‌نظر می‌رسد نتایج سفر وزیر خارجه عمان در هفته‌های آتی و یا پس از تعیین دولت جدید در ایران، آشکار خواهد شد و مسقط به مانند گذشته کانال احیای مذاکرات و تسهیل‌گر توافق هسته‌ای خواهد بود. البته این مسئله به انتخابات 2024آمریکا نیز بستگی دارد.
