آتشبس غزه و آینده حماس
مصدق مصدقپور
کارشناس مسائل منطقه
موضعگیری محمود عباس به عنوان رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین و همچنین جریان منتسب به وی در مورد اداره غزه پس از اجرای آتشبس، صرفاً یک خواسته از سوی این تشکیلات به حساب میآید اما باید توجه شود که در غزه استقبال عمومی و حداکثری از این جریان چندان گسترده نبوده و نیست. این بدان معناست که حماس . همچنان در غزه نفوذ دارد. واقعیت این است که تشکیلات خودگردان فلسطین و محمود عباس در طول ۱۶ ماه جنگ غزه هیچ موضعی علیه اسرائیل و اقدامات آن علیه غیرنظامیان نگرفت و حالا مدعی مدیریت غزه پس از اجرای آتشبس است. این در حالیست که برخی از مقامهای حماس به هر ترتیب اعلام کردند که به دنبال وحدت فلسطینی هستند اما در نهایت این روند و اختلافات میتواند جایگزین جنگ در غزه شود.
اگر اختلاف میان جریانهای فلسطینی در غزه ادامه داشته باشد این دقیقاً همان سناریویی خواهد بود که ایالات متحده و اسرائیل به دنبال اجرا کردن آن در این باریکه هستند. در این راستا باید توجه شود که اسرائیل یک سری راهبرد در قبال حماس و غزه در گذشته داشت؛ به عنوان مثال رژیم صهیونیستی به دنبال آن بود تا حماس و تشکیلات خودگردان فلسطین مقابل یکدیگر صفآرایی کنند و دودستگی به وقوع بپیوندد و به همین دلیل بود که اسرائیل در خصوص ورود کمکها به حماس در غزه در برخی اوقات کوتاه میآمد. با تمام این تفاسیر باید دقت کرد که اختلاف نظر میان جریانهای فلسطینی میتواند خروجی مثبت به بار بیاورد و در نهایت ممکن است خروجی آن منفی باشد. به صورت کلی در مورد غزه پس از جنگ اختلافنظرهای متعددی وجود دارد و در این راستا ممکن است که اسرائیل به ترورهای خود و حتی برخی از اقدامهای نظامی رجوع کند.
در فاز سیاسی هم در مورد آینده حماس مسائل متعددی مطرح شده است. برخی اعتقاد دارند که این جریان باید سلاح خود را زمین بگذارد و به عنوان یک نیروی سیاسی ایفای نقش کند و طیف دیگر معتقدند که حماس همچنان باید به مقاومت خود ادامه دهد و برخی دیگر هم به دنبال تحمیل عقاید خود بر مردم فلسطین هستند. این در حالیست که بسیاری عقیده دارند مقاومت در فلسطین به پایان رسیده و تضعیف شده است اما طی روزهای گذشته مجدداً شاهد آن بودیم که موشکهایی از سوی این جریان به سمت غلاف غزه شلیک شده است. لذا باید گفت که حماس همچنان فعال است و با وجود توانمندیهای پیشرفته اسرائیل، عناصر این جریان در زیرزمین و روی زمین فعالیت دارند. نکتهای که در شرایط کنونی و با محوریت ایالات متحده باید مورد نظر قرار بگیرد این است که با پایان جنگ در غزه و اعلام آتشبس بسیاری از مقامهای سیاسی و نظامی اسرائیل سعی میکنند تا از زیر بار مسئولیت امنیتی و قضایی خود و حتی دستورات سیاسی و میدانی که طی ۱۶ ماه اخیر صادر کردند شانه خالی کنند.
این افراد میدانند که احتمال تعقیب کیفری آنها به شدت بالاست و به همین دلیل تمام مسئولیت این جنگ را بر دوش نتانیاهو انداختند.


